Γυναικοκτονίες, βιασμοί, κακοποιήσεις: Να μετατρέψουμε την οργή σε αγωνιστική διεκδίκηση!

Λίγες ώρες αρ­γό­τε­ρα το φως τη δη­μο­σιό­τη­τας είδαν δύο πε­ρι­στα­τι­κά βια­σμού ερ­γα­ζό­με­νων γυ­ναι­κών: μίας κα­θα­ρί­στριας εν ώρα ερ­γα­σί­ας στα Πε­τρά­λω­να και μίας ερ­γα­ζό­με­νης σε μπαρ στο Κο­λω­νά­κι. 

Πέρα από τη συ­ναι­σθη­μα­τι­κή φόρ­τι­ση  και τη δί­καιη αγα­νά­κτη­ση που προ­κα­λούν, τα τρία πε­ρι­στα­τι­κά ακραί­ας έμ­φυ­λης βίας δεί­χνουν με δρα­μα­τι­κά εμ­φα­τι­κό τρόπο ότι είναι ανά­γκη να αντι­κρύ­σου­με τη γυ­ναι­κεία κα­κο­ποί­η­ση ως ένα κοι­νω­νι­κό φαι­νό­με­νο -έκ­φρα­ση πολ­λα­πλής κοι­νω­νι­κής ανι­σό­τη­τας. Και για να αντι­με­τω­πι­σθεί, για να προ­στα­τευ­θούν όλες οι γυ­ναί­κες,  και ιδίως οι πιο ευά­λω­τες, είναι ανά­γκη να πε­ρά­σου­με από την οργή στην πο­λι­τι­κή δράση.

Νόμοι

Απο­τε­λεί πρό­κλη­ση το ότι ακόμη και σή­με­ρα δεν έχει ανα­γνω­ρι­στεί σε νο­μι­κό επί­πε­δο στον  Ποι­νι­κό Κώ­δι­κα ο όρος «γυ­ναι­κο­κτο­νία». Χάριν στους αγώ­νες και την επι­μο­νή του προ­ο­δευ­τι­κού φε­μι­νι­στι­κού κι­νή­μα­τος να τον επα­να­φέ­ρει στο προ­σκή­νιο, είναι αλή­θεια ότι κερ­δί­ζει συ­νε­χώς έδα­φος στο δη­μό­σιο λόγο και απο­κτά ορα­τό­τη­τα. Αλλά φυ­σι­κά αυτό δεν αρκεί, ιδίως όταν σε νο­μι­κό και ιδε­ο­λο­γι­κό επί­πε­δο εμ­φα­νί­ζο­νται συχνά συ­ντη­ρη­τι­κά στε­ρε­ό­τυ­πα και από­ψεις που θε­ω­ρού­σα­με ότι εί­χα­με ξε­μπερ­δέ­ψει μαζί τους ορι­στι­κά (βλ. ακυ­ρω­θέν συ­νέ­δριο γο­νι­μό­τη­τας). Η αντι­δρα­στι­κή ανα­θε­ώ­ρη­ση του Οι­κο­γε­νεια­κού δι­καί­ου με το νόμο Τσιά­ρα, η μη­τρό­τη­τα ως εθνι­κό κα­θή­κον επί­λυ­σης του δη­μο­γρα­φι­κού,  η έμ­με­ση αμ­φι­σβή­τη­ση των δι­καιω­μά­των ανα­πα­ρα­γω­γι­κής αυ­το­διά­θε­σης των γυ­ναι­κών, η συ­ζή­τη­ση για αλ­λα­γή στον ορι­σμό του βια­σμού και βέ­βαια -το κο­ρυ­φαίο όλων- ο νόμος Χα­τζη­δά­κη με τις ιδιαί­τε­ρα επι­βα­ρυ­ντι­κές δια­τά­ξεις για τις ερ­γα­ζό­με­νες είναι με­ρι­κά μόνο από τα πα­ρα­δείγ­μα­τα της θε­σμι­κής επί­θε­σης που εξα­πο­λύ­ε­ται στα γυ­ναι­κεία δι­καιώ­μα­τα.

Σε συν­θή­κες αυ­ξη­μέ­νης γυ­ναι­κεί­ας ανερ­γί­ας, ανι­σο­τή­των στις αμοι­βές λόγω φύλου, γε­νι­κευ­μέ­νης ελα­στι­κής ερ­γα­σί­ας χωρίς ωρά­ριο και δι­καιώ­μα­τα, είναι πρα­κτι­κά δύ­σκο­λο μια κα­κο­ποι­η­μέ­νη, ιδιαί­τε­ρα αν έχει και παι­διά, να μπο­ρέ­σει να σπά­σει τα δεσμά της κα­κο­ποι­η­τι­κής συμ­βί­ω­σης. Η οι­κο­νο­μι­κή εξάρ­τη­ση από τον κα­κο­ποι­η­τή, αλλά και τα κοι­νω­νι­κά στε­ρε­ό­τυ­πα της πυ­ρη­νι­κής οι­κο­γέ­νειας που θέ­λουν τη γυ­ναί­κα αφο­σιω­μέ­νη και δε­σμευ­μέ­νη σε αυτήν ψυχί τε και σώ­μα­τι, εγκλω­βί­ζουν το θύμα και χρειά­ζε­ται σο­βα­ρή στα­θε­ρή και πολ­λα­πλή κρα­τι­κή στή­ρι­ξη ώστε αυτό να ξε­φύ­γει. Δεν είναι απλά θέμα ατο­μι­κής ευ­θύ­νης και θάρ­ρους και δεν αρ­κούν οι τη­λε­φω­νι­κές γραμ­μές για να σπά­σει η σιωπή. Χωρίς οι­κο­νο­μι­κή στή­ρι­ξη, δομές φι­λο­ξε­νί­ας, ψυ­χο­λο­γι­κής, ια­τρι­κής, νο­μι­κής βο­ή­θειας αλλά και χωρίς δυ­να­τό­τη­τα εύ­ρε­σης ερ­γα­σί­ας που να δια­σφα­λί­ζει αξιο­πρε­πή δια­βί­ω­ση, τα θύ­μα­τα της έμ­φυ­λης και εν­δο­οι­κο­γε­νεια­κής βίας θα συ­νε­χί­ζουν να υπο­μέ­νουν σύχνα μέχρι και τη γυ­ναι­κο­κτο­νία.

Εγκλη­μα­τι­κή ολι­γω­ρία

Αλλά ακόμη και στην  πε­ρί­πτω­ση που το θύμα της έμ­φυ­λης βίας -ή κά­ποιο άλλο άτομο που αντι­λαμ­βά­νε­ται την κα­κο­ποί­η­ση- βρί­σκει το κου­ρά­γιο να προ­χω­ρή­σει σε κα­ταγ­γε­λία, χρειά­ζε­ται να υπάρ­ξει άμεση αντα­πό­κρι­ση. Η απου­σία έγκαι­ρης αντί­δρα­σης από τα κρα­τι­κά όρ­γα­να έχει επα­νει­λημ­μέ­να απο­βεί κα­τα­δι­κα­στι­κή για τη ζωή των κα­ταγ­γελ­λου­σών, όπως απο­δεί­χθη­κε με τρα­γι­κό τρόπο στο Πήλιο πριν λί­γους μήνες. Η αστυ­νο­μία απο­δει­κνύ­ε­ται ο πλέον ανα­πο­τε­λε­σμα­τι­κός μη­χα­νι­σμός αντι­με­τώ­πι­σης τέ­τοιων μορ­φών εγκλη­μα­τι­κό­τη­τας. Η εγκλη­μα­τι­κή ολι­γω­ρία των αρχών έχει επα­νει­λημ­μέ­να επι­βε­βαιω­θεί σε πε­ρι­στα­τι­κά σε­ξουα­λι­κής πα­ρε­νό­χλη­σης,  κα­κο­ποί­η­σης και βια­σμού. Συγ­χρό­νως, η ανυ­παρ­ξία δια­δι­κα­στι­κών εγ­γυ­ή­σε­ων της ψυ­χο­συ­ναι­σθη­μα­τι­κής ασφά­λειας των κα­ταγ­γελ­λου­σών έχει ως απο­τέ­λε­σμα η κα­κο­ποί­η­ση συχνά να συ­νε­χί­ζε­ται κατά τη δια­δι­κα­σία της κα­ταγ­γε­λί­ας στις αστυ­νο­μι­κές αρχές ή ακόμη και στις αί­θου­σες των δι­κα­στη­ρί­ων όπου κα­λεί­ται να ζήσει το τραύ­μα ξανά και ξανά η επι­ζή­σα­σα.

Ακόμη και στην ανα­βί­ω­ση του τραύ­μα­τος, όμως, η τα­ξι­κή διά­στα­ση είναι ιδιαί­τε­ρα ση­μα­ντι­κή και εν­δυ­να­μώ­νει την έμ­φυ­λη ανι­σό­τη­τα. Μία επι­σφα­λώς ερ­γα­ζό­με­νη, όπως η κα­θα­ρί­στρια επι­ζή­σα­σα του βια­σμού στα Πε­τρά­λω­να, δε θα μπο­ρέ­σει να πάρει ούτε άδεια με απο­δο­χές για να αναρ­ρώ­σει σω­μα­τι­κά και ψυ­χι­κά. Και σε αυτό το ση­μείο η κυ­βερ­νη­τι­κή υπο­κρι­σία πε­ρισ­σεύ­ει. Στο δια­βό­η­το νόμο του Χα­τζη­δά­κη, με τον οποίο προ­σχη­μα­τι­κά κυ­ρώ­θη­κε η διε­θνής σύμ­βα­ση για την αντι­με­τώ­πι­ση της σε­ξουα­λι­κής πα­ρε­νό­χλη­σης και κα­κο­ποί­η­σης στον κόσμο της ερ­γα­σί­ας, δεν υπάρ­χει ούτε τυ­πι­κή πρό­βλε­ψη για τις ερ­γα­ζό­με­νες των ευά­λω­των κα­τη­γο­ρί­ών (ενοι­κια­ζό­με­νες, με­τα­νά­στριες, ΑΜΕΑ) και των επι­χει­ρή­σε­ων κάτω των 20 απα­σχο­λού­με­νων.

Το φε­μι­νι­στι­κό και το ερ­γα­τι­κό κί­νη­μα δεν μπο­ρεί και δεν πρέ­πει να πε­ρι­μέ­νει  τη δη­μο­σιο­ποί­η­ση του επό­με­νου πε­ρι­στα­τι­κού κα­κο­ποί­η­σης , βια­σμού και γυ­ναι­κο­κτο­νί­ας. Αντί­θε­τα, είναι ανά­γκη να με­τα­τρέ­ψου­με την οργή σε αγω­νι­στι­κή διεκ­δί­κη­ση όλων εκεί­νων που θα εξα­σφα­λί­σουν τους υλι­κούς όρους του απε­γκλω­βι­σμού μας από τα δεσμά της βίας, της κα­κο­ποί­η­σης, της κα­τα­δυ­νά­στευ­σης των ζωών και των σω­μά­των μας. Να διεκ­δι­κή­σου­με:

• Δη­μό­σιες δομές που θα προ­σφέ­ρουν δω­ρε­άν ψυ­χο­λο­γι­κή νο­μι­κή και πρα­κτι­κή στή­ρι­ξη σε κάθε θύμα εν­δο­οι­κο­γε­νεια­κής και κάθε εί­δους έμ­φυ­λης βίας. 

• Δη­μό­σιες δομές για τα παι­διά, τους ηλι­κιω­μέ­νους, τα ΑΜΕΑ, ώστε να μην πέ­φτει όλο το βάρος της κοι­νω­νι­κής ανα­πα­ρα­γω­γής στους ώμους της πυ­ρη­νι­κής οι­κο­γέ­νειας και κυ­ρί­ως των γυ­ναι­κών.

• Μα­θή­μα­τα σε­ξουα­λι­κής δια­παι­δα­γώ­γη­σης και ισό­τη­τας σε σχο­λεία, πα­νε­πι­στή­μια και ερ­γα­σια­κούς χώ­ρους.

• Στα­θε­ρή και μό­νι­μη ερ­γα­σία με δι­καιώ­μα­τα χωρίς δια­κρί­σεις και ανι­σό­τη­τες λόγω φύλου ή  εθνο­τι­κής κα­τα­γω­γής ή σε­ξουα­λι­κού προ­σα­να­το­λι­σμού.

Η έκ­φρα­ση κοι­νω­νι­κής αλ­λη­λεγ­γύ­ης και η πάλη για τον κα­λύ­τε­ρο κόσμο που αξί­ζου­με είναι κα­θη­με­ρι­νή, διαρ­κής και δεν πε­ριο­ρί­ζε­ται σε επε­τεί­ους και πα­γκό­σμιες μέρες ούτε σε αντα­να­κλα­στι­κές απα­ντή­σεις σε προ­κλή­σεις. Ο αγώ­νας μας εμπνέ­ε­ται από το πα­γκό­σμιο φε­μι­νι­στι­κό κί­νη­μα και είναι κομ­μά­τι του. Από τις με­γά­λες φε­μι­νι­στι­κές απερ­γί­ες της 8ης Μάρτη σε όλο τον κόσμο, το κί­νη­μα “Ni una menos!” και το κί­νη­μα για την κα­το­χύ­ρω­ση του δι­καιώ­μα­τος στην έκτρω­ση μέχρι τους πρό­σφα­τους φε­μι­νι­στι­κούς αγώ­νες στην Τουρ­κία, ο αγώ­νας των γυ­ναι­κών για ισό­τη­τα και ζωή με δι­καιώ­μα­τα είναι ζω­ντα­νός και είναι ανά­γκη να στρα­φεί απέ­να­ντι στο ίδιο το σύ­στη­μα της εκ­με­τάλ­λευ­σης που τρέ­φει την κα­τα­πί­ε­ση, τη βία και το σε­ξι­σμό.

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά