ΚΕΙΜΕΝΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΥ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΣΚΕΨΗ ΤΗΣ ΛΑΪΚΗΣ ΕΝΟΤΗΤΑΣ (21-22/11/2015)

Α.  ΚΟΙ­ΝΩ­ΝΙ­ΚΑ ΚΑΙ ΠΟ­ΛΙ­ΤΙ­ΚΑ ΧΑ­ΡΑ­ΚΤΗ­ΡΙ­ΣΤΙ­ΚΑ

      ΤΗΣ ΤΡΙ­ΤΗΣ  ΜΝΗ­ΜΟ­ΝΙΑ­ΚΗΣ  ΠΕ­ΡΙΟ­ΔΟΥ

Α1.  ΣΥΝ­ΘΗ­ΚΕΣ ΕΚΤΑ­ΚΤΗΣ ΑΝΑ­ΓΚΗΣ ΣΤΟ ΚΟΙ­ΝΩ­ΝΙ­ΚΟ ΠΕΔΙΟ

Η εφαρ­μο­γή των μνη­μο­νια­κών δε­σμεύ­σε­ων θα οδη­γή­σει πολύ σύ­ντο­μα, ήδη οδη­γεί, εκα­τομ­μύ­ρια αν­θρώ­πους, κάτω από τα όρια της φτώ­χειας και θα επι­δει­νώ­σει τις συν­θή­κες ζωής ευ­ρύ­τε­ρων λαϊ­κών στρω­μά­των στα οποία προ­στί­θε­νται τμή­μα­τα της αστι­κής τάξης. Η προ­βαλ­λό­με­νη από την κυ­βέρ­νη­ση στα­θε­ρο­ποί­η­ση και ανά­καμ­ψη της οι­κο­νο­μί­ας μέσω της ανα­κε­φα­λαιο­ποί­η­σης των τρα­πε­ζών, της ανα­με­νό­με­νης ελά­φρυν­σης του χρέ­ους και των επεν­δύ­σε­ων απο­τε­λεί μια ακόμα ψευδή αφή­γη­ση, όπως και οι υπο­λο­γι­σμοί των δη­μο­σί­ων εσό­δων τα οποία θα υστε­ρούν δρα­μα­τι­κά γιατί οι λαϊ­κές τά­ξεις δεν έχουν να πλη­ρώ­σουν ενώ οι πλού­σιοι εξα­κο­λου­θούν να φο­ρο­δια­φεύ­γουν. Η ανά­πτυ­ξη μέσω νέων επεν­δύ­σε­ων, εάν η χώρα γίνει ελ­κυ­στι­κή, δη­λα­δή εάν ολο­κλη­ρω­θεί η υπο­τα­γή της ερ­γα­σί­ας, αντι­κρού­ε­ται από την αυ­ξα­νό­με­νη μεί­ω­ση της ζή­τη­σης. Ακόμα και αν επι­τευ­χθεί σε ένα μικρό βαθμό θα στη­ρί­ζε­ται στην κα­κο­πλη­ρω­μέ­νη, ανα­σφά­λι­στη ερ­γα­σία και σε καμία πε­ρί­πτω­ση δεν θα μειώ­σει δρα­στι­κά το πο­σο­στό ανερ­γί­ας.

Εν τω με­τα­ξύ, ήδη από τα προη­γού­με­να μνη­μό­νια, βρί­σκε­ται σε εξέ­λι­ξη σχέ­διο υφαρ­πα­γής της δη­μό­σιας πε­ριου­σί­ας μέσω του υπάρ­χο­ντος ή του νέου ΤΑΙ­ΠΕΔ, απο­στε­ρώ­ντας το κρά­τος από βα­σι­κά πε­ριου­σια­κά στοι­χεία, δη­λα­δή από την κυ­ριαρ­χία του. Από την άλλη, το ιδιω­τι­κό χρέος των λαϊ­κών τά­ξε­ων σε τρά­πε­ζες, δη­μό­σιο (εφο­ρί­ες, ασφα­λι­στι­κά τα­μεία) και ΔΕΚΟ δεν μπο­ρεί να εξυ­πη­ρε­τη­θεί και θα οδη­γή­σει σε υφαρ­πα­γή ζω­τι­κών για την επι­βί­ω­σή τους πε­ριου­σια­κών στοι­χεί­ων των δα­νειο­λη­πτών.

Σε κάθε πε­ρί­πτω­ση, το διε­θνές και ευ­ρω­παϊ­κό σχέ­διο αντι­με­τώ­πι­σης της κα­πι­τα­λι­στι­κής κρί­σης έχει δεί­ξει τα απο­τε­λέ­σμα­τά του όπου εφαρ­μό­ζε­ται και θα ήταν πα­ρά­λο­γο να απο­δώ­σει τώρα στη χώρα μας, που πλήτ­τε­ται από τρία συ­νε­χή μνη­μό­νια. Το πρό­γραμ­μα ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ - «θε­σμών» θα κα­ταρ­ρεύ­σει και θα πα­ρα­σύ­ρει ένα με­γά­λο μέρος της κοι­νω­νί­ας στη φτω­χο­ποί­η­ση.

Το ερ­γα­τι­κό/συν­δι­κα­λι­στι­κό κί­νη­μα, δο­κι­μά­ζε­ται από ανα­ξιο­πι­στία και γρα­φειο­κρα­τι­κή αγκύ­λω­ση. Κυ­ρί­ως όμως δεν κα­λύ­πτει τις νέες πλειο­ψη­φι­κές μορ­φές ερ­γα­σί­ας και τους ανέρ­γους και δεν ανα­ζη­τά μορ­φές ορ­γά­νω­σης που θ’ αντι­στοι­χούν στα ση­με­ρι­νά δε­δο­μέ­να και θα προ­στα­τεύ­ουν από την ερ­γο­δο­τι­κή αυ­θαι­ρε­σία.  

Ήδη από τις πρώ­τες μέρες της κυ­βέρ­νη­σης ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ-ΑΝΕΛ άρ­χι­σαν να εκ­δη­λώ­νο­νται κοι­νω­νι­κές αντι­στά­σεις  ενά­ντια στην πο­λι­τι­κή της. Πριν συ­μπλη­ρω­θούν δύο μήνες η γε­νι­κή απερ­γία και η πο­ρεία στην Αθήνα έφε­ραν στην επι­φά­νεια τη λαϊκή δυ­σα­ρέ­σκεια και την από­γνω­ση ευ­ρύ­τε­ρων κοι­νω­νι­κών στρω­μά­των απέ­να­ντι στα ανυ­πέρ­βλη­τα προ­βλή­μα­τα επι­βί­ω­σης που αντι­με­τω­πί­ζουν. Οι μα­ζι­κές κι­νη­το­ποι­ή­σεις των αγρο­τών ανα­δει­κνύ­ουν τη ση­με­ρι­νή στρα­τη­γι­κή αφα­νι­σμού της μι­κρής και με­σαί­ας αγρο­τι­κής πα­ρα­γω­γής και τον έλεγ­χο του αγρο­τι­κού/δια­τρο­φι­κού τομέα από τις πο­λυ­ε­θνι­κές. 

Οι δη­μο­σκο­πι­κές έρευ­νες απο­δει­κνύ­ουν, επί­σης, το αυ­το­νό­η­το. Ότι η συ­ντρι­πτι­κή κοι­νω­νι­κή πλειο­ψη­φία πε­ρι­μέ­νει τα χει­ρό­τε­ρα και ότι η αξιο­πι­στία της κυ­βέρ­νη­σης και του πο­λι­τι­κού συ­στή­μα­τος εν γένει έχει κα­ταρ­ρεύ­σει. Τα δε­δο­μέ­να δεν πα­ρά­γουν αυ­τό­μα­τα ούτε μα­ζι­κούς αγώ­νες ούτε εναλ­λα­κτι­κές πο­λι­τι­κές λύ­σεις. Το μέλ­λον είναι απρό­βλε­πτο. Πρέ­πει να πα­ρα­κο­λου­θή­σου­με την κοι­νω­νι­κή κί­νη­ση και να ερ­γα­στού­με δη­μιουρ­γι­κά για τη μα­ζι­κή αυ­το­ορ­γά­νω­ση ερ­γα­ζο­μέ­νων και ανέρ­γων και για τη συ­νά­ντη­ση του ερ­γα­τι­κού με τα άλλα κοι­νω­νι­κά κι­νή­μα­τα, που δεν στα­μά­τη­σαν να αγω­νί­ζο­νται στη διάρ­κεια των δύο πρώ­των μνη­μο­νί­ων και σή­με­ρα ανα­βαθ­μί­ζουν την πα­ρου­σία τους, ανα­δει­κνύ­ο­ντας βα­σι­κά επί­δι­κα της συ­γκυ­ρί­ας (κί­νη­μα κατά της υφαρ­πα­γής της δη­μό­σιας πε­ριου­σί­ας, κι­νή­μα­τα δα­νειο­λη­πτών, οι­κο­λο­γι­κό κί­νη­μα, κί­νη­μα αντι­ρα­τσι­στι­κό/αντι­φα­σι­στι­κό και αλ­λη­λεγ­γύ­ης στους πρό­σφυ­γες, κί­νη­μα δι­καιω­μά­των  κ.λπ.).

Α2. ΤΟ ΠΡΟ­ΣΦΥ­ΓΙ­ΚΟ ΖΗ­ΤΗ­ΜΑ

Η Ευ­ρω­παϊ­κή Ένωση, η οποία από κοι­νού με τις ΗΠΑ οδή­γη­σε με τις ιμπε­ρια­λι­στι­κές επεμ­βά­σεις στη διά­λυ­ση ισχυ­ρών κρα­τών της Μέσης Ανα­το­λής, πνί­γο­ντας την ελ­πί­δα της Αρα­βι­κής Άνοι­ξης - δη­λα­δή τη μόνη εναλ­λα­κτι­κή διέ­ξο­δο απέ­να­ντι στα δι­κτα­το­ρι­κά κα­θε­στώ­τα - απο­ποιεί­ται σή­με­ρα κάθε ευ­θύ­νη για τα εκα­τομ­μύ­ρια προ­σφύ­γων από τις εμπό­λε­μες ζώνες. Ο ελ­λη­νι­κός λαός, με τις πρω­το­φα­νείς σε μα­ζι­κό­τη­τα και επι­νοη­τι­κό­τη­τα εκ­δη­λώ­σεις αλ­λη­λεγ­γύ­ης, πήρε επάνω του την υπο­δο­χή/εγκα­τά­στα­ση των προ­σφύ­γων και κά­λυ­ψε τις άμε­σες βα­σι­κές τους ανά­γκες από το υστέ­ρη­μά του. Απο­μό­νω­σε έτσι τις ρα­τσι­στι­κές φωνές και έδωσε ένα μέτρο των ηθι­κών αξιών που μπο­ρούν να συ­γκρο­τούν τις κοι­νω­νι­κές αντι­στά­σεις των λαϊ­κών τά­ξε­ων σή­με­ρα. Πάνω σ’ αυτό το αξια­κό πρό­τυ­πο μπο­ρού­με να χτί­σου­με τους αγώ­νες κατά της μνη­μο­νια­κής κυ­ριαρ­χί­ας.

Παρά ορι­σμέ­νες δια­φο­ρε­τι­κές φωνές που ζη­τούν κα­τα­νο­μή των αν­θρώ­πων και των βαρών υπο­δο­χής σε πε­ρισ­σό­τε­ρες ευ­ρω­παϊ­κές χώρες, η βα­σι­κή κα­τεύ­θυν­ση της ΕΕ πα­ρα­μέ­νει αμεί­λι­κτα απάν­θρω­πη και κα­τα­σταλ­τι­κή : φύ­λα­ξη των εξω­τε­ρι­κών συ­νό­ρων της, δη­λα­δή εγκλω­βι­σμός σε στρα­τό­πε­δα της Τουρ­κί­ας και χι­λιά­δες νε­κροί στα πλε­ού­με­να φέ­ρε­τρα με­τα­κί­νη­σης των προ­σφύ­γων. Τα αι­τή­μα­τα του ελ­λη­νι­κού κι­νή­μα­τος για την υλο­ποί­η­ση της ελεύ­θε­ρης με­τα­κί­νη­σης από τις εμπό­λε­μες ζώνες στην Ευ­ρώ­πη συ­νο­ψί­ζο­νται σε τρία ση­μεία : να πέσει ο φρά­κτης του Έβρου, να ανοί­ξουν τα σύ­νο­ρά τους οι Ευ­ρω­παϊ­κές χώρες, να δοθεί από την ΕΕ και τον ΟΗΕ σο­βα­ρή οι­κο­νο­μι­κή στή­ρι­ξη στη χώρα μας ώστε να κα­λύ­πτο­νται οι πρώ­τες ανά­γκες πε­ρί­θαλ­ψης, στέ­γα­σης, δια­τρο­φής και να προ­χω­ρούν γρή­γο­ρα οι δια­δι­κα­σί­ες ταυ­το­ποί­η­σης.

Το προ­σφυ­γι­κό ζή­τη­μα παίρ­νει νέα τροπή μετά τη μα­ζι­κή δο­λο­φο­νι­κή επί­θε­ση του ISIS στο Πα­ρί­σι.

Α3. ΟΙ ΙΜΠΕ­ΡΙΑ­ΛΙ­ΣΤΙ­ΚΕΣ ΕΠΕΜ­ΒΑ­ΣΕΙΣ ΣΤΗ ΓΕΙ­ΤΟ­ΝΙΑ ΜΑΣ

       ΚΑΙ ΤΟ ΧΤΥ­ΠΗ­ΜΑ ΤΟΥ ISIS ΣΤΗΝ ΚΑΡ­ΔΙΑ ΤΗΣ ΕΥ­ΡΩ­ΠΗΣ

Το ISIS είναι δη­μιούρ­γη­μα των δυ­τι­κών ιμπε­ρια­λι­στι­κών δυ­νά­με­ων, ιδιαί­τε­ρα της Γαλ­λί­ας και των ΗΠΑ, με τη συν­δρο­μή της Τουρ­κί­ας του Ερ­ντο­γάν και άλλων δι­κτα­το­ρι­κών κα­θε­στώ­των της Μέσης Ανα­το­λής. Η απο­στα­θε­ρο­ποί­η­ση που επι­δί­ω­ξαν δη­μιούρ­γη­σε ένα ανε­ξέ­λεγ­κτο μη­δε­νι­στι­κό/εγκλη­μα­τι­κό κί­νη­μα, το οποίο χρη­μα­το­δο­τούν χώρες των G20 και δι­κτα­το­ρί­ες της Μέσης Ανα­το­λής. Σή­με­ρα, μετά το τυφλό χτύ­πη­μα του ISIS που σκόρ­πι­σε μα­ζι­κά τον θά­να­το στην καρ­διά της Γαλ­λί­ας, η πο­λι­τι­κή των υπεύ­θυ­νων για την κα­τά­στα­ση στη μέση Ανα­το­λή φαί­νε­ται ότι αρ­χί­ζει να δια­φο­ρο­ποιεί­ται και να δια­μορ­φώ­νε­ται κοινή γραμ­μή Δυ­τι­κών και Ρω­σί­ας. Είναι νωρίς ν’ απο­τι­μή­σου­με τα νέα δε­δο­μέ­να, όσον αφορά όμως το προ­σφυ­γι­κό ζή­τη­μα στη χώρα μας θα υπάρ­ξουν επι­πλο­κές. Παρά το ότι ο ίδιος ο πρό­ε­δρος Ομπά­μα κα­τέ­τα­ξε τους Σύ­ρους πρό­σφυ­γες στα θύ­μα­τα της τρο­μο­κρα­τί­ας, ζη­τώ­ντας ανοι­χτά σύ­νο­ρα, στην Ελ­λά­δα  έχουν ξα­ναρ­χί­σει οι ρα­τσι­στι­κές κραυ­γές και η κα­τά­στα­ση μπο­ρεί να κα­τα­στεί εύ­φλε­κτη.

Πρέ­πει να εμ­μεί­νου­με στο αί­τη­μα των ανοι­χτών συ­νό­ρων ταυ­τό­χρο­να με άμεση λύση στο πρό­βλη­μα της Συ­ρί­ας ώστε να στα­μα­τή­σει η δράση του ISIS και των άλλων ακραί­ων Ισλα­μι­στών. Στον πό­λε­μο του Ιράκ είχε ανα­πτυ­χθεί ένα μα­ζι­κό, διε­θνές αντι­πο­λε­μι­κό κί­νη­μα. Μόνο αν μι­λή­σουν και σή­με­ρα οι λαοί πα­γκό­σμια μπο­ρού­με να ελ­πί­ζου­με σε απο­κα­τά­στα­ση της ει­ρή­νης, της δη­μο­κρα­τί­ας και της δι­καιο­σύ­νης στις χώρες της Μέσης Ανα­το­λής και της Αφρι­κής.

Β.  Η ΡΙ­ΖΟ­ΣΠΑ­ΣΤΙ­ΚΗ ΑΡΙ­ΣΤΕ­ΡΑ ΒΙΩ­ΝΕΙ ΚΑΙ ΔΟ­ΚΙ­ΜΑ­ΖΕ­ΤΑΙ

     ΑΠΟ ΜΙΑ ΒΑΡΙΑ ΗΤΤΑ

Τόσο η εξω­κοι­νο­βου­λευ­τι­κή πτέ­ρυ­γα της ρι­ζο­σπα­στι­κής αρι­στε­ράς όσο και αυτή που με­τεί­χε προη­γού­με­να στο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και σή­με­ρα βρί­σκε­ται στη ΛΑΕ ή μένει ανέ­ντα­χτη, δεν είναι έτοι­μες να συ­γκρο­τή­σουν ένα συ­νο­λι­κό σχέ­διο διε­ξό­δου που όχι μόνο θα αφορά αλλά και θα εκ­πο­νεί­ται από κοι­νού με τις κοι­νω­νι­κές αντι­μνη­μο­νια­κές δυ­νά­μεις και τις λαϊ­κές τά­ξεις, οι οποί­ες πα­ρά­γουν τον κοι­νω­νι­κό πλού­το και δο­κι­μά­ζο­νται από την κρίση. Πρέ­πει να το­νί­σου­με ότι το σχέ­διο αυτό δεν θα δη­μιουρ­γη­θεί εν κενώ. Προ­ϋ­πό­θε­ση για να υπάρ­ξει είναι οι πο­λυ­μέ­τω­ποι μα­ζι­κοί λαϊ­κοί αγώ­νες μέσα από τους οποί­ους θα ανα­δει­χθεί ως κοι­νω­νι­κή ανα­γκαιό­τη­τα η εναλ­λα­κτι­κή πο­λι­τι­κή λύση. Οι δυ­νά­μεις της ΛΑΕ πρέ­πει να ανα­λά­βουν σή­με­ρα το ρόλο της μα­χη­τι­κής αντι­πο­λί­τευ­σης απέ­να­ντι στη συ­ντρι­πτι­κή κοι­νο­βου­λευ­τι­κή πλειο­ψη­φία των μνη­μο­νια­κών κομ­μά­των, που παρά την αριθ­μη­τι­κή της ισχύ είναι κοι­νω­νι­κά ευά­λω­τη και απο­νο­μι­μο­ποιεί­τει κα­θη­με­ρι­νά απέ­να­ντι στις λαϊ­κές τά­ξεις.  

Υπάρ­χει τε­ρά­στια δια­φο­ρά ανά­με­σα στη θέση εξό­δου από την Ευ­ρω­ζώ­νη που συ­νο­δεύ­ε­ται με προ­τά­σεις για το τρα­πε­ζι­κό σύ­στη­μα και την πα­ρα­γω­γι­κή ανα­συ­γκρό­τη­ση - όπως κάνει σή­με­ρα η ΛΑΕ - και σ’ ένα συ­νο­λι­κό κοι­νω­νι­κό και πο­λι­τι­κό σχέ­διο μα­ζι­κής λαϊ­κής βάσης. Ένα σχέ­διο ανά­κτη­σης της κυ­ριαρ­χί­ας της χώρας και της δη­μο­κρα­τί­ας, και εφαρ­μο­γής με ενερ­γη­τι­κό τρόπο ρι­ζο­σπα­στι­κών πο­λι­τι­κών πα­ρα­γω­γι­κού με­τα­σχη­μα­τι­σμού/κοι­νω­νι­κής ανα­συ­γκρό­τη­σης σε αντι­στοι­χία με τη νέα οι­κο­νο­μι­κή / νο­μι­σμα­τι­κή πο­λι­τι­κή. Αυτό το σχέ­διο δεν υπάρ­χει και ούτε μπο­ρεί να προ­κύ­ψει ως ασκή­σεις επί χάρ­του των πε­ριο­ρι­σμέ­νων δυ­νά­με­ων της ΛΑΕ, που δεν γνω­ρί­ζουν αντι­κει­με­νι­κά το βάθος των προ­βλη­μά­των, πολύ πε­ρισ­σό­τε­ρο τις απα­ντή­σεις. Χρειά­ζε­ται να επι­στρα­τευ­τούν άν­θρω­ποι και φο­ρείς, επι­στή­μο­νες, πα­ρα­γω­γι­κές δυ­νά­μεις και κό­σμος των κι­νη­μά­των, όχι για να κα­τα­γρά­ψουν ευ­χο­λό­για αλλά για να δια­πι­στώ­σουν κα­ταρ­χήν τα μεί­ζο­να επί­δι­κα της σύ­γκρου­σης με την Ευ­ρω­παϊ­κή Ένωση και την Ευ­ρω­ζώ­νη  στο πλαί­σιο των οι­κο­νο­μι­κών και γε­ω­στρα­τη­γι­κών δε­δο­μέ­νων. Χρειά­ζε­ται να γνω­ρί­ζου­με τις δυ­να­τό­τη­τες που έχουν οι αντί­πα­λοι να πο­λε­μή­σουν το εγ­χεί­ρη­μά μας ώστε να συ­γκρο­τή­σου­με πραγ­μα­τι­κές προ­ϋ­πο­θέ­σεις  για την αντι­με­τώ­πι­σή τους.

Τα ερω­τή­μα­τα που αφο­ρούν στις πα­ρα­γω­γι­κές δυ­να­τό­τη­τες της χώρας μετά την κα­τα­στρο­φή που επέ­φε­ραν τα μνη­μό­νια  δεν τέ­θη­καν ποτέ στο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ με πραγ­μα­τι­κούς όρους. Πολύ πε­ρισ­σό­τε­ρο δεν συ­ζη­τή­θη­καν θέ­μα­τα πα­ρα­γω­γι­κού με­τα­σχη­μα­τι­σμού και νέων δυ­να­το­τή­των ερ­γα­σί­ας που θα απα­ντούν τόσο στο πρό­βλη­μα της ανερ­γί­ας όσο και στη θω­ρά­κι­ση της χώρας μας στην πε­ρί­πτω­ση ρήξης με την Ευ­ρω­ζώ­νη.  

Η πίστη στη δυ­να­τό­τη­τα εναλ­λα­κτι­κής λύσης δεν ανα­κτά­ται με ενέ­σεις θάρ­ρους όταν ο λαός κα­τα­νο­εί και ορθά  ότι η σύ­γκρου­ση δεν είναι μια απλή υπό­θε­ση και ότι οι σχέ­σεις με την Ευ­ρω­ζώ­νη δεν είναι γόρ­διος δε­σμός που κό­βε­ται αρκεί να εμπι­στευ­τεί μια νέα συ­νε­πή αρι­στε­ρά, η οποία θα γεν­νη­θεί από το άθροι­σμα των ητ­τη­μέ­νων συ­νι­στω­σών της. Έχει ση­μα­σία να αντι­λη­φθού­με ότι η «ορθή γραμ­μή» για να είναι πει­στι­κή πρέ­πει να φαί­νε­ται και να είναι εφι­κτή. Πρω­τί­στως πρέ­πει ν’ ανα­δει­χθεί ως ανά­γκη μέσα από την άρ­νη­ση υπο­τα­γής στα  μνη­μο­νια­κά μέτρα και την αντί­στα­ση των λαϊ­κών τά­ξε­ων σε αυτά. Με την κοι­νω­νία εγκλω­βι­σμέ­νη στο there is no alternative καμία διέ­ξο­δος από την κρίση δεν είναι εφι­κτή.

Η σχέση ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ - αντι­μνη­μο­νι­κών κοι­νω­νι­κών δυ­νά­με­ων ήταν σχέση εκ­προ­σώ­πη­σης, σχέση ανά­θε­σης, την οποία χει­ρί­στη­κε το προ­ε­δρι­κό κέ­ντρο χωρίς σο­βα­ρή εσω­τε­ρι­κή αμ­φι­σβή­τη­ση, οδη­γώ­ντας έτσι τη δια­πραγ­μά­τευ­ση στο δί­λημ­μα μνη­μό­νιο ή άτα­κτη χρε­ο­κο­πία και σε ένα ολο­κλη­ρω­τι­κό συμ­βι­βα­σμό με τους «θε­σμούς». Η ήττα δεν κρί­θη­κε στους μήνες της δια­πραγ­μά­τευ­σης αλλά στα προη­γού­με­να δύο χρό­νια, αν εί­μα­στε ει­λι­κρι­νείς από την εποχή του ενιαί­ου Συ­να­σπι­σμού, όπου και επι­κρά­τη­σε η ευ­κο­λία των σχέ­σε­ων εκ­προ­σώ­πη­σης των αστι­κών κομ­μά­των της με­τα-δη­μο­κρα­τί­ας και οι δια­βε­βαιώ­σεις απαλ­λα­γής από τα μνη­μό­νια, για ν’ απο­συρ­θούν αμέ­σως μετά την ανά­λη­ψη της κυ­βέρ­νη­σης  υπό το κρά­τος του φόβου της σύ­γκρου­σης για την οποία δεν υπήρ­χε καμιά προ­ε­τοι­μα­σία. Εν­δε­χο­μέ­νως υπήρ­ξαν προ­τά­σεις μη υπο­τα­γής στη διάρ­κεια της δια­πραγ­μα­τευ­τι­κής πε­ριό­δου αλλά, επει­δή αυτές τέ­θη­καν την τε­λευ­ταία στιγ­μή, δεν μπο­ρού­σαν ν’ απο­τι­μη­θούν και δεν απο­τολ­μή­θη­καν. Οι λαϊ­κές τά­ξεις πα­ρέ­μει­ναν αμέ­το­χες, με την κυ­βέρ­νη­ση να δια­βε­βαιώ­νει κα­θη­με­ρι­νά ότι η συμ­φω­νία βρί­σκε­ται επί θύ­ραις και να δια­ψεύ­δε­ται την ίδια στιγ­μή.    

Οι εντός ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ δυ­νά­μεις, βα­σι­κά η Πλατ­φόρ­μα, έθε­ταν εξαρ­χής το θέμα ρήξης με την Ευ­ρω­ζώ­νη ως διορ­θω­τι­κή πα­ρέμ­βα­ση στην πο­λι­τι­κή που προ­ω­θού­σε με­θο­δι­κά, με πρά­ξεις και πα­ρα­λεί­ψεις, η πλειο­ψη­φία που στή­ρι­ζε τον πρό­ε­δρο. Η  πα­ρέμ­βα­ση αυτή, ενώ τρο­πο­ποιού­σε τις απο­φά­σεις, δεν είχε καμία επί­δρα­ση στην πρα­κτι­κή του κόμ­μα­τος. Το «καμιά θυσία για το ευρώ» ήταν μια κενή ρη­το­ρι­κή η οποία ου­δέ­πο­τε βρήκε υλικό αντί­κρι­σμα. Αντί­στοι­χα, η «κα­θα­ρή γραμ­μή» της εξω­κοι­νο­βου­λευ­τι­κής αρι­στε­ράς υπο­δεί­κνυε μια άλλη στρα­τη­γι­κή, εξ’ ίσου όμως ατε­λέ­σφο­ρη, αφού δεν μπο­ρού­σε να με­τα­τρα­πεί σε κοι­νω­νι­κό και πο­λι­τι­κό σχέ­διο με μα­ζι­κή αντα­πό­κρι­ση.

Με άλλα λόγια η σύ­γκρου­ση με την Ευ­ρω­ζώ­νη δεν μπο­ρεί ν’ απο­τε­λεί αντι­κεί­με­νο ανά­θε­σης σε μια μελ­λο­ντι­κή κυ­βέρ­νη­ση της αρι­στε­ράς. Εγκα­λούν πολ­λοί  την κυ­βέρ­νη­ση Τσί­πρα για προ­δο­σία αλλά η υπο­γρα­φή του τρί­του μνη­μο­νί­ου προ­έ­κυ­ψε σε μια μα­κριά διάρ­κεια συ­νε­χούς απο­στα­σιο­ποί­η­σης από βα­σι­κές προ­ϋ­πο­θέ­σεις ανα­γκαί­ες για να υπάρ­ξει σύ­γκρου­ση. Αυτές τις προ­ϋ­πο­θέ­σεις πρέ­πει να δια­μορ­φώ­σου­με.

Γ. ΠΡΟ­Ϋ­ΠΟ­ΘΕ­ΣΕΙΣ ΓΙΑ ΜΙΑ ΑΝΟΙ­ΧΤΗ ΔΙΑ­ΔΙ­ΚΑ­ΣΙΑ ΔΙΑ­ΜΟΡ­ΦΩ­ΣΗΣ

    ΤΗΣ ΛΑΪ­ΚΗΣ ΕΝΟ­ΤΗ­ΤΑΣ ΩΣΤΕ ΝΑ ΜΑ­ΖΙ­ΚΟ­ΠΟΙ­Η­ΘΕΙ

    ΚΑΙ  ΝΑ ΑΠΟ­ΚΤΗ­ΣΕΙ ΚΟΙ­ΝΩ­ΝΙ­ΚΟΥΣ  ΔΕ­ΣΜΟΥΣ ΚΑΙ ΑΠΗ­ΧΗ­ΣΗ

Οι δυ­νά­μεις της Αρι­στε­ρής Πλατ­φόρ­μας - ιδιαι­τέ­ρα το Αρι­στε­ρό Ρεύμα - λει­τούρ­γη­σαν στο πα­ρελ­θόν πρω­τί­στως ως αντι­πο­λι­τευ­τι­κή δύ­να­μη στην κυ­ρί­αρ­χη πο­λι­τι­κή γραμ­μή του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, δί­νο­ντας προ­τε­ραιό­τη­τα στην επι­λο­γή της εξό­δου από την Ευ­ρω­ζώ­νη. Σή­με­ρα, η ευ­θύ­νη επε­ξερ­γα­σί­ας της στρα­τη­γι­κής αυτής που ανα­προ­σα­να­το­λί­ζει τον αντι­μνη­μο­νια­κό αγώνα, είναι ευ­θύ­νη των δυ­νά­με­ων της Λαϊ­κής Ενό­τη­τας συ­νο­λι­κά. Ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ συμ­βι­βά­στη­κε όχι μόνο γιατί δεν είχε εναλ­λα­κτι­κή λύση εξό­δου από την Ευ­ρω­ζώ­νη αλλά γιατί δεν είχε κυ­ρί­ως σχέ­διο σύ­γκρου­σης. Πο­λι­τεύ­τη­κε, μετά το 2012, ως ένα τυ­πι­κό κόμμα της με­τα-δη­μο­κρα­τί­ας, βα­σί­στη­κε σε σχέ­σεις ανά­θε­σης και υπο­σχέ­σεις που αδυ­να­τού­σε να εκ­πλη­ρώ­σει. Μ’ άλλα λόγια, ο  ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ δεν δια­μόρ­φω­σε από επι­λο­γή ένα πο­λι­τι­κό αντι­μνη­μο­νια­κό σχέ­διο, συν­θέ­το­ντας τους κοι­νω­νι­κούς αγώ­νες και δια­μορ­φώ­νο­ντας προ­ϋ­πο­θέ­σεις ορ­γα­νι­κής έντα­ξης των λαϊ­κών τά­ξε­ων σ’ αυτό.

Κυ­βέρ­νη­ση της Αρι­στε­ράς, ιδιαί­τε­ρα στη ση­με­ρι­νή εποχή της με­γά­λης κοι­νω­νι­κής και πα­ρα­γω­γι­κής κα­τα­στρο­φής και του κα­θο­λι­κού ελέγ­χου της πο­λι­τι­κής της χώρας από τα ευ­ρω­παϊ­κά πο­λι­τι­κά κέ­ντρα, δεν μπο­ρεί να υπάρ­ξει χωρίς μια μα­ζι­κή, λαϊκή, επα­να­στα­τι­κού χα­ρα­κτή­ρα κι­νη­το­ποί­η­ση που είναι προ­ϋ­πό­θε­ση τόσο για τη ρήξη με την πο­λι­τι­κή της Ευ­ρω­ζώ­νης όσο και για τον πα­ρα­γω­γι­κό με­τα­σχη­μα­τι­σμό  και την κοι­νω­νι­κή ανα­συ­γκρό­τη­ση της χώρας.

Για να βα­δί­σου­με σ’ αυτό τον δύ­σκο­λο δρόμο η Λαϊκή Ενό­τη­τα πρέ­πει ν’ αλ­λά­ξει ρι­ζι­κά. Όσοι/όσες στρα­τευό­μα­στε δεν ήμα­σταν ή δεν εί­μα­στε πια επαγ­γελ­μα­τί­ες της πο­λι­τι­κής. Ζούμε στον κυ­κε­ώ­να των κα­θη­με­ρι­νών προ­βλη­μά­των επι­βί­ω­σης όπως όλος ο κό­σμος. Η κοι­νω­νι­κή/πο­λι­τι­κή δράση φαί­νε­ται ανα­πο­τε­λε­σμα­τι­κή μετά το σοκ του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ. Χρειά­ζε­ται να ξα­ναϋ­φά­νου­με σχέ­σεις αλ­λη­λεγ­γύ­ης και εμπι­στο­σύ­νης με­τα­ξύ μας που δί­νουν νόημα στη συλ­λο­γι­κή προ­σπά­θεια. Δυ­στυ­χώς αυτό δεν δια­φαί­νε­ται. Υπάρ­χουν πολ­λα­πλές επι­διώ­ξεις, πε­ρί­κλει­στες αντι­λή­ψεις, όχι συλ­λο­γι­κές δυ­να­μι­κές στο­χεύ­σεις. Η δη­μό­σια εκ­προ­σώ­πη­ση γί­νε­ται μο­νο­με­ρώς από ορι­σμέ­νες  συ­νι­στώ­σες της ΛΑΕ. Ακο­λου­θεί­ται μία επα­νά­λη­ψη της διάρ­θρω­σης του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ- ένα είδος μι­κρο­γρα­φί­ας που συ­νι­στά συχνά κα­ρι­κα­τού­ρα. Ενώ προ­ε­κλο­γι­κά υπήρ­χε συμ­φω­νία για κοι­νω­νι­κό και πο­λι­τι­κό μέ­τω­πο εκλο­γι­κής συ­νερ­γα­σί­ας, σή­με­ρα επι­βάλ­λε­ται de facto η ΛΑΕ ως μέ­τω­πο πο­λι­τι­κών συ­νι­στω­σών. Για να κι­νη­θεί πάλι μια νέα πο­λι­τι­κή προ­σπά­θεια πρέ­πει ν’ αλ­λά­ξου­με ρι­ζι­κά τον τρόπο που σκε­φτό­μα­στε και κά­νου­με πο­λι­τι­κή. Για ν’ αλ­λά­ξου­με την αρι­στε­ρά σή­με­ρα πρέ­πει να στο­χα­στού­με και ν’ αλ­λά­ξου­με εμείς οι ίδιοι.

Η Λαϊκή Ενό­τη­τα δεν μπο­ρεί να επα­να­λά­βει τις με­θό­δους ορ­γά­νω­σης και δρά­σης του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ με μόνη δια­φο­ρά την αλ­λα­γή γραμ­μής. Το ζή­τη­μα του πο­λι­τι­κού φορέα είναι πολύ σο­βα­ρή υπό­θε­ση για να το απα­ντή­σου­με με­τα­φέ­ρο­ντας και ανα­πα­λαιώ­νο­ντας τις συ­νι­στώ­σες του πα­ρελ­θό­ντος. Αυτό θα ση­μαί­νει, σε τε­λευ­ταία ανά­λυ­ση, ότι δεν σκο­πεύ­ου­με ν’ αλ­λά­ξου­με πολλά πράγ­μα­τα, σύμ­φω­να με την εμπει­ρία του πα­ρελ­θό­ντος και τις ανά­γκες ενός νέου θε­ω­ρη­τι­κού και πρα­κτι­κού σχε­δί­ου.

Η πο­λι­τι­κή θε­ω­ρία για τον χα­ρα­κτή­ρα των κομ­μου­νι­στι­κών και αρι­στε­ρών κομ­μά­των χα­ρα­κτη­ρί­ζε­ται από ιστο­ρι­κό­τη­τα και επι­κε­ντρώ­νε­ται στη σχέση των κομ­μά­των με το κρά­τος. Τα αρι­στε­ρά κόμ­μα­τα που οδή­γη­σαν στις με­γά­λες κοι­νω­νι­κές κα­τα­κτή­σεις του 20ου αιώνα και πρω­τα­γω­νί­στη­σαν στον αντι­φα­σι­στι­κό αγώνα ήταν κόμ­μα­τα μαζών. Σή­με­ρα η πο­λι­τι­κή συμ­με­το­χή έχει απα­ξιω­θεί, ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ είχε ελά­χι­στα σε σχέση με τον δια­κη­ρυγ­μέ­νο σκοπό του μέλη - τα πε­ρισ­σό­τε­ρα ανε­νερ­γά. Πρέ­πει ν’ απα­ντή­σου­με χωρίς τα­κτι­κι­σμούς στο ερώ­τη­μα : Μπο­ρού­με να δη­μιουρ­γή­σου­με έναν αρι­στε­ρό/αντι­μνη­μο­νια­κό ενιαίο και πο­λυ­τα­σι­κό πο­λι­τι­κό φορέα, χωρίς εκ προ­οι­μί­ου δια­χω­ρι­σμούς, που θα λει­τουρ­γεί πρω­τί­στως ορι­ζό­ντια και αμε­σο­δη­μο­κρα­τι­κά και ελά­χι­στα ή κα­θό­λου σε πυ­ρα­μι­δοει­δή διά­τα­ξη και αρ­χη­γι­κά ; Μπο­ρεί ένας τέ­τοιος πο­λι­τι­κός φο­ρέ­ας να συ­γκε­ντρώ­σει στα­δια­κά ση­μα­ντι­κές κοι­νω­νι­κές δυ­νά­μεις ; Μπο­ρού­με να ξε­κι­νή­σου­με τη δη­μιουρ­γία του και να προ­σεγ­γί­ζου­με στα­δια­κά την ολο­κλη­ρω­μέ­νη μορφή του μέσα στο χρόνο ; Ένας πο­λι­τι­κός φο­ρέ­ας πρέ­πει όχι μόνο να εγ­γυά­ται την ελευ­θε­ρία λόγου κάθε μέ­λους του αλλά και να δια­μορ­φώ­νει συν­θή­κες ισό­τη­τας στη σύν­θε­ση των από­ψε­ων, τη λήψη απο­φά­σε­ων και την ορ­γα­νω­μέ­νη δράση. Τα πα­ρα­πά­νω είναι βα­σι­κές προ­ϋ­πο­θέ­σεις για τη μα­ζι­κό­τη­τα του πο­λι­τι­κού φορέα. Δεν πρό­κει­ται για ορ­γα­νω­τι­κό αλλά για βαθιά ιδε­ο­λο­γι­κό πρό­βλη­μα. Η ατο­μι­κό­τη­τα δίνει χώρο στην ισό­τη­τα.

Το θέμα του πο­λι­τι­κού φορέα δεν πρέ­πει να πα­ρα­πεμ­φθεί στις κα­λέν­δες και να «λυθεί» σιω­πη­ρά δια της διο­λι­σθή­σε­ως. Χρεια­ζό­μα­στε, όμως, χρόνο γι’ αυτό πρέ­πει να ρυθ­μί­σου­με δη­μο­κρα­τι­κά και να νο­μι­μο­ποι­ή­σου­με το προ­σω­ρι­νό σχήμα λει­τουρ­γί­ας ώστε να έχου­με άνεση χρό­νου για να κα­τα­λή­ξου­με σε μια ρι­ζο­σπα­στι­κή αρι­στε­ρή επι­λο­γή.

Εν κα­τα­κλεί­δι, δεν πρέ­πει να θε­ω­ρού­με ότι η πο­ρεία της ΛΑΕ είναι προ­δια­γραμ­μέ­νη και σί­γου­ρη. Ήδη πα­ρα­τη­ρού­νται κά­ποιες τά­σεις απο­συ­σπεί­ρω­σης σε σχέση με το διευ­ρυ­μέ­νο εκλο­γι­κό σχήμα. Γί­νε­ται προ­σπά­θεια να οι­κο­δο­μη­θεί ένα είδος ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ της πρώ­της πε­ριό­δου των συ­νι­στω­σών με πολύ λι­γό­τε­ρες δυ­νά­μεις, λι­γό­τε­ρες κοι­νω­νι­κές εκ­προ­σω­πή­σεις, πολύ πε­ριο­ρι­σμέ­να θε­ω­ρη­τι­κά/ιδε­ο­λο­γι­κά εφό­δια και μέσα απή­χη­σης στο ευρύ κοινό. Επι­πλέ­ον, τις επι­μέ­ρους συ­νι­στώ­σες απα­σχο­λούν θέ­μα­τα της δικής τους πα­ρου­σί­ας και ισχύ­ος στο κοινό σχήμα. Όμως, αυτές οι αντι­λή­ψεις έχουν δο­κι­μα­στεί και δεν απέ­δω­σαν έναν αρι­στε­ρό, μα­ζι­κό πο­λι­τι­κό φορέα. Βε­βαί­ως, η μα­ζι­κό­τη­τα είναι θέμα όχι μόνο δη­μο­κρα­τί­ας και ισο­τι­μί­ας των μελών - που απο­τε­λούν θε­με­λιώ­δη συν­θή­κη - αλλά και ιστο­ρι­κής συ­γκυ­ρί­ας. Μια νέα αφύ­πνι­ση των λαϊ­κών τά­ξε­ων είναι προ­ϋ­πό­θε­ση για την επι­τυ­χία κάθε νέου πο­λι­τι­κού εγ­χει­ρή­μα­τος, το οποίο σε κάθε πε­ρί­πτω­ση πρέ­πει να συγ­χρο­νί­σει τον βη­μα­τι­σμό του σε όλα τα επί­πε­δα με την κοι­νω­νι­κή κί­νη­ση.