Δίδακτρα σε προπτυχιακό επίπεδο;

Σύμ­φω­να με αυτή την πρό­τα­ση, δε­δο­μέ­νου ότι το Τμήμα υπο­χρη­μα­το­δο­τεί­ται και θα βιώ­νει σο­βα­ρά προ­βλή­μα­τα λει­τουρ­γί­ας από την επό­με­νη χρο­νιά, η «μόνη» διέ­ξο­δος κατά την άποψη του προ­έ­δρου είναι η δη­μιουρ­γία ενός πα­ραρ­τή­μα­τος, «ερευ­νη­τι­κού πυ­ρή­να», του τμή­μα­τος στην Αθήνα, στο οποίο οι φοι­τη­τές κά­τοι­κοι Αθη­νών θα έχουν τη δυ­να­τό­τη­τα να φοι­τούν εκεί ένα­ντι δι­δά­κτρων 1.800 ευρώ ανά χρόνο.

Όλα αυτά ήρθαν στο προ­σκή­νιο μία βδο­μά­δα μετά από την ενη­μέ­ρω­ση του ίδιου του προ­έ­δρου Γιώρ­γου Πα­νέ­τσου προς τους συμ­βα­σιού­χους κα­θη­γη­τές του τμή­μα­τος (το τμήμα λει­τουρ­γεί κατά βάση με συμ­βα­σιού­χους) ότι από τη νέα ακα­δη­μαϊ­κή χρο­νιά δεν θα πλη­ρώ­νο­νται και, εάν θέ­λουν, θα μπο­ρούν να δου­λεύ­ουν εθε­λο­ντι­κά. Όλα τα πα­ρα­πά­νω απο­τε­λούν συ­νέ­χεια των αντι­δρα­στι­κών επι­λο­γών που έκανε ο πρό­ε­δρος του τμή­μα­τος όλα τα προη­γού­με­να χρό­νια. Χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό πα­ρά­δειγ­μα είναι ότι πα­ρα­νό­μως η πλειο­νό­τη­τα των κα­θη­γη­τών του τμή­μα­τος δια­μέ­νουν στην Αθήνα και πα­ρευ­ρί­σκο­νται στην έδρα του τμή­μα­τος μόνο τις μέρες που έχουν μα­θή­μα­τα, με απο­τέ­λε­σμα πολ­λές φορές οι δι­πλω­μα­τι­κές ερ­γα­σί­ες να γί­νο­νται στην Αθήνα. Μία άλλη προ­σω­πι­κή πρό­τα­ση του προ­έ­δρου ήταν μά­λι­στα η κα­τάρ­γη­ση μα­θή­μα­τος κορ­μού του τμή­μα­τος (αει­φό­ρος σχε­δια­σμός), κά­νο­ντάς το επί της ου­σί­ας σε­μι­νά­ριο.

Προ­φα­νώς όλα τα πα­ρα­πά­νω εντάσ­σο­νται σε μία συ­νο­λι­κό­τε­ρη υπο­βάθ­μι­ση των πα­ρε­χό­με­νων υπη­ρε­σιών του πα­νε­πι­στη­μί­ου, όπως είναι τα υλικά που εδώ και αρ­κε­τά χρό­νια στο τμήμα τα πλη­ρώ­νουν οι ίδιοι οι φοι­τη­τές, αλλά και συ­νο­λι­κό­τε­ρα η σί­τι­ση, η στέ­γα­ση, αλλά και η υπο­λει­τουρ­γία πολ­λών τμη­μά­των λόγω έλ­λει­ψης χρη­μα­το­δό­τη­σης. Να ση­μειώ­σου­με ότι η χρη­μα­το­δό­τη­ση στα πα­νε­πι­στή­μια από το 2012 έχει μειω­θεί κατά 80%, κάτι που οδη­γεί στον πραγ­μα­τι­κό κίν­δυ­νο της υπο­λει­τουρ­γί­ας και τε­λι­κά στο κλεί­σι­μο-συγ­χώ­νευ­ση τμη­μά­των. Αυτή είναι άλ­λω­στε και η κα­τά­στα­ση πάνω στην οποία βλέ­που­με πολλά τμή­μα­τα να επι­βά­λουν δί­δα­κτρα σε με­τα­πτυ­χια­κά προ­γράμ­μα­τα (πρό­σφα­τα μά­λι­στα στην Πάτρα επι­βλή­θη­καν δί­δα­κτρα σε ακόμη 6 με­τα­πτυ­χια­κά προ­γράμ­μα­τα) ή η αφαί­ρε­ση μα­θη­μά­των από το πρό­γραμ­μα σπου­δών λόγω έλ­λει­ψης δι­δα­κτι­κού προ­σω­πι­κού όπως στους Μη­χα­νο­λό­γους Μη­χα­νι­κούς.

Η γε­νι­κή κα­τεύ­θυν­ση της αγο­ράς ερ­γα­σί­ας δεί­χνει και τον δρόμο για τα πα­νε­πι­στή­μια όπου οι ελα­στι­κές σχέ­σεις ερ­γα­σί­ας και στους κα­θη­γη­τές θα είναι ο κα­νό­νας. Οι συμ­βα­σιού­χοι κα­θη­γη­τές θα κα­λε­στούν να κα­λύ­ψουν τα τε­ρά­στια κενά που δη­μιουρ­γού­νται από συ­ντα­ξιο­δο­τή­σεις κα­θη­γη­τών, όπως άλ­λω­στε γί­νε­ται εν γένει στον δη­μό­σιο τομέα το τε­λευ­ταίο διά­στη­μα.

Ο φοι­τη­τι­κός σύλ­λο­γος της Αρ­χι­τε­κτο­νι­κής, απ’ την επό­με­νη κιό­λας μέρα της ενη­μέ­ρω­σης του προ­έ­δρου, δη­λα­δή την Πέμ­πτη 3/5, πραγ­μα­το­ποί­η­σε γε­νι­κή συ­νέ­λευ­ση, όπου είχε ρητή το­πο­θέ­τη­ση να μην υλο­ποι­η­θεί αυτή η πρό­τα­ση. Ακόμη, όπως ανα­φέ­ρει και στο δελ­τίο τύπου που δη­μο­σιο­ποί­η­σε ο σύλ­λο­γος, έχει τε­ρά­στιες ευ­θύ­νες η κυ­βέρ­νη­ση που μέσω του νόμου Γα­βρό­γλου προ­τεί­νει την αυ­το­χρη­μα­το­δό­τη­ση των ιδρυ­μά­των, οδη­γώ­ντας σε τέ­τοιες πρω­το­βου­λί­ες όπως αυτή του προ­έ­δρου της Αρ­χι­τε­κτο­νι­κής. Ανα­φέ­ρει επί­σης ότι «Ο φοι­τη­τι­κός σύλ­λο­γος αντι­λαμ­βά­νε­ται ότι η πρό­τα­ση του προ­έ­δρου βα­σί­ζε­ται σε γε­νι­κές πο­λι­τι­κές κα­τευ­θύν­σεις, οι οποί­ες πλήτ­τουν τον δη­μό­σιο και δω­ρε­άν χα­ρα­κτή­ρα της παι­δεί­ας, και ει­δι­κό­τε­ρα στις κα­τευ­θύν­σεις του νόμου Γα­βρό­γλου, ο οποί­ος ψη­φί­στη­κε φέτος». Τέλος, ο σύλ­λο­γος απαι­τεί την από­συρ­ση της πρό­τα­σης για επι­βο­λή δι­δά­κτρων, την άμεση κρα­τι­κή χρη­μα­το­δό­τη­ση για τη συ­νέ­χι­ση της κα­νο­νι­κής λει­τουρ­γί­ας του τμή­μα­τος και δη­μό­σια, δω­ρε­άν παι­δεία για όλους. 

Με­τα­ξύ άλλων απο­φά­σι­σε κι­νη­το­ποί­η­ση στη συ­νέ­λευ­ση των κα­θη­γη­τών, στην Πρυ­τα­νεία, στην Πε­ρι­φέ­ρεια, αλλά και στο Υπουρ­γείο Παι­δεί­ας. Η Πρυ­τα­νεία απ’ την πλευ­ρά της κα­τη­γό­ρη­σε τον πρό­ε­δρο του τμή­μα­τος ότι μια τέ­τοια πρό­τα­ση δεν μπο­ρεί να εφαρ­μο­στεί, καθώς απα­γο­ρεύ­ε­ται διά νόμου. Αντί­στοι­χη ήταν η το­πο­θέ­τη­ση από τον πε­ρι­φε­ρειάρ­χη στις 18/5, ενώ το υπουρ­γείο, μετά από την κι­νη­το­ποί­η­ση του συλ­λό­γου στην Αθήνα τη Δευ­τέ­ρα 21/5, έβγα­λε μία «σκλη­ρή» δήθεν ανα­κοί­νω­ση-απά­ντη­ση στην πρό­τα­ση του προ­έ­δρου της Αρ­χι­τε­κτο­νι­κής, θριαμ­βεύ­ο­ντας για την επι­πρό­σθε­τη χρη­μα­το­δό­τη­ση των ιδρυ­μά­των τη φε­τι­νή χρο­νιά. Άραγε πού είναι αυτά τα χρή­μα­τα; Να θυ­μί­σου­με ότι στην αρχή της χρο­νιάς οι φοι­τη­τές δεν γνώ­ρι­ζαν αν θα μπο­ρούν να προ­μη­θευ­τούν δω­ρε­άν τα συγ­γράμ­μα­τά τους, λόγω χρέ­ους προς τους εκ­δο­τι­κούς οί­κους, ενώ επί­σης αντι­με­τώ­πι­σαν το κλεί­σι­μο πολ­λών εστιών σί­τι­σης λόγω κα­θυ­στέ­ρη­σης πλη­ρω­μών.

Χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό στοι­χείο και των τριών απα­ντή­σε­ων απο­τε­λεί η απο­φυ­γή της απά­ντη­σης στο πραγ­μα­τι­κό πρό­βλη­μα της υπο­χρη­μα­το­δό­τη­σης. Αυτό είναι μά­λι­στα και το άλ­λο­θι σε οποια­δή­πο­τε αλ­λα­γή εφαρ­μό­ζε­ται στις σχο­λές μας, αλλά και η απά­ντη­ση σε οποια­δή­πο­τε διεκ­δί­κη­ση έχουν οι φοι­τη­τές. Αυτή η κυ­βέρ­νη­ση όμως πολύ συ­νει­δη­τά έχει δια­λέ­ξει στρα­τό­πε­δο εφαρ­μό­ζο­ντας μνη­μό­νια, συ­νε­χί­ζει να απο­πλη­ρώ­νει το χρέος και αυ­ξά­νει τις στρα­τιω­τι­κές δα­πά­νες, την ίδια στιγ­μή που μειώ­νει τους μι­σθούς, τις συ­ντά­ξεις και τη χρη­μα­το­δό­τη­ση των ιδρυ­μά­των. Όποιος δια­κη­ρύσ­σει ότι θέλει δω­ρε­άν, δη­μό­σια παι­δεία οφεί­λει να πα­λεύ­ει για την ανα­τρο­πή αυτών των πο­λι­τι­κών.

Την Πέμ­πτη 31/5 ο σύλ­λο­γος της Αρ­χι­τε­κτο­νι­κής έχει ορί­σει γε­νι­κή συ­νέ­λευ­ση, όπου πέρα από το να τερ­μα­τί­σει τη συ­ζή­τη­ση για την επι­βο­λή δι­δά­κτρων, θα συ­ζη­τή­σει για το εκ­παι­δευ­τι­κό προ­σω­πι­κό και το πρό­βλη­μα με τους συμ­βα­σιού­χους κα­θη­γη­τές, αλλά και για μα­θή­μα­τα που έχουν κοπεί και υπάρ­χει ο κίν­δυ­νος υπο­βάθ­μι­σης των σπου­δών τους.

Μπο­ρεί η συ­γκε­κρι­μέ­νη πρό­τα­ση να βρί­σκει εμπό­διο πέρα από τους φοι­τη­τές, την Πρυ­τα­νεία, αλλά και το ίδιο το υπουρ­γείο και την κυ­βέρ­νη­ση, όμως αυτό που θα πρέ­πει να μας προ­βλη­μα­τί­σει είναι ότι κά­ποιος μέσα στην κρίση μπο­ρεί να φα­ντά­ζε­ται ένα πα­νε­πι­στή­μιο όπου θα μπο­ρούν να σπου­δά­ζουν μόνο όσοι έχουν την οι­κο­νο­μι­κή δυ­να­τό­τη­τα. Το πλαί­σιο λει­τουρ­γί­ας άλ­λω­στε του πα­νε­πι­στη­μί­ου και της χρη­μα­το­δό­τη­σής του απο­τε­λεί πεδίο δόξης λα­μπρόν για όποιον αρέ­σκε­ται να αλ­λά­ξει τον δω­ρε­άν χα­ρα­κτή­ρα του πα­νε­πι­στη­μί­ου, κά­νο­ντας τις σπου­δές μας πε­ρισ­σό­τε­ρο «ευ­ρω­παϊ­κές».

Για τη φοι­τη­τι­κή Αρι­στε­ρά, το πε­ρι­στα­τι­κό αυτό πρέ­πει να μας χτυ­πή­σει το κα­μπα­νά­κι για το μέλ­λον που θα κα­λε­στού­με να αντι­με­τω­πί­σου­με. Οφεί­λου­με κα­θη­με­ρι­νά να απα­ντά­με στην οποια­δή­πο­τε υπο­νό­μευ­ση των ζωών μας, δρώ­ντας με­τω­πι­κά και χτί­ζο­ντας αντι­στά­σεις στους χώ­ρους που βρι­σκό­μα­στε, είτε αυτό είναι το πα­νε­πι­στή­μιο σή­με­ρα και η σχολή μας, είτε η αγορά ερ­γα­σί­ας που θα αντι­με­τω­πί­σου­με, όταν τε­λειώ­σου­με τις σπου­δές μας.

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά