Οι εργαζόμενοι στο Ινστιτούτο Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΙΓΜΕ) για πολλοστή φορά τα τελευταία 7 σχεδόν χρόνια κινητοποιούνται ενάντια στην προσπάθεια να απαξιωθεί και να κλείσει τελικά το Ινστιτούτο. Μιλήσαμε με το Χάρη Σμυρνιώτη, αντιπρόεδρο του Συνδικάτου Εργαζομένων στο ΙΓΜΕ. Τη συνέντευξη πήρε ο Θοδωρής Πατσατζής.
Το ΙΓΜΕ ξανά στο στόχαστρο;
Από τις 28 Μάρτη το ΙΓΜΕ είναι χωρίς διοίκηση και οι εργαζόμενοι χωρίς μισθό. Το ΙΓΜΕ καταργήθηκε για πρώτη φορά το 2011, με πρωτοβουλία του Θ. Πάγκαλου και υλοποίηση του τότε υπουργού Περιβάλλοντος, Γ. Παπακωνσταντίνου. Επανασυστάθηκε μετά από 4 χρόνια σκληρών αγώνων που απέτρεψαν την απόλυση-εφεδρεία 130 συναδέλφων, τον Ιούλιο του 2015, επί υπουργίας Π. Λαφαζάνη. Με την επανίδρυσή του λόγω συνταξιοδοτήσεων από 400 εργαζόμενοι είχαμε μείνει 196.
Έτσι η βασική δέσμευση του Λαφαζάνη ήταν η πρόσληψη νέων εργαζομένων. Δυστυχώς με την αποχώρηση της ΛΑΕ από τον ΣΥΡΙΖΑ και την ανάληψη του υπουργείου από τον Π. Σκουρλέτη, ενώ δεν υπήρξε απόρριψη καμιάς από τις δεσμεύσεις του προηγούμενου υπουργού, στην πραγματικότητα μεθοδεύτηκε αλλαγή του σχεδιασμού για το ΙΓΜΕ. Οι 137 προσλήψεις που είχε ζητήσει η διοίκηση του ΙΓΜΕ γίνανε 45 και αυτές δεν έχουν υλοποιηθεί μέχρι σήμερα. Που σημαίνει ότι οι υποσχέσεις που είχαμε και από τον Σκουρλέτη και από το νυν υπουργό Γ. Σταθάκη, στην πραγματικότητα είναι άνευ αντικρίσματος, με πιθανότερη εξέλιξη το ΙΓΜΕ να σταματήσει τη λειτουργία του, λόγω έλλειψης προσωπικού.
Όλες οι κυβερνήσεις και οι υπουργοί, ξεκινώντας από το 1999 και τη Βάσω Παπανδρέου που έκανε την πρώτη ρύθμιση, θέλανε ένα ΙΓΜΕ μικρό και ευέλικτο, να μην ασχολείται με την έρευνα που είναι το αντικείμενο του Ινστιτούτου, αλλά να επικεντρωθεί στο περιβάλλον. Αυτό κτίστηκε σιγά-σιγά από όλους και έτσι φτάσαμε στην τεράστια μείωση προσωπικού. Το 1999 ήμασταν 1.200 εργαζόμενοι. Αν και από το 2005, επειδή η ΕΕ άλλαξε τακτική, ανακαλύπτοντας ότι ο ορυκτός πλούτος είναι απαραίτητος για τον ανταγωνισμό της ΕΕ με την Ρωσία, την Κίνα και τη Βραζιλία για την εκμετάλλευση των μετάλλων, το ΙΓΜΕ ασχολήθηκε ξανά και με ορισμένα άλλα ζητήματα.
Δηλαδή θα μπορούσαν να ζητήσουν τη γνώμη του Ινστιτούτου για την κατολίσθηση στο Αμύνταιο;
Σε επενδύσεις που γινόντουσαν παλιότερα είτε από το δημόσιο, είτε από ιδιώτες ζητείτο η γνώμη του ΙΓΜΕ, αλλά για την επένδυση της Eldorado στις Σκουριές, η γνώμη του ΙΓΜΕ αγνοήθηκε συστηματικά και σκόπιμα. Όλη η τεχνικοοικονομική μελέτη υπάρχει στο σωματείο και είναι στην ουσία ένα χάρισμα προς την εταιρεία, διότι αυτά που δεσμεύεται να κάνει είναι ανέφικτα από τεχνική και επιστημονική άποψη. Το ίδιο ισχύει και με μερικά άλλα ζητήματα που έχουν αντικείμενο, όπως είναι η ενέργεια, τα μεγάλα τεχνικά έργα, το θέμα της διαχείρισης και της προστασίας των υπόγειων υδατικών πόρων. Το ΙΓΜΕ το χρησιμοποιούν εδώ και 15 χρόνια πυροσβεστικά, προκειμένου να πάρουν κάλυψη για σφάλματα ή για ξεπουλήματα που έχουν κάνει κατά καιρούς, είτε και για να σωθεί μια κατάσταση όπως με την πρόσφατη κατολίσθηση στο Αμύνταιο.
Αυτό που έγινε στο Αμύνταιο το ΙΓΜΕ το είχε γράψει το 2010 σε έκθεσή του. Οι υπεραντλήσεις που έκανε η ΔΕΗ προκειμένου να πάρει το μετάλλευμα είχαν λογική κατάληξη την κατολίσθηση. Αυτά είχαν διαπιστωθεί από τότε αλλά δεν ήθελαν να εφαρμόσουν τη μελέτη γιατί ερχόταν σε αντίθεση με τα σχέδια της ΔΕΗ και έτσι φτάσαμε σε αυτή τη μεγάλη καταστροφή του περιβάλλοντος αλλά και του εξοπλισμού της ΔΕΗ και του κοιτάσματος. Υλικά και μηχανήματα καταστράφηκαν στο βωμό του να κάνουμε τη διαχείριση τώρα και για τα μεγαλύτερα διακυβεύματα βλέπουμε. Αυτή είναι η τακτική που ακολουθείται εδώ και 30 τουλάχιστον χρόνια σε όλα τα θέματα που αφορούν τις γεωεπιστήμες. Και με αυτή την έννοια η παρέμβαση του ΙΓΜΕ είναι πυροσβεστική. Γίνεται το σφάλμα, χάνονται πόροι και καλούμε το ΙΓΜΕ να λύσει το πρόβλημα, αν βέβαια γίνεται να λυθεί.
Ήμασταν τραγικά επίκαιροι με το θέμα του οικισμού των Αναργύρων στο Αμύνταιο, όπως ήμασταν και σε άλλα ζητήματα όπως η μόλυνση των νερών κ.α.
Πως έφτασε το ΙΓΜΕ να μην πληρώνει τους εργαζόμενούς του;
Το ΙΓΜΕ έφτασε σε αυτή την κατάσταση διότι με ένα συμβόλαιο ασφαλιστικό που δόθηκε έναντι αξίας του 1987, υπάρχουν τελεσίδικες και αμετάκλητες αποφάσεις του Αρείου Πάγου που δικαιώνουν δικαιούχους του 2009. Συστηματικά επί υπουργίας Σταθάκη δε γίνανε ρυθμίσεις για την εξόφλησή τους και έτσι αυτοί μπλόκαραν με κατασχέσεις όλους τους λογαριασμούς του ΙΓΜΕ. Κατά τη γνώμη μας αυτό το επεδίωκε το υπουργείο για να μεθοδεύσει τα σχέδια του, που είναι καταστροφικά για το Ινστιτούτο. Με αυτό το πρόσχημα είμαστε 3 μήνες απλήρωτοι.
Ταυτόχρονα έργα αξίας 1,5 εκατ. Ευρώ που αφορούσαν περιφέρειες, δήμους, κοινότητες, όπως το γεωθερμικό πεδίο στην Ηράκλεια Σερρών που ήταν για τηλεθέρμανση και για θερμοκήπια, δουλειές που αφορούν την ύδρευση στο Λουτράκι και τους Αγίους Θεοδώρους, δουλειές που αφορούν μια σειρά γνωματεύσεις σε θέματα καταστροφικών φαινομένων, η ποιότητα των νερών, έχουν μείνει όλα στον αέρα. Η μόνη δέσμευση του Σταθάκη είναι να κάνει ένα νόμο με τον οποίο θα φάει τα λεφτά των δικαιούχων, θα καθυστερήσει τα μηνιάτικα και να αλλάξει το ΙΓΜΕ ως μέσο στήριξης του αντίστοιχου ΣΕΒ των μεταλλευτικών επιχειρήσεων, μικρό και ευέλικτο για την εξυπηρέτηση της αγοράς. Με έναν παπά θα θάψουμε 5-6.
Σε επίκαιρη ερώτηση στη βουλή, η νέα διοίκηση του ΙΓΜΕ απάντησε ότι από τα 3 μηνιάτικα που μας χρωστάει θα μας δώσει το 1 και μεγάλωσε τις υποψίες μας ότι μπορεί να μας φάνε τα δεδουλευμένα. Τη νομοθετική ρύθμιση που ετοιμάζει αρνείται να τη δώσει όχι μόνο στο συνδικάτο, αλλά ακόμη και σε βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ, διαπράττοντας κοινοβουλευτικό πραξικόπημα. Στην διαδικασία αποδείχθηκε ότι ο υπουργός περιφρονεί τη δικαιοσύνη, προς το υπουργείο εργασίας που είχε προτείνει να γίνει διακανονισμός χρεών και να μην κλείσει το ΙΓΜΕ, προς το υπουργείο Οικονομικών που θέλει διευθέτηση των χρεών, γιατί το χρέος αυτό τρέχει με τοκοχρεολύσια ενός μηνιάτικου που σημαίνει ότι σε 2 χρόνια θα είναι διπλό.
Ο υπουργός παραταύτα ακολουθεί την προσφιλή τακτική όλων των υπολοίπων. Δηλαδή καθυστερεί και κοιτάει να φάει ότι μπορεί από τους εργαζόμενους. Ο υπουργός που ξέχασε να δηλώσει το 1,8 εκατ. στο πόθεν-έσχες του και κάλυψε τον Σαββίδη στη ΣΕΚΑΠ, είναι μεγάλο θράσος να λέει ότι μιλάει στο όνομα του λαού. Είναι άξιος ο μισθός του. Του το έχουμε πει και του έχουμε πει ότι του απαντάμε με πόλεμο στον πόλεμο που μας έχει κηρύξει και δεν πρόκειται να κάνουμε πίσω όπως αποφάσισε η προτελευταία γενική μας συνέλευση.
Οι μεθοδεύσεις που γίνονται τώρα είναι εναντίον του συνδικάτου που έχει μπει καρφί στο μάτι του. Έχει βάλλει λυτούς και δεμένους προκειμένου να αλώσει το σωματείο. Το καταγγείλαμε στην πρόσφατη γενική συνέλευση που είχαμε. Θέλουμε να πιστεύουμε ότι οι εργαζόμενοι δεν θα λυγίσουν παρά τους εκβιασμούς, αλλά είμαστε έτοιμοι και για τα χειρότερα. Να είναι σίγουροι ότι το ΙΓΜΕ δεν θα παραδοθεί άνευ όρων. Και όλα να του βγουν όπως τα θέλει, ο κόσμος από τη βάση και από τα κάτω, μέσα από τις συνελεύσεις και τις άλλες διαδικασίες θα αντιδράσει. Άλλο κουτόχορτο δεν μπορεί να τρώει.
Πολλοί συνάδελφοι στο ΙΓΜΕ δώσανε την ευκαιρία στη σημερινή κυβέρνηση και την ψηφίσανε. Όλοι αυτοί οι συνάδελφοι περιμένανε τα στοιχειώδη αλλά έχουν απογοητευτεί χειρότερα και από όσο τους είχαν απογοητεύσει προηγούμενες κυβερνήσεις. Διότι ενώ τους έταξαν κάτι και είδαν ότι φτάσανε στη βρύση να πιουν νερό, τους το κόψανε μόλις έσκυψαν να πιουν.
Οι μνημονακές πολιτικές είναι αυτές που θέλουν να διαλύσουν το ΙΓΜΕ και να οργιάσει ανεξέλεγκτα η κερδοφορία των μεγαλοεπιχειρηματιών;
Εμείς από το 2011 καταγγέλλουμε ότι θέλουν να ξεπουλήσουν τον ορυκτό πλούτο της χώρας και μας κλείνουν για να μην έχουν μάρτυρες στο έγκλημά τους. Το μότο που βάλαμε τότε συνεχίζει να είναι επίκαιρο. Και το βλέπουμε με πολλές ενέργειες της κυβέρνησης, όπως με την πετρελαϊκή πολιτική και τον τρόπο με τον οποίο προκυρήσσονται τα πετρελαϊκά οικόπεδα. Οι πολυεθνικές και οι μεγάλοι όμιλο στον τομέα του ορυκτού πλούτου είναι σίγουροι ότι με αυτές τις πολιτικές το ΙΓΜΕ θα καταντήσει μία γραφειοκρατική σφραγίδα που απλά θα επικυρώνει αποφάσεις υπουργών και δεν θα έχει ερευνητικό σκέλος.
Μια εταιρεία μπορείς να την πουλήσεις για να βγάλεις κέρδη ή για να μπορείς να διαχειρίζεσαι καλύτερα τις πληροφορίες της, έτσι όπως έχει το ΙΓΜΕ. Μπορείς όμως και χωρίς να την πουλήσεις να την οδηγήσεις σε μια άτυπη ιδιωτικοποίηση και προς τα εκεί διολισθαίνει το ΙΓΜΕ, όπου με τις πρόθυμες διοικήσεις και το νομοθετικό πλαίσιο του αφαιρείς τη δυνατότητα να διενεργεί έρευνα, έλεγχο και το συμβουλευτικό του ρόλο και απομένει απλά ο επικυρωτικός ρόλος. Μια δουλειά που μπορεί να την κάνει δηλαδή ακόμη και μόνο ένας υπάλληλος στο δημόσιο. Τέτοιο δημόσιο επιδιώκουν. Να επικυρώνει ανεξέλεγκτα τις όποιες δουλειές των επιχειρηματιών.
Στην μάχη ενάντια στις απολύσεις-εφεδρείες το συνδικάτο είχε συμμετάσχει στο συντονιστικό των 151 φορέων και οργανισμών του δημοσίου. Πόσο απαραίτητο θα ήταν σήμερα να υπάρχει ένα συντονιστικό κέντρο αγώνα;
Ξεκινάμε από τη διαπίστωση ότι οι ανώτερες συνδικαλιστικές οργανώσεις δεν κάνουν τη δουλειά τους. Η ηγεσία της ΓΣΕΕ ειδικά εξυπηρετεί μια χαρά τις μνημονιακές πολιτικές. Επομένως ο συντονισμός προκύπτει από την ανάγκη των από κάτω. Αν δεν μπορούν οι άνθρωποι που υφίστανται στην καθημερινότητα τις επιπτώσεις αυτής της πολιτικής να βρουν ένα κοινό βηματισμό, είναι δεδομένο ότι η κυβέρνηση θα μπορεί ανενόχλητη να περνάει τα σχέδιά της.
Εμείς έχοντας πρωταγωνιστήσει σε πολλές προσπάθειες συντονισμού, είχαμε αναπτύξει μια φιλοσοφία στο σωματείο και είχαμε ανταποκριθεί σε καλέσματα ακόμη και του ΠΑΜΕ όταν δεν ήταν στενά (όπως η πρωτοβουλία για τις συλλογικές συμβάσεις), με τη λογική ότι πρέπει ο αγώνας να γίνει από τα κάτω. Ώστε να βοηθηθεί και το συνδικαλιστικό κίνημα, να γίνει αλλαγή των συσχετισμών και να έχει τον θεσμικό ρόλο αντίστασης που του αντιστοιχεί.
Είμαστε ανοιχτοί λοιπόν σε τέτοιες ενέργειες. Η ζωή βέβαια έχει αποδείξει ότι οι προσπάθειες που έχουν γίνει μέχρι σήμερα όσο, και σωστά, πλαταίνουν πολιτικά άλλο τόσο λάθος καπελώνονται πολιτικά. Υπό αυτή την έννοια χρειάζεται η μάχη του οποιοδήποτε συντονισμού να γίνεται επί του πιο συγκεκριμένου. Όταν χάνει κάποιος τη δουλειά του τότε οι κομματικές σκοπιμότητες πάνε περίπατο. Αυτό βοήθησε πολύ τη δράση του συντονιστικού των 151.
Αυτό δεν σημαίνει ότι είμαστε ενάντια στα κόμματα και σε όσους έχουν ταχθεί με τη μεριά της όχθης που είναι ενάντια στα μνημόνια που τα καταγγέλλαμε από την πρώτη μέρα. Δυστυχώς ενώ τα συνδικάτα θα έπρεπε να προλαμβάνουν και να οργανώνουν έγκαιρα την άμυνά τους αυτό δεν γίνεται και οι συντονισμοί δημιουργούνται εξ ανάγκης όταν ο κόμπος φτάσει στο λαιμό. Κάτι τέτοιο πιστεύω έρχεται ο καιρός να υπάρξει γιατί η πολιτική για το δημόσιο τομέα είναι στα πλαίσια της πολιτικής που εφαρμόζεται και στο ΙΓΜΕ. Με το νέο κύκλο όσων δημόσιων οργανισμών και επιχειρήσεων εντάχθηκαν στο ΤΑΙΠΕΔ θα είναι πολλά τα σωματεία που θα έχουν λόγο να αντισταθούν.
Η κυβέρνηση άλλωστε θέλει να εντάξει τα πάντα στο ΤΑΙΠΕΔ για να τελειώσει το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας, για να λύσει τα χέρια της και να το κάνει αυτό το ξεπούλημα πιο γρήγορα. Οι συνάδελφοι από τις Ελληνικές Κατασκευές που εντάχθηκαν στο ΤΑΙΠΕΔ μας ενημέρωσαν ότι χάσανε, την εκπροσώπηση στο Δ.Σ. του Οργανισμού, χάσανε τον Κανονισμό εργασίας, τη συλλογική σύμβαση. Η ένταξη στο υπερταμείο λύνει πολλά προβλήματα των κυβερνώντων. Δίνοντας τα πάντα σε δανειστές και κεφάλαιο, καταργεί ταυτόχρονα τον εργατικό έλεγχο και κάθε άλλο εργατικό δικαίωμα.
Δεν ευχόμαστε να μπούμε λοιπόν στο ΤΑΙΠΕΔ αλλά βλέπουμε να πηγαίνουνε προς τα εκεί τα πράγματα, οπότε ο συντονισμός θα είναι αναγκαίος. Και αυτό θα επιβληθεί και από τη βάση του σωματείου ακόμη και αν στις εκλογές που έχουμε μπροστά μας για την ανάδειξη νέου Δ.Σ. η σημερινή πλειοψηφία γίνουμε μειοψηφία. Οι συνάδελφοι έχουν να το λένε ότι αν κάτι τους κράτησε στη δουλειά εκτός από τους αγώνες ήταν η στήριξη και η αλληλεγγύη των υπόλοιπων σωματείων.
Οι κινητοποιήσεις σας θα συνεχιστούν παρά το ότι έχετε και τη διαδικασία των εκλογών;
Μετά την τελευταία μαζική και μαχητική πανελλαδική συγκέντρωση που πραγματοποιήσαμε, με τη συμμετοχή και πολλών αλληλέγγυων, στην οποία συναντηθήκαμε με την κυβέρνηση, μετά την πορεία στο Μαξίμου, περιμένουμε κάποιες απαντήσεις.
Η απόφαση που έχουμε πάρει είναι προς τα τέλη του Ιούνη να δώσουμε μια συνέντευξη τύπου μαζί με φορείς και κυρίως τους κοινωνικούς συμμάχους μας, τα πανεπιστήμια, τους φοιτητές, τα επιμελητήρια, την αυτοδιοίκηση. Επίσης κινητοποίηση στο υπουργείο για την πληρωμή των δεδουλευμένων μας και με ομόφωνη απόφαση κινητοποίηση και πορεία στα γραφεία του ΣΥΡΙΖΑ στην Κουμουνδούρου. Διότι πολλοί βουλευτές της συμπολίτευσης λένε ότι μας συμπαραστέκονται, αλλά δεν έχουν αναλάβει την κοινοβουλευτική ευθύνη που τους αναλογεί κάνοντας κάποια ερώτηση στη βουλή. Και επειδή όλοι όσοι αποτελούν το κομματικό απαράτ του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ δηλώνουν αλληλέγγυοι, στην πραγματικότητα δεν κάνουν τίποτα για να τιθασεύσουν τη νεοφιλελεύθερη αγριάδα του Σταθάκη, ο οποίος έχει ξεπεράσει εαυτόν και στη ΔΕΗ και στο νερό και παντού.
Δεν ξεχνάμε ότι τη μέρα που διαδηλώναμε έξω από το υπουργείο, μέσα βρισκόταν και ο Τσίπρας και συζητούσαν για να ξεπουλήσουν τα λιγνιτωρυχεία και την τιμολόγηση του νερού για να το ακριβοπληρώνουμε, όπως γινόταν στη Βολιβία. Δεν είναι αυτοσκοπός μας η τιμωρία του κόμματος του ΣΥΡΙΖΑ, όμως το κόμμα έχει ευθύνη για την κυβερνητική πολιτική. Εμείς θα κλιμακώσουμε παρότι ο κόσμος μπορεί να έχει μια κινηματική κόπωση αλλά όταν έχεις 3 μήνες απλήρωτος δεν μπορείς να αντιδράσεις αλλιώς.