Μόνο μπροστά!

Μικρό, μπρο­στά στα τόσα τα με­γά­λα των ημε­ρών, αλλά χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό: όταν ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ λάν­σα­ρε το προ­α­να­φε­ρό­με­νο προ­ε­κλο­γι­κό του σλό­γκαν, ο κ. Μεϊ­μα­ρά­κης κα­τήγ­γει­λε τον κ. Τσί­πρα ότι του κλέ­βει τα συν­θή­μα­τα! Και φυ­σι­κά έχει δίκιο, αφού η Νέα Δη­μο­κρα­τία (και το ΠΑΣΟΚ) εδώ και τριά­ντα χρό­νια πο­λι­τεύ­ο­νται με αυτό πε­ρί­που το σύν­θη­μα: «προ­χω­ρά­με μπρο­στά», «για ένα νέο ξε­κί­νη­μα», «μαζί για μiα νέα αρχή» κοκ. Πα­λιό­τε­ρα η Aρι­στε­ρά κα­τη­γο­ρού­σε το ΠΑΣΟΚ ότι της κλέ­βει τα συν­θή­μα­τα· τώρα ο κ. Τσί­πρας ανα­γκά­ζε­ται να κλέ­ψει ο ίδιος την τι­πο­το­λο­γία της Δε­ξιάς.

Και ανα­γκά­ζε­ται να το κάνει γιατί αυτός είναι ο τρό­πος που θα πο­λι­τεύ­ε­ται από εδώ και πέρα αυτό το με­τα­μο­ντέρ­νο μόρ­φω­μα, αυτό το κόμμα χωρίς όρ­γα­να, μέλη, νε­ο­λαία και γεί­ω­ση στα κι­νή­μα­τα και τα συν­δι­κά­τα, που έχει απο­μεί­νει στα χέρια της κυ­βερ­νη­τι­κής γρα­φειο­κρα­τί­ας. Ο προ­ε­κλο­γι­κός λόγος του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ απο­τε­λεί­ται από ένα πα­ρα­πέ­τα­σμα φλυα­ρί­ας που προ­σπα­θεί με κόπο να μην πει τί­πο­τα για τις πραγ­μα­τι­κές κοι­νω­νι­κές συ­γκρού­σεις, για τις ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις, τη φο­ρο­λο­γία του κε­φα­λαί­ου, το βα­σι­κό μισθό, πέρα από αυ­το­νό­η­τες ευχές. Ο Τσί­πρας και ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ του (ο χα­ρα­κτη­ρι­σμός ιδιο­κτη­σί­ας δεν είναι δική μας κα­κε­ντρέ­χεια, αλλά δικός του αυ­το­προσ­διο­ρι­σμός) πο­λι­τεύ­ο­νται πια ενά­ντια στην ίδια την πο­λι­τι­κή, τον αντα­γω­νι­σμό, τη σύ­γκρου­ση των δια­φο­ρε­τι­κών συμ­φε­ρό­ντων. Όπως λέει και στη δια­φή­μι­σή του, «συμ­φέ­ρον όλων να μην υπάρ­χουν συμ­φέ­ρο­ντα».

Ένας λόγος που ονει­ρεύ­ε­ται και προ­βάλ­λει ένα κόσμο χωρίς συμ­φέ­ρο­ντα, ένα έθνος ενω­μέ­νο πάνω από τις όποιες αντι­θέ­σεις (άντε, με εξαί­ρε­ση τους «κλέ­φτες» και τους «φο­ρο­φυ­γά­δες»), είναι ένας λόγος βαθιά αντι­πο­λι­τι­κός, εθνι­κι­στι­κός και εν τέλει δε­ξιός. Και φυ­σι­κά είναι ένας λόγος ψεύ­τι­κος. Το εμ­φα­νές κενό του πλη­ρώ­νε­ται αμέ­σως από αυτό που ξε­χει­λί­ζει από πα­ντού: την κυ­ρί­αρ­χη ιδε­ο­λο­γία. Για αυτό, ανά­με­σα στις ευχές του για ένα κα­λύ­τε­ρο αύριο, οι μόνες υλι­κές ανα­φο­ρές στο λόγο του Τσί­πρα αφο­ρούν την επι­χει­ρη­μα­τι­κό­τη­τα, τις επεν­δύ­σεις, την (κρα­τι­κή) ανα­κε­φα­λαί­ω­ση των (ιδιω­τι­κών) τρα­πε­ζών, το ευρώ και την «Ευ­ρώ­πη», το πα­κέ­το Γιουν­κέρ, τα ευ­ρω­παϊ­κά προ­γράμ­μα­τα για την ανερ­γία. Στο λόγο της ΔΕΘ ο κ. Τσί­πρας ήταν εξαι­ρε­τι­κά σαφής: ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ είναι το κόμμα των «υγιών δυ­νά­με­ων» αυτού του «τόπου», δη­λα­δή της υγιούς και μη δια­πλε­κό­με­νης επι­χει­ρη­μα­τι­κό­τη­τας. Όπως το έθεσε λοι­πόν ο Αλτάν, ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ ξε­κι­νά μία νέα πο­ρεία και όποιος είναι από πάνω είναι από πάνω, όποιος είναι από κάτω είναι από κάτω.

Δεν χρειά­ζο­νται πολλά επι­χει­ρή­μα­τα, ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ πέ­θα­νε· δεν ξέρω αν από την 21η θα τον βλέ­που­με στο Μα­ξί­μου, αλλά σί­γου­ρα δεν θα τον ξα­να­δού­με ποτέ στο δρόμο. Όσοι και όσες λοι­πόν τον γνω­ρί­σα­νε εκεί, είτε τον στή­ρι­ξαν είτε όχι, ας ακού­σου­νε για τε­λευ­ταία φορά τον αρ­χη­γό του και ας προ­χω­ρή­σουν μπρο­στά. Μαζί με τον αντι­μνη­μο­νια­κό ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ έκλει­σε και μια ολό­κλη­ρη πε­ρί­ο­δος. Η βα­σι­κή αντί­θε­ση με­τα­το­πί­στη­κε από το μνη­μό­νιο στο ευρώ και την «Ευ­ρώ­πη», και με αυτά πρέ­πει να αντι­πα­ρα­τε­θούν όσοι είναι με τα συμ­φέ­ρο­ντα των φτω­χών και των ερ­γα­ζο­μέ­νων. Πάνω σε αυτή τη νέα αντί­θε­ση συ­γκρο­τού­νται ήδη οι νέες κοι­νω­νι­κές και πο­λι­τι­κές συμ­μα­χί­ες. Όσο αξιο­ση­μεί­ω­το είναι το θάρ­ρος των αν­θρώ­πων που φεύ­γουν από το ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ αφή­νο­ντας πίσω τους υπουρ­γεία, έδρες και δου­λειές (σε αυ­τούς που έμει­ναν) μα πάνω από όλα ιδέες, ελ­πί­δες και κό­πους, άλλο τόσο είναι και αυτών που ρί­σκα­ραν τις μέχρι τώρα συμ­μα­χί­ες τους, τις συ­ντρο­φι­κές τους σχέ­σεις και τη στα­θε­ρό­τη­τα των από­ψε­ών τους για να τα παί­ξουν όλα πάνω στις νέες ευ­και­ρί­ες που προ­σφέ­ρει η στιγ­μή· έτσι μόνο, νο­μί­ζω, δο­κι­μά­ζε­ται στην πράξη η όποια επα­να­στα­τι­κή πο­λι­τι­κή. Μιλάω προ­φα­νώς για τους συ­ντρό­φους και τις συ­ντρό­φισ­σες της ΑΡΑΝ, της ΑΡΑΣ και των άλλων ορ­γα­νώ­σε­ων που -δι­καί­ως όπως απο­δεί­χθη­κε- δεν είχαν εμπλα­κεί μέχρι τώρα στο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, αλλά σή­με­ρα δέ­χο­νται με ανι­διο­τέ­λεια να πάνε μαζί με αυ­τούς που μοι­ρά­ζο­νται την ευ­θύ­νη της ήττας του.

Προ­φα­νώς, το εγ­χεί­ρη­μα της Λαϊ­κής Ενό­τη­τας αυτή τη στιγ­μή κου­βα­λά πε­ρισ­σό­τε­ρη από τη σκο­τει­νιά της ήττας του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ παρά από τη λάμψη μιας νέας συλ­λο­γι­κής Αρι­στε­ράς. Έτσι όμως είναι σχε­δόν πάντα στη ζωή. «Δεν μπο­ρείς να έχεις αυτό που θέ­λεις, αν όμως προ­σπα­θή­σεις πολύ, μπο­ρείς να έχεις αυτό που χρειά­ζε­σαι». Και αυτό που χρεια­ζό­μα­στε αυτή τη στιγ­μή πε­ρισ­σό­τε­ρο είναι ένα κακό εκλο­γι­κό απο­τέ­λε­σμα για τις φι­λο­ευ­ρω­παϊ­κές δυ­νά­μεις και ένα καλό για όσες ήδη το­πο­θε­τή­θη­καν πάνω στη νέα αντί­θε­ση από τη σωστή πλευ­ρά. Ένα εκλο­γι­κό απο­τέ­λε­σμα που θα εξα­να­γκά­σει το αστι­κό μπλοκ να συ­γκρο­τή­σει μια αστα­θή κι αδύ­να­μη κυ­βέρ­νη­ση συ­νερ­γα­σί­ας, ώστε αυτή να πε­ρά­σει το μνη­μό­νιο πιο δύ­σκο­λα και να πέσει πιο εύ­κο­λα. Ένα απο­τέ­λε­σμα που θα δεί­χνει ότι ο λαός δεν έφαγε αμά­ση­το το θα­τσε­ρι­κό εκ­βια­σμό του Τσί­πρα, σύμ­φω­να με τον οποίο δεν υπήρ­χε εναλ­λα­κτι­κή. Και αυτή η εναλ­λα­κτι­κή θα εκ­προ­σω­πη­θεί κυ­ρί­ως, στα μάτια του κό­σμου, από το απο­τέ­λε­σμα της Λαϊ­κής Ενό­τη­τας.

Τέλος, θα πρέ­πει να προ­σέ­ξου­με την εξής πα­γί­δα: η με­τάλ­λα­ξη του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, εκτός από ένα ακόμα μνη­μό­νιο βα­ριάς λι­τό­τη­τας, μας φόρ­τω­σε και μια γε­νι­κευ­μέ­νη τάση απο­χής και απο­γο­ή­τευ­σης, διά­χυ­τη ακόμα και στο στρα­τευ­μέ­νο κόσμο των κι­νη­μά­των και της Αρι­στε­ράς. Πρό­κει­ται για ένα έγκλη­μα ιστο­ρι­κών δια­στά­σε­ων· ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ τεί­νει να θάψει την πο­λι­τι­κή αντι­πα­ρά­θε­ση που φού­ντω­σε αυτά τα χρό­νια και ιδιαί­τε­ρα αυ­τούς τους μήνες, να κλεί­σει ξανά στο σπίτι τους τις ερ­γα­ζό­με­νες τά­ξεις, αυτές που μόλις έδω­σαν με τόσο πάθος τη μάχη της 5ης Ιούλη. Αν δεν υπάρ­χει εναλ­λα­κτι­κή, γιατί να βγει κα­νείς στο δρόμο, ή ακόμα και γιατί να πάει ως την κάλπη; Και εδώ προ­σο­χή, γιατί αυτό το επι­χεί­ρη­μα, δια­βά­ζε­ται και αντί­στρο­φα: αν αυτοί που ήταν στο δρόμο ή που πήγαν στις κάλ­πες του Γε­νά­ρη και του Ιούλη τώρα μεί­νουν σπίτι, τότε πα­ρα­δέ­χο­νται έμ­με­σα ότι δεν υπάρ­χει εναλ­λα­κτι­κή. Γι’ αυτό και η αποχή θα επι­βρα­βεύ­ει ου­σια­στι­κά την «αρι­στε­ρή με­λαγ­χο­λία» της ηγε­τι­κής ομά­δας, δεί­χνο­ντας ότι πι­στεύ­ου­με πως στην τε­λι­κή δεν μπο­ρού­σε να κάνει και δια­φο­ρε­τι­κά. Και φυ­σι­κά θα ενι­σχύ­σει εκλο­γι­κά τα κόμ­μα­τα εξου­σί­ας και θα τα βοη­θή­σει να συ­γκρο­τή­σουν πιο στα­θε­ρή κυ­βέρ­νη­ση. Μόνο μια αντα­γω­νι­στι­κή κομ­μα­τι­κή το­πο­θέ­τη­ση τι­μω­ρεί στην πράξη τη με­τάλ­λα­ξη και τον εκ­βια­σμό της ηγε­τι­κής ομά­δας του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, ή, ακόμα πε­ρισ­σό­τε­ρο, εκ­φρά­ζει την έμπρα­κτη αυ­το­κρι­τι­κή όσων στή­ρι­ξαν μέχρι σή­με­ρα το ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ.

Στο κάτω κάτω, η απο­γο­ή­τευ­ση μπο­ρεί να ται­ριά­ζει σε όσους ψή­φι­σαν Τσί­πρα γιατί είχαν γοη­τευ­τεί από τα λόγια του, όχι σε όσους -κα­λώς ή κα­κώς- στή­ρι­ξαν ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ γιατί πί­στευαν ότι έτσι θα προ­χω­ρή­σει ένα βήμα μπρο­στά η τα­ξι­κή πάλη. Γιατί αυτό, με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, πράγ­μα­τι επε­τεύ­χθη· όπως εί­πα­με, η ιστο­ρία προ­χώ­ρη­σε, ο αντι­μνη­μο­νια­κός και συ­νά­μα φι­λο­ευ­ρω­παϊ­κός ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ πέ­θα­νε, και τώρα κα­λού­μα­στε ξανά να το­πο­θε­τη­θού­με στο νέο τοπίο. Η αποχή μπο­ρεί να ται­ριά­ζει σε όσους είχαν επεν­δύ­σει τις ελ­πί­δες τους στον ηγέτη που θα μας σώσει και σή­με­ρα πέ­φτουν από τα σύν­νε­φα· δεν ται­ριά­ζει όμως στους αν­θρώ­πους των κι­νη­μά­των και της Αρι­στε­ράς, οι οποί­οι κρί­νουν τη στάση τους στις -κοι­νο­βου­λευ­τι­κές- εκλο­γές όχι με κρι­τή­ρια ιδε­ο­λο­γι­κής ταύ­τι­σης ή αι­σθη­τι­κής, αλλά με το τι είναι στην κάθε συ­γκε­κρι­μέ­νη κα­τά­στα­ση χρή­σι­μο για την κοι­νω­νία και τα κι­νή­μα­τα, ή αλ­λιώς τι συμ­βάλ­λει στην πε­ραι­τέ­ρω απο­στα­θε­ρο­ποί­η­ση του αστι­κού πο­λι­τι­κού συ­στή­μα­τος. Και ο κρι­σι­μό­τε­ρος πα­ρά­γο­ντας αστά­θειας, ο αστάθ­μη­τος πα­ρά­γο­ντας του παι­χνι­διού, αυτή τη φορά είναι η Λαϊκή Ενό­τη­τα.

Με αυτές τις προ­ϋ­πο­θέ­σεις -συ­νο­πτι­κά, την τι­μω­ρία της μνη­μο­νια­κής στρο­φής του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, την έκ­φρα­ση της δυ­να­τό­τη­τας εναλ­λα­κτι­κών, την απο­στα­θε­ρο­ποί­η­ση του πο­λι­τι­κού σκη­νι­κού- το εγ­χεί­ρη­μα να φτια­χτεί από την επό­με­νη των εκλο­γών μια αρι­στε­ρά όμορ­φη και αλ­λιώ­τι­κη, με συμ­με­το­χι­κές δια­δι­κα­σί­ες, ολο­καί­νουρ­γιο πρό­γραμ­μα και έτοι­μη για όσες ρή­ξεις χρεια­στούν, πι­στεύω ότι θα είναι λίγο πιο εύ­κο­λο. Προ­φα­νώς, η Αρι­στε­ρά αυτή δεν ταυ­τί­ζε­ται με την τω­ρι­νή ΛΑΕ, αλλά εξί­σου προ­φα­νώς σε αυτό το εγ­χεί­ρη­μα η Λαϊκή Ενό­τη­τα θα κλη­θεί να παί­ξει αντι­κει­με­νι­κά, τον κρί­σι­μο, κε­ντρι­κό ρόλο, ως η πιο ανα­γνω­ρί­σι­μη πο­λι­τι­κή δύ­να­μη του με­τώ­που του «όχι». Ελ­πί­ζου­με να το κάνει με ει­λι­κρι­νή διά­θε­ση αυ­το­κρι­τι­κής και σε­μνό­τη­τα, με συλ­λο­γι­κή αντί­λη­ψη και κυ­ρί­ως με κα­τα­νό­η­ση ότι χρειά­ζε­ται να τα πιά­σου­με όλα κυ­ριο­λε­κτι­κά από το μηδέν. Και νο­μί­ζω ότι όσο ευ­ρύ­τε­ρη στή­ρι­ξη απο­λά­βει πριν τις εκλο­γές, όσο πιο σαφές γίνει ότι το εκλο­γι­κό της κα­τέ­βα­σμα εκ­φρά­ζει κάτι πολύ ευ­ρύ­τε­ρο από την πρω­ταρ­χι­κή της ορ­γα­νω­τι­κή συσ­σώ­ρευ­ση, τόσο πιο εύ­κο­λα θα γί­νουν κα­τα­νοη­τά και απο­δε­κτά αυτά τα κα­θή­κο­ντα.