«Να πάρουμε πίσω όλα αυτά που μας έχουν κλέψει»

Οι άνθρωποι στις ΗΠΑ και όλο τον κόσμο ξέρουν ότι οι σύντροφοι εδώ ηγούνταν του αριστερού κινήματος διεθνώς. Συγκεκριμένα, πρόκειται για την αλληλεγγύη στους μετανάστες εδώ στην Ελλάδα, τον αγώνα σας ενάντια στους φασίστες, όπως φυσικά και τους αγώνες ενάντια στη λιτότητα. Έλεγα πριν στους συντρόφους εδώ ότι ντρέπομαι κάπως που ήρθα στην Ελλάδα χωρίς να ξέρω καθόλου ελληνικά. Και μετά θυμήθηκα ότι υπάρχει μια ελληνική λέξη που ξέρω: ΟΧΙ! Ο καθένας στην Αριστερά που παρακολουθεί τις διεθνείς εξελίξεις ξέρει ότι ο αγώνας σας στην Ελλάδα ήταν αυτός που έμαθε σε όλο τον πλανήτη να λέει «όχι». Οπότε είναι τιμή μου να βρίσκομαι εδώ μαζί σας, σε αυτήν τη σημαντική συζήτηση.

Τώρα λοιπόν θα μιλήσω για μια πιο άτυχη χώρα, τις ΗΠΑ. Αυτήν τη στιγμή, στην Καραϊβική και στις νότιες ΗΠΑ, οι άνθρωποι προσπαθούν να ξαναστήσουν τη ζωή τους, μετά τους καταστροφικούς τυφώνες. Είναι συνηθισμένο να έχουμε έναν-δύο τυφώνες στην Καραϊβική στη διάρκεια του καλοκαιριού. Φέτος είχαμε τρεις τυφώνες, τον έναν μετά τον άλλο, με ένταση τέτοια που δεν είχαμε ξαναδεί. Ήταν ιδιαίτερα καταστροφικό για μια σειρά νησιά στην Καραϊβική. Ήταν επίσης καταστροφικό για τους ανθρώπους στο Τέξας και στη Φλόριντα των ΗΠΑ. Ένας τυφώνας ρήμαξε το Χιούστον, μια πόλη του Τέξας. Και οι επιζήσαντες που μιλούσαν στις ειδήσεις επαναλάμβαναν όλοι το ίδιο πράγμα: «Χάσαμε τα πάντα». Έχασαν τα σπίτια τους, έχασαν όλη τη ζωή τους, και δεν υπάρχει κανένα σχέδιο για να βοηθηθούν.

Ίσως αναρωτιέστε γιατί ξεκινάω την παρέμβασή μου σε μια συζήτηση για το ρατσισμό και το φασισμό μιλώντας για τυφώνες. Ένας λόγος είναι φυσικά για να θυμίσω την οικολογική κρίση που έχει δημιουργήσει ο καπιταλισμός. Ο άλλος λόγος είναι γιατί υπάρχει μια πραγματική κοινωνική καταστροφή που είναι σε εξέλιξη στις ΗΠΑ. Οι τυφώνες, ναι, ήταν καταστροφικοί, αλλά αποκάλυψαν και μια καθημερινή κοινωνική καταστροφή που συμβαίνει στις ΗΠΑ. Υπάρχουν πολλές εκφράσεις αυτής της κοινωνικής καταστροφής, αλλά μια πολύ χαρακτηριστική είναι πως οι ΗΠΑ είναι η μόνη χώρα της «κατηγορίας» της όπου ο μέσος όρος ζωής των ανθρώπων μειώνεται. Υπάρχει επίσης μια μεγάλη συζήτηση στις ΗΠΑ για την ύπαρξη μιας οξείας και καλπάζουσας κρίσης με τα ναρκωτικά. Καθώς η οικονομική και κοινωνική κατάσταση γίνεται τόσο σκληρή, και η πολιτική κατάσταση τόσο απελπιστική, πολλοί άνθρωποι καταφεύγουν στα ναρκωτικά απλώς για να τα βάλουν πέρα. Αναπόφευκτα, οι άνθρωποι θα επιχειρήσουν να καταλάβουν γιατί βρισκόμαστε σε μια τέτοια κοινωνική κρίση και πώς μπορούμε να την ξεπεράσουμε. Και σε αυτό το πλαίσιο έχουμε μεγάλες ευκαιρίες για την Αριστερά, για να προσφέρουμε μια αριστερή εξήγηση και ένα αριστερό όραμα. Αλλά υπάρχουν μεγάλες ευκαιρίες και για τη Δεξιά, για να κατηγορήσει τους πλέον καταπιεσμένους της κοινωνίας ως υπεύθυνους για την κρίση.

Και όπως είπε και η Λιζ, με αυτή την κοινωνική κρίση, έχεις το Κογκρέσο να ψηφίζει ένα τεράστιο προϋπολογισμό για τις ένοπλες δυνάμεις. Ο προϋπολογισμός τον οποίο ψήφισαν είναι στην πραγματικότητα 5% μεγαλύτερος από αυτό που είχε ζητήσει ο Τραμπ. Άρα, αντιμέτωπο με την κοινωνική δυστυχία, το κράτος δεν επιδιώκει να βοηθήσει τους ανθρώπους, αλλά αντίθετα να ενισχύσει τις δυνάμεις της βίας. Αυτό ισχύει και στο εξωτερικό, με το στρατό των ΗΠΑ, αλλά και στο εσωτερικό, με τις δυνάμεις καταστολής.

Έχουμε λοιπόν δύο πολύ σοβαρούς αντιπάλους, το κράτος και την ακροδεξιά. Και πρώτα θα μιλήσω για το κράτος.

Όπως ίσως ξέρετε, υπάρχει ένα κύμα ρατσιστικής αστυνομικής βίας στις ΗΠΑ. Αυτό αποκαλύφθηκε αλλά και πολεμήθηκε και πολεμιέται από το κίνημα Black Lives Matter. Αυτό το κίνημα έχει πετύχει πολλά όσον αφορά την αλλαγή της συζήτησης στις ΗΠΑ, και την αναβάθμιση του αγώνα ενάντια στο ρατσισμό. Αλλά στο επίπεδο της πρακτικής της αστυνομίας, φέτος οι αστυνομικοί έχουν σκοτώσει περισσότερους ανθρώπους από ό,τι πέρυσι, και πέρυσι είχαν σκοτώσει περισσότερους από ό,τι πρόπερσι. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα αστυνομικής βίας είναι από την πόλη Σεντ Λούις. Πριν από έξι χρόνια, το 2011, ένας αστυνομικός δολοφόνησε έναν μαύρο άνδρα. Στα περιπολικά υπάρχουν κάμερες, οπότε το βίντεο τον έδειξε να λέει κατά τη διάρκεια της καταδίωξης «θα τον σκοτώσω τον καριόλη». Αυτός ο αστυνομικός πριν από κάνα δυο βδομάδες αθωώθηκε στη δίκη. Σε απάντηση υπήρξαν μεγάλες διαδηλώσεις διαμαρτυρίας που αντιμετωπίστηκαν με μεγάλη αστυνομική καταστολή. Σε μια πολύ γνωστή σκηνή από αυτές τις διαδηλώσεις, ενώ η αστυνομία επιτίθεται, μια λευκή ηλικιωμένη κυρία λέει στους διαδηλωτές: «Σταθείτε πίσω μου, η αστυνομία δεν θα χτυπήσει μια γριά γυναίκα». Οι αστυνομικοί τη χτύπησαν, την έριξαν κάτω, την ποδοπάτησαν και μετά γύρισαν και τη συνέλαβαν. Οπότε στο Σεντ Λούις, καταλαβαίνετε, είχαμε μέρες και νύχτες διαδηλώσεων, μέρες και νύχτες αστυνομικής βίας. Και ύστερα από μια βραδινή διαδήλωση, αφού οι αστυνομικοί εκκένωσαν τους δρόμους, συγκεντρώθηκαν όλοι μαζί και τραγουδούσαν «Ποιων είναι οι δρόμοι; Δικοί μας είναι!» («Whose streets? Our streets!»), δηλαδή έλεγαν ότι οι δρόμοι τούς ανήκουν. Αυτό είναι ένα δικό μας σύνθημα, που το φωνάζει η Αριστερά όταν διαδηλώνει. Αυτή είναι λοιπόν η κατάσταση με την αστυνομία.

Υπάρχει επίσης μια πολύ βάναυση κατάσταση για τους μετανάστες στις ΗΠΑ, κάτι που δεν αποτελεί έκπληξη. Όσον αφορά την αστυνομική καταστολή, αυτό δεν είναι κάτι καινούργιο: η κυβέρνηση Ομπάμα απέλασε περισσότερους μετανάστες από οποιαδήποτε κυβέρνηση στην αμερικανική ιστορία. Αλλά υπήρχε μια πιο «σιωπηλή» πλευρά αυτής της επίθεσης στους μετανάστες, ενώ η αστυνομία μετανάστευσης επί Τραμπ λειτουργεί πολύ πιο ανοιχτά. Επί Τραμπ η αστυνομία μετανάστευσης κάνει εφόδους στο μετρό, έξω από εκκλησίες, ακόμα και σε νοσοκομεία, για να αρπάξει μετανάστες και να τους απελάσει. Υπάρχει μια ιστορία από την περασμένη εβδομάδα, που δύο μετανάστες γονείς πήγαν το μικρό παιδί τους στο νοσοκομείο, και καθώς το παιδί βρισκόταν στο χειρουργείο ήρθε η αστυνομία και συνέλαβε τους γονείς. Δυστυχώς υπάρχουν πολλά ακόμα παραδείγματα για το πώς αντιμετωπίζονται οι μουσουλμάνοι, τι επιθέσεις δέχονται τα γυναικεία δικαιώματα, τι επιθέσεις δέχονται τα ΛΟΑΤ άτομα.

Αυτό που κατάφερε πολύ καλά ο Τραμπ είναι να συνδυάσει την ισλαμοφοβία, που προέρχεται από τον λεγόμενο «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας», με τη διαχρονική στοχοποίηση των μεταναστών –ιδιαίτερα από το Μεξικό και την υπόλοιπη Λατινική Αμερική– και να τα δέσει με τη «βαθιά» παράδοση ρατσισμού κατά των μαύρων στις ΗΠΑ. Προφανώς η άκρα Δεξιά ενθαρρύνεται από όλα αυτά και λογικά ξέρετε για τις διάφορες ρατσιστικές διαδηλώσεις τους, αλλά θέλω να σας πω μια ιστορία που ίσως δεν έχετε ακούσει. Τις περασμένες δύο εβδομάδες έγιναν δεξιές διαδηλώσεις έξω από κλινικές που κάνουν εκτρώσεις. Τέτοιου τύπου συγκεντρώσεις δεν είναι καινούργιες, αλλά το καινούργιο είναι ότι πλέον εισβάλλουν στις κλινικές. Έχουμε λοιπόν μια ρατσιστική, μισογυνική, ξενοφοβική άκρα Δεξιά.

Και αν οι πρώτοι μήνες της διακυβέρνησης Τραμπ χαρακτηρίστηκαν από διαδηλώσεις εναντίον του, το τέλος της άνοιξης και το καλοκαίρι χαρακτηρίστηκαν από τις συγκεντρώσεις της άκρας Δεξιάς. Έκαναν συγκεντρώσεις που ισχυρίζονταν πως γίνονταν για το δικαίωμά τους στην ελευθερία λόγου. Και οι πόλεις που επέλεγαν για να διαδηλώσουν –Μπέρκλεϊ, Βοστόνη, Σάρλοτσβιλ– έχουν τη φήμη φιλελεύθερων, προοδευτικών πόλεων. Το μήνυμα που ήθελαν να στείλουν ήταν πως «αν μπορούμε να παρελάσουμε σε αυτά τα μέρη, μπορούμε να παρελάσουμε παντού». Τον Απρίλη έκαναν φυσικές επιθέσεις σε αριστερούς στο Μπέρκλεϊ και ξέρετε όλοι πώς μας επιτέθηκαν στο Σάρλοτσβιλ τον Αύγουστο. Στο Σάρλοτσβιλ εμφανίστηκαν εκατοντάδες ακροδεξιοί, κρατώντας δάδες στα χέρια, προς υπεράσπιση ενός αγάλματος που τιμά τη Συνομοσπονδία του Νότου κατά τον Αμερικανικό Εμφύλιο, δηλαδή τους δουλοκτήτες του Νότου. Και χρησιμοποιώντας ένα αυτοκίνητο ως όπλο τρομοκρατίας, δολοφόνησαν μια συντρόφισσά μας, τη Χέδερ Χάιερ, και τραυμάτισαν δεκάδες άλλους.

Μια βδομάδα μετά, σχεδίαζαν συγκέντρωση στη Βοστόνη, όπου ζω, και είμαι περήφανος να πω ότι στη Βοστόνη τους νικήσαμε. Ακόμα και στη διάρκεια της εβδομάδας που προηγήθηκε της συγκέντρωσής τους, καθώς έβλεπαν την αντιδιαδήλωσή μας να οργανώνεται και να μεγαλώνει, αρκετοί ομιλητές τους δήλωσαν δημόσια ότι δεν θα παραβρεθούν. Τη μέρα της συγκέντρωσης, δεκάδες χιλιάδες κάτοικοι της Βοστόνης κατέβηκαν στο δρόμο. Οι περισσότεροι συγκεντρωθήκαμε σε μια ιστορική μαύρη γειτονιά και από εκεί ξεκινήσαμε να διαδηλώνουμε προς το κέντρο της πόλης για να αντιμετωπίσουμε τους φασίστες. Οι φασίστες υποτίθεται ότι θα διαδήλωναν για δύο ώρες, αλλά τελικά έφυγαν ύστερα από 45 λεπτά, συνοδευόμενοι από την αστυνομία. Όχι μόνο τους νικήσαμε στη Βοστόνη, αλλά ταπεινώθηκαν τόσο που ακύρωσαν άλλες 67 φασιστικές συγκεντρώσεις τους σε όλη τη χώρα.

Αυτό είναι πολύ σημαντικό, γιατί στις ΗΠΑ το κυρίαρχο επιχείρημα όσον αφορά την αντιμετώπιση των φασιστών, που ακούμε από δημάρχους ή από κομματικά στελέχη των Δημοκρατικών, είναι ότι πρέπει να τους αγνοούμε. Αλλά εμείς ξέρουμε ότι ο καλύτερος τρόπος είναι να αντιμετωπίζουμε τους φασίστες και να τους διώξουμε από τους δρόμους.

Θέλω λοιπόν να καταλήξω λέγοντας ότι θα συνεχίσουμε να συγκρουόμαστε με την ακροδεξιά, αλλά όσο σημαντικό κι αν είναι να απωθήσουμε την ακροδεξιά, πρέπει να παρουσιάσουμε και ένα αριστερό όραμα. Ένα από τα πιο συναρπαστικά πράγματα που συμβαίνουν στις ΗΠΑ σήμερα είναι ότι δεν υπάρχουν μόνο κινήματα διαμαρτυρίας, αλλά υπάρχει και αυξανόμενος ενθουσιασμός και ενδιαφέρον από τους νέους ανθρώπους για την ιδέα του σοσιαλισμού. Αυτό είναι σημαντικό, γιατί το όραμα του σοσιαλισμού είναι αναγκαίο για να νικήσουμε την ακροδεξιά μια για πάντα. Και θέλω να πω δυο λόγια με αφορμή τις φωτογραφίες που είδα στο χώρο της Γιορτής. Είδα συγκλονιστικές φωτογραφίες, πολύ συγκινητικές, με ανθρώπους –πρόσφυγες και ντόπιους– να μοιράζονται ό,τι έχουν, να μοιράζονται τρόφιμα και άλλα πράγματα για να επιβιώσουν. Αυτού του είδους η αλληλεγγύη είναι πολύ αναγκαία, και σπουδαία πηγή έμπνευσης, αλλά σε τελική ανάλυση, πέρα από το να μοιραζόμαστε αυτά τα λίγα που έχουμε, πρέπει να πάρουμε πίσω όλα αυτά που μας έχουν κλέψει. Αυτό το όραμα ενός αντιρατσιστικού αγώνα που επιδιώκει να καταλάβει τον πλούτο και να τον διανείμει δημοκρατικά είναι κρίσιμο.

Είναι επίσης σημαντικό να μαθαίνουμε ο ένας από τους αγώνες του άλλου, πέρα από τα σύνορα, γιατί είναι ένας διεθνής αγώνας. Όπως είπε η Λιζ, η αυστραλιανή κυβέρνηση εμπνέεται από τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό. Και στην πραγματικότητα ισχύει και ότι η αμερικανική κυβέρνηση έχει ως παράδειγμα όσα κάνει η αυστραλιανή κυβέρνηση όσον αφορά τη φύλαξη των συνόρων. Καταλαβαίνω επίσης ότι οι φασίστες της Χρυσής Αυγής εδώ στην Ελλάδα χαιρέτισαν τα αδέρφια τους στο Σάρλοτσβιλ για τις βίαιες επιθέσεις τους. Οπότε, αν οι εχθροί μας –το κράτος και η ακροδεξιά– μπορούν να μαθαίνουν ο ένας από τον άλλο και να συνεργάζονται διεθνώς, και εμείς στην Αριστερά πρέπει να μαθαίνουμε ο ένας από τον άλλο και να χτίσουμε ένα κίνημα χωρίς σύνορα.

Είμαι λοιπόν περήφανος που στέκομαι χέρι με χέρι στο πλάι σας, στον αγώνα ενάντια στο φασισμό, ενάντια στο ρατσισμό, ενάντια στα σύνορα, για το σοσιαλισμό και την απελευθέρωση.