Η περίοδος από τα μνημόνια στο ΣΥΡΙΖΑ και πίσω στα μνημόνια

Παρόλο που είναι σχεδόν παγκόσμια γνωστή αυτή η «διαδρομή» στην Ελλάδα, μερικά συγκεντρωμένα χαρακτηριστικά είναι βοηθητικά στην ανάλυσή μας:

-Το διάστημα 2010-2012 χαρακτηρίστηκε από πολλές & μαζικές εργατικές κινητοποιήσεις, που προέκυπταν με μεγάλη ευκολία, κάτι που όσο συνέβαινε φαινόταν σε όλους μας «φυσιολογικό» κι αναμενόμενο. Κρατώντας και η αριστερά τη φωτογραφία της στιγμής, θεωρήθηκε ότι αυτό μπορεί να συμβαίνει πάντα έτσι. Μάλιστα, υπήρχαν και γκρίνιες γιατί δεν συμμετείχε το σύνολο σχεδόν του λαού, αφού η επίθεση ήταν τόσο μεγάλη

-Υπήρξαν κορυφαίες στιγμές, όπως, πχ, η απεργία της ΑΔΕΔΥ (μόνη της, χωρίς τη ΓΣΕΕ), τον Οκτώβρη του 2010, που έμοιαζε με Γενική Απεργία, συμμετείχαν πάνω από 50.000 διαδηλωτές στη συγκέντρωση της Αθήνας, τα δημόσια κτίρια ήταν κατειλημμένα και με μαύρες σημαίες, οι εργαζόμενοι από διάφορες υπηρεσίες συντονίζονταν και υλοποιούσαν κοινές δράσεις, κοινές συνελεύσεις, προσυγκεντρώσεις, πορείες κλπ. Αυτό, όμως, δεν άφησε κάτι πίσω του, για να μπορέσουμε να το επαναλάβουμε και να το βελτιώσουμε!

-Οι γενικές απεργίες το 2010 ήταν 5, το 2011, 8, το 2012, 6, ενώ το 2011 δεν πέρασε ούτε μια μέρα χωρίς να υπάρχει τουλάχιστον μια απεργιακή κινητοποίηση. Ογκώδεις διαδηλώσεις, καταλήψεις, επιμέρους απεργίες διαρκείας, 48ωρες γενικές απεργίες, περικυκλώσεις της βουλής ήταν «συνηθισμένα πράγματα»

-Οι εργατικοί αγώνες «επικοινώνησαν» τελικά, γιατί δεν ήταν σίγουρο, ούτε δεδομένο, με τα άλλα κινήματα που εμφανίστηκαν, όπως αυτό των «πλατειών». Σημαντική και συνειδητή παρέμβαση από μέρος της αριστεράς, μιας και δεν αφέθηκε ένα τόσο ζωντανό κίνημα στην τύχη του και τα ταξικά αιτήματα έδωσαν τον τόνο και ανέκοψαν τις «μούντζες» και τα «ουστ» που μπορούσαν να εκφράζουν από την ακροδεξιά μέχρι ό,τι απολίτικο υπήρξε

-Εξελίχθηκαν και συνδυάστηκαν συντονισμοί πρωτοβάθμιων σωματείων με την κίνηση «ΔΕΝ ΧΡΩΣΤΑΜΕ-ΔΕΝ ΠΟΥΛΑΜΕ-ΔΕΝ ΠΛΗΡΩΝΟΥΜΕ» και αλληλοτροφοδοτήθηκαν, πολιτικοποιώντας αιτήματα, λειτουργώντας συμπληρωματικά

Αυτή η εντυπωσιακή φάση της πρώτης αντίδρασης του κόσμου της δουλειάς με αγωνιστικό τρόπο κατάφερε να καθυστερήσει την εφαρμογή των μνημονιακών πολιτικών στο σύνολό τους, να ρίξει μερικές κυβερνήσεις, αλλά δεν απέσπασε μια καθαρή νίκη και ανάσχεση των μνημονίων, της λιτότητας και των ακραία νεοφιλελεύθερων επιθέσεων.

Έτσι, η «ελπίδα» μεταφέρθηκε στο πολιτικό επίπεδο και στο ΣΥΡΙΖΑ, που μέχρι τότε, χωρίς να παίρνει ιδιαίτερες πρωτοβουλίες για τη δημιουργία αγωνιστικών γεγονότων, δεν άφηνε και ευκαιρίες που να μη συνδέεται με τα αιτήματα του κόσμου και τις μάχες που έδινε για να τα κερδίσει.

Το επόμενο στάδιο είναι πασίγνωστο, τι έκανε η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ την ελπίδα αυτή και δεν χρειάζεται εδώ ιδιαίτερη αναφορά.

Η κατάσταση μετά την προδοσία ΣΥΡΙΖΑ

Πέρα από την προφανή απογοήτευση, διάψευση, συλλογική κατάθλιψη και τόσα άλλα ουσιαστικά κι επίθετα που έχουν χρησιμοποιηθεί τον τελευταίο ενάμιση χρόνο στην Ελλάδα για να αποτυπώσουν την κατάσταση που βίαια, αλλά όχι και τόσο απρόβλεπτα, βιώνουμε, τα μεγάλα προβλήματα που προκύπτουν είναι τα εξής: 

-η αναξιοπιστία ολόκληρης της αριστεράς και το «μάταιο» των κινημάτων, των αγώνων, των διεκδικήσεων, αλλά και

-η συσσώρευση των συνεπειών 3 μνημονίων, μιας και το 3ο μνημόνιο εφαρμόζει όλες τις «εκκρεμότητες» των προηγούμενων δυο, υλοποιείται ό,τι είχε καθυστερήσει το κίνημα με τους αγώνες των περασμένων χρόνων, σε επίπεδο εργασιακών δικαιωμάτων, σχέσεων εργασίας, οικονομικών απολαβών, κοινωνικών παροχών. Η ανεργία είναι σε ύψη ρεκόρ (το 2015 οι μισθωτοί στην Ελλάδα ήταν 2.241.500, με πάνω από 1.200.000 ανέργους και ποσοστό 26,6%). Τα στοιχεία της "Επιτροπής Σοφών», που λανσάρει με φιλικό προς την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ τρόπο, τις συμφωνημένες με τους «δανειστές» επιθέσεις, δείχνουν 400.00ο εργάτριες κι εργάτες να αμείβονται με μικρότερο από 400 € μηνιαίο μισθό. Ανάμεσα σε αυτούς, περίπου 140.000 άνθρωποι παίρνουν ως «μισθό» 100 € μικτά! Από στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, 230.000 παιδιά μεγαλώνουν σε νοικοκυριά με μηδενικό μηνιαίο εισόδημα!

Η κατάσταση στους εργατικούς χώρους, τα σωματεία-ομοσπονδίες κλπ

Η αναφορά όλων αυτών των στοιχείων δεν γίνεται απλά για λόγους καταγραφής ή εντυπωσιασμού, αλλά γιατί, μαζί με άλλους παράγοντες, δημιουργούν μια σκληρή πραγματικότητα που η αριστερά, τόσο πολιτικά, όσο και σε συνδικαλιστικό και κοινωνικό επίπεδο πρέπει να τα συνυπολογίσει και να καταθέσει ΆΜΕΣΑ ένα σχέδιο αντιμετώπισής τους, ώστε να μην εκλείψουν, να μην απαλειφθούν δια της παρακμής, συλλογικά εργαλεία των εργαζομένων, όπως είναι τα σωματεία, οι ομοσπονδίες κλπ.

Οι ευέλικτες μορφές εργασίας τείνουν να κυριαρχήσουν στο εργασιακό τοπίο, αφού τα τελευταία χρόνια καταλαμβάνουν πάνω από 50% των νέων προσλήψεων.

Μαζί με την ανεργία και την υποαπασχόληση δεν απομένουν πολλοί «κανονικοί» εργαζόμενοι, με την έννοια που ξέραμε παλιότερα: δηλ. που να πληρώνονται αξιοπρεπώς και σταθερά, να έχουν συγκεκριμένο και καθορισμένο ελεύθερο χρόνο, κοινωνική ασφάλιση και στοιχειώδεις παροχές.

Από την άλλη, οι διαδεδομένες και κρατούσες μορφές του κυβερνητικού, γραφειοκρατικού, εργοδοτικού συνδικαλισμού, που το ΠΑΣΟΚ «δίδαξε», η δεξιά εφάρμοσε και ο σύγχρονος ΣΥΡΙΖΑ μιμείται με απαράμιλλο ζήλο, απωθούν τους εργαζόμενους από τις συλλογικές οργανώσεις του.

Η αντιμετώπιση των δυσκολιών αυτών που προτείνουν διάφορα τμήματα της αριστεράς, όπως το ΠΑΜΕ (ΚΚΕ) & μέρος της ΑΝΤΑΡΣΥΑ, περιλαμβάνει σεχταριστικές πρακτικές, εμμονή σε πολύ στενή πολιτική απεύθυνση, έμφαση στα πλαίσια, τις διατυπώσεις και τις μορφές δράσεις, κάτι που δεν βοηθά καθόλου στο ξεμπλοκάρισμα της κατάστασης.

Τι να κάνουμε

Ολόκληρη την αριστερά την απασχολεί ειλικρινά το πώς θα συνεχίσουμε, πώς θα αντιστρέψουμε τον εκφυλισμό των σωματείων και την απαξίωση των μαχητικών και αγωνιστικών διεκδικήσεων, ασχέτως αν οι απαντήσεις που δίνονται είναι αποτελεσματικές ή προσχηματικές, δηλαδή ενώ περιγράφεται ο τρόπος, δεν υλοποιείται κιόλας.

Ωστόσο, κοινές διαπιστώσεις αντιμετώπισης των προβλημάτων, που αν γίνει συστηματική προσπάθεια να ακολουθηθούν θα υπάρξει εμφανές και σχετικά γρήγορο θετικό αποτέλεσμα, είναι ο συντονισμός δυνάμεων, προσέγγιση και συσπείρωση των εργαζομένων για να γραφτούν στα σωματεία, πλήρης διαχωρισμός από οποιεσδήποτε δυνάμεις κυβερνητικού, εργοδοτικού και γραφειοκρατικού συνδικαλισμού, επιστροφή στη δουλειά «βάσης», στροφή σε καλά οργανωμένες κινητοποιήσεις με σχέδιο κλιμάκωσης και γενίκευσης των αιτημάτων.

Αλλά αυτό μένει στο στάδιο του ευχολόγιου μέχρι στιγμής, με κάποιες φωτεινές εξαιρέσεις.

Το ΜΕΤΑ που ανασυγκροτείται και το ΜΕΤΑ Δημοσίου έχουν κάνει ειλικρινείς και επανειλημμένες προσπάθειες να γίνει πράξη ο συντονισμός και η κοινή δράση των παρατάξεων της ευρύτερης αριστεράς. Για το επικείμενο συνέδριο της ΑΔΕΔΥ, μάλιστα, υπάρχει εδώ και καιρό η πρόταση του ΜΕΤΑ Δημοσίου προς τις ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΙΣ, το ΠΑΜΕ και τις παρατάξεις που αναφέρονται στον αριστερό χώρο, για συνεργασία, προκειμένου να φράξουμε το δρόμο στις ΔΑΚΕ και ΠΑΣΚΕ.

Η αντικειμενική δυσκολία, όμως, της αποψίλωσης & απαξίωσης των σωματείων, απαιτεί μια μεγαλύτερη προσαρμογή για να ψάξουμε τη διέξοδο από την κρίση του συνδικαλιστικού κι εργατικού κινήματος.

«Κλέβω» από το site των SOLIDAIRES:

«Στα Solidaires, ψάχνουμε εδώ και καιρό για την πιο οριζόντια δυνατή  λειτουργία, χτισμένη και τροφοδοτημένη από τη βάση. Αυτό που συνέβη του τελευταίους μήνες στη Γαλλία δείχνει ότι πρέπει να συνεχίσουμε να δουλεύουμε σε αυτήν την κατεύθυνση για να δημιουργήσουμε το  συνδικαλισμό του αύριο. Με την επισφάλεια, την επέκταση της υπο-αποσχάλησης, τη μαζική ανεργία, υπάρχουν πολλοί μισθωτοί που δεν γνωρίζουν τα συνδικάτα και δεν αναγνωρίζουν τον εαυτό τους  στους τρόπους που αυτά δρουν. Ο κόσμος της μισθωτής εργασίας έχει αλλάξει και απέναντι σε αυτό, οι κλασσικοί τρόποι οργάνωσης, που περιορίζονται μόνο στους κλάδους εργασίας, δεν έχουν προσαρμοστεί.  Για να απαντήσουμε σε αυτά τα διακυβεύματα χρειάζεται να έχουμε την ικανότητα να εξελίξουμε το συνδικαλιστικό μας εργαλείο, σε σύνδεση πάντα, με το σύνολο του κοινωνικού κινήματος».

Το άνοιγμα των σωματείων στην κοινωνία και στα γενικότερα αιτήματα που υπάρχουν στον κόσμο της δουλειάς συνολικά, η διάθεση των οργανωμένων δομών τους σε επίπεδο γειτονιάς, οι προνομιακές σχέσεις κι επαφή συγκεκριμένων ομάδων εργαζομένων με τις τοπικές κοινωνίες (όπως, πχ, αυτές που έχουν οι δάσκαλοι κι οι καθηγητές με γονείς και παιδιά, ή νοσοκομεία σε ορισμένες περιοχές), έχουν τη δυνατότητα να δημιουργήσουν, διάσπαρτα και ζωντανά κέντρα αγώνα.

Η αλληλεπίδραση των αιτημάτων, η συσπείρωση κόσμου σε πιο εύκολο και  κοντινό τόπο και περιβάλλον, η αλληλεγγύη μεταξύ διαφορετικών κλάδων θα λειτουργήσουν προωθητικά και είναι ικανά να «σώσουν» το θεσμό των σωματείων και την αναγκαιότητα των αγώνων.

Οι άνεργοι, όσοι κινδυνεύουν να χάσουν από πλειστηριασμούς τα σπίτια τους, οι επισφαλώς και μερικώς εργαζόμενοι, οι συνταξιούχοι, είναι πιο εύκολο να συναντηθούν και να οργανώσουν τη δράση τους στη «θαλπωρή» και ασφάλεια που δημιουργεί ένας συλλογικά οργανωμένος χώρος της περιοχής που ζουν, όπως θα μπορούσαν να είναι οι ΕΛΜΕ, παρά να πάνε στο κέντρο της Αθήνας, να συναντηθούν με άλλους ανέργους, συνταξιούχους και ούτω καθ’ εξής.

Με αυτόν τον τρόπο και τα ίδια τα σωματεία θα κερδίσουν αναζωογόνηση, αφού το πιο διαθέσιμο, ζωντανό και μαχητικό κομμάτι της κοινωνίας θα τροφοδοτεί τα πιο αναποφάσιστα μέλη των σωματείων και θα τα ωθεί σε μεγαλύτερη δράση, προσφέροντας την αυτοπεποίθηση της μαζικότητας και συγκέντρωσης δυνάμεων.

Υπάρχουν πολλές απεργιακές συγκεντρώσεις και μάλιστα, από την εποχή των «εύκολων» απεργιών (του 2010-2012) που μαζικοποιήθηκαν από τον κόσμο των γειτονιών.

Υπάρχουν πολλές απεργιακές διαδηλώσεις ή αγώνες, που προκηρύχθηκαν από σωματεία, αλλά αξιοποιήθηκαν από τον «χύμα» κόσμο, που «διάλεγε» πανό σωματείων ή εργασιακούς χώρους, τα «έκανε δικά του» κι έδινε μέσω αυτών και τη δική του μάχη: να θυμηθούμε την ΟΛΥΜΠΙΑΚΗ, τη ΔΕΗ, τις καθαρίστριες του ΥΠ.ΟΙΚ, την αλησμόνητη ΕΡΤ!

Κι όσες φορές τα σωματεία ανοίχτηκαν και μπλέχτηκαν με τα αιτήματα της κοινωνίας η ανταπόκριση ήταν θεαματική. Κι εδώ υπάρχει το εντυπωσιακό παράδειγμα σωματείων που έδειξαν αντιρατσιστική δράση κι οργάνωσαν την αλληλεγγύη μαζεύοντας πράγματα που χρειάζονταν οι μετανάστες που κατέφθαναν στην Ελλάδα και οι εργαζόμενοι μέλη τους ή συγγενείς και φίλοι των μελών τους συγκέντρωναν πράγματα σε απίστευτες ποσότητες!

Τέλος

Με το βλέμμα κολλημένο στις δυνατότητες να «ξεκολλήσουμε» από τις δυσκολίες και την απογοήτευση, με την πεποίθηση ότι παρά τα απανωτά μνημόνια καμιά κυβέρνηση, ούτε η σημερινή, δεν σταθεροποιήθηκε και δεν της επετράπη να νομιμοποιήσει τα μνημόνια στη συνείδηση του λαού, με την επιμονή ότι τα αιτήματα και η κατάσταση της εργατικής τάξης είναι τα μόνα που μπορούν να επιβληθούν μαζικά και να ισχύσουν προς όφελος του συνόλου της κοινωνίας, χρειαζόμαστε ΓΡΗΓΟΡΑ ένα πολιτικό-κοινωνικό-συνδικαλιστικό σχέδιο της ριζοσπαστικής αριστεράς, που να  συνδέει τους αγώνες σε όλα τα επίπεδα και να προωθεί την οργανωμένη συλλογικότητα και να προσφέρει τα εργαλεία όπως είναι τα συνδικάτα, σε ολόκληρη την κοινωνία.