Ζωή Κωνσταντοπούλου: «Οι τράπεζες χρησιμοποιούνται σήμερα όπως παλαιότερα τα τάνκς και τα όπλα. Οι ευρωπαϊκές κοινωνίες πρέπει να διεκδικήσουν τον δημοκρατικό έλεγχο του τραπεζικού συστήματος»

Η Συνδιάσκεψη συγκλήθηκε με πρωτοβουλία των Jean-Luc Melenchon (Ευρωβουλευτή και συνιδρυτή του Γαλλικού Κόμματος της Αριστεράς), Ζωής Κωνσταντοπούλου (τέως Προέδρου της Βουλής των Ελλήνων), Γιάνη Βαρουφάκη (πρώην υπουργού Οικονομικών της Ελλάδας), Oscar Lafontaine (πρώην υπουργού Οικονομικών της Γερμανίας και συνιδρυτή της Die Linke) και Stefano Fassina (Βουλευτή Ιταλικής Αριστεράς, πρώην αναπληρωτή υπουργού Οικονομικών της Ιταλίας), οι οποίοι συνυπέγραψαν τον Σεπτέμβριο του 2015 την κοινή διακήρυξη «Για ένα Σχέδιο Β’ στην Ευρώπη». 

Η Συνδιάσκεψη κάλυψε θεματικές ενότητες, που αφορούν τη νομισματική πολιτική, το χρέος και τις διεθνείς εμπορικές συναλλαγές. 

Στην ομιλία της, η Ζωή Κωνσταντοπούλου ανέλυσε τη μνημονιακή περίοδο 2010-2015 στην Ελλάδα, τις επιπτώσεις των μέτρων λιτότητας στις ζώες των ανθρώπων στην Ελλάδα και τα γεγονότα που οδήγησαν στην υπογραφή του τρίτου Μνημονίου. Τόνισε την ανάγκη για τη διαμόρφωση ενός εναλλακτικού σχεδίου απέναντι στη νεοφιλεύθερη φυλακή  των Μνημονίων και της λιτότητας, ενός Σχεδίου που θα έχει στον πυρήνα του τη Δημοκρατία, τα ανθρώπινα και κοινωνικά δικαιώματα, τη συνεργασία και την πραγματική αλληλεγγύη μεταξύ των λαών και των χωρών της Ευρώπης. 

Η Ζωή Κωνσταντοπούλου υπογράμμισε πως "οι τράπεζες χρησιμοποιούνται σήμερα όπως παλαιότερα τα τάνκς και τα όπλα. Οι ευρωπαϊκές κοινωνίες πρέπει να διεκδικήσουν τον δημοκρατικό έλεγχο του τραπεζικού συστήματος". Ανέφερε, επίσης, πως "το μήνυμα που πρέπει να μεταδοθεί από τη Συνδιάσκεψή μας είναι: Δεν παραδίδουμε τη Δημοκρατία. Δεν παραδίδουμε τα δικαιώματα και τις ελευθερίες μας. Δεν παραδίδουμε την αξιοπρέπεια μας. Δεν παραδίδουμε τις ζωές μας, τις χώρες μας ή την Ευρώπη στους ευρωγραφειοκράτες και στους τραπεζίτες. Διεκδικούμε αυτά που μας ανήκουν. Και θα νικήσουμε".

Στο πλαίσιο της Συνδιάσκεψης, η Ζωή Κωνσταντοπούλου κατέθεσε συγκεκριμένες προτάσεις, οι οποίες, όπως ανέφερε, θα τύχουν στο προσεχές διάστημα περαιτέρω επεξεργασίας από τους συμμετέχοντες στην πρωτοβουλία. Συγκεκριμένα, εισηγήθηκε την:

1. Θεσμοθέτηση της διαδικασίας του λογιστικού ελέγχου του χρέους, όχι απλώς ως υποχρέωση των κυβερνήσεων και των κρατών, όπως περιγράφεται στον ευρωπαικό κανονισμο 472/2013 (που ουδέποτε εφαρμόσθηκε από οποιαδήποτε ευρωπαϊκη κυβερνηση), αλλά ως αυτοτελές δημοκρατικό, συλλογικό και κυριαρχικό δικαίωμα των λαών, που νομιμοποιούνται να γνωρίζουν πώς δημιουργήθηκε το χρέος και δικαιούνται να αρνηθούν να πληρώσουν ένα χρέος που δεν είναι δικό τους, δηλαδή ένα χρέος που δεν δημιουργήθηκε εν γνώσει και προς όφελος του λαού και του κράτους.

2. Θεσμοθέτηση ενός αυτοτελούς κυριαρχικού δικαιώματος των κρατών να απόσχουν από κάθε είδους αποπληρωμή χρέους μέχρι την ολοκλήρωση του λογιστικού ελέγχου και θεσμοθέτηση, αντίστοιχα, έννομης υποχρέωσης των άλλων κρατών, των ευρωπαϊκών και διεθνών Αρχών και οργανισμών να σέβονται το δικαίωμα αυτό και να απόσχουν από κάθε πράξη εξαναγκασμού.

3. Υπαγωγή της διαδικασίας λογιστικού ελέγχου υπό την αιγίδα των Κοινοβουλίων, με την υποχρεωτική εξέταση-συζήτηση του Πορίσματος του λογιστικού ελέγχου σε δημόσιες συνεδριάσεις.

4. Υιοθέτηση κριτηρίων για τη διασφάλιση της ικανότητας, της εμπειρογνωμοσύνης, της αμεροληψίας και της αντιπροσωπευτικότητας των Επιτροπών Λογιστικού Ελέγχου. Η σύνθεση των επιτροπών να είναι διεθνής, να συμπεριλαμβάνει ειδικούς, καθώς και εκπροσώπους της κοινωνίας που δραστηριοποιούνται σε διαδικασίες λογιστικού ελέγχου και διαφάνειας. Η δομή και η εμπειρία της Επιτροπής Λογιστικού Ελέγχου (Επιτροπή Αλήθειας Δημοσίου Χρέους) που δημιουργηθηκε απο το Ελληνικο Κοινοβουλιο θα μπορουσε να χρησιμοποιηθεί ως υπόδειγμα.

5. Θεσμοθέτηση της υποχρεωτικής συνεγασίας όλων των κρατικών, δημόσιων, ευρωπαϊκών και διεθνών Αρχών με τις Επιτροπές Λογιστικού Ελέγχου και πρόβλεψη κυρώσεων για την άρνηση συνεργασίας

6. Προώθηση-ενίσχυση διαδικασιών αστικής και διεθνούς ευθύνης για κυβερνητικούς και διεθνείς αξιωματούχους και φορείς που σκόπιμα ή εν γνώσει τους παραβιάζουν τις διεθνείς τους υποχρεώσεις και ζημιώνουν κράτη και λαούς.

7. Διεκδίκηση δημοκρατικού και κοινωνικού ελέγχου επί του τραπεζικού συστήματος. Το ευρωπαϊκό και διεθνές τραπεζικό σύστημα έχει εξελιχθεί σε αυτοτελή καταναγκαστική εξουσία που λειτουργεί με αδιαφανείς μεθόδους, χωρίς δημοκρατική νομιμοποίηση ή δημόσιο έλεγχο. Οι γραφειοκράτες και οι τραπεζίτες δεν μπορούν να υποκαθιστούν ή να ελέγχουν τους εκλεγμένους εκπροσώπους του λαού, δεν μπορούν να υπαγορεύουν πολιτικές και να χειραγωγούν κυβερνήσεις, δεν μπορούν να αρνούνται τον σεβασμό στη λαϊκή εντολή. Ο δημοκρατικός έλεγχος επί του τραπεζικού συστήματος σημαίνει πραγματική διαφάνεια στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και την υπαγωγή του τραπεζικού συστήματος στους δημοκρατικά νομιμοποιημένους εκπροσώπους των λαών και στους δημοκρατικούς θεσμούς. Σημαίνει, επίσης, δημόσια ιδιοκτησία και έλεγχο των τραπεζών και, πρωτίστως, των κεντρικών εθνικών και διεθνών τραπεζών.

8. Μείωση των εξοπλιστικών δαπανών ως προτεραιότητα, με δεδομένο το γεγονός ότι αποτέλεσαν το κατεξοχήν πεδίο διαφθοράς και άδικης υπερχρέωσης κρατών και λαών. Ταυτόχρονα, η σχετική απόφαση προωθεί το παγκόσμιο αίτημα αφοπλισμού ως αναπόσπαστο τμήμα μιας πολιτικής για την παγκόσμια ειρήνη.

9. Ενίσχυση της διαδικασίας διαφάνειας και της νομοθεσίας κατά της διαφθοράς ως αναγκαίο τμήμα μιας πολιτικής που στοχεύει στη φορολογική και κοινωνική δικαιοσύνη.

10. Θεσμοθέτηση αποτελεσματικών διαδικασιών απονομής της δικαιοσύνης και λογοδοσίας για τους υπόλογους δημοσίων δαπανών και διακυβέρνησης. Η αδικία συνιστά αφόρητη κατάσταση και δηλητηριώδες συναίσθημα για τις κοινωνίες. Μηχανισμοί λογοδοσίας πρέπει να εξασφαλισθούν για εκείνους που υπερχρεώνουν τις χώρες σε βάρος των λαών τους.

11. Ενίσχυση των αμεσοδημοκρατικών διαδικασιών όπως τα δημοψηφίσματα και θεσμοθέτηση του υποχρεωτικού οικουμενικού σεβασμού του αποτελέσματός τους.

12. Θεσμοθέτηση νέων μορφών συμμετοχής των πολιτών και ιδιαίτερα των νέων γενεών στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και στην εποπτεία της εφαρμογής τους. Αξιοποίηση της γνώσης, της επιστημοσύνης και των ιδεών εκείνων που σήμερα περιθωριοποιούνται, με πρώτους τους νέους επιστήμονες που εξαναγκάζονται να μεταναστεύουν.

13. Σύγκληση ευρωπαϊκής διάσκεψης για το χρέος

Η Ζωή Κωνσταντοπούλου τόνισε την ανάγκη η Συνδιάσκεψη του Σχεδίου Β να ακολουθήσει μια δυναμική πορεία διεύρυνσης και εμβάθυνσης των αντικειμένων της, με επόμενο σταθμο τη Συνδιάσκεψη της Μαδρίτης στις 19-21 Φεβρουαρίου 2016. Αξίζει να σημειωθεί ότι κατά την ολοκλήρωση των εργασιών συμφωνήθηκε όπως η Συνδιάσκεψη λάβει μόνιμο χαρακτήρα.

Στη Συνδιάσκεψη συμμετείχαν ευρωπαϊκές δυνάμεις της Αριστεράς, κινήματα, οργανώσεις, πολιτικοί, διανοητές και πολίτες από όλο τον κόσμο. Μεταξύ αυτών οι Ευρωβουλευτές Miguel Urban (Podemos, Ισπανία), Fabio de Masi (Die Linke, Γερμανία), Javier Couso (Izquierda Unida, Ισπανία), Νίκος Χουντής (Λαϊκή Ενότητα, Ελλάδα), Marina Albiol (Izquierda Unida, Ισπανία), Lola Sanchez (Podemos, Ισπανία), Κωνσταντίνα Κούνεβα (ΣΥΡιΖΑ, Ελλάδα) καθώς και διακεκριμένοι ακαδημαϊκοί, οικονομολόγοι, ερευνητές, εκπρόσωποι φορέων και κινημάτων. Ανάμεσα στους ομιλητές ήταν και ο Επιστημονικός Συντονιστής της Επιτροπής Αλήθειας Δημοσίου Χρέους, Eric Toussaint και η καθηγήτρια  στο London School of Economics και μέλος της Επιτροπής Αλήθειας, Margot Salomon.