Αν είναι έτσι σκληρή η κατάσταση –και έτσι είναι–, δεν υπάρχει ο δρόμος της «ευέλικτης ανυπακοής». Ένας δρόμος υπάρχει: μέτρα για την αναδιανομή υπέρ των φτωχότερων στρωμάτων και των εργαζομένων.

Στη συ­νε­δρί­α­ση της ΚΕ του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ διε­ξή­χθη μια σο­βα­ρή, ου­σια­στι­κή πο­λι­τι­κή συ­ζή­τη­ση και αντι­πα­ρά­θε­ση. Έχει ση­μα­σία να πούμε ότι μέρες πριν κα­τα­λα­γιά­σουν οι φωνές θριάμ­βου –τις οποί­ες «προ­σγεί­ω­σε» με την ει­ση­γη­τι­κή του ομι­λία ο Α. Τσί­πρας– πολ­λοί είχαν βια­στεί να γί­νουν «βα­σι­λι­κό­τε­ροι του βα­σι­λέ­ως», εξα­πο­λύ­ο­ντας μύ­δρους ενά­ντια σε όσους τόλ­μη­σαν να δη­μο­σιο­ποι­ή­σουν τη δια­φω­νία τους.

Από αυτή την άποψη, αξί­ζει συγ­χα­ρη­τη­ρί­ων η εφη­με­ρί­δα «Αυγή», για την πρω­το­βου­λία της να κυ­κλο­φο­ρή­σει με γε­λοιο­γρα­φία υπέρ του Μ. Γλέ­ζου. Κάτι που κατά τη γνώμη μου έχει με­γά­λη ση­μα­σία για δύο λό­γους: α) Γιατί, ενώ λέ­γε­ται εύ­κο­λα το «je suis Charlie», δύ­σκο­λα γί­νε­ται στην πράξη. β) Γιατί επα­νέ­φε­ρε στην εσω­κομ­μα­τι­κή μας συ­ζή­τη­ση του πο­λι­τι­κούς και ηθι­κούς κα­νό­νες που πρέ­πει να δια­περ­νούν την όποια αντι­πα­ρά­θε­ση, όσο οξεία και αν είναι.

Όσοι είπαν –εν­νο­ώ­ντας για όσους-ες από εμάς δια­φώ­νη­σαν με την πρό­σφα­τη συμ­φω­νία στο Eurogroup ή και τη «λίστα Βα­ρου­φά­κη»– «πε­ρί­με­ναν την υπο­χώ­ρη­ση της κυ­βέρ­νη­σης για να επι­βε­βαιω­θούν», αδι­κούν και εμάς και τους εαυ­τούς τους. Και αυτό γιατί, μετά από τόσες πο­λι­τι­κές και κι­νη­μα­τι­κές μάχες για την ανα­τρο­πή των μνη­μο­νί­ων της άγριας λι­τό­τη­τας, μετά από τόσες πο­λι­τι­κές και κι­νη­μα­τι­κές μάχες για τη συ­γκρό­τη­ση κυ­βέρ­νη­ση της Αρι­στε­ράς, με τα αντί­στοι­χα πει­στή­ρια για το τι είπε και τι έκανε ο κα­θέ­νας και η κα­θε­μία για αυτά τα προ­τάγ­μα­τα, είναι του­λά­χι­στον άδικο και λαν­θα­σμέ­νο να ακού­γο­νται κα­τη­γο­ρί­ες που αντι­στοι­χούν μόνο σε αντι­πά­λους του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ.

Αρ­κε­τοί σύ­ντρο­φοι υπο­στη­ρί­ζουν ότι με τη συ­γκε­κρι­μέ­νη συμ­φω­νία, αφή­σα­με πίσω το μέιλ Χαρ­δού­βε­λη, ότι η τω­ρι­νή κυ­βέρ­νη­ση είναι η πρώτη που έκανε δια­πραγ­μά­τευ­ση. Όμως, αυτός είναι πολύ χα­μη­λός, έως ανύ­παρ­κτος πήχης για τον «όλο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ».

Γιατί, τα όσα ανα­φέ­ρει η λίστα Βρου­φά­κη δεν είναι «δη­μιουρ­γι­κή ασά­φεια». Στα ερ­γα­σια­κά και στις ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις τα όρια είναι ασφυ­κτι­κά. Και απο­δει­κνύ­ουν ότι η εγ­χώ­ρια και διε­θνής κυ­ρί­αρ­χη τάξη, δεν κάνει «ούτε βήμα πίσω» από το στόχο της «εσω­τε­ρι­κής υπο­τί­μη­σης». Για αυτές, η απο­πλη­ρω­μή του χρέ­ους είναι ταυ­τό­ση­μη με τα μνη­μό­νια και την εξο­ντω­τι­κή λι­τό­τη­τα.

Επι­πλέ­ον, ό,τι συμ­φω­νή­θη­κε για τις τρά­πε­ζες δεν είναι απλώς υπο­χώ­ρη­ση από τη συ­νε­δρια­κή από­φα­ση για δη­μό­σια ιδιο­κτη­σία και έλεγ­χο των τρα­πε­ζών, αλλά δυ­στυ­χώς προ­χω­ρά πα­ρα­πέ­ρα. Πα­ρα­δί­δει τα 11 δισ. ευρώ του ΤΧΣ στον έλεγ­χο των ευ­ρω­παϊ­κών θε­σμών και αφαι­ρεί 3 δισ. ευρώ, τα οποία, σύμ­φω­να με τις εξαγ­γε­λί­ες της ΔΕΘ, θα πή­γαι­ναν για την υλο­ποί­η­ση μέ­τρων που τότε εξαγ­γέλ­θη­καν.

Το πραγ­μα­τι­κό ζή­τη­μα ήταν και πα­ρα­μέ­νει για ποια πράγ­μα­τα προ­ε­τοι­μα­ζό­μα­σταν. Θέλω να θυ­μί­σω ότι όλες μας οι επε­ξερ­γα­σί­ες στη­ρί­ζο­νταν στην απο­δο­χή της προ­ο­πτι­κής ότι οι εκ­βια­σμοί θα ήταν με­γά­λοι και σε αυ­τούς απα­ντού­σα­με με δια­φο­ρε­τι­κό τρόπο. Όλες οι απο­φά­σεις μας, οι συ­νε­δρια­κές και οι με­τέ­πει­τα στις ΚΕ, κα­τέ­λη­γαν σε ένα δικό μας εσω­τε­ρι­κό συμ­βι­βα­σμό, όπου υπήρ­χε κοινή πα­ρα­δο­χή ότι οι δυ­σκο­λί­ες και οι πιέ­σεις θα ήταν ασφυ­κτι­κές. Η δια­φο­ρο­ποί­η­ση κυ­μαι­νό­ταν στο «πόσο» και στο «πώς» θα το «τρα­βή­ξου­με». Πάντα όμως στο πλαί­σιο της –«δη­μιουρ­γι­κής» έστω– ρήξης.

Κά­ποιοι σύ­ντρο­φοι είπαν ότι η συμ­φω­νία είναι αντί­στοι­χη με αυτήν του «Μπρεστ-Λι­τόφσκ». Πα­ρα­ποιούν την ιστο­ρία. Δεί­χνουν ότι αγνο­ούν την ιστο­ρία των μπολ­σε­βί­κων και της Οκτω­βρια­νής Επα­νά­στα­σης. Ξε­χνούν τις τότε συν­θή­κες, τις τομές που χά­ρα­ξαν οι τότε απο­φά­σεις και «πρά­ξεις» και κυ­ρί­ως το «πλαί­σιο» στο οποίο έγι­ναν. Και κά­ποιοι το επε­κτεί­νουν και πα­ρα­πέ­ρα. Πη­γαί­νει πολύ να μας λένε ορι­σμέ­νοι ότι η το­πο­θέ­τη­ση ως διευ­θυ­ντι­κών στε­λε­χών στις τρά­πε­ζες «προ­σω­πι­κο­τή­των» όπως των κ.κ. Κα­ρα­μού­ζη, Ταμ­βα­κά­κη, Χρι­στο­δου­λά­κη, Κα­τσέ­λη κ.λπ., έχει ανα­λο­γί­ες με την πε­ρί­ο­δο της Νέας Οι­κο­νο­μι­κής Πο­λι­τι­κής (ΝΕΠ).

Επει­δή πολ­λοί σύ­ντρο­φοι ανα­φέρ­θη­καν στους ασφυ­κτι­κούς εκ­βια­σμούς, πρέ­πει να δια­λέ­ξουν. Αν είναι έτσι σκλη­ρή η κα­τά­στα­ση –και έτσι είναι–, δεν υπάρ­χει ο δρό­μος της «ευ­έ­λι­κτης ανυ­πα­κο­ής». Ένας δρό­μος υπάρ­χει: μέτρα για την ανα­δια­νο­μή υπέρ των φτω­χό­τε­ρων στρω­μά­των και των ερ­γα­ζο­μέ­νων. Σε αυτή την κα­τεύ­θυν­ση τα πρώτα κυ­βερ­νη­τι­κά νο­μο­σχέ­δια και απο­φά­σεις (αν­θρω­πι­στι­κή κρίση, «κόκ­κι­να δά­νεια», ΕΡΤ, Σκου­ριές κ.ά.) είναι ση­μα­ντι­κά. Αλλά για τον κόσμο μας, για τα λαϊκά στρώ­μα­τα που έχουν υπο­στεί τε­ρά­στιες απώ­λειες, χωρίς όμως να έχουν εξα­θλιω­θεί, θα χρεια­στούν και άλλες επι­λο­γές που του­λά­χι­στον θα αντι­στοι­χούν στο «πρό­γραμ­μα της ΔΕΘ».

Εξί­σου ση­μα­ντι­κές είναι και οι προ­θέ­σεις της κυ­βέρ­νη­σης για την πά­τα­ξη της φο­ρο­δια­φυ­γής, για δη­μιουρ­γία μη­χα­νι­σμών ελέγ­χου των διά­φο­ρων λι­στών, για τη σύ­γκρου­ση με τη «μαύρη» επι­χει­ρη­μα­τι­κό­τη­τα. Χρειά­ζε­ται όμως πολύ σύ­ντο­μα να έρθει στη Βουλή και ένα νο­μο­σχέ­διο που θα φο­ρο­λο­γεί και τη «λευκή» επι­χει­ρη­μα­τι­κό­τη­τα, ώστε επι­τέ­λους να πλη­ρώ­σει το κε­φά­λαιο, αυτά που του αντι­στοι­χούν. Όχι σε επα­να­στα­τι­κές συν­θή­κες, αλλά στο έδα­φος του κα­πι­τα­λι­σμού.

Τέλος, αλλά πρώτο στη σειρά. Οφεί­λου­με να λέμε την αλή­θεια για τα πε­ρι­θώ­ρια άσκη­σης φι­λο­λαϊ­κής πο­λι­τι­κής που μας αφή­νουν οι «θε­σμοί» και να λέμε αυτή την αλή­θεια απλά και ει­λι­κρι­νά. Ότι αγω­νι­ζό­μα­στε για τη ζωή μας. Ότι διε­ξά­γε­ται ένας αδυ­σώ­πη­τος τα­ξι­κός πό­λε­μος γύρω από το δί­λημ­μα «ή εμείς ή αυτοί», που μπο­ρεί να κα­τα­λή­ξει στο δί­λημ­μα «εντός ή εκτός ευ­ρω­ζώ­νης». Να εξη­γή­σου­με λοι­πόν πώς μπο­ρεί να αξιο­ποι­ή­σει τη δύ­να­μή του ο κό­σμος της ερ­γα­σί­ας: στα ερ­γο­στά­σια, στις ΔΕΚΟ, στις τρά­πε­ζες, στα νο­σο­κο­μεία κλπ.

Αυτές τις μέρες πολ­λοί, για να ερ­μη­νεύ­σουν όσα έγι­ναν, κα­τέ­φυ­γαν στη χρήση τί­τλων από τρα­γού­δια ή κι­νη­μα­το­γρα­φι­κές ται­νί­ες. Θα επι­λέ­ξω και εγώ να μι­λή­σω με τους τί­τλους της τρι­λο­γί­ας της Μάρως Δούκα: «Αθώοι και φταί­χτες», «Το δίκιο είναι ζό­ρι­κο πολύ», «Έλα να πούμε ψέ­μα­τα».

Και κλεί­νω συ­ντρό­φισ­σες και σύ­ντρο­φοι, λέ­γο­ντας ότι φταί­χτες δεν μπο­ρού­με να γί­νου­με. Ότι πρέ­πει να πα­ρα­δε­χτού­με ότι το δίκιο είναι ζό­ρι­κο και έχει δύ­σκο­λες απαι­τή­σεις. Ότι δεν μας επι­τρέ­πε­ται, δεν μας αντι­στοι­χεί, δεν πρέ­πει να πούμε ψέ­μα­τα. Ούτε στους εαυ­τούς μας, ούτε στο κόμμα μας, ούτε στον κόσμο μας.

* Το­πο­θέ­τη­ση στη σύ­νο­δο της ΚΕ του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ (28/2-1/3).