Με την απουσία της Λαϊκής Ενότητας από τη βουλή απουσιάζει από εκεί και μόνο ο απαραίτητος αντιπολιτευτικός λόγος από αριστερή ριζοσπαστική σκοπιά ώστε να διαμορφωθούν συνθήκες για το ξεπέρασμα της κρίσης υπέρ των συμφερόντων της κοινωνικής πλειοψηφίας. Αυτό επιβάλλει στη Λαϊκή Ενότητα γρήγορα, αλλά όχι βιαστικά, να διαμορφώσει και να διατυπώσει τα ταυτοτικά της χαρακτηριστικά ,την πολιτική της φυσιογνωμία, τον προγραμματικό λόγο και την οργανωτική δομή της ως νέο πολιτικό εγχείρημα.
Ταυτόχρονα, προβάλλει η άμεση ανάγκη για:
την οργάνωση των αντιστάσεων,
την μη εφαρμογή των μέτρων,
και την ανατροπή και του 3ου μνημονίου και των πολιτικών δυνάμεων που το εκφράζουν.
Αυτά είναι ζήτημα ζωής για τον κόσμο μας και την νεολαία και ως εκ τούτου άμεσο κεντρικό καθήκον της ΛΑΕ.
Άρα, δεν υπάρχει χρόνος για καμία ολιγωρία και καθυστέρηση.
Η συζήτηση ήδη άρχισε μεταξύ των δυνάμεων (οργανώσεων και ανένταχτων) που συγκροτούν αλλά και προσβλέπουν στην Λαϊκή Ενότητα.
Αυτή η συζήτηση γίνεται μέσα στη νέα πολιτική περίοδο που χαρακτηρίζεται από:
- Την κλιμάκωση της επίθεσης των δυνάμεων του κεφαλαίου στις δυνάμεις της εργασίας,
- Την απροκάλυπτη και βίαιη εφαρμογή της μνημονιακής συμφωνίας που υπέγραψε η νέα κυβέρνηση με τη συνέργεια και των ΝΔ,ΠΑΣΟΚ,ΠΟΤΑΜΙ και Ε. ΚΕΝΤΡΩΩΝ,
- Τη διαμόρφωση νέων πολιτικών συμμαχιών των συστημικών δυνάμεων που θα υπηρετήσουν τον παραπάνω στόχο,
- Τη μετάλλαξη του ΣΥΡΙΖΑ σε απροκάλυπτο και με …ζήλο νεοφώτιστου, υπηρέτη της πολιτικής των μνημονίων,
- Τη διάψευση της προσέγγισης πολλών, ότι μόνο με την ψήφο και την ανάθεση (όπως «δουλεύτηκε») θα λυθούν τα προβλήματα και θα αλλάξει η ζωή μας, και
- Την αδυναμία συντονισμού και ενότητας του εργατικού-συνδικαλιστικού κινήματος .
Στόχος αυτού του άρθρου είναι να διατυπώσει σκέψεις για την οργανωτική δομή του νέου εγχειρήματος της Λαϊκής Ενότητας χωρίς βεβαίως να αποσυνδέει (κάθε άλλο μάλιστα) την άρρηκτη σχέση του οργανωτικού με το πολιτικό.
Όλη τη συζήτηση θα τη καθορίσει η τελική απάντηση στο ερώτημα του τίτλου:
Μέτωπο η ενιαίο κόμμα;
Είναι καινούριο το ερώτημα; Έχουμε εμπειρίες από ανάλογα εγχειρήματα και πρόσφατα αλλά και ιστορικά; Οφείλουμε να τα μελετήσουμε;
Είναι μόνο οργανωτικό το ζήτημα ή πρώτα από όλα, βαθιά πολιτικό;
Ας κάνουμε μια αναδρομή.
Η συζήτηση περί αυτού, έγινε το 2012 και το 2013 εν όψει της συγκρότησης του ΣΥΡΙΖΑ. Παρότι ο ΣΥΡΙΖΑ συμπεριελάμβανε «συνιστώσες» πολιτικές οργανώσεις, με «πρεμούρα» και σκοπιμότητα το «αρχηγικό κέντρο» (το πιο σκληρό κόμμα μέσα στο κόμμα τελικά) επεδίωξε να επιβάλλει από τότε, αυτό που τελικά κατόρθωσε να διαμορφώσει τώρα: Ένα κόμμα αρχηγοκεντρικό, αστικού τύπου μακριά από τις παραδόσεις, τις εμπειρίες και τη φυσιογνωμία της Αριστεράς. Με επιμονή απαίτησε να διαλυθούν οι πολιτικές οργανώσεις και να διαχυθούν σε ένα «κόμμα μελών» χωρίς να προεξοφληθεί η ενιαία πολιτική γραμμή και ο ενιαίος στρατηγικός στόχος. Την αντιπαράθεση αυτή από τις συνιστώσες οργανώσεις σήκωσε κατά βάση και σθεναρά αρνήθηκε, διατυπώνοντας την άλλη άποψη, η Διεθνιστική Εργατική Αριστερά. Από καιρό ήδη αποδείχτηκε ότι η στάση της ΔΕΑ τότε είχε προνοητικότητα, διορατικότητα και ορθότητα. Θα διακινδυνεύσουμε την εκτίμηση ότι ίσως η συγκρότηση της Αριστερής Πλατφόρμας πάνω στην οποία πατά κατά κύριο λόγο η οπωσδήποτε ευρύτερη (της ΑΠ) σημερινή συσπείρωση και συγκρότηση της Λαϊκής Ενότητας, να μην ήταν εφικτή. Τουλάχιστον τόσο γρήγορα, ακαριαία και όσο μαζικά προέκυψε από τις εκλογές.
Συνιστώσες οργανώσεις αλλά και ανένταχτοι σύντροφοι εκείνη τη περίοδο δεν κατάλαβαν το σχέδιο Τσιπρα. Πίστεψαν το ψευδές επιχείρημα πως το ενιαίο κόμμα θα λύσει την «Βαβυλωνία». - όπως παραπλανητικά ονομάστηκε η πολυσυλλεκτικότητα, η πολυφωνία και ο πλουραλισμός του σχήματος. Το πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ δεν ήταν όμως η πολυφωνία και ο πλουραλισμός παρά η δράση και η στόχευση της ρεφορμιστικής ηγεσίας να υλοποιήσει το πολιτικό σχέδιο του κυβερνητισμού, του «αριστερού ευρωπαϊσμού», της ανύπαρκτης ,όπως τονίστηκε από τότε, «αμοιβαία επωφελούς συμφωνίας». Σχέδιο και στρατηγική της ηγεσίας Τσιπρα που τελικά οδήγησαν το κόμμα ΣΥΡΙΖΑ στην άνευ όρων συνθηκολόγηση, υποταγή και πολιτική μετατόπιση, στην αντίληψη, την πρακτική και την φρασεολογία ακόμη των αστικών συντηρητικών δυνάμεων.
Το πρόβλημα του ΣΥΡΙΖΑ λοιπόν ήταν η μη τήρηση των κανόνων δημοκρατικής λειτουργίας , του πλαισίου αποφάσεων που από κοινού λήφθηκαν. Αυτές τις παραβιάσεις δεν τις έκαναν οι συνιστώσες, αλλά αποκλειστικά η ηγεσία του Α Τσίπρα.
Η συζήτηση περί του ερωτήματος του τίτλου, επανέρχεται αυτή τη φορά στο έδαφος της ΛΑΕ από μεμονωμένους ανένταχτους σ. και σ/σες.
Θεωρούν ότι η απλοποίηση των διαδικασιών με την μετατροπή του νέου μας εγχειρήματος σε ενιαίο κόμμα, αυτομάτως θα λύσει όλα τα υπαρκτά ζητήματα σχέσης, επικοινωνίας, διαφορετικών προσεγγίσεων, διαφορετικής ιδεολογικοπολιτικής καταγωγής και ενδεχομένως διαφορετικής στρατηγικής επιλογής και κατά συνέπεια, ότι η οργανωτική ενοποίηση θα ενοποιήσει και τα υπόλοιπα.
Οι σύντροφοι αυτοί μπερδεύουν τις υπαρκτές ομάδες μηχανισμών που υπήρξαν στον ΣΥΡΙΖΑ και επιδιώκουν μόνο την νομή εξουσίας και οφιτσίων με την ύπαρξη και λειτουργία πολιτικών οργανώσεων που καταθέτουν λόγο, σχέδιο, δράση και προσφορά. Οργανώσεων που μελετούν, ερευνούν ,εκδίδουν έντυπα που προσπαθούν να «χτιστούν» και να μαζικοποιηθούν για να υπηρετηθούν οι στρατηγικοί στόχοι τους για την αλλαγή του κόσμου και τον σοσιαλισμό!
Παραβλέπουν όμως οι σ. πως οι πολιτικές οργανώσεις της αριστεράς ιδρύονται, υπάρχουν και λειτουργούν στη βάση συγκεκριμένων ιδεολογικών και πολιτικών αναφορών και στόχων. Άλλο είναι η ζωή ,οι εξελίξεις και η ταξική πάλη να καταστήσουν μια πολιτική οργάνωση ή ένα κόμμα άνευ περιεχομένου και νοήματος και αυτή να διαχυθεί ή να διαλυθεί, και άλλο αυτό που βιαστικά και αγχωτικά παρουσιάζουν και καμιά φορά «απαιτούν», δηλαδή, την «διοικητική» κατάργηση οργανώσεων.
Στην εποχή και στο παράδειγμα ΣΥΡΙΖΑ έχουμε τρείς επιδράσεις και εξελίξεις πάνω στις πολιτικές οργανώσεις που τον συναποτέλεσαν. Την διάχυση –ενσωμάτωση (ΑΚΟΑ) ,την διάλυση (ΚΟΕ) και την ενοποίηση (ΔΕΑ-Κόκκινο)
Άποψη μας είναι ότι με βάση και τις εμπειρίες ΣΥΡΙΖΑ αλλά και τις εμπειρίες ΑΝΤΑΡΣΥΑ όλο αυτό θα έπρεπε να ήταν λυμένο. Μπορούμε να ανατρέξουμε και σε παλιότερες ιστορικές εμπειρίες που απαντούν στο ερώτημα, αλλά δεν κρίνεται απαραίτητο στο παρόν άρθρο.
Η ιστορία και οι πολιτικές εξελίξεις λοιπόν, θα δείξουν αν η κάθε μία πολιτική οργάνωση μπορεί να λειτουργεί καταρχάς στα πλαίσια ενός μετωπικού φορέα, αν θα αντέξει στο χρόνο και αν θα έχει «να δίνει» στην κοινή υπόθεση ως ξεχωριστή συλλογικότητα.
Και οι «ανένταχτοι»;
Είναι αλήθεια πως τα εγχειρήματα: ο μέχρι πρόσφατα ΣΥΡΙΖΑ, η ΑΝΤΑΡΣΥΑ και πρόσφατα η ΛΑΕ, κινητοποίησαν, επαναδραστηριοποίησαν και «ξαναζέσταναν» την διάθεση για ενεργό συμμετοχή και προσφορά στην πολιτική δράση και την ταξική πάλη δεκάδων εκατοντάδων αριστερών αγωνιστών που με τον έναν ή τον άλλον τρόπο είχαν στο παρελθόν «ένταξη» στην αριστερά. Συντρόφων και -σων που είτε οι ίδιοι δεν συνέχισαν την βασανιστική και εν πολλοίς κουραστική «οργανωμένη ζωή», είτε αντικειμενικά δεν «χώρεσαν» στην καμιά φορά στενή οπτική των πολυποίκιλων, είναι αλήθεια, οργανώσεων της Αριστεράς με τις οποίες «συναντήθηκαν».
Αρκεί όμως η ατομική ανάλυση, προσέγγιση, άποψη για να συμβάλλει στην τελική συλλογική διαμόρφωση; Υπάρχουν ατομικές απόψεις στα μεγάλα κυρίαρχα και κομβικά ερωτήματα; Υπάρχουν εξατομικευμένες ιδέες; Μήπως τελικά και ο «ανένταχτος», «ανεξάρτητος» άνθρωπος/ πολίτης είναι κατά βάση φορέας των συλλογικών κοινωνικών και πολιτικών απόψεων; Μήπως τελικά ο καθένας μας, τουλάχιστον στο επίπεδο των απόψεων, είναι μέλος μια «συνιστώσας», μιας σχολής, σκέψης και ερμηνείας και στάσης απέναντι στο πολιτικό γίγνεσθαι και δεν το συνειδητοποιεί;
Η μεγάλη διαφορά των ατομικών και των συλλογικών απόψεων: Οι ατομικές (πολιτικές) απόψεις, όσο παραμένουν τέτοιες και δεν γίνονται συλλογικό υποκείμενο, δεν υλοποιούνται, δεν έχουν πρακτική εφαρμογή, είναι εν τέλει για το σύστημα ακίνδυνες ιδέες..Οι απόψεις και οι οι ιδέες αποκτούν χρησιμότητα για να αλλάξει ο κόσμος, μόνο όταν μετατρέπονται σε υλική δύναμη και κτήμα της πλειοψηφικής τάξης της κοινωνίας. Αλλιώς χρησιμεύουν μόνο «εγκυκλοπαιδικά» Και αυτή η υλική δύναμη είναι μόνο η συλλογικότητα, η πολιτική οργάνωση ,το Κόμμα!
Τα μέτωπα οργανώσεων είναι υποβοηθητικά για την βελτίωση της θέσης του κινήματος αλλά προσανατολισμένα στην ανάγκη οικοδόμησης του μαζικού ενιαίου και με σαφή στρατηγικό στόχο επαναστατικού κόμματος της εργατικής τάξης.
Στη Λαϊκή Ενότητα σήμερα:
Είναι ήδη αποδεκτή η δημοκρατική λειτουργία του σχήματος με λειτουργία τοπικών πολιτικών επιτροπών, με εκλεγμένα μεσαία νομαρχιακά όργανα και με εκλεγμένη κεντρική επιτροπή. Με ισοτιμία των μελών και αναλογικότητα στην εκπροσώπηση, με διακριτά ξεχωριστά ψηφοδέλτια στις εσωτερικές εκλογές. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο, μπορούν να βρουν τρόπο έκφρασης και συμβολής και όσοι σ. & σ/σες δεν κρίνουν απαραίτητη τη διπλή ένταξη και σε πολιτική οργάνωση και στο μετωπικό σχήμα.
Είναι σίγουρο όμως ότι το βάθεμα και η ωρίμανση της λειτουργίας του μετωπικού σχήματος στο χρόνο, θα επιφέρει σε όλους θετικές επιδράσεις. Όλοι μας έχουμε να μάθουμε από όλους, γιατί τα μέτωπα είναι «σχολεία». Έτσι θα έχουμε ξανά και διαχύσεις-αφομοιώσεις αλλά και ενοποιήσεις οργανώσεων. Αυτή η κίνηση των πραγμάτων της πολιτικής και οργανωτικής ωρίμανσης, θα επαναπροσδιορίσει και την σχέση πολλών ανένταχτων (μέσα και από έξω από την ΛΑΕ) με την οργανωμένη πάλη.
Δίλλημα που σε όλους με τον έναν η τον άλλον τρόπο τίθεται από τα νιάτα μας.
Όμως πάντα έρχεται η ώρα της επιλογής. Η επιλογή μας για ένα μετωπικό φορέα της ριζοσπαστικής αριστεράς απαντά στους υλικούς όρους που διαμόρφωσε η Λαϊκή Ενότητα κατά την περίοδο των εκλογών τόσο στην επαφή της με τον κόσμο όσο και με τη διαμόρφωση σχέσεων στο εσωτερικό της . Δεν ξεκινούμε λοιπόν από το μηδέν αλλά από τις καλύτερες παρακαταθήκες της ιστορίας μας και της διαδρομής μας.
Θα νικήσουμε.
*μέλος ΛΑΕ Αχαΐας και μέλος της Διεθνιστικής Εργατικής Αριστεράς