Δασολόγοι: Επιεικώς ανεπαρκής ο Ν. Χαρδαλιάς

Eλ­λει­ψη ισχύ­ος τις πρώ­τες κρί­σι­μες στιγ­μές εκ­δή­λω­σης των πυρ­κα­γιών, ανυ­παρ­ξία ου­σια­στι­κής δια­χεί­ρι­σης των δασών με απο­μά­κρυν­ση επι­κίν­δυ­νων υλι­κών και πυ­ρό­σβε­ση μόνο από αέρος και μέσω... τη­λε­ό­ρα­σης.

Αυτά είναι, σύμ­φω­να με έμπει­ρους δα­σο­λό­γους, τα κε­ντρι­κά χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά της αντι­με­τώ­πι­σης που εφαρ­μό­ζει το κρά­τος τις τε­λευ­ταί­ες δε­κα­ε­τί­ες, ει­δι­κά μετά το 1998 που την κε­ντρι­κή ευ­θύ­νη ανέ­λα­βε η Πυ­ρο­σβε­στι­κή οδη­γώ­ντας σε απο­ψί­λω­ση της Δα­σι­κής Υπη­ρε­σί­ας και με­τα­τρο­πή της σε γρα­φειο­κρα­τι­κό μη­χα­νι­σμό.

Η Πα­νελ­λή­νια Ενωση Δα­σο­λό­γων Δη­μο­σί­ων Υπαλ­λή­λων (ΠΕΔΔΥ) εξέ­δω­σε χθες ανα­κοί­νω­ση ζη­τώ­ντας «αλ­λα­γή τώρα του νο­μι­κού πλαι­σί­ου για την αντι­πυ­ρι­κή προ­στα­σία των δασών». «Οπως όλοι οι πο­λί­τες της χώρας, αγα­να­κτού­με βλέ­πο­ντας δάση και πε­ριου­σί­ες να γί­νο­νται στά­χτες και αν­θρώ­πι­νες ζωές να χά­νο­νται και τον κρα­τι­κό μη­χα­νι­σμό εξου­δε­τε­ρω­μέ­νο να μην μπο­ρεί να ση­κώ­σει το βάρος της δια­χεί­ρι­σης του προ­βλή­μα­τος ή να κα­τα­φεύ­γει στην επι­κοι­νω­νια­κή ανα­φο­ρά στα­τι­στι­κών του αρ­μό­διου υφυ­πουρ­γού Πο­λι­τι­κής Προ­στα­σί­ας για να δι­καιο­λο­γή­σει την πα­ρου­σία του», ανα­φέ­ρει η ΠΕΔΔΥ.

Οι δα­σο­λό­γοι χα­ρα­κτη­ρί­ζουν τον Νίκο Χαρ­δα­λιά «επιει­κώς ανε­παρ­κή», αλλά εντο­πί­ζουν τις δυ­σκο­λί­ες απο­τε­λε­σμα­τι­κής δια­χεί­ρι­σης βα­θύ­τε­ρα: στο επι­χει­ρη­σια­κό δόγμα του Πυ­ρο­σβε­στι­κού Σώ­μα­τος και τον τρόπο ορ­γά­νω­σης λει­τουρ­γί­ας του που εξαρ­τά­ται υπερ­βο­λι­κά από την ενα­έ­ρια πυ­ρό­σβε­ση και υπο­φέ­ρει από κακό συ­ντο­νι­σμό.

Πό­ρι­σμα του 2007

Η ΠΕΔΔΥ θε­ω­ρεί υπο­χρέ­ω­σή της να ζη­τή­σει από την κυ­βέρ­νη­ση να σε­βα­στεί το συ­νταγ­μα­τι­κό δι­καί­ω­μα των πο­λι­τών για την προ­στα­σία των δασών και του φυ­σι­κού πε­ρι­βάλ­λο­ντος που «στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα έχουν εγκα­τα­λει­φθεί στην τύχη τους», αλλά «και την υπο­χρέ­ω­ση της πο­λι­τεί­ας να ορ­γα­νώ­σει τον κρα­τι­κό μη­χα­νι­σμό».

Θυ­μί­ζουν μά­λι­στα ότι ο ίδιος ο πρω­θυ­πουρ­γός είναι ενή­με­ρος των προ­βλη­μά­των, καθώς ήταν πρό­ε­δρος της Μό­νι­μης Επι­τρο­πής της Βου­λής, η οποία μετά τις κα­τα­στρε­πτι­κές πυρ­κα­γιές του 2007 εκ­πό­νη­σε πό­ρι­σμα το οποίο σα­φέ­στα­τα πε­ριέ­γρα­φε «την ανά­γκη ανα­θε­ώ­ρη­σης του επι­χει­ρη­σια­κού σχε­δια­σμού με πλήρη ανα­θε­ώ­ρη­ση του νόμου 2612/1998 που εκ των απο­τε­λε­σμά­των απέ­τυ­χε». «Η κοι­νω­νία μας έχει πλη­ρώ­σει πολύ ακρι­βά την λαν­θα­σμέ­νη από­φα­ση της κυ­βέρ­νη­σης του 1998 που δια­χώ­ρι­σε το αντι­κεί­με­νο της πρό­λη­ψης από την κα­τα­στο­λή των πυρ­κα­γιών. Το λάθος δεν πρέ­πει να συ­νε­χι­στεί», κα­τα­λή­γει η ΠΕΔΔΥ.

«Ολοι οι πο­λί­τες πε­ρι­μέ­νουν πότε θα πε­τά­ξουν τα πυ­ρο­σβε­στι­κά αε­ρο­πλά­να. Η πυ­ρό­σβε­ση κα­τά­ντη­σε να γί­νε­ται από αέρος και από τις τη­λε­ο­ρά­σεις», μας εξη­γεί ο πρό­ε­δρος της ΠΕΔΔΥ Νι­κή­τας Φρα­γκι­σκά­κης. Θε­ω­ρεί βα­σι­κό και εν­δει­κτι­κό λάθος το φαι­νό­με­νο να ανα­ζω­πυ­ρώ­νο­νται πυρ­κα­γιές, οι οποί­ες υπο­τί­θε­ται έχουν τεθεί υπό έλεγ­χο, όπως έγινε και με τη Βα­ρυ­μπό­μπη.

«Δεν υπάρ­χει άμεση κα­τα­στο­λή στην πρώτη πε­ρί­ο­δο εκ­δή­λω­σης και πρό­λη­ψη μέσω της δια­χεί­ρι­σης του δά­σους», συ­νε­χί­ζει ο κ. Φρα­γκι­σκά­κης: «Οταν την ευ­θύ­νη είχε η Δα­σι­κή Υπη­ρε­σία, ορ­γά­νω­νε συ­νερ­γεία δα­σο­πυ­ρό­σβε­σης με μό­νι­μο προ­σω­πι­κό και εκτά­κτους που προ­σλάμ­βα­νε κάθε χρόνο από την κάθε ευαί­σθη­τη πε­ριο­χή. Παίρ­να­με κόσμο από τα γύρω χωριά, αν­θρώ­πους που ξέραν τα κα­τα­τό­πια, τα πε­ρά­σμα­τα, τις οδούς δια­φυ­γής. Απο­τε­λού­σε έγκλη­μα και πει­θαρ­χι­κό πα­ρά­πτω­μα να ανα­ζω­πυ­ρω­θεί φωτιά που εί­χα­με θέσει σε έλεγ­χο. Ετσι, απο­φεύ­γα­με τις πυρ­κα­γιές με­γά­λης διάρ­κειας, που βλέ­που­με τώρα όλο και συ­χνό­τε­ρα, οι οποί­ες σβή­νουν μόνον όταν εξα­ντλη­θεί εντε­λώς η καύ­σι­μη ύλη. Δί­να­με μάχη μέσα στο δάσος, δεν πε­ρι­μέ­να­με τη φωτιά στον οι­κι­σμό όταν πια είχε απο­κτή­σει ανε­ξέ­λεγ­κτη ισχύ».

Με τον τρόπο αυτόν, το­νί­ζει ο πρό­ε­δρος των δα­σο­λό­γων, εκ­παι­δεύ­τη­κε ένας ολό­κλη­ρος κό­σμος να πε­ρι­μέ­νει τη σω­τη­ρία μόνον από τα ενα­έ­ρια μέσα. Ομως, «αε­ρο­πλά­να και ελι­κό­πτε­ρα είναι χρή­σι­μα μόνο για πλήγ­μα­τα στο μέ­τω­πο της πυρ­κα­γιάς που κι­νεί­ται με τα­χύ­τη­τα και τί­θε­νται εύ­κο­λα εκτός μάχης όταν πέ­φτει το σκο­τά­δι ή όταν επι­κρα­τούν αντί­ξο­ες συν­θή­κες είτε στη στε­ριά (πολύ υψη­λές θερ­μο­κρα­σί­ες, όπως τώρα με τον καύ­σω­να) είτε στη θά­λασ­σα από την οποία ανε­φο­διά­ζο­νται. Εγκα­τα­λεί­φθη­κε η ερ­γα­σία ανα­χαί­τι­σης και κα­τα­στο­λής που μπο­ρούν να κά­νουν τα πε­ζο­πό­ρα τμή­μα­τα μέσα στο δάσος δου­λεύ­ο­ντας μέρα αλλά και νύχτα στα όρια με­τα­ξύ κα­μέ­νου-άκαυ­του, απο­μα­κρύ­νο­ντας καύ­σι­μη ύλη και σβή­νο­ντας τις μι­κρές εστί­ες. Τώρα, πα­ρα­τη­ρεί­ται το φαι­νό­με­νο να έρ­χο­νται πυ­ρο­σβέ­στες στην Ατ­τι­κή από τη Λά­ρι­σα και τα Τρί­κα­λα, που μπο­ρεί να μην έχουν ιδέα για το ανά­γλυ­φο και τις ιδιαι­τε­ρό­τη­τες της πε­ριο­χής.

Η Δα­σι­κή Υπη­ρε­σία δεν έχει μόνον απο­ψι­λω­θεί από προ­σω­πι­κό, αλλά πα­ρα­με­ρί­ζε­ται και κάθε πρω­το­βου­λία της. Ζή­τη­σε χρη­μα­το­δό­τη­ση 17 εκα­τομ­μυ­ρί­ων για ερ­γα­σί­ες δια­χεί­ρι­σης δασών και της εγκρί­θη­καν μόλις 1,7 εκατ. Ομως, για την Πο­λι­τι­κή Προ­στα­σία βρέ­θη­καν άνετα 18 εκα­τομ­μύ­ρια και ανέ­θε­σε με κα­τε­πεί­γου­σες δια­δι­κα­σί­ες ερ­γα­σί­ες στα πε­ρια­στι­κά δάση. Το Δα­σαρ­χείο Θεσ­σα­λο­νί­κης ζη­τού­σε 1,2 εκατ. για ερ­γα­σί­ες κα­θα­ρι­σμού σε 7.500 στρέμ­μα­τα στο Σέιχ Σου, αντί αυτού δό­θη­καν με απευ­θεί­ας ανά­θε­ση από την Πο­λι­τι­κή Προ­στα­σία 1,7 εκατ. για 3.000 στρέμ­μα­τα», επι­ση­μαί­νει ο Ν. Φρα­γκι­σκά­κης.

Ενιαίο Σώμα

Σύμ­φω­να με τον δό­κτο­ρα Ελευ­θέ­ριο Στα­μα­τό­που­λο, δα­σο­λό­γο-πε­ρι­βαλ­λο­ντο­λό­γο με­λε­τη­τή, υπάρ­χουν δύο από­ψεις: «Σύμ­φω­να με τη μία, που φαί­νε­ται να απο­δέ­χε­ται το κρά­τος τα τε­λευ­ταία χρό­νια, μια δα­σι­κή πυρ­κα­γιά είναι όπως κάθε άλλη φωτιά, ένα θερ­μι­κό φορ­τίο, άρα το ανα­θέ­του­με στην Πυ­ρο­σβε­στι­κή Υπη­ρε­σία. Προ­σω­πι­κά, είμαι υπέρ της άλλης άπο­ψης που θε­ω­ρεί ότι η δα­σι­κή πυρ­κα­γιά απαι­τεί μια ολο­κλη­ρω­μέ­νη δια­χεί­ρι­ση που ξε­κι­νά τον χει­μώ­να. Ενα Ενιαίο Σώμα που ακο­λου­θώ­ντας συ­γκε­κρι­μέ­να σχέ­δια ασχο­λεί­ται να ανοί­γει αντι­πυ­ρι­κές ζώνες απο­μα­κρύ­νο­ντας σχο­λα­στι­κά την καύ­σι­μη ύλη στις δύο πλευ­ρές.

Ταυ­τό­χρο­να, ορ­γα­νώ­νει και συ­ντη­ρεί υψηλά πυ­ρο­φυ­λά­κια για να έχει άμεση επο­πτεία – θα αρ­κού­σαν 100 τέ­τοια πυ­ρο­φυ­λά­κια να κα­λύ­πτουν όλη την επι­κρά­τεια αρκεί να βρί­σκο­νται σε καί­ρια ση­μεία και να είναι σωστά επαν­δρω­μέ­να. Το ζη­τού­με­νο από εκεί και πέρα είναι η ευ­χέ­ρεια άμε­σων κι­νή­σε­ων με ευ­έ­λι­κτα μικρά οχή­μα­τα για την «πρώτη πλήξη» κατά της πυρ­κα­γιάς την ώρα που ξεσπά. Εάν πε­ρι­μέ­νου­με να εμ­φα­νι­στούν τα ενα­έ­ρια μέσα για να πέσει το πρώτο νερό, το παι­χνί­δι έχει χαθεί. Αε­ρο­πλά­να και ελι­κό­πτε­ρα είναι πολύ χρή­σι­μα ως βαρύ πυ­ρο­βο­λι­κό στα μέ­τω­πα εφό­σον όμως έχει ξε­κι­νή­σει έγκαι­ρα η μάχη μέσα στο δάσος για να μην υπάρ­χουν ανα­ζω­πυ­ρώ­σεις στα με­τό­πι­σθεν. Και φυ­σι­κά η Πυ­ρο­σβε­στι­κή Υπη­ρε­σία μπο­ρεί να συ­νε­χί­σει τη ση­μα­ντι­κή δου­λειά, προ­στα­τεύ­ο­ντας τους οι­κι­σμούς. Το κρί­σι­μο θέμα είναι όμως το αν η φωτιά θα φτά­σει στον οι­κι­σμό γι­γα­ντω­μέ­νη ή εξα­σθε­νη­μέ­νη», κα­τα­λή­γει ο κ. Στα­μα­τό­που­λος.

Φω­νά­ζουν άραγε τώρα οι δα­σο­λό­γοι για να πά­ρουν το αίμα τους πίσω, επει­δή έχα­σαν θέ­σεις και αξιώ­μα­τα όταν ανέ­λα­βε την κε­ντρι­κή ευ­θύ­νη η Πυ­ρο­σβε­στι­κή Υπη­ρε­σία, το 1998; Αυτό δεν απο­κλεί­ε­ται, αλλά επι­σή­μως όλοι μι­λούν για την ανά­γκη ενός Ενιαί­ου Σώ­μα­τος που να συ­γκε­ντρώ­νει όλες τις δυ­νά­μεις και να μην κα­ταρ­ρέ­ει όποτε εμ­φα­νί­ζο­νται ταυ­τό­χρο­να δύο-τρεις με­γά­λες πυρ­κα­γιές σε δια­φο­ρε­τι­κά ση­μεία της χώρας. Πά­ντως, υπάρ­χουν και αρ­κε­τοί δα­σο­λό­γοι που έχουν μια χαρά «βο­λευ­τεί» με την κα­τά­στα­ση της τε­λευ­ταί­ας ει­κο­σα­ε­τί­ας, ασχο­λού­με­νοι με τη γρα­φειο­κρα­τία των δα­σι­κών χαρ­τών και την έκ­δο­ση απο­φά­σε­ων χα­ρα­κτη­ρι­σμών με ση­μα­ντι­κό οι­κο­νο­μι­κό πε­ριε­χό­με­νο. Η όλη υπό­θε­ση έχει όμως και άλλες σκο­τει­νές πτυ­χές:

● Το πα­νά­κρι­βο «παι­χνί­δι» με τα ενα­έ­ρια μέσα, οι μι­σθώ­σεις των οποί­ων κο­στί­ζουν σχε­δόν 350 εκα­τομ­μύ­ρια ευρώ ετη­σί­ως.

● Οι μάχες για τα γα­λό­νια των πυ­ρο­σβε­στών όπως βγαί­νουν κατά και­ρούς στην επι­φά­νεια με αφορ­μή τρα­γι­κές εξε­λί­ξεις. Πολ­λοί ανα­κα­λούν στη μνήμη πώς ξέ­φυ­γε η φωτιά που έκαψε το 2007 τον εθνι­κό δρυμό της Πάρ­νη­θας όταν ο το­πι­κός δα­σάρ­χης και ο το­πι­κός διοι­κη­τής της Πυ­ρο­σβε­στι­κής είχαν ορ­γα­νώ­σει τον τρόπο ανα­κο­πής της φω­τιάς, αλλά έχα­σαν τ μάχη επει­δή εμ­φα­νί­στη­καν στο πεδίο οι τότε ανώ­τα­τοι αξιω­μα­τι­κοί της Πυ­ρο­σβε­στι­κής ζη­τώ­ντας ανα­φο­ρές και δί­νο­ντας αλ­λο­πρό­σαλ­λες εντο­λές.

● Τα οι­κο­νο­μι­κά οφέλη που θα προ­έ­κυ­πταν από την απο­μά­κρυν­ση της καύ­σι­μης ύλης πριν από το κα­λο­καί­ρι και τη διά­θε­σή της στην βιο­μη­χα­νία για πέλετ και αντί­στοι­χα προ­ϊ­ό­ντα.

● Την επο­πτεία που μπο­ρεί να έχει ορ­γα­νω­μέ­νο σώμα δα­σο­φυ­λά­κων με πα­ρου­σία χει­μώ­να-κα­λο­καί­ρι μέσα στα δάση. Απο­τε­λεί κοινό μυ­στι­κό ότι πολ­λές φω­τιές ξε­σπούν όταν καλ­λιερ­γη­τές χα­σι­σο­φυ­τειών βά­ζουν φω­τιές όταν αντι­λη­φθούν ότι η δρα­στη­ριό­τη­τά τους έχει εντο­πι­στεί.