Η σημασία του εργατικού ελέγχου και διαχείρισης
«Όμως ο καθημερινός αγώνας, ακόμα και για τα πιο μικρά, για να έχει διάρκεια, αντοχή και να μη μένει μετέωρος, πρέπει να έχει κατεύθυνση την ανατροπή του βάρβαρου εκμεταλλευτικού συστήματος, που φέρνει μόνο ανεργία, φτώχεια και πολέμους».
(Δημήτρης Κουτσούμπας, Γεν. Γραμματέας ΚΚΕ, Τα Νέα, 20/5/2017)
Μερικές μέρες αργότερα, διαβάζουμε στον Ριζοσπάστη (23/5/2017):
«...Οι εργαζόμενοι του ξενοδοχείου Ledra Athens είναι απλήρωτοι για 14 μήνες, ενώ την 1η Ιούνη συμπληρώνεται ένας χρόνος από τη μέρα που η εργοδοσία προχώρησε σε αναστολή λειτουργίας του ξενοδοχείου. Παράλληλα, τις επόμενες μέρες σταματά η χορήγηση του επιδόματος επίσχεσης, εξέλιξη που σημαίνει πως θα στερηθούν ακόμα και τα στοιχειώδη για την επιβίωση των ίδιων και των οικογενειών τους...»
Τα αιτήματα των συνδικαλιστών
Στο ίδιο δημοσίευμα παρουσιάζονται αποσπάσματα του υπομνήματος που κατέθεσαν στη Βουλή το επιχειρησιακό σωματείο των εργαζομένων και το κλαδικό σωματείο Επισιτισμού-Τουρισμού-Ξενοδοχείων Αττικής. Σύμφωνα με το ρεπορτάζ του Ριζοσπάστη:
«...Στο υπόμνημα που κατέθεσαν τα σωματεία διεκδικούν μια σειρά από μέτρα για την προστασία των δικαιωμάτων όχι μόνο των εργαζομένων στο «Athens Ledra», αλλά κάθε απλήρωτου ή ανέργου, κάθε εργαζόμενου που βρίσκεται σε επίσχεση, που διεκδικεί δεδουλευμένα και αποζημιώσεις από την εργοδοσία.
»Η περίπτωση του ξενοδοχείου "Athens Ledra" είναι χαρακτηριστική του τρόπου που αντιμετωπίζονται οι εργαζόμενοι από τους εργοδότες υπό τη σκέπη της επίσημης πολιτείας»,
αναφέρουν μεταξύ άλλων τα σωματεία. Και συνεχίζουν:
«Στους μεγαλοεπιχειρηματίες που κλείνουν τις επιχειρήσεις τους έχοντας αφήσει συνήθως απλήρωτους για μεγάλο χρονικό διάστημα τους εργαζόμενους και αφήνοντας μεγάλα φέσια στα ασφαλιστικά ταμεία που ποτέ δεν τα πληρώνουν, το κράτος συνειδητά παρέχει δυνατότητες απαλλαγής από το "βάρος" των εργαζομένων για να ξαναρχίσουν να στήνουν νέες επιχειρήσεις και να κερδοφορούν, είτε δημιουργώντας τους το κατάλληλο νομοθετικό πλαίσιο είτε αφήνοντάς τους να καταστρατηγούν το ισχύον σε βάρος των εργαζομένων.
»Μεταξύ άλλων, τα σωματεία διεκδικούν: Να επιβάλλονται κυρώσεις σε κάθε επιχείρηση που παραβιάζει την εργατική και ασφαλιστική νομοθεσία, δεν καταβάλλει εμπρόθεσμα μισθούς ή ασφαλιστικές εισφορές. Ενίσχυση των ελεγκτικών μηχανισμών για τον έλεγχο της τήρησης της εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας. Μέτρα προστασίας των ανέργων. Απλούστευση των διαδικασιών για τη διεκδίκηση από τους εργαζόμενους των δικαιωμάτων τους (δεδουλευμένα, αποζημιώσεις, ασφάλιση). Απόλυτη προτεραιότητα στην ικανοποίηση των εργατικών απαιτήσεων (δεδουλευμένα, αποζημιώσεις κ.λπ.) σε περιπτώσεις πτώχευσης επιχειρήσεων, πλειστηριασμών περιουσιακών τους στοιχείων κ.λπ. Οι εργοδότες να ευθύνονται με την ατομική τους περιουσία για κάθε οφειλή προς εργαζόμενο ή ασφαλιστικό ταμείο. Κανένα φυσικό πρόσωπο που αποδεδειγμένα δεν έχει εξοφλήσει εργαζόμενους και ασφαλιστικά ταμεία από προηγούμενη επιχειρηματική του δραστηριότητα να μην μπορεί να δημιουργήσει από μόνο του νέα δραστηριότητα ή να συμμετάσχει σε οποιοδήποτε εταιρικό σχήμα μέχρι την πλήρη και ολοσχερή εξόφληση». (Ριζoσπάστης 23/5/2017)
Γιατί δεν μιλούν για εθνικοποίηση και εργατικό έλεγχο-διαχείριση;
Με βάση τα όσα είπε στη συνέντευξη που παραχώρησε στα «Νέα» ο Γενικός Γραμματέας του ΚΚΕ, θα περιμέναμε το κόμμα του να προτείνει στους εργαζόμενους να απαιτήσουν μαζί με τα παραπάνω «μικρά», απόλυτα σωστά και απόλυτα δίκαια αιτήματα, και τα ακόλουθα:
· Διαχειριστικό έλεγχο με την αποφασιστική συμμετοχή τους
· Εθνικοποίηση του ξενοδοχείου με δική τους διαχείριση
· Και σε τελευταία ανάλυση να ακολουθήσουν το παράδειγμα της ΒΙΟΜΕ
Διαφορετικά ο αγώνας των εργαζομένων δεν
«έχει κατεύθυνση την ανατροπή του βάρβαρου εκμεταλλευτικού συστήματος που φέρνει μόνο ανεργία...»
όπως δήλωσε στην προαναφερόμενη συνέντευξη του στα «Νέα» ο Δ.Κουτσούμπας.
Όμως ο Ριζοσπάστης δεν κάνει καμία αναφορά σε τέτοια αιτήματα.
Η σημασία του εργατικού ελέγχου και διαχείρισης
Φυσικά δεν μιλάμε και δεν προτείνουμε μια κάποιου είδους «σοσιαλιστική νησίδα» στα πλαίσια του καπιταλιστικού συστήματος (κάτι τέτοια είναι μη βιώσιμα, ουτοπικά) αλλά για το ξεκίνημα μιας διαδικασίας που πέρα από το να επιτρέψει στους εργαζόμενους να διατηρήσουν τις θέσεις εργασίας τους θα καταλήγει στην ανατροπή του καπιταλιστικού συστήματος.
Αυτό που προτείνουμε είναι αυτό ακριβώς που πρότεινε και υποστήριζε ο Μαρξ στην ιδρυτική διακήρυξη της 1ης Διεθνούς:
«Υπήρχε και μια ακόμα μεγαλύτερη νίκη της πολιτικής οικονομίας της εργασίας ενάντια στην πολιτική οικονομία του κεφαλαίου.
»Εννοούμε το συνεταιριστικό κίνημα, ιδιαίτερα τα συνεταιριστικά εργοστάσια που ιδρύθηκαν με τις προσπάθειες λίγων τολμηρών «χεριών» (hands) χωρίς καμιά υποστήριξη. Η αξία των μεγάλων αυτών κοινωνικών πειραματισμών είναι αδύνατο να υπερεχτιμηθεί. Στην πράξη, κι όχι με επιχειρήματα, απόδειξαν ότι η παραγωγή σε μεγάλη κλίμακα και σε αρμονία με τις επιταγές της σύγχρονης επιστήμης, μπορεί να πάει μπροστά χωρίς την ύπαρξη μιας τάξης αφεντικών (masters) που χρησιμοποιεί μια τάξη εργατών, ότι τα μέσα εργασίας δε χρειάζεται να μονοπωληθούν σαν μέσα κυριαρχίας πάνω στον εργάτη και σαν μέσα εκμετάλλευσης του ίδιου του εργάτη, και ότι όπως η δουλειά του σκλάβου, όπως η δουλειά του δουλοπάροικου, έτσι και η μισθωτή εργασία δεν είναι παρά μια μεταβατική και κατώτερη κοινωνική μορφή, που είναι προορισμένη να εξαφανιστεί μπρος στη συνεταιρισμένη εργασία, που εκπληρώνει το έργο της θεληματικά, με ρωμαλέο πνεύμα και με χαρούμενη καρδιά».
Μεταβατικά αιτήματα
Παράλληλα με τα πιο πάνω αιτήματα για το συγκεκριμένο ξενοδοχειακό χώρο, το ΚΚΕ, και συνολικά η Αριστερά, θα έπρεπε να προβάλλουν την ανάγκη της πάλης για εθνικοποίηση συνολικά των στρατηγικών τομέων της οικονομίας και το σχεδιασμό της οικονομίας από και για τους εργαζόμενους – με την εξήγηση φυσικά ότι τέτοια μέτρα προϋποθέτουν την ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου.
Είναι με τέτοιου είδους μεταβατικά αιτήματα που προχωρά η συνείδηση και η πάλη των εργαζομένων. Χρειάζεται οι κομμουνιστές να δίνουν την δυνατότητα και να πείθουν τους εργάτες ότι μπορούν να διαχειριστούν τα μέσα παραγωγής. Αυτή είναι η αξία του Μεταβατικού Προγράμματος το οποίο αρνείται πεισματικά να υιοθετήσει το ΚΚΕ.