Η εξέγερση του Ιούνη του 2020 και η καταδίκη του Σοβίν

Ο Ντέ­ρεκ Σοβίν κα­τα­δι­κά­στη­κε τε­λι­κά για τη δο­λο­φο­νία του Τζορτζ Φλόιντ και συ­γκε­ντρω­μέ­νοι δια­δη­λω­τές ξέ­σπα­σαν σε πα­νη­γυ­ρι­σμούς και δά­κρυα χαράς για τη δι­καί­ω­ση. Το επό­με­νο βήμα είναι η επι­βο­λή ποι­νής, όπου με βάση τις κα­τη­γο­ρί­ες θα ήταν στα 15 χρό­νια, ωστό­σο η Ει­σαγ­γε­λία έχει ήδη κα­τα­θέ­σει αί­τη­μα για επι­βο­λή υψη­λό­τε­ρων ποι­νών, λόγω «σει­ράς επι­βα­ρυ­ντι­κών». 

Αυτές οι ενέρ­γειες θα έπρε­πε να είναι αυ­το­νό­η­τες, αλλά δεν είναι. Ακόμα και mainstream Μέσα όπως το CNN, κα­τα­πιά­στη­καν με το ερώ­τη­μα «γιατί κα­τα­δι­κά­στη­κε ο Σοβίν και όχι τόσοι άλλοι;». Αυτά τα Μέσα εστιά­ζουν στα ιδιαί­τε­ρα χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά της υπό­θε­σης -η μέ­θο­δος και η διάρ­κεια της δο­λο­φο­νί­ας δεν επέ­τρε­παν την κλασ­σι­κή υπε­ρα­σπι­στι­κή γραμ­μή περί «εν­στι­κτώ­δους αντί­δρα­σης» που υιο­θε­τούν οι μπά­τσοι όταν έχουν πυ­ρο­βο­λή­σει. Η θλι­βε­ρή προ­σπά­θεια της υπε­ρά­σπι­σης να επι­κα­λε­στεί «όσα προη­γή­θη­καν», σκό­ντα­φτε στην επί­μο­νη έκ­κλη­ση της ει­σαγ­γε­λί­ας προς τους ενόρ­κους: «Πι­στέψ­τε στα μάτια σας και σε αυτά τα 9 λεπτά και 29 δευ­τε­ρό­λε­πτα». 

Αυτό το στοι­χείο ανα­δει­κνύ­ει μια ασφα­λώς πιο ση­μα­ντι­κή πτυχή που έκρι­νε την υπό­θε­ση: την ύπαρ­ξη βί­ντεο και την πλα­τιά διά­δο­ση και ανα­πα­ρα­γω­γή του. Αυτή έκανε δύ­σκο­λη την άλλη προ­σφι­λή υπε­ρα­σπι­στι­κή γραμ­μή των αστυ­νο­μι­κών -τα ωμά ψέ­μα­τα για το πε­ρι­στα­τι­κό. 

Αυτά άσκη­σαν πίεση ακόμα και στο δια­βό­η­το «μπλε τεί­χος της σιω­πής». Ίσως για πρώτη φορά στα χρο­νι­κά, συ­νά­δελ­φοι και ανώ­τε­ροι διω­κό­με­νου αστυ­νο­μι­κού κα­τέ­θε­σαν εις βάρος του.  

Ο ρόλος του κι­νή­μα­τος Black Lives Matter

Το σκέ­λος ωστό­σο που δεν ανα­φέ­ρε­ται στις mainstream ανα­λύ­σεις είναι το ση­μα­ντι­κό­τε­ρο. Η Νταρ­νέ­λα Φρέι­ζερ και άλλες και άλλοι που κα­τέ­γρα­ψαν τη δο­λο­φο­νία και προ­σπά­θη­σαν επι­τό­που να σώ­σουν τη ζωή του Φλόιντ ερ­χό­με­νοι σε αντι­πα­ρά­θε­ση με τους αστυ­νο­μι­κούς, πυ­ρο­δό­τη­σαν το μα­ζι­κό­τε­ρο κί­νη­μα στην αμε­ρι­κα­νι­κή ιστο­ρία. Η αντι­ρα­τσι­στι­κή-αντι­κα­τα­σταλ­τι­κή εξέ­γερ­ση του πε­ρα­σμέ­νου κα­λο­και­ριού συ­γκλό­νι­σε τους δρό­μους των ΗΠΑ και ενέ­πνευ­σε δια­δη­λώ­σεις σε δε­κά­δες πό­λεις πα­γκο­σμί­ως. 

Σε αυτό αξί­ζει να προ­στε­θεί και το γε­γο­νός ότι οι πιο άγριες δια­δη­λώ­σεις του πρό­σφα­του πα­ρελ­θό­ντος στις ΗΠΑ, συ­νή­θως δεν ξε­σπά­νε αμέ­σως μετά τη δο­λο­φο­νία, αλλά τη στιγ­μή που θα ακου­στεί το «Not guilty» που έχουν ει­σπρά­ξει δε­κά­δες και δε­κά­δες οι­κο­γέ­νειες θυ­μά­των της αστυ­νο­μί­ας. 

Οι χει­ρι­σμοί της Πο­λι­τεί­ας της Μι­νε­ά­πο­λις, της Ει­σαγ­γε­λί­ας, των αστυ­νο­μι­κών που κα­τέ­θε­σαν, απο­τυ­πώ­νουν τον φόβο απέ­να­ντι στις επι­πτώ­σεις που θα είχε η απαλ­λα­γή του Σοβίν μετά από όλα όσα έγι­ναν πέρσι το κα­λο­καί­ρι. Το ίδιο ισχύ­ει και για το γε­νι­κό­τε­ρο κλίμα: από τον Μπάι­ντεν ως τα με­γά­λα ΜΜΕ όλο το σύ­στη­μα τό­νι­ζε την ση­μα­σία που θα έχει να κα­τα­δι­κα­στεί ο Σοβίν. Όχι ως πρώτο βήμα για μια βαθιά αλ­λα­γή στις ΗΠΑ, αλλά ως υπο­χρε­ω­τι­κή επι­λο­γή προ­κει­μέ­νου  να προ­στα­τευ­τεί η κοι­νω­νι­κή στα­θε­ρό­τη­τα. 

Αυτή η νίκη είναι ταυ­τό­χρο­να απελ­πι­στι­κά «μικρή» και ταυ­τό­χρο­να  «τε­ρά­στια», ακρι­βώς επει­δή συμ­βαί­νει τόσο σπά­νια. Συ­νή­θως οι δο­λο­φό­νοι αστυ­νο­μι­κοί δεν διώ­κο­νται και εκεί­νες τις φορές που διώ­κο­νται δεν κα­τα­δι­κά­ζο­νται. Εκτι­μά­ται ότι απαγ­γέ­λο­νται κα­τη­γο­ρί­ες σε λι­γό­τε­ρο από το 2% των δο­λο­φο­νιών. Όσο για κα­τα­δί­κη; Από το 2005 μέχρι σή­με­ρα, έχουν κα­τα­δι­κα­στεί 7 αστυ­νο­μι­κοί. Στο ίδιο χρο­νι­κό διά­στη­μα, οι δο­λο­φο­νί­ες υπο­λο­γί­ζο­νται σε πε­ρί­που 15.000.   

Να δια­λυ­θεί η αστυ­νο­μία

Σε αυτό το τοπίο, το ότι έγινε εφι­κτό να βρε­θεί επι­τέ­λους για αλ­λα­γή κι ένας μπά­τσος πίσω από τα κά­γκε­λα, προ­σφέ­ρει με­γά­λη λύ­τρω­ση. Αλλά ταυ­τό­χρο­να, οι αριθ­μοί απο­τυ­πώ­νουν ένα τρα­γι­κό «τοπίο» το οποίο δεν αλ­λά­ζει. 

Ο πιο γλα­φυ­ρός τρό­πος να απο­τυ­πω­θεί αυτή η πραγ­μα­τι­κό­τη­τα ανή­κει σε ρε­πορ­τάζ των New York Times που κα­τέ­γρα­ψε ότι κάθε μέρα της διάρ­κειας της δίκης του Ντέ­ρεκ Σοβίν, κά­ποιος άλλος αστυ­νο­μι­κός δο­λο­φο­νού­σε κά­ποιον-α στις ΗΠΑ. Την ίδια τη μέρα της κα­τα­δί­κης του Σοβίν, καθώς κά­τοι­κοι συ­γκε­ντρώ­νο­νταν να θρη­νή­σουν την 16χρο­νη Μακία Μπράιαντ που είχε δε­χθεί σφαί­ρες στο Κο­λού­μπους, αστυ­νο­μι­κοί άρ­χι­σαν να τους φω­νά­ζουν «Blue Lives Matter». 

Αν είχε σε ένα ση­μείο δίκιο η υπε­ρά­σπι­ση του Σοβίν, ήταν όταν στην εναρ­κτή­ρια αγό­ρευ­ση δή­λω­σε ότι «θα σας απο­δεί­ξου­με ότι ο κα­τη­γο­ρού­με­νος έκανε αυτά για τα οποία έχει εκ­παι­δευ­τεί». Συ­ζη­τώ­ντας για την ανά­γκη «εκ­παί­δευ­σης», αξί­ζει να ση­μειώ­σου­με ότι ο Σοβίν ήταν ο ίδιος εκ­παι­δευ­τής. Όπως εκ­παι­δεύ­τρια (και πρό­ε­δρος του σω­μα­τεί­ου αστυ­νο­μι­κών) ήταν και η Κιμ Πότερ, η αστυ­νο­μι­κός που δο­λο­φό­νη­σε πρό­σφα­τα τον Ντό­ντε Ράιτ στη Μι­νε­ά­πο­λις. Ένας πρώην αστυ­νο­μι­κός που εγκα­τέ­λει­ψε αη­δια­σμέ­νος το Σώμα κυ­κλο­φό­ρη­σε πρό­σφα­τα ένα εκτε­τα­μέ­νο κεί­με­νο για την εμπει­ρία του, εξαι­ρε­τι­κά απο­κα­λυ­πτι­κό για όσα συμ­βαί­νουν στα πλαί­σια της «εκ­παί­δευ­σης», για να κα­τα­λή­ξει στην υιο­θέ­τη­ση του συν­θή­μα­τος για «διά­λυ­ση της αστυ­νο­μί­ας».

Ο αγώ­νας γύρω από αυτό το σύν­θη­μα θα συ­νε­χι­στεί. Η κα­τα­δί­κη του Σοβίν συν­δυά­στη­κε από μια επί­μο­νη προ­σπά­θεια να υπερ-το­νι­στεί η «ακρό­τη­τα» του εγκλή­μα­τος, μια ξα­να­ζε­στα­μέ­νη εκ­δο­χή της θε­ω­ρί­ας «με­ρι­κών σά­πιων μήλων» μέσα σε ένα κατά τα άλλα υγιέ­στα­το αστυ­νο­μι­κό Σώμα. Ο Μπάι­ντεν θα θε­λή­σει να αξιο­ποι­ή­σει πο­λι­τι­κά την κα­τα­δί­κη για να υπο­γραμ­μί­σει ότι «αλ­λά­ζουν τα πράγ­μα­τα». 

Κά­μπο­σα χρό­νια πριν, η κα­τα­δί­κη Σοβίν θα μπο­ρού­σε να αξιο­ποι­η­θεί ως από­δει­ξη ότι «το σύ­στη­μα δου­λεύ­ει». Αλλά έχει με­σο­λα­βή­σει μια εξέ­γερ­ση που απο­δει­κνύ­ει ότι μόνο με­γά­λοι αγώ­νες φέρ­νουν απο­τε­λέ­σμα­τα. Ενώ η πραγ­μα­τι­κό­τη­τα πα­ρα­μέ­νει αμεί­λι­κτη. Δυο μέρες μετά την κα­τα­δί­κη του δο­λο­φό­νου του Φλόιντ, γι­νό­ταν η κη­δεία του Ντό­ντε Ράιτ: όπου ει­πώ­θη­κε ότι «Η κα­τα­δί­κη Σοβίν δεί­χνει ότι είναι εφι­κτό το σύ­στη­μα να λο­γο­δο­τεί καμιά φορά. Αλλά όχι ότι το σύ­στη­μα αλ­λά­ζει»…

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά