Το σύνολο των οργανώσεων της Αριστεράς, αλλά και των συνδικάτων, υποτιμούν τα θέματα, τα οποία έχουν να κάνουν με ζητήματα Πολιτικής Στρατηγικής και κανόνες δράσης, και θεωρούν ότι με αυτοσχεδιασμούς και μόνο μπορεί να δοθεί μια οποιαδήποτε μάχη.
Όμως, η διεύθυνση μιας μάχης (πολιτικής, συνδικαλιστικής, ταξικής, στρατιωτικής κλπ.), είναι μια ολόκληρη τέχνη, η οποία παρ’ ότι είναι λάθος να κλείνεται σε απόλυτες φόρμες, εντούτοις διέπεται από ορισμένες αρχές και κανόνες, οι οποίοι είναι σκόπιμο, ανάλογα βέβαια και με την περίπτωση, να αξιοποιούνται κατάλληλα.
Με το παρόν κείμενο θα επιχειρήσω να περιγράψω ποια ήταν η θεωρητική κατασκευή του Λένιν για την στρατηγική και τους βασικούς κανόνες μιας μάχης, ούτως ώστε να κατανοηθεί πώς οργανώθηκε η εξέγερση στη Ρωσία, στις 25 Οκτώβρη 1917 (7 Νοέμβρη με το νέο ημερολόγιο).
Σε γενικές γραμμές η θεωρητική κατασκευή του Λένιν, η οποία του επέτρεψε να προσδιορίσει με σαφήνεια τις δράσεις, τους ενδιάμεσους στόχους και τα μέσα που θα χρησιμοποιήσει, συνίσταται στα εξής: 1) Δανείζεται έννοιες από την «τέχνη του πολέμου» ή την «στρατιωτική τέχνη της στρατηγικής». 2) Με βάση αυτές τις έννοιες περιγράφει το έδαφος των κοινωνικών συγκρούσεων, τις κοινωνικές τάξεις που είναι σε αντιπαράθεση, και τα, κάθε φορά, πολιτικά και κοινωνικά διακυβεύματα. 3) Το σύστημα ανάλυσης που χρησιμοποιεί βασίζεται στο αξίωμα που ο ίδιος ονομάζει, «συγκεκριμένη ανάλυση της συγκεκριμένης κατάστασης» ή με ψυχαναλυτικούς όρους «εδώ και τώρα».
Ο Λένιν, τόσο στα περίφημα, «Γράμματα από μακριά», τον Μάρτη του 1917, όσο και στις «Θέσεις του Απρίλη», αλλά και σε μετέπειτα παρεμβάσεις του, επιχειρεί την ανάλυση της πολιτικής κατάστασης στη Ρωσία. Καταρχάς περιγράφει την πολιτική κρίση που έχει δημιουργηθεί εξαιτίας του πρώτου παγκόσμιου ιμπεριαλιστικού πολέμου (αποδιοργάνωση του τσαρικού καθεστώτος, όξυνση των ταξικών αντιθέσεων, επανάσταση του Φλεβάρη του 1917). Δεύτερον, περιγράφει τις κοινωνικές τάξεις, την πόλωση μεταξύ των δύο κυρίαρχων στρατοπέδων (άρχουσας τάξης και εργατικής τάξης) και τις κοινωνικές συμμαχίες που συνάπτονται γύρω από αυτές. Τρίτον, προσδιορίζει τις πολιτικές δυνάμεις και πως αυτές αντιστοιχούν σε ανάλογες κοινωνικές τάξεις και πολιτικές συμμαχίες. Τέταρτον, προσδιορίζει τον ρόλο των σοβιέτ και τις πολιτικές αντιπαραθέσεις στο εσωτερικό τους.
Με βάση αυτή την ανάλυση, ο Λένιν μπορεί και διακρίνει τα επίδικα αντικείμενα της κοινωνικής και πολιτικής σύγκρουσης: «το ψωμί, η ειρήνη και η αυθεντική δημοκρατία». Με βάση αυτά, μπορεί να διαβλέψει και τον σωστό χρονικό προσδιορισμό της ακμής της μάχης και να περάσει στην στρατηγική αντεπίθεση, την κατάλληλη στιγμή της αποφασιστικής σύγκρουσης.
Ο Λένιν, έλεγε ότι σε ένα πόλεμο υπάρχουν κάποιοι κανόνες, των οποίων η παραβίαση οδηγεί στην καταστροφή τόσο του κινήματος όσο και του κόμματος (Άπαντα, τόμος 33, σελ. 305-307). Και επειδή θεωρούσε ότι η εξέγερση είναι τέχνη, όπως και ο πόλεμος, όπως και τα άλλα είδη τέχνης, οι κανόνες που υπόκειται είναι σε γενικές γραμμές οι εξής:
1) Δεν παίζεις ποτέ όταν ξεκινάς ένα πόλεμο (ή μια εξέγερση), εάν δεν είσαι αποφασισμένος να πας ως το τέλος,
2) Ο πόλεμος (ή η εξέγερση) είναι μια εξίσωση με εξαιρετικά ακαθόριστα μεγέθη, τα οποία μπορεί να αλλάζουν μέρα με τη μέρα,
3) Θα πρέπει να ξέρεις ότι οι αντίπαλες δυνάμεις έχουν το πλεονέκτημα της καλύτερης οργάνωσης, της καλύτερης προετοιμασίας, της πειθαρχίας, της εμπειρίας, των μέσων και του κύρους της παλιάς εξουσίας,
4) Είναι αναγκαίο να συγκεντρώσεις μεγάλες δυνάμεις ενάντια στον αντίπαλο και να δείξεις υπεροχή δυνάμεων στο αποφασιστικό σημείο της μάχης, γιατί αλλιώς ο αντίπαλος θα σε τσακίσει,
5) Από την στιγμή που θα ξεκινήσεις τον πόλεμο (ή την εξέγερση) θα πρέπει να δράσεις με μεγάλη αποφασιστικότητα, περνώντας στην επίθεση. Η άμυνα, σε αυτή την περίπτωση, ισοδυναμεί με θάνατο.
6) Πρέπει να αιφνιδιάσεις τον αντίπαλο όσο ακόμη τα στρατεύματα του είναι σκόρπια ή σε αδυναμία,
7) Πρέπει να έχεις κάθε μέρα, έστω και μικρές επιτυχίες,
8) Πρέπει να διατηρείς την ηθική υπεροχή που σου έδωσε η πρώτη πετυχημένη επιθετική κίνηση που έκανες,
9) Να προσελκύεις με το μέρος σου όλα τα ταλαντευόμενα στοιχεία, τα οποία είθισται να ακολουθούν πάντα τους πιο δυνατούς,
10) Να εξαναγκάσεις τον εχθρό σε υποχώρηση πριν προλάβει να συγκεντρώσει τις δυνάμεις του εναντίον σου.
Τέλος, δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι σε κάθε μάχη, καταφέρνει να επιβληθεί εκείνος που διαθέτει περισσότερη ψυχική αντοχή, περισσότερο πείσμα και επιμονή, πίστη στα ιδανικά, πίστη στη νίκη, ήθος, σεμνότητα, είναι φορέας ενός καινούριου πολιτισμού, και διαθέτει ηθική υπεροχή, αποφασιστικότητα και ορμή κατά τη διάρκεια της μάχης. Όλα τα παραπάνω στοιχεία έλειψαν από την ηγετική ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, τόσο πριν όσο και μετά την κρίσιμη μάχη του δημοψηφίσματος, τον Ιούλη του 2015. Αντίθετα, αυτή η θεωρητική κατασκευή του Λένιν είναι που επέτρεψε τη νίκη την κρίσιμη στιγμή της σύγκρουσης, τον Οκτώβρη του 1917.
(*) Το εν λόγω κείμενο δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα των Συντακτών, στις 7-11-2017
