Η επίθεση στο Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών είναι και επίθεση στην ακαδηµαϊκή ελευθερία και την ανεξάρτητη επιστηµονική έρευνα

Μετά τις πρωτοφανείς καταστροφές που βίωσε η ελληνική κοινωνία, τις τεράστιες πυρκαγιές και πληµµύρες που στοίχισαν τη ζωή δεκάδων ανθρώπων και άφησαν ανυπολόγιστες ζηµιές σε οικισµούς, υποδοµές και περιβάλλον, η κυβέρνηση επιστράτευσε, και συνεχίζει να επιστρατεύει, το αφήγηµα της κλιµατικής κρίσης. Ένα αφήγηµα που, απογυµνωµένο από την επιστηµονική του σηµασία, χρησιµοποιείται κατά κόρον ως ελαφρυντικό για την απόκρυψη των εγκληµατικών κυβερνητικών ευθυνών και την κατάρρευση των κρατικών µηχανισµών αντιµετώπισης τέτοιων γεγονότων. Προφανώς για να επιβληθεί στην κοινή γνώµη ένα τέτοιο αφήγηµα χρειάζεται ένα σχέδιο κινητοποίησης όχι µόνο των κυρίαρχων ΜΜΕ αλλά και των «καλοθελητών» επιστηµόνων που πλαισιώνουν τον πυρήνα του κυβερνητικού κέντρου.

Όµως για την πλειονότητα της επιστηµονικής κοινότητας είναι δύσκολο να υπάρξει σιωπηλή συναίνεση. Τα περιστατικά κατά τα οποία επιστήµονες αποδόµησαν το κυβερνητικό αφήγηµα δεν ήταν λίγα τα τελευταία χρόνια. Αττική Οδός, Βόρεια Εύβοια, Δαδιά, Θεσσαλικός κάµπος είναι τα πιο χαρακτηριστικά από αυτά. Το ΕΑΑ κατά τη διάρκεια τέτοιων γεγονότων παρουσίαζε στοιχεία τόσο για τις συνθήκες, όσο και για τις επιπτώσεις των καταστροφών αυτών µε αποτέλεσµα να «τσαλακωθεί» η κυβερνητική εικόνα, κάτι που δεν συγχωρέθηκε ποτέ. Αυτό που επακολούθησε ήταν µια σειρά από δηλώσεις κυβερνητικών παραγόντων που στοχοποιούσαν το ΕΑΑ µε αποκορύφωµα τις δηλώσεις του ίδιου του πρωθυπουργού στη ΔΕΘ σύµφωνα µε τις οποίες το ΕΑΑ θα αποσπαστεί από τα άλλα ΕΚ και θα ενταχθεί στην Πολιτική Προστασία! Έκτοτε καµία επαφή, διαβούλευση, συζήτηση, δεν υπήρξε µεταξύ της πολιτικής ηγεσίας και των οργανικών φορέων της έρευνας (εργαζόµενοι, συλλογικά όργανα, διοικήσεις, επιστηµονικοί φορείς, ερευνητικά συµβούλια).

Οι αντιδράσεις και ανακοινώσεις των συλλογικών οργάνων ήταν άµεσες. Για περισσότερο από δύο µήνες, σύσσωµη η ερευνητική κοινότητα στην Ελλάδα αλλά και ερευνητές, ακαδηµαϊκοί από το εξωτερικό έχουν ενώσει τις φωνές τους σε µια προσπάθεια να αποτραπεί το σχέδιο συρρίκνωσης του ΕΑΑ. Η πλούσια επιχειρηµατολογία που λεπτοµερώς κι επώνυµα προσπαθεί να προτάξει η πλειονότητα της ερευνητικής και ακαδηµαϊκής κοινότητας στηρίζεται σε µεγάλο βαθµό στο αξίωµα της επιστηµονικής ελευθερίας και ανεξαρτησίας, το οποίο οφείλουµε όλοι να διασφαλίζουµε, και φυσικά στη διεθνή πρακτική που θέλει τα Αστεροσκοπεία να εποπτεύονται από φορείς που συνδέονται µε την έρευνα και την παιδεία.

Τι επιδιώκει όµως τελικά να πετύχει η κυβέρνηση ερχόµενη µάλιστα σε πλήρη αντιπαράθεση µε όλη την ερευνητική-επιστηµονική κοινότητα; Είναι σαφές πως αφενός επιζητά τον έλεγχο και τη «φίµωση» του ΕΑΑ και αφετέρου τη µετάθεση ευθυνών προς αυτό αλλά και άλλους φορείς (βλ. ΕΜΥ) καθιστώντας τους συνυπεύθυνους σε µελλοντικές αστοχίες του κρατικού µηχανισµού. Είναι χαρακτηριστικές εξάλλου οι δηλώσεις του υπουργού ΥΠΚΚΠΠ στην αρµόδια επιτροπή της Βουλής κατά τη συζήτηση του επίµαχου άρθρου: «Η ΕΜΥ και το ΕΑΑ θα έρθουν στην Πολιτική Προστασία. Όλοι αυτοί θα συσκέπτονται υποχρεωτικά  µαζί και δεν θα ακούµε ούτε εµείς, ούτε εσείς, µόνο αποσπασµατικά και διάσπαρτα, την άποψή τους σε κανάλια...».

Είναι χρέος όλων µας να προστατεύσουµε το ΕΑΑ, τον πρώτο ερευνητικό φορέα της νεότερης Ελλάδας. Είναι απαίτηση όχι µόνο των επιστηµόνων αλλά και σύσσωµης της ελληνικής κοινωνίας να στηριχθούν και όχι να υποβαθµίζονται τα Ερευνητικά Κέντρα της χώρας, τα οποία µέσα σε εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες, συνθήκες ντροπής για ευρωπαϊκή χώρα, παλεύουν για την επιβίωσή τους, αναγκάζονται να αυτοχρηµατοδοτούνται για να προσφέρουν καινοτόµες υπηρεσίες, να πληροφορούν και να υποστηρίζουν την κοινωνία.

Κάτω τα χέρια από το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών

Άµεση στήριξη της Δηµόσιας Έρευνας για τις ανάγκες της κοινωνίας

*Πρόεδρος του ΓΣ της Πανελλήνιας Οµοσπονδίας Εργαζοµένων σε Ερευνητικά Κέντρα και Ιδρύµατα (ΠΟΕΕΚ-Ι)

**Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά