Μέτρα για τη λειψυδρία
Η λειψυδρία στην Ελλάδα µετά από 30 περίπου χρόνια γίνεται και πάλι αισθητή. Το φαινόµενο που απειλεί όλες τις Μεσογειακές χώρες επιδεινώνεται λόγω της κλιµατικής αλλαγής και της αυξανόµενης ζήτησης για νερό.
Ύστερα από τρία φτωχά σε βροχοπτώσεις έτη (2021, 2022, 2023) τα αποθέµατα πόσιµου νερού για την Αττική σε διάστηµα µόλις 2 ετών µειώθηκαν σηµαντικά από 1.100 εκατοµµύρια κυβικά τον Οκτώβριο του 2022 σε κάτω από 700 εκατοµµύρια κυβικά σήµερα.
Οι αστικές κυβερνήσεις αντί εδώ και χρόνια να προετοιµάζονται έγκαιρα µε δηµόσιες πολιτικές αντιµετώπισης του προβλήµατος (ένταξη νέων πηγών νερού, µείωση των απωλειών στα δίκτυα ύδρευσης - στην Αθήνα µόνο χάνονται ετησίως περίπου 58 εκατ. κυβικά, χρήση ανακυκλωµένου νερού από τις εγκαταστάσεις επεξεργασίας λυµάτων, συστήµατα φυσικής κατακράτησης πληµµυρικής απορροής σε αστικές περιοχές - «ούτε µια σταγόνα νερού στα δίκτυα οµβρίων»), κίνητρα αποθήκευσης νερού σε κτήρια γραφείων, εργοστάσια και κατοικίες κ.α.) αξιοποιούν την λειψυδρία για να προωθήσουν πολιτικές ιδιωτικοποίησης και εµπορευµατοποίησης του νερού.
Η κυβέρνηση της Νέας Δηµοκρατίας δεν στοχεύει στην ουσιαστική αντιµετώπιση της λειψυδρίας και των συνεπειών της κλιµατικής αλλαγής, αλλά χρησιµοποιεί την κρίση ως ευκαιρία για την εξυπηρέτηση των συµφερόντων λίγων µεγάλων εταιρειών.
Η ανάθεση της διαχείρισης των υδάτων της Θεσσαλίας σε ολλανδική εταιρεία, η πρόθεσή της κυβέρνησης να υλοποιήσει φαραωνικά και αντιπεριβαλλοντικά έργα (µέσω ιδιωτών φυσικά) για να µεταφέρει νερό από τη Λίµνη Κρεµαστώνστο Μόρνο και η ανάθεση της αφαλάτωσης σε ιδιώτες είναι χαρακτηριστικά παραδείγµατα.
Πρόσφατα το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας µε πρόσχηµα την αντιµετώπιση του προβλήµατος της λειψυδρίας ανακοίνωσε τρία βασικά µέτρα,τα οποία θέτουν σε κίνδυνο το δηµόσιο χαρακτήρα της διαχείρισης του νερού: α)αύξηση των τιµών στα τιµολόγια του νερού, β) συγχωνεύσεις των Δηµοτικών Επιχειρήσεων Ύδρευσης - Αποχέτευσης (ΔΕΥΑ) σε εταιρείες ανά νοµό και γ) εκπόνηση έργων ιδιωτικής διαχείρισης σε σχέση µε την ύδρευση (έργα υποδοµών, αφαλατώσεις κ.α).
Οι αυξήσεις στην τιµή του νερού, που ανακοινώνονται µε το πρόσχηµα της «εξοικονόµησης», είναι ανεπαρκείς για την επίλυση του προβλήµατος της σπατάλης, καθώς η ανθρώπινη κατανάλωση αποτελεί µόνο το 7-8% της συνολικής χρήσης του νερού ενώ οι πραγµατικές αιτίες της κρίσης βρίσκονται στη µη-βιώσιµη αγροτική και βιοµηχανική χρήση του νερού και στην έλλειψη µακροπρόθεσµων δηµόσιων έργων για τη διαχείριση των υδάτινων πόρων.
Η Ρυθµιστική Αρχή Αποβλήτων Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ) καλείται να εφαρµόσει µια νέα Κοινή Υπουργική Απόφαση τιµολόγησης του νερού η οποία µέσω της ανάκτηση κόστους ο καταναλωτής θα πληρώνει όλα τα έξοδα του παρόχου. Μιλάµε για µια νέα ΚΥΑ τιµολόγησης νερούπου ήδη είναι αντισυνταγµατική πριν καν ψηφιστεί, αφού θα βασίζεται στην ΚΥΑ τιµολόγησης του 2017, που την ακύρωσε το ΣτΕτο 2022 επειδή αντιµετώπιζε το νερό ως εµπόρευµα, όχι ως κοινωφελές αγαθό που χρήζει προστασίας.
Ο αγώνας για τη διατήρηση του δηµόσιου χαρακτήρα του νερού είναι και πάλι κρίσιµος.
Η κοινωνία των πολιτών, οι εργαζόµενοι στους οργανισµούς ύδρευσης και η επιστηµονική κοινότητα πρέπει να αγωνιστούν σε ενιαίο µέτωπο για να αποτρέψουν την εµπορευµατοποίηση ενός από τα πιο βασικά αγαθά για την ανθρώπινη επιβίωση.
Το κίνηµα για το Δηµόσιο Νερό µε τη διαρκή και ισχυρή συµµαχία εργαζοµένων – κοινωνίας έχοντας κοινούς στόχους, κοινό αγώνα και κοινό µέτωπο, πέτυχε σηµαντικές νίκες ακυρώνοντας την προσπάθεια του αστικού πολιτικού και οικονοµικού κατεστηµένου να ιδιωτικοποιήσει µε νόµους των µνηµονιακών κυβερνήσεων την ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ.
Το 2014 κρίθηκε, αντισυνταγµατική η µεταβίβαση της πλειοψηφίας των µετοχών στο ΤΑΙΠΕΔ και το 2022 κρίθηκε αντισυνταγµατική η ένταξη ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ στο Υπερταµείο.
«Το νερό», αποφάνθηκε το ΣτΕ και τις δύο φορές, «ως δηµόσιο αγαθό δεν µπορεί να γίνεται αντικείµενο κερδοσκοπίας». Μεγάλες νίκες οι δύο αποφάσεις του ΣτΕ το 2022 που έκριναν παράνοµο και ακύρωσαν τον διαγωνισµό για την παράδοση µέσω ΣΔΙΤ σε ιδιώτες του Εξωτερικού Υδροδοτικού Συστήµατος της Αττικής. Το ΣτΕ αποφάνθηκε ότι «ο κύκλος του νερού από τις πηγές έως τις βρύσες αποτελεί ενιαίο λειτουργικό σύστηµα και δε µπορεί να τεµαχιστεί.
Οι επιτυχίες του παρελθόντος δείχνουν ότι ο αγώνας αυτός µπορεί να κερδηθεί
Η λύση δεν βρίσκεται στην ιδιωτικοποίηση, αλλά στη µακροπρόθεσµη δηµόσια διαχείριση, σε φορείς µε λαϊκή συµµετοχή,µε δηµόσιες επενδύσεις σε βιώσιµες τεχνολογίες και πολιτικές που θα διασφαλίζουν την καθολική και απρόσκοπτη πρόσβαση όλων σε καθαρό νερό.
*Μέλος του Δ.Σ. Συλλόγου Προσωπικού ΕΥΔΑΠ, µέλος της Γραµµατείας της αυτόνοµης ταξικής συλλογικότητας «ΣΕΚΕΣ για Δηµόσια ΕΥΔΑΠ στην Υπηρεσία της Κοινωνίας»
**Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά
