Ο Γ. Μηλιός για τα άμεσα μέτρα της κυβέρνησης της Αριστεράς. Τη συνέντευξη πήρε ο Πάνος Κοσμάς εκ μέρους της "Εργατικής Αριστεράς" και του Rproject

Οι δε­σμεύ­εις του προ­έ­δρου του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ Αλέξη Τσί­πρα στη ΔΕΘ ανα­πτέ­ρω­σαν τις ελ­πί­δες του κό­σμου της ερ­γα­σί­ας και της Αρι­στε­ράς και ανα­νέ­ω­σαν τους δε­σμούς του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ με αυτόν τον κόσμο. Ποιες είναι οι προ­ϋ­πο­θέ­σεις για να φανεί ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ συ­νε­πής με αυτές τις δε­σμεύ­σεις;

Στη ΔΕΘ ανα­κοι­νώ­σα­με τα άμεσα μέτρα του κυ­βερ­νη­τι­κού μας προ­γράμ­μα­τος, που ανα­φέ­ρο­νται: Πρώτο, στην αντι­με­τώ­πι­ση της αν­θρω­πι­στι­κής κρί­σης. Δεύ­τε­ρο, στην επα­νεκ­κί­νη­ση της οι­κο­νο­μί­ας με τη δια­δι­κα­σία ρύθ­μι­σης των χρεών της κοι­νω­νι­κής πλειο­ψη­φί­ας προς τις τρά­πε­ζες, το Δη­μό­σιο και τα ασφα­λι­στι­κά τα­μεία. Τρίτο, στην ανά­κτη­ση της ερ­γα­σί­ας, δη­λα­δή τη δη­μιουρ­γία των όρων για να μπο­ρέ­σει η ερ­γα­τι­κή τάξη να απο­κτή­σει δια­πραγ­μα­τευ­τι­κή ισχύ απέ­να­ντι στην ερ­γο­δο­σία, μέσα από την αύ­ξη­ση των κα­τώ­τα­των μι­σθών και συ­ντά­ξε­ων, τις συλ­λο­γι­κές δια­πραγ­μα­τεύ­σεις, τα έκτα­κτα προ­γράμ­μα­τα κα­τα­πο­λέ­μη­σης της ανερ­γί­ας. Και τέ­ταρ­το, στη δη­μο­κρα­τι­κή ανα­συ­γκρό­τη­ση του κρά­τους και την ει­σα­γω­γή θε­σμών και δια­δι­κα­σιών άμε­σης δη­μο­κρα­τί­ας.

Προ­ϋ­πό­θε­ση για να φανεί η κυ­βέρ­νη­ση της Αρι­στε­ράς, η κυ­βέρ­νη­ση του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, συ­νε­πής σε αυτές τις δε­σμεύ­σεις είναι να τη­ρή­σει την κα­τε­ξο­χήν δέ­σμευ­ση που επί­σης ανα­κοι­νώ­σα­με με τον πιο επί­ση­μο τρόπο στη φε­τι­νή ΔΕΘ: ότι το άμεσο αυτό κυ­βερ­νη­τι­κό πρό­γραμ­μα είναι αδια­πραγ­μά­τευ­το, η εφαρ­μο­γή του δεν απο­τε­λεί παρά υλο­ποί­η­ση της λαϊ­κής και εθνι­κής κυ­ριαρ­χί­ας, τή­ρη­ση της εντο­λής που θα δώσει στον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ ο ελ­λη­νι­κός λαός.

Η δια­πραγ­μά­τευ­ση με τους δα­νει­στές για το χρέος θα είναι «δια­πραγ­μά­τευ­ση για το χρέος», όχι για το αν και πώς θα συ­νε­χι­στεί η λι­τό­τη­τα, δη­λα­δή το ση­με­ρι­νό πρό­γραμ­μα συ­γκέ­ντρω­σης πε­ριου­σί­ας, ει­σο­δή­μα­τος και ισχύ­ος στα χέρια του με­γά­λου κε­φα­λαί­ου.

Είναι χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό ότι αυτή η δέ­σμευ­σή μας για απα­ρέ­γκλι­το σε­βα­σμό στη λαϊκή εντο­λή, για τερ­μα­τι­σμό της πα­ρά­δο­σης των «Ζαπ­πεί­ων» (όπου ένα κόμμα της αντι­πο­λί­τευ­σης υπό­σχε­ται διά­φο­ρα και, όταν ανα­λά­βει την κυ­βέρ­νη­ση, εφαρ­μό­ζει τα ακρι­βώς αντί­θε­τα), αυτή ακρι­βώς η δέ­σμευ­ση, είναι που ανη­σύ­χη­σε πε­ρισ­σό­τε­ρο από όλα τις δυ­νά­μεις του κα­τε­στη­μέ­νου, που θα ήθε­λαν να δουν τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ να στρέ­φε­ται προς πο­λι­τι­κές της λε­γό­με­νης «Κε­ντρο­α­ρι­στε­ράς». Ο κ. Βα­ρου­φά­κης, για πα­ρά­δειγ­μα, αμέ­σως μετά τη δη­μό­σια αναγ­γε­λία από τον Αλέξη Τσί­πρα στη ΔΕΘ των δε­σμεύ­σε­ων του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ προς τον ελ­λη­νι­κό λαό, έσπευ­σε να δη­λώ­σει σε συ­νέ­ντευ­ξή του στο tvxs: «Πρώτα η δια­πραγ­μά­τευ­ση και κα­τό­πιν εξαγ­γε­λί­ες, προ­ϋ­πο­λο­γι­σμοί και κο­στο­λο­γή­σεις» (16/9/2014)!

Τι προ­κύ­πτει από μια τέ­τοια προ­σέγ­γι­ση; Πε­ρί­που αυτό που υπο­νο­εί ως απά­ντη­ση το δη­μο­σιο­γρα­φι­κό κα­τε­στη­μέ­νο, όταν στε­ρε­ό­τυ­πα ερωτά «Τι θα κά­νε­τε, αν σας πουν Όχι στη δια­πραγ­μά­τευ­ση;» Δεν θα μπο­ρέ­σου­με να κά­νου­με τί­πο­τα, διότι εξαρ­τή­σα­με την πο­λι­τι­κή μας από το Ναι ή το Όχι των δα­νει­στών! Αυτές όμως οι προ­σεγ­γί­σεις δεν έχουν την πα­ρα­μι­κρή σχέση με τον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ. Βρί­σκο­νται στον αντί­πο­δα της πο­λι­τι­κής στρα­τη­γι­κής μας.

Οι θέ­σεις της «ΔΕΘ» χρειά­ζο­νται διεύ­ρυν­ση – και ποια;

Είναι προ­φα­νές ότι το πρό­γραμ­μά μας δεν πε­ριο­ρί­ζε­ται μόνο σε αυ­τούς τους τέσ­σε­ρις άξο­νες του «άμε­σου κυ­βερ­νη­τι­κού προ­γράμ­μα­τος». Το άμεσο κυ­βερ­νη­τι­κό πρό­γραμ­μα του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ είναι «αυτό που άμεσα μπο­ρού­με» να κά­νου­με. Θεωρώ ότι η «διεύ­ρυν­ση», για την οποία με ρω­τά­τε, πρέ­πει να είναι οι πρω­το­βου­λί­ες εκεί­νες που θα απο­τε­λούν τη «γέ­φυ­ρα» με τους στρα­τη­γι­κούς μας στό­χους, που θα πη­γαί­νουν πα­ρα­πέ­ρα την προ­ά­σπι­ση των συμ­φε­ρό­ντων της κοι­νω­νι­κής πλειο­ψη­φί­ας ένα­ντι της ολι­γαρ­χί­ας και θα ανοί­γουν δυ­να­τό­τη­τες για τον πα­ρα­πέ­ρα δη­μο­κρα­τι­κό με­τα­σχη­μα­τι­σμό της κοι­νω­νί­ας μας. Τέ­τοια ζη­τή­μα­τα θεωρώ ότι είναι:

α) Η τα­χύ­τα­τη υλο­ποί­η­ση ενός νέου, στα­θε­ρού και δί­καιου, επο­μέ­νως ανα­δια­νε­μη­τι­κού φο­ρο­λο­γι­κού συ­στή­μα­τος, που να λει­τουρ­γεί ως βάση για ένα εύ­ρω­στο κοι­νω­νι­κό κρά­τος, με­τα­φέ­ρο­ντας τα βάρη της κρί­σης από την ερ­γα­τι­κή τάξη και τις με­σαί­ες τά­ξεις που σή­με­ρα υπερ­φο­ρο­λο­γού­νται και βυ­θί­ζο­νται στη φτώ­χεια, στα ει­σο­δή­μα­τα και τον πλού­το της ολι­γαρ­χί­ας, που συ­νε­χί­ζει το πάρτι μέσα στην κρίση, που μά­λι­στα σή­με­ρα πλου­τί­ζει τα­χύ­τε­ρα εις βάρος των πολ­λών σε σχέση με το πα­ρελ­θόν.

Προ­ϋ­πό­θε­ση εδώ είναι επι­πλέ­ον η εκ βά­θρων οι­κο­δό­μη­ση ελεγ­κτι­κών και διω­κτι­κών μη­χα­νι­σμών και φυ­σι­κά η ενί­σχυ­ση των υπαρ­χου­σών δομών, ώστε να προ­χω­ρή­σει τα­χύ­τα­τα η εκ­κα­θά­ρι­ση όλων των «λι­στών» και των άλλων σκαν­δα­λω­δών πε­ρι­πτώ­σε­ων φο­ρο­α­πο­φυ­γής, φο­ρο­δια­φυ­γής, λα­θρε­μπο­ρί­ας κ.λπ.

β) Η σύν­δε­ση του άμε­σου προ­γράμ­μα­τός μας για τη δη­μιουρ­γία τρια­κο­σί­ων χι­λιά­δων νέων θέ­σε­ων στα­θε­ρής ερ­γα­σί­ας σε ένα χρόνο με το πρό­γραμ­μά μας για την κοι­νω­νι­κή οι­κο­νο­μία: Τρο­πο­ποί­η­ση του πτω­χευ­τι­κού δι­καί­ου και ει­σα­γω­γή θε­σμών, ώστε να μπο­ρούν πλέον νό­μι­μα να δη­μιουρ­γού­νται συ­νερ­γα­τι­κά-αμε­σο­δη­μο­κρα­τι­κά σχή­μα­τα ερ­γα­ζο­μέ­νων (πρώην ανέρ­γων), που θα θέ­τουν σε λει­τουρ­γία τις επι­χει­ρή­σεις (γε­νι­κό­τε­ρα τα μέσα πα­ρα­γω­γής) που πα­ρα­μέ­νουν σή­με­ρα κλει­στές λόγω της κρί­σης (λόγω χρεών των ιδιο­κτη­τών τους ή χα­μη­λής κερ­δο­φο­ρί­ας), πα­ρά­γο­ντας ει­σο­δή­μα­τα και χρή­σι­μα πράγ­μα­τα για τις ανά­γκες της κοι­νω­νί­ας, πέρα από το κρι­τή­ριο του ύψους της κερ­δο­φο­ρί­ας και του με αυτό συν­δε­ό­με­νου κα­τα­να­γκα­σμού της «αντα­γω­νι­στι­κό­τη­τας».

Πι­στεύ­εις ότι οι δε­σμεύ­σεις της ΔΕΘ, αλλά και το γε­νι­κό­τε­ρο πρό­γραμ­μα του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ μπο­ρούν να υλο­ποι­η­θούν σε ένα πλαί­σιο συ­ναί­νε­σης με την αστι­κή τάξη;

Κάθε κυ­βερ­νη­τι­κό πρό­γραμ­μα ση­μαί­νει ιε­ράρ­χη­ση προ­τε­ραιο­τή­των και επο­μέ­νως στή­ρι­ξη συ­γκε­κρι­μέ­νων κοι­νω­νι­κών αι­τη­μά­των, συ­σχε­τι­σμών και συμ­φε­ρό­ντων (στο πλαί­σιο βέ­βαια του συ­γκε­κρι­μέ­νου κοι­νω­νι­κού συ­στή­μα­τος εξου­σί­ας που ζούμε). Το πρό­γραμ­μα της κυ­βέρ­νη­σης απο­διορ­γα­νώ­νει τα συμ­φέ­ρο­ντα και κα­ταρ­γεί τις κα­τα­κτη­μέ­νες με αγώ­νες θέ­σεις ισχύ­ος των λαϊ­κών τά­ξε­ων, με­τα­σχη­μα­τί­ζο­ντας την κοι­νω­νία σε έναν κα­πι­τα­λι­σμό «ασια­τι­κού τύπου», σε έναν κα­πι­τα­λι­σμό όπου οι ιστο­ρι­κά δια­μορ­φω­μέ­νες ανά­γκες των ερ­γα­ζό­με­νων τά­ξε­ων συ­μπιέ­ζο­νται, για να πα­ρα­χθεί ένας νέος τύπος «κα­νο­νι­κού» ερ­γα­ζό­με­νου, με ελά­χι­στα δι­καιώ­μα­τα, χα­μη­λό μισθό και τε­ρά­στια «ελα­στι­κό­τη­τα» προ­σαρ­μο­γής στις απαι­τή­σεις του κε­φα­λαί­ου.

Ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ θα αντι­στρέ­ψει αυτή την πο­ρεία και θα στη­ρί­ζει τους αγώ­νες των ερ­γα­ζο­μέ­νων για «ψωμί και αξιο­πρέ­πεια», θα στη­ρί­ζει το κοι­νω­νι­κό κρά­τος και τον κοι­νω­νι­κό μισθό, θα δη­μιουρ­γή­σει ένα δη­μο­κρα­τι­κό πλαί­σιο συμ­με­το­χής των πολ­λών και υπε­ρά­σπι­σης των λαϊ­κών συμ­φε­ρό­ντων. Θα πρό­κει­ται λοι­πόν για μια πο­ρεία κοι­νω­νι­κού με­τα­σχη­μα­τι­σμού, που θα πε­ριο­ρί­ζει την ισχύ και τα συμ­φέ­ρο­ντα της ολι­γαρ­χί­ας, που θα θέτει μά­λι­στα τις προ­ϋ­πο­θέ­σεις ώστε να αμ­φι­σβη­τή­σουν οι λαϊ­κές τά­ξεις συ­νο­λι­κά αυτά τα κυ­ρί­αρ­χα συμ­φέ­ρο­ντα. Άρα πρω­τεύ­ον θα είναι το στοι­χείο της σύ­γκρου­σης, όχι της συ­ναί­νε­σης με την αστι­κή τάξη.

Από εκεί και πέρα, όλα είναι ένα ζή­τη­μα κοι­νω­νι­κού και πο­λι­τι­κού συ­σχε­τι­σμού δυ­νά­με­ων. Έχου­με δει αρ­κε­τές φορές στην πρό­σφα­τη ιστο­ρία του ανα­πτυγ­μέ­νου κα­πι­τα­λι­σμού τις κυ­ρί­αρ­χες οι­κο­νο­μι­κές ελίτ να υπο­χρε­ώ­νο­νται να «συ­ναι­νέ­σουν» προ­σω­ρι­νά σε φι­λο­λαϊ­κές πο­λι­τι­κές, με στόχο να μη χά­σουν πε­ρισ­σό­τε­ρα και να μπο­ρέ­σουν να αντε­πι­τε­θούν την κα­τάλ­λη­λη γι’ αυτές στιγ­μή. Αυτό όμως δεν μας αφορά. Εμείς εμ­μέ­νου­με στην «τα­ξι­κή μο­νο­μέ­ρεια» των συμ­φε­ρό­ντων της κοι­νω­νι­κής πλειο­ψη­φί­ας.

Η συ­ζή­τη­ση για τις πο­λι­τι­κές και κοι­νω­νι­κές συμ­μα­χί­ες στο κόμμα απο­δει­κνύ­ε­ται κρί­σι­μη. Συμ­φω­νείς με την κα­τεύ­θυν­ση της διεύ­ρυν­σης προς το «κοι­νω­νι­κό και πο­λι­τι­κό κέ­ντρο»;

Το έχω δια­τυ­πώ­σει πολ­λές φορές: Κάθε από­κλι­ση από τους βα­σι­κούς άξο­νες του προ­γράμ­μα­τός μας θα σπεί­ρει απο­γο­ή­τευ­ση στον κόσμο που μας στη­ρί­ζει, θα ρίξει το εγ­χεί­ρη­μα του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ στα βρά­χια. Ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ πρέ­πει να είναι ανοι­κτός στις μάζες, στη λαϊκή πρω­το­βου­λία και συμ­με­το­χή, αλλά από­λυ­τα αδια­πέ­ρα­στος από τις νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρες πο­λι­τι­κές.

Στις κομ­μα­τι­κές συ­ζη­τή­σεις και δια­δι­κα­σί­ες έχει ανα­δει­χτεί ζή­τη­μα τα­κτι­κής η απο­τρο­πή της συ­γκέ­ντρω­σης από τη συ­γκυ­βέρ­νη­ση του αριθ­μού των 180 βου­λευ­τών για τον Πρό­ε­δρο της Δη­μο­κρα­τί­ας. Πι­στεύ­εις ότι, για το σκοπό αυτό, ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ πρέ­πει να υπο­δε­χτεί στα ψη­φο­δέλ­τιά του ή και στις γραμ­μές του οποιο­δή­πο­τε πο­λι­τι­κό στέ­λε­χος από το χώρο της κε­ντρο­α­ρι­στε­ράς ή ακόμη και της κε­ντρο­δε­ξιάς;

Η πλή­ρης απα­ξί­ω­ση της κυ­βέρ­νη­σης και η απο­νο­μι­μο­ποί­η­ση των μνη­μο­νια­κών πο­λι­τι­κών έχουν κα­τα­στή­σει ανέ­φι­κτη τη συ­γκέ­ντρω­ση 180 βου­λευ­τών από το κυ­βερ­νη­τι­κό μπλοκ. Ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ δεν έχει άλλο δρόμο παρά αυτόν που απο­φά­σι­σε το ιδρυ­τι­κό Συ­νέ­δριό του: «Πρό­σω­πα και δυ­νά­μεις του χρε­ο­κο­πη­μέ­νου και υπό­λο­γου πο­λι­τι­κού κό­σμου, ιδίως όσοι απο­δέ­χθη­καν την πο­λι­τι­κή του μνη­μο­νια­κού μο­νό­δρο­μου και έπαι­ξαν ενερ­γό ρόλο σε μνη­μο­νια­κές κυ­βερ­νή­σεις από θέ­σεις ευ­θύ­νης, δεν μπο­ρεί να έχουν ρόλο στην κυ­βέρ­νη­ση της Αρι­στε­ράς».

Η δια­πραγ­μά­τευ­ση με τους δα­νει­στές σε ποιες πα­ρα­δο­χές, εκτι­μή­σεις και στό­χους στη­ρί­ζε­ται; Μπο­ρεί να υπάρ­ξει συ­ναι­νε­τι­κή λύση με τους δα­νει­στές, που να εμπε­ριέ­χει το βα­σι­κό πρό­ταγ­μα του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ για ανα­τρο­πή της λι­τό­τη­τας;

Η δια­πραγ­μά­τευ­ση, όπως ήδη εξή­γη­σα, θα αφορά μόνο το δη­μό­σιο χρέος («κού­ρε­μα του με­γα­λύ­τε­ρου μέ­ρους του και απο­πλη­ρω­μή του υπο­λοί­που με ρήτρα ανά­πτυ­ξης»). Η κα­τάρ­γη­ση της λι­τό­τη­τας θα είναι «λαϊκή εντο­λή» που θα τη­ρη­θεί. Οι δα­νει­στές γνω­ρί­ζουν ότι αν στη διάρ­κεια της δια­πραγ­μά­τευ­σης στα­μα­τή­σουν την κα­τα­βο­λή κά­ποιων δό­σε­ων, το μόνο που θα προ­κα­λέ­σουν είναι τη μη πλη­ρω­μή από το ελ­λη­νι­κό Δη­μό­σιο κά­ποιων ομο­λό­γων πα­λαιό­τε­ρων δα­νεί­ων τα οποία λή­γουν.

Αν απο­δει­χτεί σωστή η εκτί­μη­ση ότι βα­δί­ζου­με σύ­ντο­μα σε εκλο­γές, εκλο­γι­κή νίκη και κυ­βέρ­νη­ση του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, θα βρε­θού­με μπρο­στά σε ένα πρό­βλη­μα απ’ τα παλιά: Ποιος κυ­βερ­νά­ει, το κόμμα  ή το υπουρ­γι­κό συμ­βού­λιο; Από τη μια, η Σκύλ­λα της ΠΑ­ΣΟ­Κι­κής πα­ρά­δο­σης ότι κυ­βερ­νά­ει ο πρω­θυ­πουρ­γός και το υπουρ­γι­κό συμ­βού­λιο, και το κόμμα «ελέγ­χει» εκ των υστέ­ρων τις απο­φά­σεις τους. Από την άλλη, η Χά­ρυ­βδη της «κρα­τι­κο­ποί­η­σης» του κόμ­μα­τος με την εν­σω­μά­τω­ση του κα­λύ­τε­ρου δυ­να­μι­κού του στο κρά­τος. Πώς μπο­ρού­με να ξε­φύ­γου­με από τις Συ­μπλη­γά­δες;   

Ο Pablo Iglesias, επι­κε­φα­λής της ομά­δας του Podemos στο Ευ­ρω­κοι­νο­βού­λιο, μι­λώ­ντας πρό­σφα­τα στο Φε­στι­βάλ Νε­ο­λαί­ας του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, επα­νέ­λα­βε του­λά­χι­στον τρεις φορές τη φράση του Salvador Allende: «έχου­με την κυ­βέρ­νη­ση, αλλά δεν έχου­με [ακόμα] την εξου­σία». Νο­μί­ζω ότι η δια­τύ­πω­ση αυτή πε­ρι­γρά­φει και τις δυο απευ­κταί­ες κα­τα­στά­σεις της ερώ­τη­σής σου. Η λύση, κατά τη γνώμη μου, είναι μόνο μία: Η ει­σβο­λή στο προ­σκή­νιο των μαζών, των λαϊ­κών τά­ξε­ων, που θα πά­ρουν τη ζωή τους, το παρόν και το μέλ­λον της κοι­νω­νί­ας στα χέρια τους. Εδώ και τώρα πρέ­πει να δη­μιουρ­γού­με όρους, ώστε ο κό­σμος της ερ­γα­σί­ας, η νε­ο­λαία να «ει­σβάλ­λουν» στον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, να μας κά­νουν κρι­τι­κή, να συ­ζη­τή­σουν το πρό­γραμ­μά μας και να μας βοη­θή­σουν να γί­νου­με όλοι μαζί όσο πε­ρισ­σό­τε­ρο απο­τε­λε­σμα­τι­κοί και ρι­ζο­σπα­στι­κοί γί­νε­ται.