Ήταν 13 Ιουνίου όταν με φόντο το ηλιοβασίλεμα της Σαντορίνης, ο Κυριάκος Μητσοτσάκης διαφήμιζε την Ελλάδα ως «ασφαλή προορισμό», διαβεβαιώνοντας ότι η κυβέρνηση έχει σχέδιο: «Όπως υποδειγματικά διαχειριστήκαμε την πρώτη φάση της πανδημίας, το ίδιο υποδειγματικά θέλουμε να διαχειριστούμε και το άνοιγμα του τουρισμού με ασφάλεια».
Δύο μήνες μετά, από το «νικήσαμε τον κορωνοϊό» βρισκόμαστε στο δεύτερο κύμα της πανδημίας. Η φιλοεπιχειρηματική διαχείριση και το σχέδιο «βλέποντας και κάνοντας» που εφαρμόστηκε τελικά, οδήγησε μόνο το μήνα Αύγουστο σε σχεδόν 6.000 νέα κρούσματα φορέων του ιού, με σημαντική αύξηση του αριθμού των θανάτων από επιπλοκές της νόσου και όσων νοσηλεύονται σε ΜΕΘ διασωληνωμένοι.
Οι εγκληματικές ευθύνες (και παραλείψεις) της κυβέρνησης στο άνοιγμα του τουρισμού, η υποταγή στις πιέσεις μεγαλοξενοδόχων, εφοπλιστών, αεροπορικών εταιριών, οι αντιφάσεις και οι παλινωδίες στα μέτρα προστασίας που υιοθετούνται και κυρίως η αναιμική ενίσχυση του ΕΣΥ σε προσωπικό και υλικά, επιχειρείται να κρυφτούν και πάλι πίσω από το γνωστό αφήγημα της «ατομικής ευθύνης»: των πολιτών που «χαλάρωσαν» και της «ανεύθυνης νεολαίας» που διασκεδάζει σε νησιά και πλατείες. Πώς φτάσαμε όμως στη σημερινή έξαρση του ιού;
Η κυβέρνηση επέτρεψε την άφιξη εκατομμυρίων τουριστών με δειγματοληπτικά τεστ μόνο στο 12% όσων έφταναν στη χώρα, χωρίς καραντίνα, ακόμα και για τους επισκέπτες από επιβαρυμένες επιδημιολογικά χώρες. Οι παρασκηνιακές πιέσεις τουριστικών κολοσσών και κρατών ήταν έντονες ώστε οι αυστηρότεροι έλεγχοι στις πύλες εισόδου, να μη λειτουργήσουν αποτρεπτικά για όσους ήθελαν να απολαύσουν το ελληνικό καλοκαίρι. Σήμερα βέβαια όλοι αυτοί κατατάσσουν την Ελλάδα στους «επικίνδυνους προορισμούς».
Εξαιτίας των τεράστιων ελλείψεων στη διενέργεια των τεστ, τουρίστες που βρίσκονταν θετικοί ενημερώνονταν ορισμένες φορές 3 και 4 μέρες μετά την είσοδό τους στην Ελλάδα. Στο μεσοδιάστημα, συνέχιζαν κανονικά τις διακοπές τους. Η μαζική είσοδος φορέων του ιού, πολλαπλασίασε τις εστίες μετάδοσης στις τουριστικές περιοχές.
Οι επαφές και με τους εσωτερικούς επισκέπτες, δημιούργησε την έκρηξη κρουσμάτων που αποτυπώνεται σήμερα. Αεροπλάνα γεμάτα και πλοία που ταξίδευαν με πληρότητα μεγαλύτερη του 85%, δημιούργησαν τις ιδανικές συνθήκες μετάδοσης, αλλά συγκράτησαν κάπως τα έσοδα του μεταφορικού κλάδου, πράγμα που ήταν και ο βασικός στόχος. Έτσι, από τα 16 κρούσματα τη μέρα, χωρίς καραντίνα, φτάσαμε στο τέλος του καλοκαιριού κοντά στα 300 (επίσημα) ημερησίως.
Την ίδια ώρα, υπήρξε πλήρης αδιαφάνεια στην ανακοίνωση των κρουσμάτων, για να μην πληγεί η «βαριά βιομηχανία» του τουρισμού. Πέρα από τα ελάχιστα δειγματοληπτικά τεστ χωρίς κανένα σχεδιασμό στους ξένους επισκέπτες, αποδείχτηκε η συστηματική απόκρυψη του αριθμού των κρουσμάτων στα δημοφιλή νησιά. Το παράδειγμα Πάρου-Αντιπάρου, όπου χωρίς ανακοινωμένα κρούσματα, μπήκαν σε ειδικό καθεστώς μέτρων, ήταν η πιο κραυγαλέα περίπτωση σκόπιμης αποσιώπησης. Στα ίδια νησιά εφαρμόστηκε και το πείραμα με το μηχάνημα επεξεργασίας μοριακών τεστ που δωρίστηκε από την ιδιωτική πρωτοβουλία. Μόνο που τα 300 τεστ που το συνόδευαν αποδείχτηκαν λίγα για το μέγεθος των κρουσμάτων και των επαφών τους, με αποτέλεσμα κλιμάκιο του ΕΟΔΥ να εγκατασταθεί στα δύο νησιά.
Με ελάχιστες προσλήψεις προσωπικού στα νοσοκομεία (προσλήφθηκαν 450 γιατροί, όλοι σχεδόν επικουρικοί) και μικρή αύξηση των ΜΕΘ (720 από 560 πριν από την πανδημία, ο αριθμός 1.200 παραμένει σε επίπεδο εξαγγελίας…), ο πολύτιμος χρόνος της καραντίνας δεν αξιοποιήθηκε για την ουσιαστική θωράκιση των δημόσιων δομών Υγείας, που αποτελούν το ισχυρότερο όπλο για την προστασία της ζωής μας.
Συγχρόνως, ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η αύξηση των κρουσμάτων στο ιατρικό προσωπικό, σε μια περίοδο που τα περισσότερα νοσοκομεία είναι υποστελεχωμένα. Το πάρτι των ιδιωτών με τα διαγνωστικά τεστ, τους μοριακούς ελέγχους και τις μάσκες συνεχίζεται βέβαια κανονικά. Πολύτιμοι πόροι του κρατικού ταμείου κατευθύνονται σε εξοπλιστικά προγράμματα και μηχανισμούς καταστολής, αντί για μαζικές προσλήψεις στα νοσοκομεία και την προμήθεια εξοπλισμού. Το δωρεάν εμβόλιο που έταξε ο Μητσοτάκης, όταν και εφόσον κυκλοφορήσει, θα μπορούσε άμεσα να ήταν δωρεάν μαζικά τεστ στον πληθυσμό.
Η χρήση της μάσκας και η αποφυγή του συνωστισμού, είναι τα μόνα μέτρα που επαναλαμβάνει διαρκώς ο Χαρδαλιάς και η επιτροπή που διαχειρίζεται την υγειονομική κρίση, για να δικαιολογήσουν ότι έχουν χάσει τον έλεγχο στη διαχείριση της πανδημίας, με τα καλοταϊσμένα ΜΜΕ να επιμένουν πως «δεν φταίει ο τουρισμός» -παρ’ όλο που ο Μητσοτάκης παραδέχτηκε στο CNN ότι «έχουμε μια αύξηση των κρουσμάτων του κορωνοϊού και την περιμέναμε επειδή ανοίξαμε την οικονομία και τον τουρισμό» (αλλά τότε δεν μπορούσε να αραδιάζει τα επιχειρήματα που χρησιμοποιεί για τους ιθαγενείς).
Η μάσκα την άνοιξη, διά στόματος Τσιόδρα, ήταν αχρείαστη. Μετά έγινε υποχρεωτική στους κλειστούς χώρους, μετά πάλι προαιρετική και τώρα τείνει να γίνει υποχρεωτική ακόμα και στους εξωτερικούς χώρους, πέρα από τους χώρους εργασίας, τα σχολεία, τα καταστήματα κ.λπ. Επιπλέον, μάθαμε ότι ο ιός δεν κολλάει στα μπαρ και τα εστιατόρια μέχρι τα μεσάνυχτα, αλλά μετά γίνεται ιδιαίτερα μεταδοτικός. Κολλάει στα πάρτι των νέων, αλλά στα ΜΜΜ που οι επιβάτες είναι σαν σαρδέλες, καθώς τα δρομολόγια παραμένουν αραιά και ο συνωστισμός χτυπάει «κόκκινο», είναι λιγότερο επικίνδυνος.
Από τα 1.500 λεωφορεία και τρόλεϊ που έπρεπε να κυκλοφορούν στην Αττική, για να υπάρχει μια σχετική ασφάλεια στις μετακινήσεις, με το ζόρι υπάρχουν οδηγοί για τα 800. Και μάλιστα, στα λεωφορεία που χρησιμοποιεί ο λαϊκός κόσμος προβλέπεται πρόστιμο ύψους 150 ευρώ σε κάθε επιβάτη, καθώς και στον οδηγό, στην περίπτωση που το όχημα είναι πάνω από 65% γεμάτο! Η μόνη λύση που προκρίνει η κυβέρνηση για αυτήν την απαράδεκτη κατάσταση, είναι και πάλι η ενίσχυση του ιδιωτικού τομέα: η ενοικίαση παλιών οχημάτων (δεκαετίας) μέσω leasing και η σύμπραξη με τα ΚΤΕΛ μέσω ΣΔΙΤ.
Για τα κρούσματα στον οίκο ευγηρίας στο Ασβεστοχώρι Θεσσαλονίκης, έφταιγε ο εργαζόμενος που συνάντησε συγγενικό του πρόσωπο που είχε γυρίσει από διακοπές και όχι η απουσία πρωτοκόλλων στους οίκους ευγηρίας, που σε άλλες χώρες έγιναν μαζικές εστίες μόλυνσης και μετρούν χιλιάδες θύματα. Στους μεγάλους χώρους εργασίας κρούσματα αποκρύπτονται συστηματικά, για να μη σταματήσει η παραγωγή. Πολυκαταστήματα και σούπερ μάρκετ με κρούσματα, δεν κλείνουν ούτε μέρα. Πολλές βιομηχανίες και εταιρίες, υποχρέωσαν το προσωπικό τους να κάνει τεστ όταν επέστρεψε από καλοκαιρινές διακοπές, με το υπέρογκο κόστος να βαρύνει συχνά τους ίδιους τους εργαζόμενους. Μπροστά στο φόβο της ανεργίας, χιλιάδες εργαζόμενοι στοιβάζονται με ανεπαρκή μέτρα προστασίας. Εργαζόμενος στη Βιοϊατρική που ανέδειξε το ζήτημα με τον αυξημένο αριθμό κρουσμάτων, μεταξύ των εργαζομένων στο χώρο δουλειάς του τον Μάρτιο, απολύθηκε. Ενώ όπου η τηλεργασία είναι εφικτή, γίνεται με όρους έντασης της εκμετάλλευσης και συρρίκνωσης του ελεύθερου χρόνου.
Την ίδια στιγμή, παρατείνεται για άλλη μια φορά ο εγκλεισμός των αιτούντων άσυλο στα ΚΥΤ με πρόσχημα τον κορωνοϊό. Οι πρόσφυγες βρίσκονται κλεισμένοι στις δομές «φιλοξενίας» εδώ και σχεδόν μισό χρόνο, καθώς τα μέτρα περιορισμού κυκλοφορίας εντός των ΚΥΤ ισχύουν από τον Απρίλιο. Κατασταλτικού χαρακτήρα μέτρα, όπως η απαγόρευση επισκεπτηρίων, το κλείσιμο Δικαστηρίων, οι απαγορεύσεις μεταγωγών, αδειών κ.ά. συνεχίζονται να εφαρμόζονται και για τις φυλακές.
Όλες αυτές οι κυβερνητικές παλινωδίες και οι μεροληπτικά ταξικές παρεμβάσεις, πέρα από τις δραματικές επιπτώσεις στην υγεία και την τσέπη της μεγάλης κοινωνικής πλειοψηφίας, πριμοδοτούν και τις θεωρίες συνωμοσίας που υποστηρίζουν ότι «δεν υπάρχει ιός, αλλά ένα παγκόσμιο πείραμα ελέγχου», κάποιων σκοτεινών κέντρων. Κάτι τέτοιο εξυπηρετεί βέβαια και τον συλλήβδην στιγματισμό ως «ανορθολογικής», όποιας φωνής αμφισβητεί τις κυβερνητικές αποφάσεις, που βάζουν την κερδοφορία των επιχειρήσεων πάνω από τη ζωή και τις ανάγκες των εργαζομένων και της νεολαίας.
Τα δύσκολα είναι μπροστά. Το φθινόπωρο, με την πτώση της θερμοκρασίας και το συγχρωτισμό σε περισσότερους κλειστούς χώρους, θα επιφέρει αύξηση της μεταδοτικότητας του κορωνοϊού. Η απουσία σοβαρού σχεδιασμού για τους χώρους εργασίας και τα σχολεία, εντείνουν την ανησυχία, όπως φυσικά και η κατάσταση του ΕΣΥ. Με περιορισμούς 50 ατόμων στις συναθροίσεις, ελέγχους, πρόστιμα, τοπικά lockdown και σημαία της… μια μάσκα, η κυβέρνηση προσπαθεί να υποκαταστήσει την απουσία μαζικών διαγνωστικών τεστ και ουσιαστικής ενίσχυσης του ΕΣΥ. Με επικοινωνιακά τεχνάσματα πασχίζει να κρύψει την απουσία πολιτικής βούλησης για την πραγματική προστασία του πληθυσμού και τον περιορισμό της ασυδοσίας των εργοδοτών, που αποθρασύνονται από τις τελευταίες αντεργατικές μεταρρυθμίσεις και την επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων.
Το φθινόπωρο όμως, χρειάζεται να φέρει και την αναζωπύρωση των μαζικών αντιστάσεων, κόντρα στο κλίμα φόβου, σε κάθε χώρο εργασίας, σε κάθε σχολείο και σχολή, στις γειτονιές μας. Να επιστρέψουμε το λογαριασμό στον Μητσοτάκη και στους καπιταλιστές φίλους του, που είναι οι κύριοι υπεύθυνοι για την ταχεία ανάκαμψη του ιού. Να καταλάβουν ότι δεν θα θυσιάσουμε -ξανά- τις ζωές μας και τα δικαιώματά μας για τα κέρδη τους.
Αντίθετα, θα διεκδικήσουμε ενωτικά και συντονισμένα την ενίσχυση του ΕΣΥ και όλων των κοινωνικών υπηρεσιών, την καθολική απαγόρευση απολύσεων μέσα στην πανδημία και την ουσιαστική προστασία εργαζομένων και ανέργων, χωρίς καμία έκπτωση στις δημοκρατικές ελευθερίες.
*Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά