Κεντροαριστερά: Προεκλογικός αναβρασµός και αβέβαιο µέλλον

Με τα φαινόµενα κρίσης και παρακµής διαρκώς παρόντα, ο ΣΥΡΙΖΑ αντιµετωπίζει υπαρξιακά διλλήµατα. Το ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ θεωρείται πια δεύτερο κόµµα, αν και απέχει πολύ από το να αποτελέσει πειστική εναλλακτική απέναντι στη ΝΔ.

Η σφοδρή αντιπαράθεση µεταξύ των στελεχών του κόµµατος, µε καταγγελίες, ύβρεις και εκατέρωθεν απειλές, αλλά και οικονοµική ασφυξία (σύµφωνα µε δηµοσιεύµατα), συνθέτουν το εκρηκτικό σκηνικό στο κόµµα της αξιωµατικής (;) αντιπολίτευσης. Το έκτακτο συνέδριο θα διεξαχθεί από 1-3/11, για την έγκριση των υποψηφιοτήτων αλλά και του κειµένου πολιτικής απόφασης. Η εκλογή συνέδρων θα διεξαχθεί στις 19 και 20 Οκτωβρίου. Οι εκλογές νέου προέδρου θα γίνουν στις 24 Νοεµβρίου και αν χρειαστεί δεύτερος γύρος, την 1η Δεκέµβρη.

Συνέδριο «ροντέο»

Ο έκπτωτος πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ, µέσω των βουλευτών που τον στηρίζουν, διαµηνύει ότι όλα θα κριθούν στο συνέδριο. Ακόµη και η απόφαση της καθαίρεσής του. Στο συνέδριο οι κασσελίστας θα δώσουν µάχη για να ακυρωθούν οι αποφάσεις των καθοδηγητικών Οργάνων. Τόσο η απαίτηση για το πόθεν έσχες, όσο και η ίδια η απόφαση για την έκπτωση Κασσελάκη. Είναι προφανές όµως ότι τα κοµµατικά ερείσµατα του Κασσελάκη, είναι σαφώς λιγότερα από ότι ήταν πριν ένα χρόνο ή πριν τις ευρωεκλογές.

Το «άδειασµα» από τον Νίκο Παππά, στην πρόσφατη επεισοδιακή ΚΕ του ΣΥΡΙΖΑ, αποτυπώνει κυνικά τη νέα κατάσταση. Όπως και η στελεχιακή γύµνια του επιτελείου του, όπου σηµαντικό ρόλο διαδραµατίζουν πλέον κάτι «ναυάγια» των καραµανλικών, όπως ο Σπηλιωτόπουλος και ο Αντώναρος. Πρόσωπα άκρως συµβατά µε τις απόψεις του πρώην προέδρου και τη σοσιαλµιτνιακή τοξικότητα, αλλά µε εξαιρετικά αµφίβολη πολιτική αποτελεσµατικότητα.

Η τακτική της καθυστερηµένης ανακοίνωσης -και επίσηµα- της υποψηφιότητας Κασσελάκη και η απευθείας «πορεία στο λαό», θέλει να υπερτονίσει τη µάχη του «αδιεµασολάβητου» µε την κοµµατική νοµενκλατούρα, που τον έριξε από το θρόνο. Παρόλο που στους ίδιους γραφειοκρατικούς µηχανισµούς στηρίχτηκε και ο ίδιος, για να κερδίσει την περσινή εκλογική κούρσα. Κατάθεση της υποψηφιότητάς Κασσελάκη κατά το τυπικό (όπως αποφάσισε η νέα πλειοψηφία) θα σήµαινε ότι αποδέχεται την καθαίρεσή του και δεν δικαιούται να µιλά για «κουκουλοφόρους».

Η υποχρέωση κατάθεσης του πόθεν έσχες (µε τα πολλά «σκοτεινά» σηµεία για την επιχειρηµατική του δραστηριότητα στις ΗΠΑ), αποτελεί ακόµα ένα σοβαρό εµπόδιο για τον τέως πρόεδρο. Το ενδεχόµενο το συνέδριο να µετατραπεί σε «ροντέο» και η νέα διάσπαση να γίνει πριν ακόµα στηθούν οι κάλπες, δεν πρέπει να αποκλειστεί. Διάσπαση θα υπάρξει και ανεξάρτητα από το αποτέλεσµα της κάλπης, αν φυσικά φτάσουν έως εκεί, όλες οι οµαδοποιήσεις µαζί.

Αν τελικά κυλήσουν όλα «κανονικά», στην υπερ-συρρικνωµένη βάση του ΣΥΡΙΖΑ, ο Στέφανος φαίνεται να διαθέτει σηµαντικό ποσοστό αποδοχής, το οποίο κάθε άλλο παρά αποκλείει το ενδεχόµενο να καταφέρει να βρεθεί στο δεύτερο γύρο και γιατί όχι να επανεκλεγεί, ειδικά απέναντι σε αντιπάλους που δεν ενθουσιάζουν. Σε αυτή την περίπτωση, ο ΣΥΡΙΖΑ θα ολοκληρώσει τη µετάλλαξη σε ένα κόµµα κόπια των Δηµοκρατικών στις ΗΠΑ.

Από την πλευρά των «100», την πλευρά που στηρίζει και ο Αλέξη Τσίπρας (που σε κάθε δηµόσια παρέµβασή του αναφέρεται στην ανάγκη συµπόρευσης των «προοδευτικών» δυνάµεων), προκρίθηκε ως υποψήφιος ο Σωκράτης Φάµελλος (που είχε διασώσει τον Κασσελάκη στο συνέδριο του Φεβρουαρίου). Σειρά στελεχών που συνεργάστηκαν στενά στα χρόνια Τσίπρα, που µπορεί να ήταν και στα «µαχαίρια» µέχρι σήµερα, δείχνουν ότι στοχεύουν σε µια επανεκκίνηση του ΣΥΡΙΖΑ, µε το δίληµµα πλέον της διάσωσης και διατήρησης του κόµµατος να είναι η συγκολλητική ουσία. Άλλωστε, στις περισσότερες δηµοσκοπήσεις ο ΣΥΡΙΖΑ καταλαµβάνει πλέον την πέµπτη θέση, µε την κατρακύλα να µην ανακόπτεται.

Στο βίντεο της ανακοίνωση της δικής του υποψηφιότητας, ο Φάµελλος απευθύνει ενωτικό κάλεσµα «για να γίνουν ξανά περήφανοι για τον ΣΥΡΙΖΑ τα µέλη και οι ψηφοφόροι του», µε σαφή υπεράσπιση του κυβερνητικού ΣΥΡΙΖΑ. Ή όπως θα έλεγαν και στα καφενεία…σωθήκαµε! Για την ώρα προέχει η συγκρότηση επιτελείου και η συσπείρωση του πολυσυλλεκτικού µπλοκ που τον στηρίζει. Στελέχη των «100» πάντως δεν δείχνουν να είναι όλα ικανοποιηµένα από τις έως τώρα εξελίξεις, καθώς παρά την αναζήτηση δεν βρέθηκε κάποια πιο ισχυρή υποψηφιότητα. Ειδικά όσοι/ες θέλουν ένα ευρύτερο πολιτικό σχήµα του «δηµοκρατικού χώρου», ως αντίβαρο στην πρωτοκαθεδρία Μητσοτάκη.

Η επίσηµη κατάθεση της υποψηφιότητας του Παύλου Πολάκη µε το φάκελο των 32 υπογραφών (Αλεξιάδης, Μουζάλας, Σκέρτσος, Βερναρδάκης κ.α.) και του πόθεν έσχες, επισηµοποίησε την αυτονόµηση του βουλευτή Χανίων, που διαθέτει ένα πανελλαδικό δίκτυο υποστηρικτών και την πιο συγκεκριµένη πολιτική πλατφόρµα. Οι θέσεις του µοιάζουν µε την προγραµµατική πρόταση της Σάρα Βάγκενκνεχτ και την εκδοχή µιας λαϊκίστικης αριστεράς, που αποστρέφεται τον «δικαιωµατισµό».  Τόσο από το στρατόπεδο Πολάκη όσο και από την πλευρά των «100» είναι κοινή εκτίµηση ότι είναι αυτός που µπορεί να προκαλέσει πλήγµα στον Κασσελάκη, καθώς µοιράζονται την ίδια δεξαµενή ψηφοφόρων στην εναποµείνασα βάση του ΣΥΡΙΖΑ.

Στο τρέχον προεκλογικό σκηνικό σε ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ υπήρξε παρέµβαση και από το Δίκτυο Εναλλακτικής Κοινωνικής Αριστεράς (Τεµπονέρας κ.α.), µε κείµενο που τιτλοφορείται «Πρωτοβουλία – Πρόταση για την υπέρβαση της κρίσης», που µιλά για «σύµπτυξη δηµοκρατικού µετώπου απέναντι στον νεοφιλελευθερισµό».

ΠΑΣΟΚ

Μπορεί στις δηµοσκοπήσεις το ΠΑΣΟΚ να κερδίζει κάποια ποσοστά, αλλά αυτό δεν οφείλεται στην πολιτική του γραµµή. Κυρίως οφείλεται στις διαλυτικές τάσεις που επικρατούν στην Κουµουνδούρου. Το σηµερινό ΠΑΣΟΚ δεν είναι το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου. Δεν είναι καν το ΠΑΣΟΚ του Κώστα Σηµίτη. Δύσκολα πείθει ότι µπορεί να αποτελέσει µια αξιόπιστη-προοδευτική απάντηση διακυβέρνησης, τόσο λόγω αµαρτωλού παρελθόντος, όσο και λόγω των άτολµων προτάσεων που καταθέτουν οι υποφήφιοι/ες για την ηγεσία του. Καµία αµφισβήτηση ότι προτεραιότητα θα έχει ο κόσµος του επιχειρείν, καµία διαφοροποίηση από τις δεσµεύεις του ελληνικού κράτους, στο πλαίσιο του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, δεν υπάρχει στο τραπέζι, παρά την πληθώρα υποψηφίων προέδρων.

Η εσωκοµµατική προεκλογική εκστρατεία µπορεί να είναι απείρως πιο πολιτισµένη από το reality του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά αναδύει µια αίσθηση «µούχλας» και κοινότυπου πολιτικού λόγου, που δεν εµπνέει. Από την πρόσφατη τηλεµαχία, κανένας από τους ψηφοφόρους που έχουν αποφασίσει να προσέλθουν στις εσωκοµµατικές κάλπες δεν έγινε σοφότερος. Πέρα από τις προσωπικές αντεγκλήσεις και τις αιχµές, δεν ήταν και τόσο ευδιάκριτη η διαφορά στο πολιτικό σχέδιο κάθε υποψηφίου/ας.

Βέβαια αν και το καµία συνεργασία µε τη ΝΔ, είναι βασικό µήνυµα όλων των υποψηφίων, υπάρχουν διαβαθµίσεις σε αυτή την άρνηση. Με τις Α. Διαµαντοπούλου (που τυγχάνει προκλητικής στήριξης από τα ΜΜΕ, όπως ο Λοβέρδος το 2021) και Ν. Γιαννακοπούλου να αποτελούν τις πιο δεξιές φωνές και τον Μ. Κατρίνη να εµφανίζεται ως υπερασπιστής του παπανδρεϊκού ΠΑΣΟΚ.

Ο Χ. Δούκας, επιδιώκει να εµφανιστεί ως ο ενωτικός πόλος που θα µεταφέρει στην κεντρική πολιτική σκηνή την επιτυχία των αυτοδιοικητικών εκλογών µε τα ανοίγµατα προς τα αριστερά, κόντρα στη λογική του «πολιτικά αυτόνοµου ΠΑΣΟΚ», που προτάσσει έντονα ο Ν. Ανδρουλάκης. «Προσωπικά, δεν έστησα γέφυρες, τις γκρέµισα για να είµαστε πολιτικά αυτόνοµοι και σήµερα το ΠΑΣΟΚ µπορεί να φιλοδοξεί να είναι όχι µόνο αντιπολίτευση, αλλά αυριανή κυβέρνηση», τόνισε µε νόηµα σε πρόσφατη οµιλία του ο νυν πρόεδρος.

Αυτοί οι δύο, µε αουτσάιντερ τον Π. Γερουλάνο και την Α. Διαµαντοπούλου, φαίνεται πως θα αναµετρηθούν στον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών. Πάντως όλοι/ες τους κινούνται µε την αντίληψη ότι το ΠΑΣΟΚ θα καταστεί σύντοµα ο βασικός πόλος στη «δηµοκρατική παράταξη», άρα από θέση ισχύος θα πάρει τις όποιες πρωτοβουλίες συµπόρευσης µε τον ΣΥΡΙΖΑ και τις υπόλοιπες «προοδευτικές» δυνάµεις. Αρχικά σε κοινοβουλευτικό επίπεδο και κάποια θεσµικά θέµατα, όπως για παράδειγµα κοινό υποψήφιο/α για Πρόεδρο της Δηµοκρατίας, όπως ζήτησε και ο Ν. Παππάς από τον ΣΥΡΙΖΑ.

Ρευστότητα

Είναι σίγουρο ότι το όποιο αποτέλεσµα στις εσωκοµµατικές εκλογές των δύο κοµµάτων, θα έχει αντίκτυπο στις διεργασίες ανασύνθεσης της σοσιαλδηµοκρατίας, οι οποίες όµως είναι εξαιρετικά δύσκολο να ευοδωθούν σύντοµα, παρά την αντίθετη επιθυµία ορισµένων µερίδων της κυρίαρχης τάξης. Οι εξελίξεις στον πολιτικό χώρο της «υπεύθυνης» και «ρεαλιστικής» διαχείρισης του ελληνικού καπιταλισµού, δεν αφήνουν αδιάφορα αστικά επιτελεία, επιχειρηµατικά και µιντιακά συµφέροντα (ειδικά εκείνα που νιώθουν «ριγµένα» από τις διευθετήσεις του Μαξίµου), που  αναζητούν το αντίπαλο δέος στην αποδυναµωµένη ΝΔ. Πολλοί από τους συστηµικούς δηµοσιολόγους που τώρα θρηνούν για την «απουσία αντιπολίτευσης», είναι οι ίδιοι που έπιναν νερό στην παντοδυναµία Μητσοτάκη.

Η επόµενη µέρα στο κεντρικό πολιτικό σκηνικό (µε τη ρευστότητα της περιόδου να µην αποκλείει εκπλήξεις) θα περιλαµβάνει έναν ΣΥΡΙΖΑ ως κόµµα συµπλήρωµα και το ΠΑΣΟΚ ως ανίσχυρο δεύτερο κόµµα. Με την αυτοδυναµία να φαντάζει πλέον δύσκολη για τη ΝΔ και µε την ακροδεξιά να εµφανίζεται ως πιθανός κυβερνητικός εταίρος, η ύπαρξη εργατικής-αριστερής εναλλακτικής αποτελεί πια επιτακτική ανάγκη.

*Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά