Σχεδόν ένα μήνα μετά τη βίαιη εκκένωση της πλατείας Συντάγματος η κυβέρνηση δεν έχει πραγματοποιήσει καμία από τις δεσμεύσεις της απέναντι στους Σύρους πρόσφυγες. Ένας μικρός αριθμός από αυτούς έχει στεγαστεί σε ξενοδοχεία, αλλά κινδυνεύουν να βρεθούν πάλι στο δρόμο, γιατί η κυβέρνηση δεν έχει πληρώσει για τη διαμονή τους. Οι υπόλοιποι στεγάζονται σε χώρους που τους έχουν προσφέρει κάποιοι δήμοι και σε χώρους που με πολύ κόπο εξασφαλίζουν οι αλληλέγγυοι.

Η δέ­σμευ­ση για ικα­νο­ποί­η­ση 10 αι­τή­σε­ων ασύ­λου την ημέρα επί­σης δεν έχει υλο­ποι­η­θεί, αφού μόλις και μετά βίας εξε­τά­ζο­νται πέντε αι­τή­σεις, κάτι που πα­ρα­τεί­νει ακόμα πε­ρισ­σό­τε­ρο το διά­στη­μα κατά το οποίο οι πρό­σφυ­γες θα χρειά­ζο­νται σί­τι­ση και στέ­γα­ση.

Οι Σύροι και οι αλ­λη­λέγ­γυοι συ­νε­χί­ζουν τις κι­νη­το­ποι­ή­σεις και τις προ­σπά­θειες συ­ντο­νι­σμού με­τα­ξύ των προ­σφύ­γων, που είναι πλέον δια­σκορ­πι­σμέ­νοι σε όλη την Αθήνα. Ο αγώ­νας τους έχει πε­τύ­χει πολλά, αλλά όχι αρ­κε­τά. Εξάλ­λου το ζή­τη­μα των προ­σφύ­γων είναι ιδιαί­τε­ρα σύν­θε­το και δεν υπάρ­χουν εύ­κο­λες λύ­σεις –ιδιαί­τε­ρα όταν απου­σιά­ζει η πο­λι­τι­κή βού­λη­ση. 

Όπως φά­νη­κε πολύ κα­θα­ρά, ούτε κατά διά­νοια δεν μπο­ρεί η ελ­λη­νι­κή πο­λι­τεία να αντα­πο­κρι­θεί στις ανά­γκες στέ­γα­σης και σί­τι­σης των αν­θρώ­πων που έρ­χο­νται στην Ελ­λά­δα κυ­νη­γη­μέ­νοι από τον πό­λε­μο και τις συ­νέ­πειες των ιμπε­ρια­λι­στι­κών επεμ­βά­σε­ων. Αλλά και η δια­δι­κα­σία χο­ρή­γη­σης ασύ­λου στους χι­λιά­δες αι­τού­ντες είναι χρο­νο­βό­ρα και προ­βλη­μα­τι­κή.

Η νέα Υπη­ρε­σία Ασύ­λου είναι υπο­στε­λε­χω­μέ­νη, με ένα μόνο γρα­φείο στην Αθήνα, με απο­τέ­λε­σμα οι αι­τή­σεις να συσ­σω­ρεύ­ο­νται και οι αι­τού­ντες να τα­λαι­πω­ρού­νται επί μήνες στις ουρές από τις 5.00 πμ και για πολ­λές ώρες κα­θη­με­ρι­νά, έως ότου κα­τα­φέ­ρουν να κα­τα­γρα­φούν από την υπη­ρε­σία. Πολ­λοί από τους πρό­σφυ­γες συλ­λαμ­βά­νο­νται και οδη­γού­νται στα στρα­τό­πε­δα συ­γκέ­ντρω­σης, πριν κα­τα­φέ­ρουν να αι­τη­θούν άσυλο.

Τέλος, ενώ η πλειο­ψη­φία των προ­σφύ­γων επι­θυ­μεί να έχει άσυλο σε άλλες χώρες της ΕΕ, δεν τους δί­νε­ται αυτό το δι­καί­ω­μα, αφού οι διε­θνείς συμ­βά­σεις τούς εγκλω­βί­ζουν στη χώρα πρώ­της υπο­δο­χής. 

Ευ­ρω­παϊ­κή υπο­κρι­σία

Στο πρω­το­χρο­νιά­τι­κο μή­νυ­μά της η κα­γκε­λά­ριος Μέρ­κελ ισχυ­ρί­στη­κε ότι «εί­μα­στε πρό­θυ­μοι να δε­χθού­με και να βοη­θή­σου­με όσους ανα­ζη­τούν κα­τα­φύ­γιο σ’ εμάς» και στη­λί­τευ­σε το αντι­με­τα­να­στευ­τι­κό κί­νη­μα PEGIDA, που έχει φου­ντώ­σει στη Γερ­μα­νία τον τε­λευ­ταίο καιρό.
Η Σου­η­δία έχει ήδη από το 2013 δια­κη­ρύ­ξει ότι πα­ρέ­χει άδεια μό­νι­μης δια­μο­νής σε όλους τους πρό­σφυ­γες από τη Συρία. Ωστό­σο πόσο εύ­κο­λο είναι για τους πρό­σφυ­γες να φτά­σουν στις χώρες αυτές;

Εκτός από την άρ­νη­ση πα­ρο­χής τα­ξι­διω­τι­κών εγ­γρά­φων στους πρό­σφυ­γες, όταν φτά­σουν στη χώρα πρώ­της υπο­δο­χής, και το ίδιο το τα­ξί­δι μέχρι εκεί είναι εξαι­ρε­τι­κά δύ­σκο­λο και επι­κίν­δυ­νο. Η απου­σία νό­μι­μων διό­δων προς την Ευ­ρώ­πη (τη δη­μιουρ­γία των οποί­ων προ­βάλ­λει ως ανα­γκαιό­τη­τα και η Ύπατη Αρ­μο­στεία  του ΟΗΕ) έχει ως απο­τέ­λε­σμα κα­ταρ­χήν να κα­τα­φεύ­γουν οι πρό­σφυ­γες στους δια­κι­νη­τές και να πλη­ρώ­νουν τε­ρά­στια ποσά για επι­σφα­λή τα­ξί­δια, κατά τα οποία με­γά­λος αριθ­μός από αυ­τούς χά­νουν τη ζωή τους.

Πρό­σφα­το πα­ρά­δειγ­μα είναι το Blue Sky Μ, το φορ­τη­γό πλοίο που βρέ­θη­κε από το ιτα­λι­κό ναυ­τι­κό να πλέει εγκα­τα­λε­λειμ­μέ­νο από το πλή­ρω­μά του, με πε­ρισ­σό­τε­ρους από 900 πρό­σφυ­γες στην πλειο­νό­τη­τά τους Σύ­ρους. Στο πλοίο υπήρ­χαν τέσ­σε­ρις νε­κροί, ενώ 130 άτομα, ανά­με­σα στους οποί­ους έγκυ­ες γυ­ναί­κες και παι­διά, με­τα­φέρ­θη­καν στο νο­σο­κο­μείο με συμ­πτώ­μα­τα αφυ­δά­τω­σης και υπο­θερ­μί­ας. 

Δρα­στι­κές λύ­σεις

Το ζή­τη­μα των προ­σφύ­γων δεν αντι­με­τω­πί­ζε­ται με ημί­με­τρα, ούτε με λύ­σεις πυ­ρο­σβε­στι­κού τύπου. Απαι­τεί­ται πο­λι­τι­κή βού­λη­ση για δρα­στι­κά μέτρα που μόνο η κυ­βέρ­νη­ση της Αρι­στε­ράς μπο­ρεί να πάρει.

Πρώτα απ’ όλα χρειά­ζε­ται ου­σια­στι­κή ανα­βάθ­μι­ση και στε­λέ­χω­ση της Υπη­ρε­σί­ας Ασύ­λου και δη­μιουρ­γία γρα­φεί­ων και σε άλλες πό­λεις, ώστε να γί­νε­ται η δια­δι­κα­σία με αν­θρώ­πι­νους όρους για τους αι­τού­ντες.

Δεύ­τε­ρο, το άσυλο δεν πρέ­πει να είναι μια απλή άδεια πα­ρα­μο­νής, αλλά άσυλο με πλήρη δι­καιώ­μα­τα, στέ­γα­ση και σί­τι­ση και ου­σια­στι­κή βο­ή­θεια στους πρό­σφυ­γες, ώστε να κα­τα­φέρ­νουν να έχουν μια αξιο­πρε­πή δια­βί­ω­ση. Για το σκοπό αυτό πρέ­πει να διεκ­δι­κη­θούν κον­δύ­λια από την Ευ­ρω­παϊ­κή Ένωση, αντί για εκεί­να που δί­νο­νται για κα­τα­σταλ­τι­κά μέτρα, όπως οι φρά­χτες, η Frontex και τα στρα­τό­πε­δα συ­γκέ­ντρω­σης. Στους πρό­σφυ­γες πρέ­πει ακόμα να δί­νε­ται η δυ­να­τό­τη­τα να τα­ξι­δέ­ψουν και να αι­τη­θούν άσυλο σε όποια χώρα της ΕΕ επι­θυ­μούν.

Τέλος, είναι από­λυ­τη ανά­γκη να δη­μιουρ­γη­θούν ασφα­λείς και νό­μι­μες δί­ο­δοι προς την Ευ­ρώ­πη, ώστε να πά­ψουν να λει­τουρ­γούν τα κυ­κλώ­μα­τα δια­κι­νη­τών, που εκ­με­ταλ­λεύ­ο­νται την αν­θρώ­πι­νη απελ­πι­σία. 

Όσο κι αν η Ευ­ρώ­πη κλεί­νει τα μάτια μπρο­στά στις συ­νέ­πειες και των δικών της ιμπε­ρια­λι­στι­κών τα­κτι­κών, το πρό­βλη­μα δεν κρύ­βε­ται κάτω από το χαλί. Οι πρό­σφυ­γες πρέ­πει να έχουν τη δυ­να­τό­τη­τα να ζή­σουν με αξιο­πρέ­πεια στις χώρες που κα­τα­φεύ­γουν. Η Αρι­στε­ρά πρέ­πει να πιέ­ζει με όλες της τις δυ­νά­μεις τις ευ­ρω­παϊ­κές κυ­βερ­νή­σεις προς αυτή την κα­τεύ­θυν­ση, αλλά πολύ πε­ρισ­σό­τε­ρο μια κυ­βέρ­νη­ση της Αρι­στε­ράς μπο­ρεί και οφεί­λει να εξα­σφα­λί­σει αν­θρώ­πι­νη ζωή σε όλους, ντό­πιους και με­τα­νά­στες.