Φέτος τα Χριστούγεννα, ο Πρόεδρος του ΕΤΑΑ ανακοίνωσε δώρο έκπληξη για τους οικονομικά ασθενέστερους Μηχανικούς. Με τη νέα χρονιά, οι τελευταίοι θα εξαναγκαστούν να πληρώσουν τα χρέη τους στον ασφαλιστικό φορέα καθώς, αιφνίδια και χωρίς καμία απόφαση των οργάνων του ταμείου, παραδόθηκαν στις οικονομικές εφορίες λίστες με τις ασφαλιστικές οφειλές του κλάδου Μηχανικών & ΕΔΕ του ΕΤΑΑ, προκειμένου να οργανωθεί εισπρακτική επιχείρηση. Από δω και στο εξής τα χρέη άνω των 5.000 ευρώ μεταβιβάζονται στο «Κέντρο Είσπραξης Ασφαλιστικών Οφειλών» το οποίο καλείται να τις διεκδικήσει με τις γνωστές μεθόδους: πλειστηριασμοί, κατασχέσεις κ.α.
Λίγες μέρες νωρίτερα, το ταμείο, με πρόσχημα τη διάσωση όσων έχει μέχρι σήμερα επενδύσει, προχώρησε σε αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της Attica Bank, ύψους 433 εκ.ευρώ, κατέχοντας πλέον το 96% του ΜΚ της τράπεζας. Ακόμη, την περασμένη χρονιά, με το κούρεμα των ομολόγων (PSI) κλάπηκαν τα 2 από τα 4 δις του αποθεματικού (συνολικά 28 δις σε πανελλαδικό επίπεδο). Η τακτική αυτή της κλοπής των ασφαλιστικών ταμείων δεν είναι καινούργια. Έρχεται από την προ κρίσης περίοδο, από την εποχή που τα αποθεματικά τους ήταν δεκάδες δις και κατατίθεντο με μηδενικό επιτόκιο στη ΤτΕ για τη χρηματοδότηση των «επενδύσεων» του κεφαλαίου. Η διαφορά σήμερα είναι πως γίνεται απροκάλυπτα και σε συνδυασμό με την πλήρη κατάρρευση του κοινωνικού κράτους.
Η διάλυση του συστήματος κοινωνικής ασφάλισης, εξελίσσεται συστηματικά, με δραματικές μειώσεις των συντάξεων που ξεπερνούν το 30%, την ίδια στιγμή που ο υποχρεωτικός χρόνος ασφάλισης από 35 χρόνια ορίστηκε στα 40. Οι παροχές υγείας έχουν εξανεμιστεί με την πλήρη υποβάθμιση της υγειονομικής και ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης των ασφαλισμένων του ΕΤΑΑ, παρά τις πρόσθετες επιβαρύνσεις δαπανών των ασφαλισμένων για την κάλυψή της. Εάν όλα τα παραπάνω συνδυαστούν με τα δραματικά ποσοστά ανεργίας (30% συνολικά και με ποσοστό που ξεπερνά το 60% στους νέους) και το γεγονός ότι το 68% των ασφαλισμένων δεν έχει ξοφλήσει τις εισφορές του, δηλαδή δεν έχει δικαίωμα πλέον σε παροχές υγείας, αντιλαμβάνεται κανείς το βάθος του προβλήματος.
Τους τελευταίους μήνες, το ζήτημα της κοινωνικής ασφάλισης έρχεται συνεχώς στο προσκήνιο από τις μνημονιακές δυνάμεις, προετοιμάζοντας το έδαφος για νέες μειώσεις συντάξεων και λοιπών παροχών που έχουν συμφωνήσει με την τρόικα, μέσα σε ένα κλίμα κινδυνολογίας. Στο πρόσφατο πολυνομοσχέδιο Ν.4281/2014, πέρασε διάταξη που προβλέπει την ένταξη των Ταμείων των Μηχανικών και άλλων ελεύθερων επαγγελματιών στο Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης (ΕΤΕΑ), για το σκέλος της επικούρησης, πράγμα που πρακτικά σημαίνει περικοπές συντάξεων και αύξηση εισφορών που θα αποφασίζονται ανά τρίμηνο, με βάση τη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος. Διαφορετικά, δίνει χρονικό περιθώριο 12 μηνών, ώστε αν θέλουν, να μετατραπούν σε επαγγελματικά (Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου). Με λίγα λόγια, η μνημονιακή κυβέρνηση, αφού καταλήστεψε το ταμείο, αποσύρεται πλήρως από την όποια, Συνταγματικά κατοχυρωμένη, μελλοντική στήριξή του, ενώ θέλει να «επενδύσει» και τις εισφορές της επικουρικής ασφάλισης, αδιαφορώντας πλήρως για τα δικαιώματα και την τύχη των ασφαλισμένων.
Η ανατροπή των παραπάνω πολιτικών που οδηγούν τον κόσμο της εργασίας στην εξαθλίωση πρέπει να ανατραπεί. Η πάλη για τα ασφαλιστικά δικαιώματα, για την αύξηση των θέσεων εργασίας και τις συλλογικές συμβάσεις, ενάντια στη φοροληστεία και τις κατασχέσεις, είναι τα μέτωπα με τα οποία θα πρέπει να αναμετρηθούμε το επόμενο διάστημα στον κλάδο και γενικά. Έχοντας γνώση πως δεν έχουν όλοι οι μηχανικοί κοινά συμφέροντα, η συγκρότηση μετώπου με τον κόσμο της εργασίας και η οργάνωση στα σωματεία, που αποτελούν εργαλείο συλλογικής δράσης, είναι αναγκαίες προϋποθέσεις νίκης.
Ελεύθερος Επαγγελματίας... με το ζόρι!
Στο σημείο αυτό αξίζει να δει κανείς πώς η ιδιότητα του μηχανικού έγινε ταυτόσημη με αυτή του ελεύθερου επαγγελματία. Ο απόφοιτος Πολυτεχνείου, προκειμένου να λάβει άδεια ασκήσεως επαγγέλματος και να αναζητήσει εργασία, είναι υποχρεωμένος να εγγραφεί και στον ασφαλιστικό φορέα καταβάλλοντας εισφορές χιλιάδων ευρώ σε εξαμηνιαία βάση, ανεξαρτήτως απασχόλησης και εισοδήματος. Εάν οι εισφορές δεν καταβληθούν έγκαιρα επιφέρουν προσαυξήσεις της τάξεως του 8,5%, αντίστοιχες του επιτοκίου των τραπεζών.
Η μη εγγραφή σημαίνει μη λήψη άδειας επαγγέλματος και άρα αποκλεισμός από οποιαδήποτε ευκαιρία απασχόλησης στο αντικείμενο. Φυσικά, η επαγγελματική άδεια είναι απαραίτητη και για την άσκηση ελεύθερου επαγγέλματος. Και εδώ, αρκεί μια μέρα καθυστέρησης εισφορών για να στερηθεί κανείς ασφαλιστική ενημερότητα και πρακτικά να τεθεί εκτός επαγγέλματος.
Όταν η συζήτηση φτάνει στον ιδιωτικό τομέα τα πράγματα γίνονται ακόμα πιο δύσκολα, καθώς ο εργασιακός μεσαίωνας για τους μηχανικούς υπάρχει χρόνια τώρα. Το καθεστώς της εργασίας με δελτίο παροχής υπηρεσιών είναι ο κατ' εξοχήν τρόπος απασχόλησης και συνεπάγεται αφαίρεση κάθε εργατικού δικαιώματος (ασφάλιση, άδειες, δώρα, αποζημιώσεις) ενώ ταυτόχρονα ισχύει 26% φορολόγηση από το πρώτο ευρώ χωρίς αφορολόγητο, με τις ασφαλιστικές υποχρεώσεις να τρέχουν. Αλλά ακόμα και αυτοί που ως εκ θαύματος προσλαμβάνονται στον ιδιωτικό τομέα, σε περίπτωση που ο εργοδότης δεν καταβάλει τις εισφορές ασφάλισης, το ταμείο απαιτεί από τους τυπικά μισθωτούς να τις πληρώσουν οι ίδιοι.
Τέλος, ένας μηχανικός δεν έχει «δικαίωμα» ούτε στην ανεργία, καθώς στο λεξικό του υπάρχοντος νομικού πλαισίου δεν υπάρχει ο όρος «άνεργος μηχανικός», παρά τις εισφορές που παρακρατούνται για την ενίσχυση αυτών ακόμη και από τους ίδιους. Η μόνη περίπτωση που γίνεται λόγος, είναι αυτή των προγραμμάτων «voucher», δηλαδή το σύγχρονο σκλαβοπάζαρο των ανέργων που καλύπτουν ανέξοδα τις ανάγκες των επιχειρήσεων. Στο εν λόγω πρόγραμμα έχουν γίνει δεκτοί εκατοντάδες ασφαλισμένοι του ΕΤΑΑ, δηλαδή άτομα που έχουν ήδη ασφαλιστικές υποχρεώσεις (π.χ. ΤΣΜΕΔΕ,ΤΣΑΥ), για τους οποίους δεν υπήρξε πρόνοια ασφαλιστικής κάλυψης από τον αρμόδιο φορέα. Φυσικά, ούτε λόγος για εργασιακά και λοιπά δικαίωμα, όπως συλλογικές συμβάσεις εργασίας και άδειες. Η κρίση βαφτίζεται περίοδος έκτακτης ανάγκης και μέσω μνημονίων και αντεργατικών νόμων, δημιουργείται ένα βολικό πλαίσιο για την εργοδοσία σε βάρος τον ασθενέστερων κοινωνικών στρωμάτων.
