Σαράντα χρόνια από την ιρανική επανάσταση (μέρος Β' - Πώς χάθηκε)

(Δια­βά­στε το πρώτο μέρος εδώ)

Το ερώ­τη­μα συ­νε­πώς είναι πώς μπό­ρε­σαν να πά­ρουν τον έλεγ­χο οι μου­λά­δες, δηλ. οι θρη­σκευ­τι­κοί ηγέ­τες, πα­ρό­τι τον πρω­τεύ­ο­ντα ρόλο τον έπαι­ξε η ερ­γα­τι­κή τάξη. Πώς έγινε αυτό αφού το μέ­γε­θος της ιρα­νι­κής ερ­γα­τι­κής τάξης το 1979 ήταν ανα­λο­γι­κά με­γα­λύ­τε­ρο από αυτό της ερ­γα­τι­κής τάξης στη Ρωσία του 1917 (3-4 εκατ. ερ­γά­τες, σε συ­νο­λι­κό πλη­θυ­σμό 35 εκα­τομ­μυ­ρί­ων);

Ο ρόλος του κλή­ρου

Ο κλή­ρος δεν είχε ως αρ­χι­κή επι­λο­γή του τη σύ­γκρου­ση με τον σάχη. Οι λόγοι που αντέ­δρα­σαν οι κλη­ρι­κοί είναι το γε­γο­νός ότι ο σάχης στον επι­χει­ρού­με­νο εκ­συγ­χρο­νι­σμό του έβαλε ως στόχο τις εκτά­σεις της ισλα­μι­κής εκ­κλη­σί­ας, δηλ. ενός από τους με­γα­λύ­τε­ρους γαιο­κτή­μο­νες της χώρας, καθώς και ότι φο­ρο­λό­γη­σε άγρια το «πα­ζά­ρι» δηλ. τους μι­κρο­ε­μπό­ρους που απο­τε­λού­σαν την κοι­νω­νι­κή βάση στή­ρι­ξης του ισλάμ στον Ιράν. Ο ίδιος ο σάχης με την κα­θο­δή­γη­ση των δυ­τι­κών μυ­στι­κών υπη­ρε­σιών είχε εξο­ντώ­σει με φυ­σι­κό τρόπο την Αρι­στε­ρά. Την εποχή του Ψυ­χρού Πο­λέ­μου, για τους Δυ­τι­κούς αυτή (η Αρι­στε­ρά) ήταν ο εχθρός, μαζί φυ­σι­κά με την ΕΣΣΔ. Όπως και σε άλλες ισλα­μι­κές χώρες, αυτή η πο­λι­τι­κή άφησε το έδα­φος ελεύ­θε­ρο για το πο­λι­τι­κό ισλάμ. Καθώς όλες οι πο­λι­τι­κές ορ­γα­νώ­σεις είχαν απα­γο­ρευ­τεί από τον σάχη, όσοι ήταν ενά­ντια στο κα­θε­στώς άρ­χι­σαν να μα­ζεύ­ο­νται στα τζα­μιά. 

Ο κλή­ρος είχε ένα καλά ορ­γα­νω­μέ­νο δί­κτυο, με 10.000 τζα­μιά, 180.000 μέλη, 90.000 μου­λά­δες (απλούς πα­πά­δες) και 50 Αγια­το­λάχ (αρ­χιε­ρείς). Γράμ­μα­τα και ηχο­γρα­φη­μέ­να μη­νύ­μα­τα του (εξό­ρι­στου από το 1963) Χο­μεϊ­νί έμπαι­ναν κρυφά στη χώρα, αντι­γρά­φο­νταν και δια­δί­δο­νταν. Οι φτω­χοί των πό­λε­ων και της υπαί­θρου αντι­λή­φθη­καν το κά­λε­σμα για ανα­τρο­πή του σάχη, εκ μέ­ρους των μου­λά­δων, ως αγώνα ενά­ντια στον ολο­κλη­ρω­τι­σμό και το αί­τη­μα για μια «Ισλα­μι­κή Δη­μο­κρα­τία» ως αί­τη­μα για μια «Δη­μο­κρα­τία των φτω­χών». Δη­μιουρ­γή­θη­κε το όραμα ενός ισλα­μι­κού κρά­τους στο οποίο η ελευ­θε­ρία και η δη­μο­κρα­τία θα αντι­κα­θι­στού­σαν τις διε­φθαρ­μέ­νες δυ­τι­κές και μη-ισλα­μι­κές επιρ­ρο­ές.

Γύρω από τα τζα­μιά δη­μιουρ­γή­θη­καν και κοι­νω­νι­κά κέ­ντρα, τα οποία έπαι­ξαν κα­θο­ρι­στι­κό ρόλο, πα­ρέ­χο­ντας υπο­στή­ρι­ξη και τροφή στους φτω­χούς αγρό­τες που είχαν χάσει τη γη τους και κα­τέ­κλυ­ζαν τις πό­λεις. 

Μετά τον Φλε­βά­ρη του 1979, οι δομές της πα­λιάς κοι­νω­νί­ας είχαν κα­ταρ­ρεύ­σει, και ο Χο­μεϊ­νί και οι ισλα­μι­στές φά­ντα­ζαν –και ήταν– η μόνη πο­λι­τι­κή δύ­να­μη που θα μπο­ρού­σε να δια­σφα­λί­σει την επι­βί­ω­ση του κα­πι­τα­λι­σμού στο Ιράν. Για το λόγο αυτό, και παρά την επι­κρα­τού­σα άποψη για την αντι­πα­λό­τη­τα του κα­θε­στώ­τος τους με τη Δύση, είχαν εξα­σφα­λί­σει, του­λά­χι­στον κατά τους πρώ­τους μήνες της επα­νά­στα­σης, την αμέ­ρι­στη υπο­στή­ρι­ξη των Αμε­ρι­κα­νών και Ευ­ρω­παί­ων ιμπε­ρια­λι­στών. Είναι χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό ότι οι ΗΠΑ ανα­γνώ­ρι­σαν τη νέα κυ­βέρ­νη­ση του Ιράν την επό­με­νη μέρα από τον σχη­μα­τι­σμό της. Εξάλ­λου επρό­κει­το για μια κυ­βέρ­νη­ση εθνι­κής ενό­τη­τας, δηλ. για μια κυ­βέρ­νη­ση κα­θα­ρά αστι­κή. Συμ­με­τεί­χαν το Ισλα­μι­κό Ρε­που­μπλι­κα­νι­κό Κόμμα του Χο­μεϊ­νί, το φι­λε­λεύ­θε­ρο αστι­κό «Εθνι­κό Μέ­τω­πο» (από το οποίο προ­ερ­χό­ταν ο πρω­θυ­πουρ­γός Μ. Μπα­ζαρ­γκάν), ενώ είχε την στή­ρι­ξη του Κο­μου­νι­στι­κού Κόμ­μα­τος.

Μέσα σε δύο μόλις μέρες μετά το σχη­μα­τι­σμό της κυ­βέρ­νη­σης, ο Χο­μεϊ­νί διέ­τα­ξε τις ερ­γα­τι­κές και τις το­πι­κές επι­τρο­πές να δια­λυ­θούν. Βέ­βαια σκαρ­φα­λώ­νο­ντας στο επα­να­στα­τι­κό κύμα που είχε φέρει στο προ­σκή­νιο αι­τή­μα­τα του κύ­ριου φορέα της επα­νά­στα­σης, δηλ. των ερ­γα­τών, ο Χο­μεϊ­νί υπο­χρε­ώ­θη­κε να υιο­θε­τή­σει ρι­ζο­σπα­στι­κή αρι­στε­ρή φρα­σε­ο­λο­γία και μια αντι­ι­μπε­ρια­λι­στι­κή στάση, ιδιαί­τε­ρα απέ­να­ντι στις ΗΠΑ. Στο εσω­τε­ρι­κό ανα­γκά­στη­κε να κάνει πα­ρα­χω­ρή­σεις στους ερ­γά­τες, ει­σά­γο­ντας μέτρα όπως οι δω­ρε­άν με­τα­κι­νή­σεις, η δω­ρε­άν ια­τρο­φαρ­μα­κευ­τι­κή πε­ρί­θαλ­ψη και η επι­δό­τη­ση στα είδη πρώ­της ανά­γκης. Τον Ιούλη του 1980 εκ­δό­θη­καν τα πρώτα δια­τάγ­μα­τα για εθνι­κο­ποι­ή­σεις, οδη­γώ­ντας το με­γα­λύ­τε­ρο τμήμα της βιο­μη­χα­νί­ας σε κρα­τι­κή ιδιο­κτη­σία, αν και η ιδιω­τι­κή πε­ριου­σία εξα­κο­λου­θού­σε να θε­ω­ρεί­ται «σε­βα­στή».

Ο Χο­μεϊ­νί όμως ήταν απο­φα­σι­σμέ­νος να συ­ντρί­ψει τις ερ­γα­τι­κές ορ­γα­νώ­σεις. Το Μάρτη, οι γυ­ναί­κες υπο­χρε­ώ­θη­καν να φο­ρά­νε μα­ντή­λια, ένα μέτρο στο οποίο οι γυ­ναί­κες αντέ­δρα­σαν με μα­ζι­κές δια­δη­λώ­σεις. Τον Απρί­λη, ο Χο­μεϊ­νί κα­τά­φε­ρε να κερ­δί­σει με πο­σο­στό 99% το δη­μο­ψή­φι­σμα, στο οποίο η μο­να­δι­κή ερώ­τη­ση ήταν ναι ή όχι σε μια «Ισλα­μι­κή Δη­μο­κρα­τία».

Δη­μιουρ­γή­θη­καν «Επα­να­στα­τι­κά Δι­κα­στή­ρια», τα οποία απο­φά­σι­σαν τις εκτε­λέ­σεις στρα­τιω­τι­κών και πο­λι­τι­κών ηγε­τών και πρα­κτό­ρων της μυ­στι­κής αστυ­νο­μί­ας του κα­θε­στώ­τος του σάχη. Πέρα από αυτό όμως, μπο­ρού­σαν να επι­βλη­θούν ποι­νές μέχρι και δέκα χρό­νων φυ­λά­κι­σης για «απο­διορ­γα­νω­τι­κές δρά­σεις στα ερ­γο­στά­σια ή ερ­γα­τι­κή προ­πα­γάν­δα».

Άρ­χι­σαν να ανα­πτύσ­σο­νται «ισλα­μι­κά συμ­βού­λια» δίπλα στα ερ­γα­τι­κά, κάτω όμως από τον αυ­στη­ρό έλεγ­χο της κε­ντρι­κής εξου­σί­ας. Οι απερ­γί­ες απα­γο­ρεύ­τη­καν και μέχρι τα τέλη του 1980, το σώμα των «Pasadaran», ή αλ­λιώς «Φρου­ροί της Επα­νά­στα­σης» είχαν «πε­ριο­δεύ­σει» σε όλα τα ερ­γο­στά­σια δια­λύ­ο­ντας τα ερ­γα­τι­κά συμ­βού­λια.

Η κα­τα­πί­ε­ση από το κα­θε­στώς του σάχη των εθνι­κών μειο­νο­τή­των, που απο­τε­λούν το ένα τρίτο του πλη­θυ­σμού της χώρας, συ­νε­χί­στη­κε και από την ισλα­μι­κή εξου­σία. Οι Τουρ­κο­μά­νοι στην επαρ­χία Γκορ­γκάν, οι αρα­βό­φω­νοι της πε­τρε­λαιο­πα­ρα­γω­γού επαρ­χί­ας του Κου­ζε­στάν και κυ­ρί­ως οι Κούρ­δοι, της επαρ­χί­ας του Κουρ­δι­στάν, εξω­θή­θη­καν συχνά σε το­πι­κές εξε­γέρ­σεις, οι οποί­ες συ­νε­τρί­βη­σαν βίαια από το κα­θε­στώς.

Παρά τις απερ­γί­ες και άλλες κι­νη­το­ποι­ή­σεις που ορ­γα­νώ­θη­καν, μέχρι το 1982 το νέο κα­θε­στώς είχε στα­θε­ρο­ποι­ή­σει τη θέση του. Ο Χο­μεϊ­νί κα­τέ­στει­λε κάθε δια­φο­ρε­τι­κή φωνή ως «προ­δο­σία ενά­ντια στην επα­νά­στα­ση». Το κα­θε­στώς εκ­με­ταλ­λεύ­τη­κε και τον οκτα­ε­τή πό­λε­μο με το Ιράκ, μετά από ει­σβο­λή του ιρα­κι­νού στρα­τού που είχε την υπο­στή­ρι­ξη των ΗΠΑ, το Σε­πτέμ­βρη του 1980.

Ο Χο­μεϊ­νί χρη­σι­μο­ποί­η­σε τον πό­λε­μο για να ενι­σχύ­σει τον εθνι­κι­σμό και να στα­θε­ρο­ποι­ή­σει τη θέση του. Δε­κά­δες χι­λιά­δες αντί­πα­λοί του εκτε­λέ­στη­καν και εκα­το­ντά­δες χι­λιά­δες φυ­λα­κί­στη­καν. Λίγο αρ­γό­τε­ρα άρ­χι­σε και η επα­νι­διω­τι­κο­ποί­η­ση ολό­κλη­ρων το­μέ­ων της οι­κο­νο­μί­ας.

Αρι­στε­ρά

Όταν ξέ­σπα­σε ο αγώ­νας ενά­ντια στον σάχη, εξαι­τί­ας της συ­νε­χούς και συ­στη­μα­τι­κής κα­τα­στο­λής στις δε­κα­ε­τί­ες ’60 και ’70, καμία από τις ορ­γα­νώ­σεις της Αρι­στε­ράς δεν ήταν σε θέση είτε να παί­ξει ηγε­τι­κό ρόλο στο μα­ζι­κό κί­νη­μα είτε να επη­ρε­ά­σει την κα­τεύ­θυν­ση και τη συ­νο­λι­κή στρα­τη­γι­κή του αγώνα ενά­ντια στη δι­κτα­το­ρία. Οι Φε­ντα­γίν και οι Μου­τζα­χε­ντίν ήταν από τις με­γα­λύ­τε­ρες ορ­γα­νώ­σεις και αυτές που υπέ­στη­σαν τα σο­βα­ρό­τε­ρα πλήγ­μα­τα. Π.χ. σχε­δόν όλα τα ιδρυ­τι­κά μέλη και τα ανώ­τε­ρα στε­λέ­χη των Φε­ντα­γίν –πε­ρί­που δια­κό­σια άτομα– θα­να­τώ­θη­καν: είτε εκτε­λέ­στη­καν στη φυ­λα­κή, είτε πέ­θα­ναν από τα βα­σα­νι­στή­ρια ή σκο­τώ­θη­καν σε ανταλ­λα­γές πυ­ρο­βο­λι­σμών με την αστυ­νο­μία. Άλλα στε­λέ­χη των Φε­ντα­γίν βρί­σκο­νταν στη φυ­λα­κή κατά τη δε­κα­ε­τία του ’70 και απε­λευ­θε­ρώ­θη­καν μόνο μετά το άνοιγ­μα των φυ­λα­κών στις αρχές του 1979, δηλ. πολύ κα­θυ­στε­ρη­μέ­να για να παί­ξουν κά­ποιο ρόλο σε αντί­θε­ση πάντα με την άνεση που είχαν οι ισλα­μι­στές. Ασφα­λώς, παρά την κα­τα­στο­λή, δεν μι­λά­με για ασή­μα­ντες ορ­γα­νώ­σεις. Οι Φε­ντα­γίν, για πα­ρά­δειγ­μα, είχαν πε­ρί­που 150 γρα­φεία σε όλη τη χώρα και σε μία από τις συ­γκε­ντρώ­σεις τους είχαν μα­ζέ­ψει 500.000 αν­θρώ­πους. Το Κομ­μου­νι­στι­κό Κόμμα, το Του­ντέχ, μπό­ρε­σε να δια­τη­ρή­σει ανέ­πα­φη την ηγε­τι­κή του ομάδα –αφού τα πε­ρισ­σό­τε­ρα ηγε­τι­κά στε­λέ­χη του κόμ­μα­τος κατά την πε­ρί­ο­δο της δι­κτα­το­ρί­ας είχαν κα­τα­φύ­γει στην ΕΣΣΔ και στις λοι­πές χώρες του ανα­το­λι­κού μπλοκ. Με το ξέ­σπα­σμα της επα­νά­στα­σης το 1979 το Του­ντέχ υπο­λο­γί­ζε­ται ότι είχε ένα εκα­τομ­μύ­ριο μέλη όντας το με­γα­λύ­τε­ρο Κουμ­μου­νι­στι­κό Κόμμα στη Μ. Ανα­το­λή. Τι πήγε συ­νε­πώς στρα­βά;

Εί­χα­με ανα­φέ­ρει ότι το Του­ντέχ, μι­λού­σε ακόμη και ενα­ντί­ον των ερ­γα­τι­κών απερ­για­κών επι­τρο­πών την πε­ρί­ο­δο της επα­νά­στα­σης. Η πο­λι­τι­κή του δεν οφει­λό­ταν βέ­βαια σε κά­ποια κακία της ηγε­σί­ας αλλά στην ανά­λυ­σή του για την ιρα­νι­κή κοι­νω­νία που συ­μπυ­κνω­νό­ταν στην ανα­γκαιό­τη­τα της τα­ξι­κής συ­νερ­γα­σί­ας με την «εθνι­κή» αστι­κή τάξη, μια πο­λι­τι­κή την οποία ακο­λου­θού­σε σύμ­φω­να με τις οδη­γί­ες της στα­λι­νι­κής γρα­φειο­κρα­τί­ας του Κρεμ­λί­νου. Η στα­λι­νι­κή «Θε­ω­ρία των Στα­δί­ων» επέ­με­νε ότι ο αγώ­νας για σο­σια­λι­σμό έπρε­πε να ανα­βλη­θεί για επό­με­νη φάση, αφού πρώτα θα είχε εγκα­θι­δρυ­θεί και ανα­πτυ­χθεί το κα­πι­τα­λι­στι­κό κρά­τος. Έτσι, το Του­ντέχ είχε για σύν­θη­μα «για μια Δη­μο­κρα­τι­κή Ισλα­μι­κή Δη­μο­κρα­τία»! 

Αλλά το ίδιο ίσχυε και για το με­γα­λύ­τε­ρο μέρος της επα­να­στα­τι­κής Αρι­στε­ράς που επί­σης δεν πί­στευε (για δια­φο­ρε­τι­κούς λό­γους από το Του­ντέχ) ότι οι ερ­γά­τες και η νε­ο­λαία μπο­ρού­σαν μετά την ανα­τρο­πή του σάχη να πά­ρουν και την κοι­νω­νι­κή και οι­κο­νο­μι­κή εξου­σία. Όλες οι ορ­γα­νώ­σεις πε­ριέ­γρα­φαν το κα­θε­στώς του σάχη ως εξαρ­τη­μέ­νο από τις ιμπε­ρια­λι­στι­κές δυ­νά­μεις, πράγ­μα που εμπό­δι­ζε, έλε­γαν, την ανά­πτυ­ξη της μελί, δηλ. της εθνι­κής και ανε­ξάρ­τη­της βιο­μη­χα­νί­ας, της εθνι­κής και ανε­ξάρ­τη­της τε­χνο­λο­γί­ας κ.λπ. Λι­γό­τε­ρο ή πε­ρισ­σό­τε­ρο όλες οι με­γά­λες ορ­γα­νώ­σεις (Μου­τζα­χε­ντίν, Φε­ντα­γίν, οι μα­οϊ­κές Πεϊ­κάρ και Ρα­νι­μπα­ράν) έμει­ναν επί­σης προ­σκολ­λη­μέ­νες στη στα­λι­νι­κή «Θε­ω­ρία των Στα­δί­ων». 

Συ­να­κό­λου­θα υπήρ­χε απου­σία ισχυ­ρών δε­σμών με τμή­μα­τα κλει­διά του προ­λε­τα­ριά­του, όπως οι βιο­μη­χα­νι­κοί ερ­γά­τες. αφού η Αρι­στε­ρά προ­σέ­βλε­πε σε άλλες κοι­νω­νι­κές δυ­νά­μεις. 

Εκτός όμως από αυτή τη θε­ω­ρία, οι από­ψεις για την πρω­το­κα­θε­δρία του ένο­πλου αγώνα και του αντάρ­τι­κου απέ­να­ντι στην δου­λειά μέσα στους χώ­ρους ερ­γα­σί­ας (μια τα­κτι­κή που ακο­λου­θού­σαν κυ­ρί­ως οι Φε­ντα­γίν, οι οποί­οι προ­έρ­χο­νταν από στρώ­μα­τα της νε­ο­λαί­ας που πα­λιό­τε­ρα υπο­στή­ρι­ζαν το Του­ντέχ), έπαι­ξαν επί­σης ρόλο στην απο­μά­κρυν­ση από την ερ­γα­τι­κή τάξη. Τις ίδιες επιρ­ρο­ές είχε και η ορ­γά­νω­ση Αγω­νι­στές του Λαού (Μου­τζα­χε­ντίν), η οποία δη­μιουρ­γή­θη­κε το 1970 γύρω από μία από­πει­ρα μίξης ισλα­μι­κής με τη μαρ­ξι­στι­κή φι­λο­σο­φία. Το σύν­θη­μά τους ήταν «Ο μόνος δρό­μος για την απε­λευ­θέ­ρω­ση είναι ο ένο­πλος αγώ­νας».

Και υπήρ­χε και ένα τρίτο πρό­βλη­μα, εκτός από την κα­τα­στο­λή, τη θε­ω­ρία των στα­δί­ων και την απο­ξέ­νω­ση από τους ερ­γά­τες: Πα­ρό­τι η συ­νο­λι­κή αριθ­μη­τι­κή δύ­να­μη των Φε­ντα­γίν, του Του­ντέχ, των Μου­τζα­χε­ντίν και του Πεϊ­κάρ αντι­στοι­χού­σε σε ένα ση­μα­ντι­κό πο­λι­τι­κό δυ­να­μι­κό, η ενό­τη­τα δυ­στυ­χώς δεν ήταν ποτέ μέσα στις προ­τε­ραιό­τη­τές τους.

Και με­μο­νω­μέ­να καμιά από τις πα­ρα­πά­νω ορ­γα­νώ­σεις δεν μπό­ρε­σε να βρει το δρόμο για το συ­ντο­νι­σμό του κι­νή­μα­τος σε εθνι­κό επί­πε­δο και να αφο­πλί­σει τον ισλα­μι­κό κλήρο πο­λι­τι­κά και στρα­τιω­τι­κά.

Τε­λι­κά στην προ­πα­γαν­δι­στι­κή δου­λειά που έκα­ναν όλοι οι αρι­στε­ροί μέσα στα ερ­γο­στά­σια, μι­λού­σαν κυ­ρί­ως για την απο­δέ­σμευ­ση της οι­κο­νο­μί­ας από τον ιμπε­ρια­λι­σμό και τη δη­μιουρ­γία μιας ανε­ξάρ­τη­της εθνι­κής οι­κο­νο­μί­ας. Ομοί­ως και για το Του­ντέχ, κε­ντρι­κός στό­χος ήταν η εθνι­κή δη­μο­κρα­τι­κή επα­νά­στα­ση βα­σι­σμέ­νη στον αντι­μπε­ρια­λι­σμό, και η απαλ­λα­γή από τα δεσμά της εξάρ­τη­σης. Όλες αυτές οι ορ­γα­νώ­σεις αγνο­ού­σαν ότι ένα θρη­σκευ­τι­κό κα­θε­στώς, βα­σι­σμέ­νο σε ένα θολό μείγ­μα λαϊ­κι­σμού και ισλα­μι­σμού, θα κα­τόρ­θω­νε να υλο­ποι­ή­σει όλους αυ­τούς τους στό­χους, πα­ρα­μέ­νο­ντας βαθιά αντι­κομ­μου­νι­στι­κό και κα­τα­πιε­στι­κό. Η Αρι­στε­ρά δια­πί­στω­σε, αλλά με πολύ επώ­δυ­νο τρόπο για την ίδια, ότι ένα μι­κρο­α­στι­κό, στα λόγια αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κό, εξ ανά­γκης αντι­μπε­ρια­λι­στι­κό και αντι­σιω­νι­στι­κό κα­θε­στώς μπο­ρεί να μην έχει ου­δε­μία σχέση με το σο­σια­λι­στι­κό όραμα και σχέ­διο. Επί­σης η Αρι­στε­ρά συ­νει­δη­το­ποί­η­σε ότι ένα τέ­τοιο κα­θε­στώς δεν θα μπο­ρού­σε να χα­ρα­κτη­ρι­στεί ούτε καν προ­ο­δευ­τι­κό, κάτι που το είχε αντι­λη­φθεί ήδη ο γυ­ναι­κεί­ος πλη­θυ­σμός του Ιράν με την επι­βο­λή της μπούρ­γκα.

Κατά μια τρα­γι­κή ανα­λο­γία με τις αι­τί­ες που χά­θη­κε και η Ρώ­σι­κη Επα­νά­στα­ση, υπήρ­ξαν χι­λιά­δες μέλη των επα­να­στα­τι­κών ορ­γα­νώ­σε­ων της Αρι­στε­ράς που στάλ­θη­καν από τις ορ­γα­νώ­σεις τους εθε­λο­ντές στον πό­λε­μο που εξα­πό­λυ­σε το  Ιράκ ενά­ντια στο Ιράν τον Σε­πτέμ­βρη του 1980. Οι πε­ρισ­σό­τε­ροι από αυ­τούς σκο­τώ­θη­καν για να υπε­ρα­σπί­σουν το κα­θε­στώς επει­δή έβλε­παν ότι είχε μπει στο στό­χα­στρο του δυ­τι­κού ιμπε­ρια­λι­σμού. Εθε­λο­ντές έστει­λε ακόμη και η Μειο­ψη­φία των Φε­ντα­γίν, πα­ρό­τι είχε χα­ρα­κτη­ρί­σει τον πό­λε­μο ως σύ­γκρου­ση με­τα­ξύ δύο αντι­δρα­στι­κών κα­θε­στώ­των, στην οποία το κό­στος θα το πλή­ρω­ναν οι λαοί και των δύο κοι­νω­νιών.

Το τέλος

Τον Ιού­νιο του 1981 το ισλα­μι­στι­κό κα­θε­στώς συ­νέ­λα­βε αρι­στε­ρούς (συ­μπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νου και του δη­μο­φι­λούς ποι­η­τή και θε­α­τρι­κού συγ­γρα­φέα των Φε­ντα­γίν, Σαΐντ Σολ­ταν­πούρ) και κα­τήγ­γει­λε τους Μου­τζα­χε­ντίν ως προ­δό­τες. Οι Μου­τζα­χε­ντίν άρ­χι­σαν να δια­δη­λώ­νουν στους δρό­μους και το κα­θε­στώς απά­ντη­σε σκλη­ρά. Όταν οι Μου­τζα­χε­ντίν το­πο­θέ­τη­σαν βόμβα στο αρ­χη­γείο του IRP που στοί­χι­σε τη ζωή σε πάνω από εκατό αν­θρώ­πους, συ­μπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νης ολό­κλη­ρης της ηγε­σί­ας, το κα­θε­στώς κή­ρυ­ξε πό­λε­μο. Ο Σολ­ταν­πούρ εκτε­λέ­στη­κε, πολ­λοί Μου­τζα­χε­ντίν συ­νε­λή­φθη­σαν. Ακο­λού­θη­σαν δύο χρό­νια όπου βα­σί­λευ­σε ο τρό­μος, με βομ­βι­στι­κές επι­θέ­σεις των Μου­τζα­χε­ντίν και αντί­ποι­να από την πλευ­ρά του κα­θε­στώ­τος. Πλή­θος Μου­τζα­χε­ντίν ακτι­βι­στών και συ­μπα­θού­ντων συ­γκε­ντρώ­θη­καν και φυ­λα­κί­στη­καν, όπου πολ­λοί υπο­βλή­θη­καν σε βα­σα­νι­σμούς και εκτε­λέ­σεις. 

Μέχρι το 1983 είχαν συ­ντρι­βεί πλή­ρως και το Του­ντέχ και οι κομ­μα­τι­κές ορ­γα­νώ­σεις των Φε­ντα­γίν. Ολό­κλη­ρη η ηγε­σία του Του­ντέχ που είχε γλι­τώ­σει επί σάχη, συ­νε­λή­φθη. Ο γε­νι­κός γραμ­μα­τέ­ας του κόμ­μα­τος Ισμα­ΐλ Κια­νού­ρι εξα­να­γκα­ζό­ταν να βγει δη­μό­σια στην τη­λε­ό­ρα­ση και να πει «ναι, είμαι πρά­κτο­ρας της ΕΣΣΔ». Τα μέλη των υπό­λοι­πων κομ­μά­των της άκρας Αρι­στε­ράς δο­λο­φο­νή­θη­καν σε με­γά­λο πο­σο­στό και όσα γλί­τω­σαν δεν ζουν πια στο Ιράν.

Ο Χο­μεϊ­νί και το κόμμα του διέ­σω­σαν τον κα­πι­τα­λι­σμό στο Ιράν, κα­τα­στέλ­λο­ντας την επα­νά­στα­ση που ξε­κί­νη­σε με την ανα­τρο­πή του σάχη. Αλλά η Ιστο­ρία δεν έχει γρά­ψει ακόμη το τε­λευ­ταίο κε­φά­λαιο. Γιατί και στο Ιράν η οι­κο­νο­μι­κή ανά­πτυ­ξη συ­νε­χί­ζει να πα­ρά­γει διαρ­κώς τον νε­κρο­θά­φτη του κα­πι­τα­λι­σμού…

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά