Μια νίκη απελπιστικά «μικρή» και ταυτόχρονα τεράστια
Ο Ντέρεκ Σοβίν καταδικάστηκε τελικά για τη δολοφονία του Τζορτζ Φλόιντ και συγκεντρωμένοι διαδηλωτές ξέσπασαν σε πανηγυρισμούς και δάκρυα χαράς για τη δικαίωση. Το επόμενο βήμα είναι η επιβολή ποινής, όπου με βάση τις κατηγορίες θα ήταν στα 15 χρόνια, ωστόσο η Εισαγγελία έχει ήδη καταθέσει αίτημα για επιβολή υψηλότερων ποινών, λόγω «σειράς επιβαρυντικών».
Αυτές οι ενέργειες θα έπρεπε να είναι αυτονόητες, αλλά δεν είναι. Ακόμα και mainstream Μέσα όπως το CNN, καταπιάστηκαν με το ερώτημα «γιατί καταδικάστηκε ο Σοβίν και όχι τόσοι άλλοι;». Αυτά τα Μέσα εστιάζουν στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της υπόθεσης -η μέθοδος και η διάρκεια της δολοφονίας δεν επέτρεπαν την κλασσική υπερασπιστική γραμμή περί «ενστικτώδους αντίδρασης» που υιοθετούν οι μπάτσοι όταν έχουν πυροβολήσει. Η θλιβερή προσπάθεια της υπεράσπισης να επικαλεστεί «όσα προηγήθηκαν», σκόνταφτε στην επίμονη έκκληση της εισαγγελίας προς τους ενόρκους: «Πιστέψτε στα μάτια σας και σε αυτά τα 9 λεπτά και 29 δευτερόλεπτα».
Αυτό το στοιχείο αναδεικνύει μια ασφαλώς πιο σημαντική πτυχή που έκρινε την υπόθεση: την ύπαρξη βίντεο και την πλατιά διάδοση και αναπαραγωγή του. Αυτή έκανε δύσκολη την άλλη προσφιλή υπερασπιστική γραμμή των αστυνομικών -τα ωμά ψέματα για το περιστατικό.
Αυτά άσκησαν πίεση ακόμα και στο διαβόητο «μπλε τείχος της σιωπής». Ίσως για πρώτη φορά στα χρονικά, συνάδελφοι και ανώτεροι διωκόμενου αστυνομικού κατέθεσαν εις βάρος του.
Ο ρόλος του κινήματος Black Lives Matter
Το σκέλος ωστόσο που δεν αναφέρεται στις mainstream αναλύσεις είναι το σημαντικότερο. Η Νταρνέλα Φρέιζερ και άλλες και άλλοι που κατέγραψαν τη δολοφονία και προσπάθησαν επιτόπου να σώσουν τη ζωή του Φλόιντ ερχόμενοι σε αντιπαράθεση με τους αστυνομικούς, πυροδότησαν το μαζικότερο κίνημα στην αμερικανική ιστορία. Η αντιρατσιστική-αντικατασταλτική εξέγερση του περασμένου καλοκαιριού συγκλόνισε τους δρόμους των ΗΠΑ και ενέπνευσε διαδηλώσεις σε δεκάδες πόλεις παγκοσμίως.
Σε αυτό αξίζει να προστεθεί και το γεγονός ότι οι πιο άγριες διαδηλώσεις του πρόσφατου παρελθόντος στις ΗΠΑ, συνήθως δεν ξεσπάνε αμέσως μετά τη δολοφονία, αλλά τη στιγμή που θα ακουστεί το «Not guilty» που έχουν εισπράξει δεκάδες και δεκάδες οικογένειες θυμάτων της αστυνομίας.
Οι χειρισμοί της Πολιτείας της Μινεάπολις, της Εισαγγελίας, των αστυνομικών που κατέθεσαν, αποτυπώνουν τον φόβο απέναντι στις επιπτώσεις που θα είχε η απαλλαγή του Σοβίν μετά από όλα όσα έγιναν πέρσι το καλοκαίρι. Το ίδιο ισχύει και για το γενικότερο κλίμα: από τον Μπάιντεν ως τα μεγάλα ΜΜΕ όλο το σύστημα τόνιζε την σημασία που θα έχει να καταδικαστεί ο Σοβίν. Όχι ως πρώτο βήμα για μια βαθιά αλλαγή στις ΗΠΑ, αλλά ως υποχρεωτική επιλογή προκειμένου να προστατευτεί η κοινωνική σταθερότητα.
Αυτή η νίκη είναι ταυτόχρονα απελπιστικά «μικρή» και ταυτόχρονα «τεράστια», ακριβώς επειδή συμβαίνει τόσο σπάνια. Συνήθως οι δολοφόνοι αστυνομικοί δεν διώκονται και εκείνες τις φορές που διώκονται δεν καταδικάζονται. Εκτιμάται ότι απαγγέλονται κατηγορίες σε λιγότερο από το 2% των δολοφονιών. Όσο για καταδίκη; Από το 2005 μέχρι σήμερα, έχουν καταδικαστεί 7 αστυνομικοί. Στο ίδιο χρονικό διάστημα, οι δολοφονίες υπολογίζονται σε περίπου 15.000.
Να διαλυθεί η αστυνομία
Σε αυτό το τοπίο, το ότι έγινε εφικτό να βρεθεί επιτέλους για αλλαγή κι ένας μπάτσος πίσω από τα κάγκελα, προσφέρει μεγάλη λύτρωση. Αλλά ταυτόχρονα, οι αριθμοί αποτυπώνουν ένα τραγικό «τοπίο» το οποίο δεν αλλάζει.
Ο πιο γλαφυρός τρόπος να αποτυπωθεί αυτή η πραγματικότητα ανήκει σε ρεπορτάζ των New York Times που κατέγραψε ότι κάθε μέρα της διάρκειας της δίκης του Ντέρεκ Σοβίν, κάποιος άλλος αστυνομικός δολοφονούσε κάποιον-α στις ΗΠΑ. Την ίδια τη μέρα της καταδίκης του Σοβίν, καθώς κάτοικοι συγκεντρώνονταν να θρηνήσουν την 16χρονη Μακία Μπράιαντ που είχε δεχθεί σφαίρες στο Κολούμπους, αστυνομικοί άρχισαν να τους φωνάζουν «Blue Lives Matter».
Αν είχε σε ένα σημείο δίκιο η υπεράσπιση του Σοβίν, ήταν όταν στην εναρκτήρια αγόρευση δήλωσε ότι «θα σας αποδείξουμε ότι ο κατηγορούμενος έκανε αυτά για τα οποία έχει εκπαιδευτεί». Συζητώντας για την ανάγκη «εκπαίδευσης», αξίζει να σημειώσουμε ότι ο Σοβίν ήταν ο ίδιος εκπαιδευτής. Όπως εκπαιδεύτρια (και πρόεδρος του σωματείου αστυνομικών) ήταν και η Κιμ Πότερ, η αστυνομικός που δολοφόνησε πρόσφατα τον Ντόντε Ράιτ στη Μινεάπολις. Ένας πρώην αστυνομικός που εγκατέλειψε αηδιασμένος το Σώμα κυκλοφόρησε πρόσφατα ένα εκτεταμένο κείμενο για την εμπειρία του, εξαιρετικά αποκαλυπτικό για όσα συμβαίνουν στα πλαίσια της «εκπαίδευσης», για να καταλήξει στην υιοθέτηση του συνθήματος για «διάλυση της αστυνομίας».
Ο αγώνας γύρω από αυτό το σύνθημα θα συνεχιστεί. Η καταδίκη του Σοβίν συνδυάστηκε από μια επίμονη προσπάθεια να υπερ-τονιστεί η «ακρότητα» του εγκλήματος, μια ξαναζεσταμένη εκδοχή της θεωρίας «μερικών σάπιων μήλων» μέσα σε ένα κατά τα άλλα υγιέστατο αστυνομικό Σώμα. Ο Μπάιντεν θα θελήσει να αξιοποιήσει πολιτικά την καταδίκη για να υπογραμμίσει ότι «αλλάζουν τα πράγματα».
Κάμποσα χρόνια πριν, η καταδίκη Σοβίν θα μπορούσε να αξιοποιηθεί ως απόδειξη ότι «το σύστημα δουλεύει». Αλλά έχει μεσολαβήσει μια εξέγερση που αποδεικνύει ότι μόνο μεγάλοι αγώνες φέρνουν αποτελέσματα. Ενώ η πραγματικότητα παραμένει αμείλικτη. Δυο μέρες μετά την καταδίκη του δολοφόνου του Φλόιντ, γινόταν η κηδεία του Ντόντε Ράιτ: όπου ειπώθηκε ότι «Η καταδίκη Σοβίν δείχνει ότι είναι εφικτό το σύστημα να λογοδοτεί καμιά φορά. Αλλά όχι ότι το σύστημα αλλάζει»…
*Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά
