Ερευνητές/τριες και Διδάσκοντες/σσες σε πανεπιστήµια και ερευνητικά κέντρα: Από την εργασιακή επισφάλεια στην ίδρυση σωµατείου

Σε επί­πε­δο ακα­δη­µαϊ­κής ιδιό­τη­τας, πε­ρι­λα­µβά­νει κα­ταρ­χάς ένα ση­µα­ντι­κό αρι­θµό Υπο­ψη­φί­ων Δι­δα­κτό­ρων/ισσών που εκ­πο­νούν την δι­δα­κτο­ρι­κή τους δια­τρι­βή ή/και ταυ­τό­χρο­να  ερ­γά­ζο­νται σε κά­ποιο ερευ­νη­τι­κό πρό­γρα­µµα σε κά­ποιο ίδρυ­µα. Πε­ρι­λα­µβά­νει µε­τα­δι­δά­κτο­ρες/ισσες (post-doc) που έχουν ολο­κλη­ρώ­σει τη δια­τρι­βή τους και είτε ερ­γά­ζο­νται σε ερευ­νη­τι­κά προ­γρά­µµα­τα ή ανα­ζη­τούν την επό­µε­νη ευ­και­ρία απα­σχό­λη­σής τους (ή και συχνά αυ­το­α­πα­σχό­λη­σης) µέσω προ­κη­ρύ­ξε­ων για χρη­µα­το­δό­τη­ση από το ΕΛΙ­ΔΕΚ (Ελ­λη­νι­κό Ίδρυ­µα Έρευ­νας & Και­νο­το­µί­ας), το ΙΚΥ (Ίδρυ­µα Κρα­τι­κών Υπο­τρο­φιών), ή προ­γρά­µµα­τα ΕΣΠΑ, και οι οποιοι/ες συχνά µε­τα­τρέ­πο­νται σε πε­ρι­πλα­νώ­µε­νους επι­σφα­λώς ερ­γα­ζό­µε­νους από το ένα πα­νε­πι­στή­µιο ή ερευ­νη­τι­κό κέ­ντρο στο άλλο. Μπο­ρεί να πε­ρι­λα­µβά­νει, επι­πλέ­ον, ακόµα και µε­τα­πτυ­χια­κούς φοι­τη­τές/τριες που ερ­γά­ζο­νται στην έρευ­να στα ερ­γα­στή­ρια πα­νε­πι­στη­µί­ων ή σε ερευ­νη­τι­κά κέ­ντρα. Mαζί µε τους ερευ­νη­τές/τριες και οι συ­µβα­σιού­χοι Δι­δά­σκο­ντες/σσες: Κά­το­χοι δι­δα­κτο­ρι­κού (και συχνά ερευ­νη­τι­κής πρου­πη­ρε­σί­ας) χωρίς µό­νι­µη θέση απα­σχό­λη­σης, που ανά έτος αι­τού­νται στα σχε­τι­κά προ­γρα­µµά­τα δι­δα­σκα­λί­ας που πρό­σφα­τα υιο­θε­τή­θη­καν από το κρά­τος όπως το “Πρό­γρα­µµα από­κτη­σης ακα­δη­µαϊ­κής δι­δα­κτι­κής εµπει­ρί­ας σε νέους επι­στή­µο­νες” (χρη­µα­το­δό­τη­σης ΕΣΠΑ) ή το “Πρό­γρα­µµα Ακα­δη­µαϊ­κών Υπο­τρό­φων”.

Σε ερ­γα­σια­κό επί­πε­δο πε­ρι­λα­µβά­νει συ­να­δέλ­φους/ισσες που δου­λεύ­ουν µε «µπλο­κά­κι» (ως ελεύ­θε­ροι επαγ­γε­λµα­τί­ες) και µε συ­µβά­σεις πα­ρο­χής έργου πα­ρό­λο που προ­σφέ­ρουν πλήρη και εξαρ­τη­µέ­νη ερ­γα­σία, Υπο­ψή­φιους Δι­δά­κτο­ρες/ισσες µε υπο­τρο­φία (χρη­µα­το­δό­τη­ση που κα­τα­βάλ­λε­ται από συ­γκε­κρι­µέ­νους φο­ρείς για την εκ­πό­νη­ση δι­δα­κτο­ρι­κής δια­τρι­βής και θε­ω­ρεί­ται «υπο­τρο­φία» και όχι µι­σθός – µε ότι αυτό ση­µαί­νει για τα επα­κό­λου­θα, ανύ­παρ­κτα συ­νή­θως, ερ­γα­σια­κά δι­καιώ­µα­τα), Υπο­ψή­φιους Δι­δά­κτο­ρες/σσες που προ­σφέ­ρουν επι­κου­ρι­κό δι­δα­κτι­κό έργο (µε ελά­χι­στες, ή κά­ποιες φορές ανύ­παρ­κτες αµοι­βές), άλλες και άλ­λους που δου­λεύ­ουν χωρίς κά­ποια σύ­µβα­ση, και άλ­λους/ες, ακόµα πιο αό­ρα­τους και αό­ρα­τες που ερ­γά­ζο­νται ακόµα και χωρίς αµοι­βή. Στις πε­ρισ­σό­τε­ρες από αυτές τις πε­ρι­πτώ­σεις, ακόµα και στην πε­ρί­πτω­ση πα­ρο­χής ερευ­νη­τι­κού έργου µε σύ­µβα­ση, οι ερευ­νη­τές/τριες δεν απο­λα­µβά­νουν ασφα­λι­στι­κών ει­σφο­ρών – αντί­θε­τα υπο­χρε­ού­νται να τις κα­τα­βά­λουν ατο­µι­κά µε βάση το κα­θε­στώς του ελεύ­θε­ρου επαγ­γε­λµα­τία, ακόµα και όταν ερ­γά­ζο­νται σε µόνο ένα ίδρυ­µα/ερ­γο­δό­τη. Το ίδιο ερ­γα­σια­κό κα­θε­στώς ισχύ­ει και για τους/ις Δι­δά­σκο­ντες/ουσ­σες, που πα­ρέ­χουν δι­δα­κτι­κό έργο συ­νή­θως µε συ­µβά­σεις έργου, για µικρά χρο­νι­κά δια­στή­µα­τα συ­νή­θως ενός εξα­µή­νου ή ενός έτους, πα­ρό­λο που στην πρα­γµα­τι­κό­τη­τα κα­λύ­πτουν πά­γιες και διαρ­κείς ανά­γκες των ιδρυ­µά­των, λόγω των ση­µα­ντι­κών κενών που έχουν προ­κύ­ψει από τις µειω­µέ­νες προ­σλή­ψεις µό­νι­µου προ­σω­πι­κού τα τε­λευ­ταία χρό­νια.

Σε επί­πε­δο γε­ω­γρα­φί­ας των τόπων ερ­γα­σί­ας, πε­ρι­λα­µβά­νει συ­να­δέλ­φισ­σες/ους που εκ­πο­νούν την δι­δα­κτο­ρι­κή τους δια­τρι­βή δου­λεύ­ο­ντας από το χώρο του σπι­τιού τους καθώς δεν τους προ­σφέ­ρε­ται χώρος ερ­γα­σί­ας στο πα­νε­πι­στή­µιο που ανή­κουν, άλ­λους και άλλες που µπο­ρεί να ερ­γά­ζο­νται σε πάνω από ένα ιδρύ­µα­τα ταυ­τό­χρο­να, συχνά σε δια­φο­ρε­τι­κές πό­λεις της χώρας, για να εξα­σφα­λί­ζουν έναν ικα­νο­ποι­η­τι­κό µισθό, και συ­µβα­σιού­χους δι­δά­σκο­ντες που κάθε βδο­µά­δα χρειά­ζε­ται να µε­τα­κι­νού­νται από τον τόπο κα­τοι­κί­ας τους προς στην πόλη και το ίδρυ­µα που δι­δά­σκουν το συ­γκε­κρι­µέ­νο ακα­δη­µαϊ­κό εξά­µη­νο ή έτος.

Εδώ και λίγα χρό­νια όλες και όλοι οι πα­ρα­πά­νω ξε­κι­νή­σα­µε να συ­ζη­τά­µε και να ορ­γα­νω­νό­µα­στε. Η ανα­γκαιό­τη­τα είχε φανεί ήδη, όταν τα προη­γού­µε­να χρό­νια πάρ­θη­καν κά­ποιες πρω­το­βου­λί­ες δια­δι­κτυα­κά, φέρ­νο­ντας σε επαφή αν­θρώ­πους απο­µα­κρυ­σµέ­νους χω­ρι­κά, που ενώ­θη­καν κάτω από την πίεση συ­γκε­κρι­µέ­νων προ­βλη­µά­των που χα­ρα­κτή­ρι­ζαν τις προ­κη­ρύ­ξεις υπο­τρο­φιών δια­φό­ρων φο­ρέ­ων.

Πλέον, µε τις συ­ζη­τή­σεις και τις πρω­το­βου­λί­ες να έχουν προ­χω­ρή­σει, έχει δη­µιουρ­γη­θεί το Πα­νελ­λα­δι­κό Σω­µα­τείο Ερ­γα­ζο­µέ­νων στην Έρευ­να και την Τρι­το­βά­θµια Εκ­παί­δευ­ση. Η ανα­γκαιό­τη­τά του είναι τε­ρά­στια και ο ρόλος του κρί­σι­µος: Να κα­λύ­ψει όσες και όσους ερ­γά­ζο­νται αό­ρα­τα στην έρευ­να και τη δι­δα­σκα­λία, σε συν­θή­κες επι­σφά­λειας, χωρίς δι­καιώ­µα­τα, χωρίς συν­δι­κα­λι­στι­κή κά­λυ­ψη, πε­ρα­στι­κές/οι και ανα­κυ­κλώ­σι­µες/οι από τα ιδρύ­µα­τα. Να συ­ζη­τά σε βάθος, να βρί­σκει λύ­σεις και να διεκ­δι­κεί µα­χη­τι­κά ζη­τή­µα­τα του κλά­δου. Να διεκ­δι­κή­σει τη γεν­ναία αύ­ξη­ση της δη­µό­σιας χρη­µα­το­δό­τη­σης για την έρευ­να σε πα­νε­πι­στή­µια και δη­µό­σια ερευ­νη­τι­κά κέ­ντρα, αλλά και την αύ­ξη­ση των µό­νι­µων θέ­σε­ων ερ­γα­σί­ας µε τη θε­σµο­θέ­τη­ση εν­διά­µε­σων βα­θµί­δων δι­δα­κτι­κού και ερευ­νη­τι­κού προ­σω­πι­κού εντός των ιδρυ­µά­των. Να πα­λέ­ψει για πα­νελ­λα­δι­κή σύ­µβα­ση ερ­γα­σί­ας ερευ­νη­τή/τριας, ορί­ζο­ντας έναν ελά­χι­στο αξιο­πρε­πή µισθό για τους ερ­γα­ζό­µε­νους/ες στην έρευ­να καθώς και τα ερ­γα­σια­κά δι­καιώ­µα­τα ωρα­ρί­ου και ασφά­λι­σης. Και να είναι ένα σω­µα­τείο ανοι­χτό, µα­ζι­κό και κυ­ρί­ως ενω­τι­κό και ως προς τον κόσµο του κλά­δου αλλά και προς τα έξω, σε συ­ντο­νι­σµό µε άλλα κο­µµά­τια που ερ­γά­ζο­νται στην έρευ­να και την δι­δα­σκα­λία, πρω­το­βου­λί­ες και συλ­λό­γους στο εσω­τε­ρι­κό της χώρας αλλά και διε­θνώς, που αντι­µε­τω­πί­ζουν αντί­στοι­χα ζη­τή­µα­τα. Ενά­ντια στον κα­τα­κε­ρµα­τι­σµό και την επι­σφά­λεια, την µε­τα­νά­στευ­ση και την ερ­γα­σια­κή εξό­ντω­ση, να προ­τά­ξει συλ­λο­γι­κές λύ­σεις για την ανα­γνώ­ρι­ση της έρευ­νας ως ερ­γα­σία και την διεκ­δί­κη­σή της ως ερ­γα­σία µε δι­καιώ­µα­τα.

Στις πρώ­τες εκλο­γές του νέου σω­µα­τεί­ου (11-12 Δε­κέ­µβρη), δυ­νά­µεις της ρι­ζο­σπα­στι­κής και ενω­τι­κής Αρι­στε­ράς και ανέ­ντα­χτες-οι θα συ­µµε­τέ­χου­µε µε το σχήµα «ΑΝΤΙ/ΘΕΣΗ - Για το δι­καί­ω­µα στην έρευ­να και την ερ­γα­σία µε δι­καιώ­µα­τα». Η µα­ζι­κή συ­µµε­το­χή και τα καλά απο­τε­λέ­σµα­τα θα δώ­σουν τη δύ­να­µη και το κύρος που χρεια­ζό­µα­στε για να ξε­κι­νή­σου­µε το νέο έτος δρά­σεις και κα­µπά­νιες.

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά