«Και την εργατική πίτα ολόκληρη και τον καλλιτεχνικό σκύλο χορτάτο;»

Τι θα μπο­ρού­σε να πει κα­νείς όταν στο «πα­τά­ρι» ενός βι­βλιο­πω­λεί­ου ακού­γο­νται οι ήχοι από το «πά­γω­σε η τσι­μι­νιέ­ρα» και, την ίδια στιγ­μή, ούτε ένα πά­τω­μα πιο «κάτω», ερ­γα­ζό­με­νοι και ερ­γα­ζό­με­νες να έχουν «πα­γώ­σει» από το φόβο της από­λυ­σης, την τρο­μο­κρα­τία των προ­στί­μων, των τι­μω­ρη­τι­κών με­τα­κι­νή­σε­ων και των μειώ­σε­ων μι­σθών;

Πώς θα μπο­ρού­σε κα­νείς να χα­ρα­κτη­ρί­σει το φαι­νό­με­νο στον «πάνω όροφο» να βγαί­νουν πύ­ρι­νοι κα­ταγ­γελ­τι­κοί λόγοι κατά του «συ­στή­μα­τος» και την ίδια ώρα στο «ισό­γειο» οι ερ­γα­ζό­με­νοι να αντα­γω­νί­ζο­νται για το ποιος θα που­λή­σει το πιο «χο­ντρό» βι­βλίο στον πε­λά­τη με σκοπό την κα­τά­κτη­ση του τί­τλου του «κα­λύ­τε­ρου ερ­γα­ζό­με­νου του μήνα»;

Σε βι­βλιο­πω­λεία, όπως ο ΙΑΝΟΣ, με τόσο ανα­βαθ­μι­σμέ­νη πα­ρου­σία στον «πο­λι­τι­σμό», δη­λα­δή στην αστυ­νο­μι­κή κα­τα­στο­λή και το ξύλο σε απερ­γούς, στις απο­λύ­σεις, στα πρό­στι­μα, στα κεί­με­να υπο­γρα­φών νο­μι­μο­φρο­σύ­νης στις αντερ­γα­τι­κές πρα­κτι­κές της εται­ρεί­ας από τους υπαλ­λή­λους της, αυτή η ει­ρω­νεία γί­νε­ται κάτι πα­ρα­πά­νω από εύ­γλωτ­τη.

Φτά­νει η στιγ­μή που πρέ­πει να μπαί­νει το μα­χαί­ρι στο κό­κα­λο: Πόση αξία έχει το «αρι­στε­ρό προ­φίλ», που χτί­ζε­ται πάνω σε δια­λέ­ξεις και δο­κί­μια για τα «βάρη της κρί­σης που πέ­φτουν στις πλά­τες της ερ­γα­τι­κής τάξης», όταν κα­τα­να­λί­σκε­ται στα πλαί­σια της ψηλής κου­βε­ντού­λας με­τα­ξύ προ­σκε­κλη­μέ­νων σε εκ­δη­λώ­σεις ορ­γα­νω­μέ­νες από εκεί­νους οι οποί­οι, είτε το ομο­λο­γεί κα­νείς είτε όχι, ξε­ζου­μί­ζουν με κάθε τρόπο τους ερ­γα­ζό­με­νούς τους;

Πώς ακρι­βώς άραγε «πραγ­μα­τώ­νε­ται» η σαρ­τρι­κή στρά­τευ­ση του καλ­λι­τέ­χνη όταν συμ­με­τέ­χει στα events αυτών οι οποί­οι έστει­λαν τα ΜΑΤ να ξυ­λο­κο­πή­σουν απερ­γούς που υπε­ρα­σπί­ζο­νταν την κυ­ρια­κά­τι­κη αργία; Όταν η δίκη των συλ­λη­φθέ­ντων από την απερ­για­κή κι­νη­το­ποί­η­ση της 28/12 εκ­κρε­μεί και δεν έχουν απο­συρ­θεί οι μη­νύ­σεις;

Πολ­λές φορές ο «άγρυ­πνος καλ­λι­τέ­χνης» οι­κο­δο­μεί το ασυμ­βί­βα­στο προ­φίλ του, έχο­ντας πρώτα προ­βά­λει την τα­ξι­κή πάλη σε μια συν­θή­κη που ανή­κει στο πα­ρελ­θόν, στην ιστο­ρία, και, ορ­κί­ζε­ται ότι αν ζούσε σε εκεί­νες τις επο­χές, τότε, θα ήταν σί­γου­ρα με το μέρος των κα­τα­πιε­σμέ­νων όπου γης. Έχο­ντας πε­ριο­ρί­σει τα δεινά της ερ­γα­τι­κής τάξης σε ένα ιστο­ρι­κό κύκλο του μα­κρι­νού πα­ρελ­θό­ντος, μπο­ρεί κάλ­λι­στα να συ­ζη­τή­σει για τον ανή­συ­χο πνεύ­μα του τάδε μυ­θι­στο­ριο­γρά­φου μπρο­στά στις κοι­νω­νι­κές αδι­κί­ες του και­ρού του πί­νο­ντας λίγο κρασί, αφού πρώτα ένας βα­ου­τσε­ράς του έχει που­λή­σει το πιο hot βι­βλίο για τους «Λα­μπρά­κη­δες», την Κομ­μού­να του Πα­ρι­σιού ή τον Αντόρ­νο.

Ακόμα όμως και με­ρί­δα των καλ­λι­τε­χνών που δη­λώ­νουν «ανή­συ­χοι» από την κρίση της δεύ­τε­ρης δε­κα­ε­τί­ας του 21ου αιώνα και δια­τυ­μπα­νί­ζουν ότι πρέ­πει «να αντι­στα­θού­με με ότι μέτρα δια­θέ­του­με», πε­ριο­ρί­ζει την αντί­στα­σή της σε εκεί­νη ένα­ντι της «ηθι­κής και πνευ­μα­τι­κής έν­δειας του πο­λι­τι­σμού», καθώς ο τε­λευ­ταί­ος κα­τα­στρέ­φε­ται από τις μνη­μο­νια­κές πο­λι­τι­κές. Ταυ­τό­χρο­να, στέ­κει ένοχα σιω­πη­ρή μπρο­στά στα «μη­χα­νά­κια της ντρο­πής», στις απο­λύ­σεις, στα πρό­στι­μα που πλη­ρώ­νουν οι ερ­γα­ζό­με­νοι και εν γένει σ’ όλες πο­λι­τι­κές του μνη­μο­νί­ου, σε όλα αυτά που υπο­τί­θε­ται ότι κα­τα­στρέ­φουν την κοι­νω­νία και τον πο­λι­τι­σμό.

Είναι λοι­πόν πα­ρή­γο­ρο και πα­ρά­δειγ­μα προς μί­μη­ση ότι το τε­λευ­ταίο διά­στη­μα καλ­λι­τέ­χνες και συγ­γρα­φείς με δη­λώ­σεις τους ακύ­ρω­σαν τη συμ­με­το­χή τους στα διά­φο­ρα events του ΙΑΝΟΥ με αφορ­μή τα πρό­σφα­τα πε­πραγ­μέ­να του (συλ­λή­ψεις, ξύλο και χη­μι­κά) και άσκη­σαν κρι­τι­κή στη συ­νο­λι­κή του πο­λι­τι­κή απέ­να­ντι στους ερ­γα­ζό­με­νους και τις ερ­γα­ζό­με­νές του.

Η πάλη για κα­λύ­τε­ρες συν­θή­κες ερ­γα­σί­ας δεν τε­λειώ­νει ακόμα και όταν ιστο­ρι­κοί κύ­κλοι κλεί­νουν. Αυτό που με­τρά­ει και αυτό που μας κρί­νει όλους και όλες είναι η έμπρα­κτη το­πο­θέ­τη­ση σή­με­ρα απέ­να­ντι στην ερ­γο­δο­τι­κή βαρ­βα­ρό­τη­τα και όχι ο βερ­μπα­λι­σμός σε μια ευ­χά­ρι­στη και ολί­γον με­λαγ­χο­λι­κή βρα­διά με μου­σι­κή και ποί­η­ση.

Δεν μπο­ρείς πάντα να έχεις και την πίτα ολό­κλη­ρη και το σκύλο χορ­τά­το. Και να δεί­χνεις συ­μπά­θεια προς τους ερ­γα­ζό­με­νους και να χα­ριε­ντί­ζε­σαι με τα αφε­ντι­κά που τσα­λα­πα­τούν την αξιο­πρέ­πειά τους. Κά­ποιες φορές παρά τη θέ­λη­σή σου έρ­χε­ται η στιγ­μή που πρέ­πει να επι­λέ­ξεις με ποια­νού το μέρος είσαι.