Προχωράνε την ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ, να τους σταματήσουμε!

Το άμεσο βήμα, που ήδη έχει ξεσηκώσει τους εργαζόμενους της ΔΕΗ σε Αρκαδία και Φλώρινα, είναι η πώληση των λιγνιτικών μονάδων και των ορυχείων της ΔΕΗ στις περιοχές αυτές. Στο σφυρί βγαίνουν η 3η και 4η Μονάδα της ΔΕΗ στη Μεγαλόπολη και η Μονάδα Μελίτη Ι και μαζί και η άδεια κατασκευής της Μελίτη ΙΙ στη Φλώρινα.

Η ΔΕΗ βρίσκεται, σύμφωνα με τις επιταγές των μνημονίων, στα χέρια του Υπερταμείου με στόχο την πώλησή της ώστε να πληρώνονται οι δανειστές για το χρέος. Η δήθεν «αριστερή» κυβέρνησή μας, υποιγράφοντας και εφαρμόζοντας μνημόνια, έχει καταστρατηγήσει βασικές αρχές της Αριστεράς, όπως ότι τα δημόσια κοινωνικά αγαθά -το ρεύμα και η ηλεκτρική ενέργεια, το νερό, η υγεία, η παιδεία και η πρόνοια δεν πρέπει να είναι επιχειρηματική μπίζνα και εμπορεύματα, αλλά κοινωνικά αγαθά.

Αυτές τις λογικές και αξίες η κυβέρνηση Τσίπρα τις προσπερνάει για να ικανοποιήσει τους δανειστές και ο μόνος λόγος για τον οποίο «διαπραγματεύεται» με τους δανειστές και «τσακώνεται» με τα υπόλοιπα μνημονιακά κόμματα είναι με ποιο τρόπο θα προχωρήσουν πιο γρήγορα οι ιδιωτικοποιήσεις. Είναι μάλιστα η δεύτερη φορά που μια μνημονιακή κυβέρνηση ξεπουλάει ξεκάθαρα ακόμη και τμήματα δημόσιας γης - μετά την πώληση της Αγροτικής Τράπεζας που παρέδωσε στην Πειραιώς αγροτικές εκτάσεις. Πούλημα των λιγνιτικών μονάδων και των ορυχείων σημαίνει και ιδιωτικοποίηση γης στις περιοχές αυτές, ακόμη και των υδάτων του τεράστιου υδροφόρου ορίζοντα.

Η πρόσφατη ιστορία ιδιωτικοποιήσεων στην Ελλάδα δείχνει ότι η μόλυνση του περιβάλλοντος είναι τομέας που δεν μπαίνουν όρια στους ιδιώτες. Το ξεπούλημα της Μονάδας Αποτέφρωσης Μολυσματικών Νοσοκομειακών Απορριμμάτων στον Μπόμπολα είχε, σύμφωνα και με τον Συνήγορο του Πολίτη, δραματικές συνέπειες στον υδροφόρο ορίζοντα της Δυτικής Αττικής, ενώ παρά τις όποιες ρήτρες υπήρχαν, βρέθηκαν αποθηκευμένα σε χώρο πλησίον της Μονάδας Αποτέφρωσης και εντός του ΧΥΤΑ Άνω Λιοσίων επικίνδυνα απόβλητα. Αντίστοιχες εικόνες, με τους ελέγχους ανύπαρκτους, είναι πολύ πιθανό να ζήσουμε σε Μεγαλόπολη και Φλώρινα.

Το παράδειγμα της Καλιφόρνια

Όμως δεν είναι μόνο τα προβλήματα στο περιβάλλον ο μόνος λόγος για να αντιδράσουμε στην ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ. Η Καλιφόρνια είναι το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα για το ότι η ιδιωτικοποίηση του ηλεκτρικού ρεύματος μπορεί να έχει αποτέλεσμα όχι μόνο τη ραγδαία αύξηση τις τιμής του αλλά και φαινόμενα έλλειψής του. Στην Καλιφόρνια «απελευθερώθηκε» η χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Ο Πολ Κρούγκμαν, καθηγητής του Ινστιτούτου Τεχνολογίας της Μασαχουσέτης (ΜΙΤ), έγραφε το 2001 σε άρθρο του στους New York Times ότι «οι τιμές λιανικής του ηλεκτρικού ρεύματος πάγωσαν ύστερα από σχετικό αίτημα των προσφάτως ιδιωτικοποιημένων επιχειρήσεων παραγωγής ενέργειας. Το ζήτησαν αυτό προκειμένου να προστατεύσουν τα έσοδά τους όταν οι τιμές στη χονδρική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας θα έπεφταν. Αυτό άλλωστε έλεγε η ιδεολογία των ιδιωτικοποιήσεων. Ο ανταγωνισμός στη χονδρική αγορά ενέργειας θα πίεζε τις τιμές. Ωστόσο, συνέβη ακριβώς το αντίθετο. Οι τιμές χονδρικής της ηλεκτρικής ενέργειας εκτοξεύθηκαν και οι παραγωγοί της πραγματοποίησαν απίστευτα κέρδη που σε μερικές περιπτώσεις άγγιζαν σε αύξηση το 700% σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο. Το αποτέλεσμα ήταν η εκδήλωση χαοτικών ελλείψεων ηλεκτρικής ενέργειας, γενικευμένων μπλακ άουτ και η πιθανότητα το αμερικάνικο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν να συρρικνωθεί φέτος -σ.σ. το 2001- κατά 1%». Η απορύθμιση της αγοράς ενέργειας προκάλεσε αυξήσεις στην τιμή της κιλοβατώρας έως και 1.000% και 1,5 εκατομμύριο άνθρωποι έμειναν χωρίς ρεύμα.

Πιο πρόσφατα υπάρχουν και τα παραδείγματα από τις χώρες της ανατολικής Ευρώπης. Στη Βουλγαρία η Energo Pro, μετά την ιδιωτικοποίηση της παραγωγής και διανομής ενέργειας, επέβαλε εξοντωτικές αυξήσεις στην τιμή της κιλοβατώρας. Και στη Λατινική Αμερική υπάρχουν αντίστοιχα παραδείγματα: Στη Βραζιλία μετά τις ιδιωτικοποιήσεις των αρχών της δεκαετίας του ’90, η τιμή της κιλοβατώρας αυξήθηκε κατά 1.000%.

«Μπόνους» στους επιχειρηματίες

Ιδιαίτερα αυτή τη στιγμή, η απελευθέρωση της αγοράς της ηλεκτρικής ενέργειας αλλά και της ενέργειας συνολικότερα, εκτός από τις καταστροφικές συνέπειες που μπορεί να έχει από τις αυξήσεις των τιμολογίων που θα φέρει, δένεται και συνολικότερα στο άρμα των επικίνδυνων ιμπεριαλιστικών παιχνιδιών με την ενέργεια και συμφωνιών της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ με τις ΗΠΑ και τις άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις. Μάλιστα αυτός είναι και ο πραγματικός λόγος που η κυβέρνηση συνέτεινε στον περιορισμό της αξιοποίησης του λιγνίτη στην ηλεκτροπαραγωγή, που προωθείται για τη στήριξη της κερδοφορίας καπιταλιστικών επιχειρηματικών ομίλων από άλλες μορφές ενέργειας.

Δεν είναι καθόλου τυχαίο το τι γίνεται στην Πελοπόννησο, όπου σκόπιμα καθυστερούν τη μετεγκατάσταση του χωριού Τριπόταμος, ενώ παραχωρούνται λίγα χιλιόμετρα πιο κάτω, στη Μεσσηνία, σε τουριστικό όμιλο χιλιάδες στρέμματα δασικής γης για να φτιάξει γήπεδο γκολφ, ενώ δημόσιες εκτάσεις γης έχουν παραχωρηθεί σε ιδιώτες για εγκατάσταση αιολικών και φωτοβολταϊκών συγκροτημάτων σε όλη την Πελοπόννησο, οι οποίοι συγχρόνως επιδοτούνται με δεκάδες εκατομμύρια ευρώ.

Μπορούμε να τη σταματήσουμε

Ήδη στη Μεγαλόπολη πραγματοποιήθηκε μια πρώτη μεγάλη κινητοποίηση, που πρέπει να έχει συνέχεια. Οι εργαζόμενοι της ΔΕΗ χρειάζεται να είναι μπροστάρηδες στον αγώνα ενάντια στις ιδιωτικοποιήσεις, αλλά δεν μπορούν να είναι μόνοι. Χρειάζονται άμεσα πρωτοβουλίες για τη δημιουργία επιτροπών που θα παλέψουν ενάντια στην ιδιωτικοποίηση. Αντίστοιχες δράσεις μπορούν να έχουν και επιτροπές που ήδη υπάρχουν ενάντια στους πλειστηριασμούς.

Η δύναμη για να σταματήσει το ξεπούλημα του ηλεκτρικού ρεύματος είναι οι αγώνες μας και οι κινητοποιήσεις μας. Όχι μόνο για τη ΔΕΗ, αλλά για να μπορέσουμε να ξανακερδίσουμε ό,τι έχει ιδιωτικοποιηθεί ώστε τα κέρδη των επιχειρήσεων αυτών να δοθούν για τις ανάγκες του λαού και όχι στους δανειστές και τους τραπεζίτες, για να μπορεί να έχει ρεύμα κάθε άνεργος, χαμηλοσυνταξιούχος κ.λπ. σε κάθε γωνιά της χώρας. Για ένα Δημόσιο Οργανισμό Ηλεκτρικού και Ενέργειας που θα βοηθάει τον κόσμο, ξεκινώντας από την υγεία των κατοίκων των περιοχών όπου λειτουργούν οι μονάδες και τα ορυχεία της σημερινής ΔΕΗ, από την υγεία των δικών της εργαζομένων και τις συνθήκες εργασίας τους.

*Αναδημοσίευση από "Εργατική Αριστερά", φ.396 (22/11/2017)