Το εργαλείο του εθνικισμού χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον στα Βαλκάνια σε πολλές εποχές, με πολλές επαναλήψεις και συνήθως με τους πληθυσμούς της περιοχής να πληρώνουν ένα τεράστιο φόρο αίματος. Οι άρχουσες τάξεις, προκειμένου είτε να επιτύχουν στις ιμπεριαλιστικές εξορμήσεις τους είτε να γλιτώσουν από τη λαϊκή οργή για τις οικονομικές καταρρεύσεις, μεθούσαν τους λαούς με το εθνικιστικό δηλητήριο ενάντια στους διπλανούς λαούς.

Αυτό το μα­κρό­χρο­νο γαϊ­τα­νά­κι συ­νε­χί­στη­κε στα τέλη του 20ού αιώνα με τους πο­λέ­μους στην τότε Γιου­γκο­σλα­βία και τον αι­μα­τη­ρό δια­με­λι­σμό της χώρας (όπου βέ­βαια συ­νέ­βα­λαν και συν­διορ­γά­νω­σαν οι με­γά­λες ιμπε­ρια­λι­στι­κές δυ­νά­μεις). Η ελ­λη­νι­κή άρ­χου­σα τάξη δεν έμει­νε πίσω όσον αφορά τα εθνι­κι­στι­κά πα­ρα­λη­ρή­μα­τα. Όταν η Δη­μο­κρα­τία της Μα­κε­δο­νί­ας απέ­κτη­σε την ανε­ξαρ­τη­σία της το 1991 –και πα­ρό­τι υπήρ­χε ήδη ως ομό­σπον­δο κρά­τος της ενιαί­ας Γιου­γκο­σλα­βί­ας επί σχε­δόν μισό αιώνα με αντί­στοι­χο όνομα– η ελ­λη­νι­κή πλευ­ρά άρ­χι­σε μια εκ­στρα­τεία με στόχο τη μη ανα­γνώ­ρι­ση της χώρας με το συ­νταγ­μα­τι­κό της όνομα. Ου­σια­στι­κά η ελ­λη­νι­κή πλευ­ρά αρ­νιό­ταν –και αρ­νιέ­ται μέχρι σή­με­ρα– το στοι­χειώ­δες δι­καί­ω­μα για ένα έθνος, δηλ. το δι­καί­ω­μα του αυ­το­προσ­διο­ρι­σμού.

Η πε­ρί­ο­δος εκεί­νη ήταν που έθεσε τα θε­μέ­λια της ση­με­ρι­νής δύ­να­μης της ακρο­δε­ξιάς και των ναζί στην Ελ­λά­δα, καθώς τα πε­ρισ­σό­τε­ρα κόμ­μα­τα (πλην ενός μέ­ρους της Αρι­στε­ράς) και τα ΜΜΕ υιο­θέ­τη­σαν πε­ρί­που τη φα­σι­στι­κή εκ­δο­χή του εθνι­κι­σμού για το ζή­τη­μα, κα­θο­δη­γώ­ντας και διορ­γα­νώ­νο­ντας μαζί με την εκ­κλη­σία τα δια­βό­η­τα συλ­λα­λη­τή­ρια μί­σους.

Ιστο­ρία και μύθοι

Η νο­μι­μο­ποι­η­τι­κή θε­με­λί­ω­ση ση­με­ρι­νών διεκ­δι­κή­σε­ων στο απώ­τε­ρο ιστο­ρι­κό πα­ρελ­θόν, σε όλες τις πε­ρι­πτώ­σεις ανα­δυό­με­νων εθνών και εθνι­κι­σμών, στε­ρεί­ται ακόμη και στοι­χειώ­δους λο­γι­κής. Όμως, όσο πα­ρά­λο­γο είναι να ισχυ­ρί­ζο­νται οι κά­τοι­κοι της Δη­μο­κρα­τί­ας της Μα­κε­δο­νί­ας ότι είναι από­γο­νοι του Μ. Αλε­ξάν­δρου, άλλο τόσο πα­ρά­λο­γο είναι να διεκ­δι­κούν το ίδιο πράγ­μα και οι Έλ­λη­νες κά­τοι­κοι της ελ­λη­νι­κής Μα­κε­δο­νί­ας. Οι από­γο­νοι του με­γά­λου στρα­τη­λά­τη –και ολε­τή­ρα της αρ­χαί­ας δη­μο­κρα­τί­ας– μπο­ρούν ίσως να ανα­ζη­τη­θούν στα βάθη της Ασίας ή και της Αι­γύ­πτου.

Είναι επί­σης πα­ρά­λο­γο π.χ. να λένε στην Ελ­λά­δα ότι οι Μα­κε­δό­νες δεν είναι έθνος, επει­δή η γλώσ­σα τους είναι μια «διά­λε­κτος» της βουλ­γα­ρι­κής. Με την ίδια λο­γι­κή δεν θα έπρε­πε να υπάρ­χουν ως ξε­χω­ρι­στά έθνη-κρά­τη η Αυ­στρία, η Ιρ­λαν­δία, το Βέλ­γιο, η Κρο­α­τία, η Ου­κρα­νία και η Λευ­κο­ρω­σία –για να μη μι­λή­σου­με για καμιά ει­κο­σα­ριά αρα­βι­κά έθνη-κρά­τη και πά­μπολ­λα άλλα κράτη σε όλο τον κόσμο!

Στη Μα­κε­δο­νία, ως γε­ω­γρα­φι­κή πε­ριο­χή και τμήμα της οθω­μα­νι­κής αυ­το­κρα­το­ρί­ας, οι Έλ­λη­νες ήταν επί πολ­λούς αιώ­νες μια μειο­ψη­φία. Ακόμη και στη Θεσ­σα­λο­νί­κη, η με­γα­λύ­τε­ρη κοι­νό­τη­τα ήταν η εβραϊ­κή μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα. Η κα­τά­στα­ση αυτή ήταν απο­λύ­τως γνω­στή στην εκά­στο­τε ελ­λη­νι­κή κυ­βέρ­νη­ση. Προς τα τέλη του 19ου αιώνα κι ενώ πλη­σί­α­ζαν οι Βαλ­κα­νι­κοί Πό­λε­μοι και ο Α’ Πα­γκό­σμιος Πό­λε­μος, ο Χα­ρί­λα­ος Τρι­κού­πης έλεγε κυ­νι­κά από το βήμα της Βου­λής: «Όταν έλθει ο μέγας πό­λε­μος, ως αφεύ­κτως θα συμ­βεί μετά τινά έτη, η Μα­κε­δο­νία θα γίνει ελ­λη­νι­κή ή βουλ­γα­ρι­κή κατά τον νι­κή­σα­ντα. Αν τη λά­βω­σιν οι Βούλ­γα­ροι δεν αμ­φι­βάλ­λω ότι θα είναι ικα­νοί να εκ­σλα­βί­σω­σιν τον πλη­θυ­σμό μέχρι των θεσ­σα­λι­κών συ­νό­ρων. Αν ημείς τη λά­βω­μεν θα τους κά­νω­μεν όλους Έλ­λη­νες μέχρι της Ανα­το­λι­κής Ρω­μυ­λί­ας»! (Ιστο­ρία του Ελ­λη­νι­κού Έθνους, Εκ­δο­τι­κή Αθη­νών, τόμος ΙΔ σελ. 18). Πράγ­μα­τι, μετά τους Βαλ­κα­νι­κούς Πο­λέ­μους η γε­ω­γρα­φι­κή Μα­κε­δο­νία βρέ­θη­κε τε­μα­χι­σμέ­νη ανά­με­σα σε Ελ­λά­δα, Σερ­βία και Βουλ­γα­ρία.

Ο τρό­πος με τον οποίο η ελ­λη­νι­κή Μα­κε­δο­νία έγινε ελ­λη­νι­κή είναι η ανταλ­λα­γή πλη­θυ­σμών μετά την ήττα της Μι­κρα­σια­τι­κής Εκ­στρα­τεί­ας. Τότε πλέον η πλειο­νό­τη­τα του πλη­θυ­σμού σε αυτό το κομ­μά­τι της Μα­κε­δο­νί­ας γί­νε­ται ελ­λη­νό­φω­νη, καθώς φεύ­γουν εκα­το­ντά­δες χι­λιά­δες Τούρ­κοι και άλλοι μου­σουλ­μα­νι­κοί πλη­θυ­σμοί και έρ­χο­νται πολ­λές εκα­το­ντά­δες χι­λιά­δες Έλ­λη­νες της Μι­κράς Ασίας. Είναι γι’ αυτό αρ­κε­τά αστείο να ισχυ­ρί­ζο­νται οι Έλ­λη­νες κά­τοι­κοι της ση­με­ρι­νής ελ­λη­νι­κής Μα­κε­δο­νί­ας ότι είναι πε­ρισ­σό­τε­ρο Μα­κε­δό­νες από τους Σλά­βους κα­τοί­κους της Μα­κε­δο­νί­ας, των οποί­ων οι πρό­γο­νοι βρί­σκο­νταν εκεί πολ­λές εκα­το­ντά­δες χρό­νια πριν. 

Στον Κα­το­χή, τόσο εντός της Γιου­γκο­σλα­βί­ας όσο και εντός της Ελ­λά­δας, οι Μα­κε­δό­νες είχαν αντι­στα­σια­κή δράση. Στην Ελ­λά­δα οι (σλαβο)Μα­κε­δό­νες συμ­με­τεί­χαν στην κυ­βέρ­νη­ση του βου­νού του ΕΑΜ (ΠΕΕΑ) με τον Κε­ρα­μίζ­τεφ, ενώ στον ελ­λη­νι­κό εμ­φύ­λιο πο­λέ­μη­σαν στο πλευ­ρό του Δη­μο­κρα­τι­κού Στρα­τού σε πο­σο­στό 60%. Το 2/28 τάγμα της Φλώ­ρι­νας-Κα­στο­ριάς και το τάγμα Καϊ­μα­κτσα­λάν της Έδεσ­σας-Αρι­δαί­ας ήταν απο­κλει­στι­κά σλα­βο­μα­κε­δο­νι­κές μο­νά­δες.

Γι’ αυτή τη συ­νερ­γα­σία οι (σλαβο)Μα­κε­δό­νες πλή­ρω­σαν πολύ βαριά μετά την ήττα του Δη­μο­κρα­τι­κού Στρα­τού στις πε­ριο­χές που προ­έ­λαυ­νε ο εθνι­κός στρα­τός. Γι’ αυτό και πάνω από 35.000 από αυ­τούς ανα­γκά­στη­καν να φύ­γουν πρό­σφυ­γες στη γει­το­νι­κή Γιου­γκο­σλα­βία (και γι’ αυτό δεν τους επι­τρά­πη­κε να γυ­ρί­σουν, σε αντί­θε­ση με τους Έλ­λη­νες «το γένος»). Εκεί, στη Γιου­γκο­σλα­βία, ο Τίτο υλο­ποί­η­σε την υπό­σχε­σή του και έτσι δη­μιουρ­γή­θη­κε το ομό­σπον­δο κρά­τος της Σο­σια­λι­στι­κής Δη­μο­κρα­τί­ας της Μα­κε­δο­νί­ας.

Πώς φτά­σα­με ως εδώ

Μετά την κα­τάρ­ρευ­ση της Γιου­γκο­σλα­βί­ας και την ανα­κή­ρυ­ξη της ανε­ξαρ­τη­σί­ας της Μα­κε­δο­νί­ας το 1991, η Ελ­λά­δα αρ­νή­θη­κε να την ανα­γνω­ρί­σει με το συ­νταγ­μα­τι­κό της όνομα, γιατί «υπέ­κρυ­πτε αλυ­τρω­τι­σμό». Μια χώρα που είχε το 19% της έκτα­σης της Ελ­λά­δας, το 18% του πλη­θυ­σμού της, το 6% του ονο­μα­στι­κού ΑΕΠ της, δύ­να­μη πυρός όση οι Έλ­λη­νες κυ­νη­γοί και που δεν ανήκε στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ, «απει­λού­σε» την Ελ­λά­δα.
Το ελ­λη­νι­κό κρά­τος και η άρ­χου­σα τάξη με όλους τους μη­χα­νι­σμούς τους διορ­γά­νω­σαν μια θη­ριώ­δη εθνι­κι­στι­κή εκ­στρα­τεία με κο­ρύ­φω­ση τα συλ­λα­λη­τή­ρια. Σειρά πο­λι­τι­κών, ιε­ραρ­χών, δια­νο­ου­μέ­νων, δη­μο­σιο­γρά­φων και πο­λι­τευ­τών έχτι­σαν κα­ριέ­ρα πλειο­δο­τώ­ντας σε εθνι­κι­σμό –και σε ανι­στό­ρη­τη βλα­κεία– ενά­ντια στο νεαρό κρά­τος. Κάθε αντί­θε­τη φωνή εντός Ελ­λά­δας θε­ω­ρεί­το προ­δο­σία και σερ­νό­ταν στα δι­κα­στή­ρια.

Απει­λή

Η απει­λή εξα­φά­νι­σης του νε­ό­τευ­κτου κρά­τους ήταν πολύ πραγ­μα­τι­κή. Ο τότε Σέρ­βος πρό­ε­δρος Μι­λό­σε­βιτς πρό­τει­νε στον Έλ­λη­να πρω­θυ­πουρ­γό Μη­τσο­τά­κη τον δια­με­λι­σμό της Δη­μο­κρα­τί­ας της Μα­κε­δο­νί­ας με­τα­ξύ Σερ­βί­ας και Ελ­λά­δας. Απει­λές και διεκ­δι­κή­σεις δια­τύ­πω­νε και η Βουλ­γα­ρία. Το 1993 ο Α. Πα­παν­δρέ­ου επέ­βα­λε οι­κο­νο­μι­κό εμπάρ­γκο στη Δη­μο­κρα­τία της Μα­κε­δο­νί­ας. Τε­λι­κά η χώρα, προ­κει­μέ­νου να επι­βιώ­σει από τις πα­ντα­χό­θεν απει­λές, υπο­χρε­ώ­θη­κε να αλ­λά­ξει ακόμη και τη ση­μαία της και το σύ­νταγ­μά της και να έρθει σε μια εν­διά­με­ση συμ­φω­νία με την Ελ­λά­δα το 1995, σχε­τι­κά με το πώς θα απο­κα­λεί­ται διε­θνώς (Πρώην Γιου­γκο­σλα­βι­κή Δη­μο­κρα­τία της Μα­κε­δο­νί­ας).

Ωστό­σο η απει­λή για την ύπαρ­ξη του κρά­τους δεν εξέ­λι­πε, καθώς αυτή τη φορά ο αλ­βα­νι­κός εθνι­κι­σμός και οι πα­ρα­στρα­τιω­τι­κές ομά­δες διεκ­δί­κη­σαν το Τέ­το­βο, την πε­ριο­χή όπου ζει η πο­λυά­ριθ­μη αλ­βα­νι­κή μειο­νό­τη­τα της χώρας. Η Ελ­λά­δα, παρά τον κίν­δυ­νο ανά­φλε­ξης σε όλη την πε­ριο­χή, συ­νέ­χι­σε την τυ­χο­διω­κτι­κή πο­λι­τι­κή του πο­λι­τι­κού στραγ­γα­λι­σμού και της μη ανα­γνώ­ρι­σης με το όνομα «Μα­κε­δο­νία» (η ελ­λη­νι­κή επι­μο­νή σε σλα­βι­κή Μα­κε­δο­νία, όσον αφορά την ονο­μα­το­δο­σία, είναι αδύ­να­τον να υλο­ποι­η­θεί αναί­μα­κτα εφό­σον αφή­νει ακά­λυ­πτο το 30% του πλη­θυ­σμού που είναι Αλ­βα­νοί).

Φυ­σι­κά η Αθήνα εμπό­δι­σε και οποια­δή­πο­τε προ­ο­πτι­κή ει­σό­δου της Μα­κε­δο­νί­ας στους διε­θνείς ιμπε­ρια­λι­στι­κούς ορ­γα­νι­σμούς όπου συμ­με­τεί­χε ήδη η Ελ­λά­δα, δηλ. στο ΝΑΤΟ και την ΕΕ. Όταν στη Σύ­νο­δο του ΝΑΤΟ το 2008 ο Μπους προ­σπά­θη­σε να λύσει το ζή­τη­μα, συ­νά­ντη­σε τη σθε­να­ρή αντί­στα­ση της κυ­βέρ­νη­σης Κα­ρα­μαν­λή. Αντί­στοι­χα έπρα­ξαν η τότε και οι με­τέ­πει­τα κυ­βερ­νή­σεις όσον αφορά το θέμα του ανοίγ­μα­τος της συ­ζή­τη­σης για έντα­ξη στην ΕΕ. Πα­ρό­τι 137 χώρες πα­γκο­σμί­ως ανα­γνω­ρί­ζουν τη Δη­μο­κρα­τία της Μα­κε­δο­νί­ας με το συ­νταγ­μα­τι­κό της όνομα, η δήθεν ανί­σχυ­ρη Ελ­λά­δα έχει κα­τα­φέ­ρει να μπλο­κά­ρει τις εντα­ξια­κές δια­δι­κα­σί­ες μη ανα­γνω­ρί­ζο­ντας αυτό το όνομα.

Όλες αυτές οι απει­λές ήταν εκεί­νο που ενί­σχυ­σε τον μα­κε­δο­νι­κό εθνι­κι­σμό και έδω­σαν το πάνω χέρι στις πιο ακραί­ες εθνι­κι­στι­κές δυ­νά­μεις στο εσω­τε­ρι­κό της χώρας. Μια εθνι­κι­στι­κή φρε­νί­τι­δα οδή­γη­σε σε με­το­νο­μα­σία αε­ρο­δρο­μί­ων, στα­δί­ων και αυ­το­κι­νη­το­δρό­μων προς τιμήν του Αλέ­ξαν­δρου και του Φί­λιπ­που, καθώς και την ανέ­γερ­ση αγαλ­μά­των τους.

Τε­λι­κά το κρά­τος επι­βί­ω­σε μάλ­λον εξαι­τί­ας των δια­φω­νιών των τεσ­σά­ρων διεκ­δι­κη­τών της πε­ριο­χής (Ελ­λά­δας, Σερ­βί­ας, Βουλ­γα­ρί­ας και Αλ­βα­νί­ας), αλλά και λόγω της αμε­ρι­κα­νι­κής υπο­στή­ρι­ξης που ήθελε να πε­ρι­κυ­κλώ­σει τη Σερ­βία.

Ωστό­σο όλο αυτό το διά­στη­μα οι ελ­λη­νι­κές επι­χει­ρή­σεις έκα­ναν τε­ρά­στιες μπίζ­νες στη Δη­μο­κρα­τία της Μα­κε­δο­νί­ας. Δί­πλα-δί­πλα με τις απει­λές οι Έλ­λη­νες κα­πι­τα­λι­στές οι­κο­νο­μού­σαν τρελά, καθώς ήταν δεύ­τε­ροι όσον αφορά τις ξένες επεν­δύ­σεις στη συ­γκε­κρι­μέ­νη χώρα (βλ. δίπλα).

Συμ­φω­νία;

Σή­με­ρα, οι εξε­λί­ξεις είναι τέ­τοιες που το ζή­τη­μα του ονό­μα­τος μπο­ρεί πι­θα­νά να λυθεί. Οι δια­πραγ­μα­τεύ­σεις, υπό την αι­γί­δα του ΟΗΕ, έχουν αρ­χί­σει ήδη, έπει­τα από δια­κο­πή τριών ετών. Οι ΗΠΑ βιά­ζο­νται πλέον να απο­σπά­σουν άλλη μια σλα­βι­κή χώρα από τη ρω­σι­κή επιρ­ροή πριν να είναι πολύ αργά και, ενό­ψει της Συ­νό­δου του ΝΑΤΟ τον Ιού­λιο, να εντά­ξουν τη χώρα στον ορ­γα­νι­σμό. Τον Μάιο κα­τέρ­ρευ­σε στα Σκό­πια η εθνι­κι­στι­κή κυ­βέρ­νη­ση του Γκρου­έφκ­σι (VMRO). Νι­κη­τής των εκλο­γών ήταν η Σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τι­κή Ένωση Μα­κε­δο­νί­ας (SDSM) του Ζόραν Ζάεφ, που έχει ως κύριο προ­γραμ­μα­τι­κό της στόχο να πάρει πρό­σκλη­ση για έντα­ξη στο ΝΑΤΟ και να αρ­χί­σουν οι συ­ζη­τή­σεις για εισ­δο­χή της χώρας στην ΕΕ.

Στην Αθήνα κυ­βερ­νά­ει ίσως η πιο φι­λο­α­με­ρι­κα­νι­κή κυ­βέρ­νη­ση των τε­λευ­ταί­ων δε­κα­ε­τιών. Έτσι, δύο «αρι­στε­ρές» κυ­βερ­νή­σεις με εξαι­ρε­τι­κές σχέ­σεις με τις ΗΠΑ και με ορί­ζο­ντα εκλο­γών θε­ω­ρη­τι­κά μα­κριά, μπο­ρούν να λύ­σουν το ζή­τη­μα της επέ­κτα­σης του ΝΑΤΟ. Βέ­βαια, η ελ­λη­νι­κή εθνι­κή πο­λι­τι­κή δεν αλ­λά­ζει. Όπως το­νί­ζει ο Κο­τζιάς, βα­δί­ζει με βάση τις προη­γού­με­νες απο­φά­σεις των πο­λι­τι­κών αρ­χη­γών, δηλ. στη γραμ­μή τους εκ­βια­σμού της γει­το­νι­κής χώρας, αφού μά­λι­στα τώρα η νέα κυ­βέρ­νη­ση στα Σκό­πια φλέ­γε­ται από επι­θυ­μία για έντα­ξη σε ΝΑΤΟ και ΕΕ. Γι’ αυτό εξάλ­λου και ο γνω­στός Π. Καμ­μέ­νος δή­λω­σε ότι έχει εμπι­στο­σύ­νη στον Ν. Κο­τζιά. Ο αντι­πρό­ε­δρος του Ευ­ρω­κοι­νο­βου­λί­ου Δ. Πα­πα­δη­μού­λης και άλλα στε­λέ­χη του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ φρό­ντι­σαν επί­σης να θυ­μί­σουν με πολύ πρό­σφα­τες δη­λώ­σεις τους ότι το «δια­βα­τή­ριο» της Μα­κε­δο­νί­ας για ΕΕ και ΝΑΤΟ περ­νά­ει από την Αθήνα.

Οι ίδιοι οι Μα­κε­δό­νες είναι χω­ρι­σμέ­νοι στα δύο σχε­τι­κά με το αν πρέ­πει να μπουν στο ΝΑΤΟ. Μια πρό­σφα­τη τρα­βηγ­μέ­νη από τα μαλ­λιά δη­μο­σκό­πη­ση ενός ευ­ρω­παϊ­κού ορ­γα­νι­σμού (Regional Cooperation Council ) έκανε λόγο για 54% υπέρ της έντα­ξης. Ανε­ξαρ­τή­τως πο­σο­στών, οι κά­τοι­κοι της Μα­κε­δο­νί­ας κά­νουν τε­ρά­στιο λάθος πι­στεύ­ο­ντας ότι το ΝΑΤΟ και η ΕΕ θα τους εξα­σφα­λί­σουν ει­ρή­νη και ευ­η­με­ρία. Η διέ­νε­ξη Ελ­λά­δας-Τουρ­κί­ας γί­νε­ται ακρι­βώς στο πλαί­σιο του ΝΑΤΟ, η διέ­νε­ξη στην Κα­τα­λο­νία γί­νε­ται εντός του ΝΑΤΟ και της ΕΕ, ενώ η Ελ­λά­δα είναι ένα τρα­γι­κό πα­ρά­δειγ­μα του πώς μέσα στην ΕΕ η οι­κο­νο­μι­κή κα­τά­στα­ση της με­γά­λης μάζας του πλη­θυ­σμού μπο­ρεί να πι­σω­γυ­ρί­σει δε­κα­ε­τί­ες.

Ωστό­σο η ελ­λη­νι­κή Αρι­στε­ρά έχει τις ευ­θύ­νες της σχε­τι­κά με το γιατί φτά­σα­με ως εδώ. Ένα με­γά­λο μέρος της βού­λια­ξε στον εθνι­κι­σμό αγκα­λιά­ζο­ντας ακόμη και πα­ρα­νοϊ­κά επι­χει­ρή­μα­τά του. Τα τμή­μα­τα της Αρι­στε­ράς που διέ­πο­νταν από τις αρχές του διε­θνι­σμού, ακόμη και από τις στοι­χειώ­δεις αρχές δη­μο­κρα­τί­ας και διε­θνούς δι­καί­ου, δεν κα­τα­φέ­ρα­με να ανα­γνω­ρι­στεί η χώρα με το όνομα το οποίο ήθε­λαν οι κά­τοι­κοί της και το οποίο θα πε­ριό­ρι­ζε τις πι­θα­νό­τη­τες διά­λυ­σης και πο­λέ­μου. Η ανα­γκαία προ­σέγ­γι­ση και ει­ρη­νι­κή διευ­θέ­τη­ση πέ­ρα­σε στα χέρια άλλων δυ­νά­με­ων, όπως οι Έλ­λη­νες κα­πι­τα­λι­στές, οι τρά­πε­ζες, τα επι­με­λη­τή­ρια, αλλά και το αμε­ρι­κα­νι­κό πα­νε­πι­στή­μιο Κο­λού­μπια που από το 2015 διευ­κο­λύ­νει και εν­θαρ­ρύ­νει τις επα­φές και τις συ­νερ­γα­σί­ες με­τα­ξύ των δύο πλευ­ρών (πρό­σφα­τα διορ­γά­νω­σε συ­νά­ντη­ση εμπο­ρι­κών επι­με­λη­τη­ρί­ων και του Συν­δέ­σμου Εξα­γω­γέ­ων της Β. Ελ­λά­δας με το Μα­κε­δο­νι­κό Εμπο­ρι­κό Επι­με­λη­τή­ριο, ενώ έπαι­ξε κα­τα­λυ­τι­κό ρόλο για την πρό­σφα­τη συ­νά­ντη­ση του Γ. Μπου­τά­ρη με τον πρω­θυ­πουρ­γό Ζ. Ζάεφ και τον πρό­ε­δρο Γκ. Ιβά­νοφ).

Σε κάθε πε­ρί­πτω­ση, μια συμ­φω­νία μπο­ρεί να λύσει τυ­πι­κά το θέμα. Αλλά επει­δή θα επέλ­θει με τους πα­ρα­πά­νω όρους, δηλ. τον ελ­λη­νι­κό εκ­βια­σμό, την άμεση αμε­ρι­κα­νι­κή πα­ρέμ­βα­ση, αλλά και την έντα­ξη στο ΝΑΤΟ, το πρό­βλη­μα θα ανα­κύ­πτει και πάλι (πώς θα λέ­γο­νται οι κά­τοι­κοι της γει­το­νι­κής χώρας, η γλώσ­σα τους, οι θε­σμοί κλπ.). Αν εξε­γεί­ρο­νται οι εθνι­κι­στές στην Ελ­λά­δα μι­λώ­ντας για «προ­δο­σία» σε πε­ρί­πτω­ση συμ­φω­νί­ας, πολύ πε­ρισ­σό­τε­ρο θα εξε­γερ­θούν (συμ­βαί­νει ήδη) οι εθνι­κι­στές στη Δη­μο­κρα­τία της Μα­κε­δο­νί­ας, αφού εκεί­νη η πλευ­ρά κάνει τις πε­ρισ­σό­τε­ρες πα­ρα­χω­ρή­σεις. Την ίδια ώρα βέ­βαια οι κα­πι­τα­λι­στές θα κά­νουν τις μπίζ­νες τους ακόμη κα­λύ­τε­ρα…

Εθνι­κι­σμός και μπίζ­νες πάνε χέρι χέρι

Η αντι­πα­ρά­θε­ση για το όνομα αφορά ασφα­λώς τη χει­ρα­γώ­γη­ση του απλού λαού. Οι ίδιοι οι Έλ­λη­νες κα­πι­τα­λι­στές προ­χώ­ρη­σαν σε με­γά­λες μπίζ­νες στη γει­το­νι­κή χώρα ακόμη κι όταν εκεί κυ­βερ­νού­σαν οι εθνι­κι­στές και οι σχέ­σεις με την Αθήνα βρί­σκο­νταν στο ναδίρ. Συ­νο­λι­κά σή­με­ρα οι  επεν­δύ­σεις ελ­λη­νι­κών συμ­φε­ρό­ντων στη Δη­μο­κρα­τία της Μα­κε­δο­νί­ας εκτι­μά­ται ότι υπερ­βαί­νουν το ένα δισ. ευρώ και βρί­σκο­νται στη δεύ­τε­ρη θέση πίσω από τις γερ­μα­νι­κές. Συ­νο­λι­κά υπάρ­χουν 400 ελ­λη­νι­κές επι­χει­ρή­σεις στη Δη­μο­κρα­τία της Μα­κε­δο­νί­ας και απα­σχο­λούν το 9% του ερ­γα­τι­κού δυ­να­μι­κού της χώρας. Οι Έλ­λη­νες κα­τέ­χουν με­ρι­κές πολύ ση­μα­ντι­κές επι­χει­ρή­σεις, όπως η ΟΚΤΑ του ομί­λου ΕΛΠΕ, το ερ­γο­στά­σιο τσι­μέ­ντων Cementarnica Usje, ένα ερ­γο­στά­σιο μαρ­μά­ρου στην Πρί­λεπ και δύο τρά­πε­ζες: την Stopanska Banka και την Alfa Banka. Πρό­σφα­τη επέ­κτα­ση απο­τε­λεί αυτή της Goody’s η οποία άνοι­ξε το πρώτο της κα­τά­στη­μα στα Σκό­πια. Πα­ράλ­λη­λα στη γει­το­νι­κή χώρα δρα­στη­ριο­ποιεί­ται με­γά­λος αριθ­μός εται­ρειών φασόν στον χώρο του εν­δύ­μα­τος.

Η θέση των ελ­λη­νι­κών επι­χει­ρή­σε­ων δεν είναι κα­θό­λου ασή­μα­ντη: Η ΟΚΤΑ βρί­σκε­ται στην 3η θέση, ως προς τον κύκλο ερ­γα­σιών, όντας ο μα­κράν με­γα­λύ­τε­ρος προ­μη­θευ­τής καυ­σί­μων στη χώρα με κύκλο ερ­γα­σιών 311 εκατ. ευρώ. Έπο­νται στην 22η θέση η USJE-TITAN (του ομί­λου ΤΙΤΑΝ) με κύκλο ερ­γα­σιών 72,4 εκατ. ευρώ και στην 24η η Veropoulos με κύκλο ερ­γα­σιών 70,7 εκατ. ευρώ. Στις 200 με­γα­λύ­τε­ρες επι­χει­ρή­σεις της χώρας πε­ρι­λαμ­βά­νο­νται επί­σης οι Pivara Skopje (Coca Cola HBC-Heineken), Dojran Steel (του ομί­λου ΣΙ­ΔΕ­ΝΟΡ), Άκτορ, Zito Luks (της Elbisco) και Mermeren Kombinat (Παυ­λί­δης Μάρ­μα­ρα-Γρα­νί­τες).

Όσον αφορά την κερ­δο­φο­ρία, στην υψη­λό­τε­ρη θέση με­τα­ξύ των επι­χει­ρή­σε­ων ελ­λη­νι­κών συμ­φε­ρό­ντων κα­τα­τάσ­σε­ται η USJE-TITAN (6η θέση στη γε­νι­κή κα­τά­τα­ξη με κέρδη 19,5 εκατ. ευρώ), ενώ ακο­λου­θούν οι Pivara Skopje (10η θέση με κέρδη 12,4 εκατ. ευρώ) και Veropoulos (14η θέση με κέρδη 8,9 εκατ. ευρώ). 

Ετικέτες