Στον χώρο του Πανεπιστηµίου, οι περιπτώσεις παρενοχλήσεων από καθηγητές φαίνεται να είναι ένα κοινό µυστικό που κρατάει χρόνια.
Μια από τις πρώτες χαρακτηριστικές υποθέσεις έγινε γνωστή το 1997 και αφορούσε καθηγητή του Τµήµατος Θεατρικών σπουδών του ΑΠΘ, ο οποίος συστηµατικά παρενοχλούσε φοιτήτριες. Ο Σύλλογος Φοιτητών αποφάσισε την κατάληψη του κτηρίου µέχρι να αντιµετωπιστεί το ζήτηµα, και έτσι ο συγκεκριµένος καθηγητής οδηγήθηκε σε απόλυση (ωστόσο συνέχισε κανονικά τη συνεργασία του µε το ΚΘΒΕ…).
Στο ΤΕΙ στις Σέρρες, ο καθηγητής Κωνσταντινούδης καταδικάστηκε για απολαβή χρηµατικών ποσών για να περάσει φοιτητές στο µάθηµα. Οι συνοµιλίες που βρίσκονται όµως στα χέρια της αστυνοµίας δείχνουν πως ο συγκεκριµένος εκβίαζε επίσης τις φοιτήτριες του τµήµατος ζητώντας τους σεξουαλικές χάρες για να τις περάσει σε µάθηµα. Για δεκατέσσερα χρόνια (από το 2004 έως το 2018) το γεγονός αυτό ήταν γνωστό, αλλά µόνο το 2018, µετά από έρευνα που έγινε για τα χρηµατικά ανταλλάγµατα ο καθηγητής καταδικάστηκε και του αφαιρέθηκε η έδρα.
Έχουν γίνει γνωστές δεκάδες αντίστοιχες υποθέσεις, οι οποίες δυστυχώς συχνά δεν είχαν ανάλογη αντιµετώπιση. Είναι λοιπόν παράλογο να ακούµε ότι οι υποθέσεις παρενόχλησης που έγιναν γνωστές το τελευταίο διάστηµα έπιασαν τον ακαδηµαϊκό κόσµο εξαπίνης. Η συστηµατικότητα τέτοιων περιστατικών έγινε φανερή και από την πρόσφατη υπόθεση των µαζικών καταγγελιών ενάντια σε συνταξιοδοτηµένο καθηγητή της Γεωλογίας, ο οποίος επί τριάντα χρόνια καλούσε φοιτήτριες στο γραφείο του και τις παρενοχλούσε σεξουαλικά. Οι καταγγέλουσες έχουν φτάσει τις εκατό και έχει εκκινήσει εισαγγελική έρευνα. Ανάλογο περιστατικό έγινε γνωστό και στη Φιλοσοφική του ΑΠΘ, όπου επί δύο δεκαετίες υπήρχε η φήµη ότι καθηγητής του Ιστορικού Αρχαιολογικού µε πράξεις, λέξεις και σωµατική βία παρενοχλούσε τις φοιτήτριες.
Γιατί τώρα
Πολλοί αναρωτιούνται γιατί γνωστοποιούνται τώρα αυτά τα περιστατικά. Οι ίδιες οι καταγγέλουσες απαντάνε µε τον καλύτερο τρόπο. Το τι συνέβαινε ήταν γνωστό. Δεν υπήρχαν όµως οι δοµές ή το σηµερινό κλίµα υποστήριξης για να βοηθήσει τα θύµατα να καταγγείλουν επίσηµα. Ταυτόχρονα, η εξουσία που έχει ένας καθηγητής πάνω στις φοιτήτριες αποτελεί και έναν εκβιασµό: αν µιλήσεις θα κοπείς στο µάθηµα, δεν θα τελειώσεις ποτέ την σχολή.
Το ίδιο κλίµα άτυπου εκβιασµού αναφέρουν και οι καταγγέλουσες στην Μαιευτική, σε µία από τις πιο σηµαντικές υποθέσεις παρενόχλησης στον ακαδηµαϊκό χώρο. Ο καθηγητής καλούσε τις φοιτήτριες στο ιατρείο του όπου τις παρενοχλούσε σεξουαλικά. Μετά από ανώνυµη καταγγελία, κινήθηκαν διαδικασίες εισαγγελικής έρευνας όπου τρεις κοπέλες βγήκαν µπροστά και κατήγγειλαν ως µάρτυρες κατηγορίας. Το ιδιαίτερα σηµαντικό σε αυτή την υπόθεση είναι πως η παρουσία της Συνέλευσης Γυναικών 8 Μάρτη έξω από το δικαστήριο οδήγησε στην περαιτέρω δηµοσιοποίηση του γεγονότος –ένα γεγονός που αλλιώς θα είχε θαφτεί, όπως και πολλά αντίστοιχα. Η δηµοσιότητα που πήρε, και το κύµα αλληλεγγύης, έδωσε τη δύναµη και σε άλλες γυναίκες να καταγγείλουν τον συγκεκριµένο καθηγητή, και αυτή την στιγµή οι καταγγέλουσες έχουν γίνει έντεκα. Ο καθηγητής αυτός συνεχίζει να διδάσκει κανονικά –ενώ η δίκη βρίσκεται σε εξέλιξη– και αυτό το γεγονός δείχνει πόσο µεγάλο είναι το ζήτηµα της προστασίας των θυτών. Όµως, η αυξανόµενη δυναµική του φεµινιστικού κινήµατος, η γνωστοποίηση τέτοιων υποθέσεων και το κύµα αλληλεγγύης είναι το προστατευτικό δίχτυ για όσες βρίσκουν την δύναµη να µιλήσουν. Απέναντι σε ένα κράτος αδιαφορίας, εµείς διεκδικούµε την δικαιοσύνη και την προστασία. Απαιτούµε την άµεση αποµάκρυνση των κακοποιητών από την θέση τους και την παροχή δωρεάν ψυχολογικής και νοµικής βοήθειας στα θύµατα. Οι δυνατοί φοιτητικοί σύλλογοι, τα γραφεία ισότητας στις σχολές και η παρουσία κοινωνικών λειτουργών και ψυχολόγων είναι προϋποθέσεις για την αντιµετώπιση και την αποτροπή ανάλογων περιστατικών
*Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά