Ρεπορτάζ των Κέιτι Ζέιμαν και Τίνα Τρέβινο-Μέρφι, για τις διαδηλώσεις μετά τη νέα αστυνομική δολοφονία, απεχθή ηχώ παρόμοιων δολοφονιών σε όλη τη χώρα.

Ο αστυ­νο­μι­κός φόνος άο­πλου μαύ­ρου νε­ο­λαί­ου συ­γκλο­νί­ζει το Μά­ντι­σον, του Ουι­σκόν­σιν.

Εκα­το­ντά­δες άν­θρω­ποι κα­τα­λαμ­βά­νουν τους δρό­μους κάθε μέρα από την Πα­ρα­σκευή, όταν ο 19χρο­νος Τόνι Ρό­μπιν­σον πυ­ρο­βο­λή­θη­κε και σκο­τώ­θη­κε από τον αστυ­νο­μι­κό Ματ Κένι στο δια­μέ­ρι­σμα φίλου του. Πε­ρισ­σό­τε­ρες δια­δη­λώ­σεις σχε­διά­ζο­νται απο Δευ­τέ­ρα (σμ σή­με­ρα) και τις επό­με­νες μέρες, με τους μα­θη­τές των λυ­κεί­ων του Μά­ντι­σον να ορ­γα­νώ­νουν αποχή από τα μα­θή­μα­τα.

Οι κι­νη­το­ποι­ή­σεις ξε­κί­νη­σαν αμέ­σως μετά τον πυ­ρο­βο­λι­σμό, από την ορ­γά­νω­ση Young, Gifted and Black (YGB) (=Νέοι Χα­ρι­σμα­τι­κοί και Μαύ­ροι), που συ­γκρο­τή­θη­κε το πε­ρα­σμέ­νο φθι­νό­πω­ρο σαν τμήμα του ανερ­χό­με­νου κι­νή­μα­τος «Οι μαύ­ρες ζωές με­τρά­νε». Μέχρι τις 11μμ, αρ­κε­τές εκα­το­ντά­δες άν­θρω­ποι είχαν συ­γκε­ντρω­θεί στη οδό Williamson, έξω από το κτί­ριο που ο Ρό­μπιν­σον είχε δο­λο­φο­νη­θεί.

Ο Ρό­μπιν­σον είχε απο­φοι­τή­σει την προη­γού­με­νη χρο­νιά από το λύ­κειο στο κο­ντι­νό Sun Prairie και ετοι­μα­ζό­ταν να ξε­κι­νή­σει μα­θή­μα­τα στο Τε­χνι­κό Κο­λέ­γιο του Μά­ντι­σον, πάνω στη Διοί­κη­ση Επι­χει­ρή­σε­ων. Η μη­τέ­ρα του, που πρό­σφα­τα είχε δια­γνω­στεί με σκλή­ρυν­ση κατά πλά­κας, βα­σι­ζό­ταν πάνω στο με­γά­λο της γιο για να τη βοη­θή­σει να φρο­ντί­σει τους αδερ­φούς του και την αδερ­φή του. Μετά το φόνο, δεν της επι­τρά­πη­κε ούτε καν να κρα­τή­σει το νεκρό σώμα του γιού της- το κρά­τη­σε η αστυ­νο­μία, χα­ρα­κτη­ρί­ζο­ντας τον Τόνι «απο­δει­κτι­κά στοι­χεία».

Μι­λώ­ντας σε μια άτυπη ολο­νυ­κτία λίγες ώρες μετά το θά­να­τό του, η για­γιά του Σάρον Ίρ­γουιν είπε στο πλή­θος:

«Ο εγ­γο­νός μου...ήταν ένα όμορ­φο αγόρι, και μην πι­στεύ­ε­τε τις ιστο­ρί­ες που λένε τι ήταν και τι δεν ήταν. Ήταν ένα ευ­γε­νι­κό παιδί που αγα­πού­σε και νοια­ζό­ταν. Μπο­ρεί να ήταν με­γα­λό­σω­μος, δεν ήταν όμως τρα­μπού­κος. Τον αγαπώ. Η ση­με­ρι­νή αδι­κία πρέ­πει να απο­κα­τα­στα­θεί...Θέλω όλοι εσείς να στα­θεί­τε μαζί και να πείτε: Δεν το θέ­λου­με άλλο αυτό...Θέλω ο θά­να­τος του εγ­γο­νού μου να ση­μά­νει κάτι...Σας ζητώ να ση­κω­θεί­τε και να πείτε ότι αυτό είναι λάθος. Σε όλον τον κόσμο ελ­πί­ζω να συμ­βαί­νει αυτό. Είναι ώρα.»

Η αστυ­νο­μι­κή εκ­δο­χή του τι συ­νέ­βη αμ­φι­σβη­τεί­ται από αυ­τό­πτεις μάρ­τυ­ρες. Οι μπά­τσοι ισχυ­ρί­ζο­νται ότι ο Κένι αντα­πο­κρί­θη­κε σε μια κλήση που πλη­ρο­φο­ρού­σε ότι ο Ρό­μπιν­σον δια­τά­ρασ­σε την κοινή ησυ­χία και τάχα απει­λού­σε αν­θρώ­πους. Υπο­τί­θε­ται ότι ο Κένι έφτα­σε στο κτί­ριο και ει­σέ­βα­λε στο δια­μέ­ρι­σμα μόλις άκου­σε τη φα­σα­ρία. Ο Κένι ισχυ­ρί­ζε­ται ότι ο Ρό­μπιν­σον του επι­τέ­θη­κε και γι αυτό άνοι­ξε πυρ. Αλλά η αστυ­νο­μία πα­ρα­δέ­χε­ται ότι ο Ρό­μπιν­σον ήταν άο­πλος, και δεν πέ­ρα­σε ούτε μισό λεπτό από την ει­σβο­λή στο δια­μέ­ρι­σμα μέχρι τους πυ­ρο­βο­λι­σμούς.

Δυο φίλοι του Ρό­μπιν­σον ήταν πα­ρό­ντες όταν σκο­τώ­θη­κε, και η αστυ­νο­μία τους είχε υπό κρά­τη­ση για ώρες χωρίς να τους απο­δό­σει κα­τη­γο­ρί­ες ή χωρίς να τους ενη­με­ρώ­σει για τον οποιον­δή­πο­τε λόγο. Η  YGB έστει­λε δι­κη­γό­ρο να βοη­θή­σει τους δυο ανή­λι­κους νέους, αλλά η αστυ­νο­μία του αρ­νή­θη­κε την πρό­σβα­ση, ισχυ­ρι­ζό­με­νη ότι οι νέοι είχαν αρ­νη­θεί τη νο­μι­κή υπο­στή­ρι­ξη.Η αστυ­νο­μία κα­τέ­σχε­σε ότι είχαν πάνω τους, συ­μπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νου ενός κι­νη­τού που θα μπο­ρού­σε να έχει φω­το­γρα­φί­ες και βί­ντεο των πυ­ρο­βο­λι­σμών.

Όταν οι άν­θρω­ποι συ­γκε­ντρώ­θη­καν στην Οδό Williamson τη νύχτα της Πα­ρα­σκευ­ής κι έμα­θαν ότι οι δυο νέοι ανα­κρί­νο­νταν στη φυ­λα­κή, δια­δή­λω­σαν ως το δη­μαρ­χείο της πόλης, ένα χι­λιό­με­τρο μα­κριά, στο κέ­ντρο του Μά­ντι­σον. Σχε­δόν 100 δια­δη­λω­τές μπή­καν μέσα στο κτί­ριο και πραγ­μα­το­ποί­η­σαν ει­ρη­νι­κή κα­θι­στι­κή δια­μαρ­τυ­ρία απαι­τώ­ντας να απε­λευ­θε­ρω­θούν οι δυο νέοι, ενώ μια μι­κρό­τε­ρη ομάδα έμει­νε απ’ έξω. Οι δια­δη­λω­τές αρ­νιό­ντου­σαν να φύ­γουν, αν δεν απε­λευ­θε­ρώ­νο­νταν τε­λι­κά και οι δυο.

Σε συ­νέ­λευ­ση της κοι­νό­τη­τας το επό­με­νο πρωί, πε­ρισ­σό­τε­ροι από 300 άν­θρω­ποι μα­ζεύ­τη­καν στην κύρια αί­θου­σα της YWCA , και πλημ­μύ­ρι­σαν μέχρι έξω το κτί­ριο. Οι διορ­γα­νω­τές ενη­μέ­ρω­σαν το πλή­θος για τις επό­με­νες δρά­σεις κι έπει­τα ο κό­σμος βγήκε στους δρό­μους. Για 4 ώρες, πε­ρισ­σό­τε­ροι από 300 άν­θρω­ποι δια­δή­λω­ναν έξω απο το πλη­σιέ­στε­ρο αστυ­νο­μι­κό τμήμα στο μέρος της δο­λο­φο­νί­ας, ζη­τώ­ντας την κα­τα­δί­κη του μπά­τσου Κένι, απαι­τώ­ντας ένα τέλος στην αστυ­νο­μι­κή βία και τις μα­ζι­κές ρα­τσι­στι­κές φυ­λα­κί­σεις.

Τους δια­δη­λω­τές το Σάβ­βα­το άκου­σε η μη­τέ­ρα του Ντό­ντρ Χά­μιλ­τον, ενός θύ­μα­τος της αστυ­νο­μί­ας του Μιλ­γουό­κι που πυ­ρο­βο­λή­θη­κε στο κε­φά­λι 14 φορές ενώ κοι­μό­ταν σε ένα πα­γκά­κι πάρ­κου τον πε­ρα­σμέ­νο Απρί­λιο. Ο μπά­τσος-φο­νιάς δε χρε­ώ­θη­κε με κα­τη­γο­ρί­ες. Η Μαρία Χά­μιλ­τον τα­ξί­δε­ψε ως το Μά­ντι­σον για να δη­λώ­σει την υπο­στή­ρι­ξή της στην οι­κο­γέ­νεια του Τόνι Ρό­μπιν­σον:

«Η καρ­διά μου βρί­σκε­ται στην οι­κο­γέ­νεια του Τόνι. Η καρ­διά μου βρί­σκε­ται σε αυτήν την κοι­νό­τη­τα... Αυτό θέλω να είναι το τε­λευ­ταίο παιδί μας για το οποίο στέ­κο­μαι μπρο­στά σε ένα πλή­θος και κλαίω. Η φωνή μας πρέ­πει να ακου­στεί τώρα. Ο ρόλος μου δεν είναι να κά­θο­μαι εδώ και να κρατώ το χέρι μιας άλλης μη­τέ­ρας. Δεν το βά­ζου­με στα πόδια. Δε κλαίω άλλο. Αγω­νί­ζο­μαι. Είναι ώρα αυτό το σύ­στη­μα να γκρε­μι­στεί.»

Η ση­μα­σία της κι­νη­το­ποί­η­σης απο­τυ­πώ­θη­κε από κά­ποιον κύριο που κα­λού­σε όλον τον κόσμο να συμ­με­τέ­χει με τα λόγια: «Κάθε 28 ώρες ένας μαύ­ρος δο­λο­φο­νεί­ται από την αστυ­νο­μία. Εί­μα­στε λίγες ώρες μα­κριά από την επό­με­νη». Και το επεί­γον της υπό­θε­σης οδή­γη­σε σε μια ακόμα με­γα­λύ­τε­ρη κι­νη­το­ποί­η­ση την επό­με­νη μέρα, όταν πε­ρί­που 700 συ­γκε­ντρώ­θη­καν μπρο­στά στο σπίτι της δο­λο­φο­νί­ας και αγρύ­πνη­σαν.

ΔΕΝ είναι η πρώτη φορά που ο μπά­τσος Κένι δο­λο­φο­νεί. Είχε εμπλα­κεί και σε άλ­λους θα­νά­σι­μους πυ­ρο­βο­λι­σμούς το 2007, αλλά απαλ­λά­χθη­κε από τις κα­τη­γο­ρί­ες.

Το Μά­ντι­σον έχει φήμη σαν φι­λε­λεύ­θε­ρη πό­λη-αλ­λά οι Αφρο­α­με­ρι­κα­νοί βιώ­νουν κάτι τε­λεί­ως δια­φο­ρε­τι­κό. Όπως  ανέ­φε­ρε η SocialistWorker.org το 2013, επι­κα­λού­με­νη τα απο­τε­λέ­σμα­τα μιας πρό­σφα­της έκ­θε­σης:

«Με την εξαί­ρε­ση δυο από τους 40 δεί­κτες, τα στα­τι­στι­κά της κο­μη­τεί­ας δεί­ξα­νε ίση ή με­γα­λύ­τε­ρες ανι­σό­τη­τες με­τα­ξύ λευ­κών και μαύ­ρων από τους εθνι­κούς μέ­σους όρους. ‘Το εντυ­πω­σια­κό με αυτές τις ανι­σό­τη­τες είναι ότι οι Αφρο­α­με­ρι­κα­νοί έφη­βοι, που απο­τε­λούν το 9% του νέου πλη­θυ­σμού του δήμου, απο­τε­λούν και το 80% σχε­δόν του κα­τα­δι­κα­σμέ­νων παι­διών από τα κρα­τι­κά σω­φρο­νι­στι­κά ιδρύ­μα­τα για παι­διά το 2011’, σύμ­φω­να με την έρευ­να. Ενώ οι Μαύ­ροι απο­τε­λού­σαν μόνο το 4,8% του συ­νο­λι­κού αν­δρι­κού πλη­θυ­σμού στο δήμο, αντι­προ­σώ­πευαν πε­ρισ­σό­τε­ρο από το 43% των φυ­λα­κί­σε­ων  κατά τη διάρ­κεια της τρέ­χου­σας χρο­νιάς (2012).»

Αυτό είναι που εν­νο­ού­σε η Λό­ριεν Κάρ­τερ, θεία του Τόνι Ρό­μπιν­σον, όταν ανα­φέρ­θη­κε στη «μικρή μας φού­σκα του Μά­ντι­σον, στο Ουι­σκόν­σιν», όταν μι­λού­σε στην ολο­νυ­κτία της Πα­ρα­σκευ­ής. Η Κάρ­τερ ανα­φέρ­θη­κε σε έρευ­νες που έδει­χναν ότι το Μά­ντι­σον ήταν ανά­με­σα στις 5 πε­ριο­χές με τις με­γα­λύ­τε­ρες ανι­σό­τη­τες για τους Αφρο­α­με­ρι­κα­νούς και ταυ­τό­χρο­να στις 3 πιο «χα­ρού­με­νες πό­λεις» γι αυ­τούς.  «Λοι­πόν, ποιος είναι χα­ρού­με­νος γι αυτό?», ανα­ρω­τή­θη­κε.

Η δο­λο­φο­νία του Τόνι Ρό­μπιν­σον μπο­ρεί να γκρε­μί­σει τα πέπλα που απο­κρύ­πτουν αυτές τις πραγ­μα­τι­κό­τη­τες από τους πε­ρισ­σό­τε­ρους κα­τοί­κους. Είναι ση­μα­ντι­κό ότι οι πυ­ρο­βο­λι­σμοί έπε­σαν σε μια γει­το­νιά που κυ­ριαρ­χούν οι λευ­κοί, γε­μά­τη με συ­νε­ται­ρι­σμούς τρο­φί­μων, απο­θή­κες φαρ­μά­κων κι εστια­τό­ρια. Η δια­δε­δο­μέ­νη πε­ποί­θη­ση στο φι­λε­λεύ­θε­ρο πλη­θυ­σμό του Μά­ντι­σον είναι ότι η αστυ­νο­μία στην πόλη, εκ­παι­δευ­μέ­νη στις με­θό­δους «αστυ­νό­μευ­σης κοι­νο­τή­των», είναι δια­φο­ρε­τι­κοί από τους κα­κό­φη­μους, βί­αιους μπά­τσους της Νέας Υόρ­κης ή του Λος Άν­τζε­λες-κι επο­μέ­νως, η δο­λο­φο­νία ενός άο­πλου Μαύ­ρου εφή­βου «δεν θα μπο­ρού­σε να συμ­βεί εδώ».

Αλλά η ρα­τσι­στι­κή αδι­κία κυ­ριαρ­χεί και στο Μά­ντι­σον, κι αυτή ευ­θύ­νε­ται σε με­γά­λο βαθμό για τη μα­χη­τι­κή απά­ντη­ση στο θά­να­το του Τόνι Ρό­μπιν­σον.

Μετά τη δο­λο­φο­νία του Μάικ Μπρά­ουν στο Φέρ­γκιου­σον, του Μι­ζού­ρι, το πε­ρα­σμέ­νο κα­λο­καί­ρι, η ορ­γά­νω­ση «Young, Gifted and Black»,  όχι μόνο εστί­α­σε στις ρα­τσι­στι­κές ανι­σό­τη­τες στο σύ­στη­μα της ποι­νι­κής δι­καιο­σύ­νης στην κο­μη­τεία του Dane, αλλά επι­πλέ­ον εγεί­ρει αι­τή­μα­τα για τη δια­κο­πή της χρη­μα­το­δό­τη­σης για την κα­τα­σκευή νέας φυ­λα­κής στην πόλη, για την απε­λευ­θέ­ρω­ση 350 μαύ­ρων κρα­του­μέ­νων για μι­κρο­ε­γκλή­μα­τα φτώ­χειας, και για την κα­τάρ­γη­ση της «απο­μό­νω­σης» στη φυ­λα­κή. Η δη­μό­σια ανταλ­λα­γή επι­στο­λών της ορ­γά­νω­σης με τον αρ­χη­γό της αστυ­νο­μί­ας του Μά­ντι­σον Μάικλ Κόβαλ, τρά­βη­ξε ακόμα πε­ρισ­σό­τε­ρο την προ­σο­χή στην υπό­θε­ση της ρα­τσι­στι­κής δι­καιο­σύ­νης.  Σή­με­ρα η ορ­γά­νω­ση αντι­με­τω­πί­ζει ένα νέο ζω­τι­κής ση­μα­σί­ας  αγώνα. «Σαν μέλη της YGB», είπε ο Άλιξ Σά­μπαζ, ένας από τους ηγέ­τες της, «το βλέ­που­με σαν μια άλλη διά­στα­ση της κρα­τι­κής βίας ενά­ντια στο μαύρο πλη­θυ­σμό, και δε θα στα­μα­τή­σου­με μέχρι να απο­κα­τα­στα­θεί δι­καιο­σύ­νη».