Ναυπηγεία Σκαραμαγκά: Ποιος φταίει για το αδιέξοδο;

Οι ερ­γα­ζό­με­νοι, που οι απο­λο­γη­τές του συ­στή­μα­τος και ο Δέν­διας βά­φτι­σαν «άκρα», είναι υπο­χρε­ω­μέ­νοι να κά­νουν μόνο ένα με­ρο­κά­μα­το την εβδο­μά­δα, το οποίο μά­λι­στα δεν τους έχει κα­τα­βλη­θεί το τε­λευ­ταίο εξά­μη­νο. Θύ­μα­τα μιας μα­κρο­χρό­νιας κερ­δο­σκο­πί­ας ντό­πιων και ξένων κα­πι­τα­λι­στών και απα­νω­τών κυ­βερ­νη­τι­κών απο­φά­σε­ων, που απα­ξί­ω­σαν τη δου­λειά τους και τα ίδια τα ναυ­πη­γεία, στή­νο­νται στον τοίχο, επει­δή τόλ­μη­σαν να εκ­φρά­σουν μα­χη­τι­κά τα δί­καια αι­τή­μα­τά τους.

Η άρ­χου­σα τάξη και το πο­λι­τι­κό της προ­σω­πι­κό, από τη δε­κα­ε­τία του ’50 έως σή­με­ρα, είναι οι μόνοι που ευ­θύ­νο­νται για την τρα­γι­κή κα­τά­στα­ση στην οποία έχουν πε­ριέλ­θει οι ερ­γα­ζό­με­νοι και οι οι­κο­γέ­νειές τους. Από ιδιο­κτη­σία του Νιάρ­χου, που για τρεις δε­κα­ε­τί­ες έκανε χρυ­σές δου­λειές ως κα­τα­σκευα­στής πο­λε­μι­κών και άλλων πλοί­ων, το 1985 τα ναυ­πη­γεία Σκα­ρα­μα­γκά κρα­τι­κο­ποι­ή­θη­καν. Ήδη, από το 1983 το σω­μα­τείο βρέ­θη­κε σε ευ­θεία αντι­πα­ρά­θε­ση με την ερ­γο­δο­σία για τη συλ­λο­γι­κή σύμ­βα­ση, που έληξε με μια εξά­μη­νη απερ­γία δύο χρό­νια αρ­γό­τε­ρα.

Παρά τις προ­σπά­θειες του Μη­τσο­τά­κη για πλήρη ιδιω­τι­κο­ποί­η­ση, οι οποί­ες οδή­γη­σαν σε σύ­γκρου­ση με τους ερ­γα­ζό­με­νους, τε­λι­κά ήταν ο Ση­μί­της το 1996 που άνοι­ξε την πόρτα στο ιδιω­τι­κό κε­φά­λαιο. Η τότε κυ­βέρ­νη­ση προ­χώ­ρη­σε σε διε­θνή δια­γω­νι­σμό και το μά­να­τζμεντ ανα­τέ­θη­κε στην αμε­ρι­κα­νι­κή Brown & Root, με αμοι­βή 550 εκατ. δρχ. συν 5% επί των κερ­δών του ναυ­πη­γεί­ου. Η Brown & Root εγκα­τέ­λει­ψε το ναυ­πη­γείο το 1998, ενώ στις διά­φο­ρες συμ­βά­σεις πα­ραγ­γε­λιών του ΟΣΕ και του ΗΣΑΠ αρ­χί­ζει να εμ­φα­νί­ζε­ται η Siemens. To 2001 η HDW/Ferrostaal (τρία χρό­νια αρ­γό­τε­ρα θα συγ­χω­νευ­τεί με την Thyssen Krupp) αγό­ρα­σε τα ναυ­πη­γεία για 1 δισ. δραχ­μές, ενώ οι συμ­βά­σεις πα­ραγ­γε­λιών ήταν πολ­λα­πλά­σιας αξίας. Μόνο ο ΟΣΕ είχε προ­κα­τα­βά­λει 4,5 δισ. δραχ­μές.

Κάπου εκεί άρ­χι­σαν τα δια­βό­η­τα σκάν­δα­λα των εξο­πλι­στι­κών προ­γραμ­μά­των, οι μίζες εκα­τομ­μυ­ρί­ων του Άκη και άλλων, τα πρό­στι­μα της Κο­μι­σιόν για τις πα­ρά­νο­μες κρα­τι­κές επι­δο­τή­σεις σε κάθε λογής «επεν­δυ­τές», τα υπο­βρύ­χια που γέρ­νουν, αλλά έχουν εξο­φλη­θεί ήδη, και τε­λι­κά το πά­γω­μα στις πλη­ρω­μές και τις ανα­θέ­σεις από το υπουρ­γείο «Εθνι­κής Άμυ­νας» τα δύο τε­λευ­ταία χρό­νια.
Το 2010 το 75% των ναυ­πη­γεί­ων που­λή­θη­κε στην Abu Dhabi Mar, με τις υπο­γρα­φές των Πα­πα­κων­στα­ντί­νου-Βε­νι­ζέ­λου. Οι Σα­ου­δά­ρα­βες δεν ανα­γνώ­ρι­σαν κα­νέ­να πρό­στι­μο και υπο­χρέ­ω­ση της εται­ρί­ας. Αντί­θε­τα τους ανα­γνω­ρί­στη­κε οφει­λή 1,3 δισ. του δη­μο­σί­ου προς τα ναυ­πη­γεία, λίγο πριν το Μνη­μό­νιο 1. Συγ­χρό­νως, η Κο­μι­σιόν αρ­νεί­ται μέχρι και σή­με­ρα να άρει την απα­γό­ρευ­ση ναυ­πή­γη­σης εμπο­ρι­κών πλοί­ων που έχει επι­βάλ­λει από τον Απρί­λιο του 2010 στα Ελ­λη­νι­κά Ναυ­πη­γεία ΑΕ, με απο­τέ­λε­σμα να μην υπάρ­χει δου­λειά για τους ερ­γά­τες των ναυ­πη­γεί­ων.

Όλη η ιστο­ρία των ναυ­πη­γεί­ων Σκα­ρα­μα­γκά είναι χα­ρα­κτη­ρι­στι­κή του τρό­που που λει­τουρ­γεί και των αδιε­ξό­δων της νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρης οι­κο­νο­μί­ας. Οι ζη­λω­τές της «ελεύ­θε­ρης αγο­ράς» απο­μυ­ζούν δι­σε­κα­τομ­μύ­ρια από το κρά­τος (άρα από τις τσέ­πες των φο­ρο­λο­γού­με­νων) για να κά­νουν τις δου­λειές τους και να βγά­λουν υπερ­κέρ­δη. Ο προ­σα­να­το­λι­σμός των ναυ­πη­γεί­ων στην πο­λε­μι­κή βιο­μη­χα­νία, ώστε να κερ­δί­ζουν οι έμπο­ροι όπλων και όλοι οι εν­διά­με­σοι «μι­ζα­δό­ροι», εξη­γεί σε ένα βαθμό πώς έφτα­σε το δη­μό­σιο χρέος στα ύψη. Οι απλή­ρω­τοι ερ­γα­ζό­με­νοι και οι εξευ­τε­λι­στι­κές ερ­γα­σια­κές σχέ­σεις, που έχουν προ­ω­θη­θεί στα ναυ­πη­γεία, απο­τε­λούν το όνει­ρο κάθε αφε­ντι­κού.

Το πα­ρά­δειγ­μα των ναυ­πη­γεί­ων είναι η ακραία εκ­δο­χή ενός συ­στή­μα­τος που σα­πί­ζει, που μέσα στη βαθιά κρίση του ισο­πε­δώ­νει κλά­δους και αν­θρώ­πι­νες ζωές. Μο­να­δι­κή λύση είναι η εθνι­κο­ποί­η­ση χωρίς απο­ζη­μί­ω­ση των ναυ­πη­γεί­ων από μια κυ­βέρ­νη­ση της Αρι­στε­ράς, που θα συ­γκρου­στεί με τις ευ­ρω­η­γε­σί­ες και θα κα­τευ­θύ­νει την πα­ρα­γω­γή σε εμπο­ρι­κά πλοία και άλλες κοι­νω­νι­κές ανά­γκες, κάτω από δη­μό­σιο-ερ­γα­τι­κό έλεγ­χο. Για πα­ρά­δειγ­μα, οι πα­νά­κρι­βες και ανε­παρ­κέ­στα­τες συ­γκοι­νω­νί­ες και η με­τα­φο­ρά αγα­θών στα νησιά θα μπο­ρού­σαν να στη­ρι­χτούν απο­φα­σι­στι­κά από μια τέ­τοια πο­λι­τι­κή. Αυτό όμως προ­ϋ­πο­θέ­τει τη ρι­ζι­κή αλ­λα­γή των κοι­νω­νι­κών και πο­λι­τι­κών συ­σχε­τι­σμών και είναι χρέος του ερ­γα­τι­κού κι­νή­μα­τος και της Αρι­στε­ράς να πα­λέ­ψει για μια τέ­τοια προ­ο­πτι­κή άμεσα.