Μπορούμε να βγάλουμε το ρατσιστικό δηλητήριο από τη σκέψη των συμπολιτών μας.
Ο Δήμος Θεσσαλονίκης σε συνεργασία με τη ΜΚΟ "Άρσις" αποφάσισε από το καλοκαίρι να δημιουργήσει ξενώνα για έξι μονογονεϊκές οικογένειες πολιτικών προσφύγων (σύνολο 28 άτομα, επί το πλείστον παιδιά) στις εγκαταστάσεις των παλιών στάβλων της Κ.Τούμπας, χρησιμοποιώντας κονδύλια της ΕΕ. Αργότερα ο Δήμος ανακοίνωσε και συνολικότερη ανάπλαση του χώρου, χωρίς όμως συγκεκριμένη χρηματοδότηση. Τα ερειπωμένα αυτά κτίρια λειτουργούν ως αποθήκες ηλεκτρολογικού εξοπλισμού και χημικών σήμανσης, αποτελώντας πηγή ανθυγιεινών και καρκινογόνων ουσιών για τους γύρω κατοίκους εδώ και δεκαετίες.
Ακροδεξιά τακτική και απάντηση
Η ακροδεξιά, μια χούφτα χρυσαυγίτες και λοιπός θίασος, άδραξε τις αφορμές που έδωσε η διοίκηση Μπουτάρη: πρώτα την απουσία ενημέρωσης και διαβούλευσης με την τοπική κοινωνία, μετά τον χαρακτηρισμό όλων των κατοίκων ως ρατσιστών και κυρίως την πολυετή αδιαφορία για τα πραγματικά προβλήματα της γειτονιάς και τη γενική μνημονιακή αναξιοπιστία του.
Η ακροδεξιά εμφανίστηκε ως “Επιτροπή Κατοίκων Τούμπας”, οργάνωσε συνελεύσεις στη γειτονιά και μάζεψε υπογραφές, καλώντας να αντιταχθεί στη δημιουργία του Φιλοξενείου και την "υποβάθμιση της γειτονιάς" και ανάρτησε (χωρίς έγκριση από τις "συνελεύσεις") πανό κατά των πολιτικών προσφύγων. Βέβαια τα φασιστοειδή καμία σχέση με δημοκρατικές διαδικασίες δεν έχουν. Χρησιμοποιούσαν τον όρο "συνέλευση" για να κάνουν τις ανακοινώσεις τους και ως προκάλυμμα των δικών τους δράσεων (μπλογκ, ανάρτηση ρατσιστικών πανό κλπ), χωρίς να αποφασίζονται συλλογικά οι όποιες κινήσεις, τραμπουκίζοντας κάθε αντίθετη άποψη, ακόμη και τον ιδιοκτήτη που αφελώς παραχώρησε τον ξενοίκιαστο χώρο του στην "επιτροπή" και τώρα δέχεται απειλές για να μην αλλάξει γνώμη...
Στο μεταξύ, τοπικές συλλογικότητες, αντιφασιστικές/αντιρατσιστικές και πολιτικές οργανώσεις δημιουργήσαμε ένα συντονιστικό, με στόχο να παρέμβουμε στη γειτονιά, στηρίζοντας τη δημιουργία του Φιλοξενείου, ξεκαθαρίζοντας από τη μια ότι δεν έχουμε αυταπάτες ούτε για τις "αντιρατσιστικές ευαισθησίες" του Μπουτάρη ούτε για την ορθή διαχείριση του Ξενώνα από μια ΜΚΟ, αλλά από την άλλη ότι σε καμία περίπτωση το Φιλοξενείο δεν αποτελεί απειλή για τη γειτονιά. Ότι "έχει θέση στην προσφυγική Τούμπα" και ότι οι ανάγκες της γειτονιάς δεν έρχονται σε αντιπαράθεση με τη δημιουργία του Ξενώνα, όπως προβάλλουν οι ακροδεξιοί. Κυκλοφορήσαμε αφίσα με αιτήματα τη δημιουργία του ξενώνα και την συνολική ανάπλαση και αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων χώρων στην Τούμπα.
Η τελευταία "συνέλευση"
Στην "συνέλευση κατοίκων Τούμπας" -όπως την ονομάζουν- την Τετάρτη 17/9 παρευρέθηκαν γύρω στα 150 άτομα, από την περιοχή αλλά και εκτός. Οι περισσότεροι άνθρωποι που αντιλαμβάνονταν τη ρατσιστική προπαγάνδα ως απειλή για όλη την πόλη, από διάφορες οργανώσεις και δημοτικές κινήσεις. Ανάμεσά τους μέλη αντιρατσιστικών-αντιφασιστικών οργανώσεων (ΚΑΡ, ΚΕΕΡΦΑ, Αντιρατσιστική κ.α.), κομμάτων της Αριστεράς (ΣΥΡΙΖΑ, ΚΚΕ, ΚΚΕ μ-λ, Ξεκίνημα κ.α.), του αναρχικού χώρου, μέλη κι επικεφαλής δημοτικών παρατάξεων του ΣΥΡΙΖΑ, του ΚΚΕ και των Οικολόγων και μια αντιδήμαρχος του Μπουτάρη. Αλλά και μη οργανωμένοι κάτοικοι με αντιρρήσεις και επιφυλάξεις για το Φιλοξενείο, πάντως πολύ λιγότεροι από την προηγούμενη παρόμοια “συνέλευση”.
Έχει αξία να πούμε πώς αντιλαμβάνονταν οι μάλλον οργανωμένοι ακροδεξιοί ή χρυσαυγίτες -πέντε ή έξι άτομα- την “συνέλευση” που έστησαν. Ξεκίνησαν με μια 25λεπτη "ενημέρωση" της δικηγόρου Μ. Φιλιππίδου, από τους επικεφαλής των "κατά" του ξενώνα. Μεταξύ άλλων συκοφαντικών, ανέφερε ότι η έλευση ταλαιπωρημένων προσφύγων στη γειτονιά θα οδηγήσει στην περεταίρω υποβάθμιση και γκετοποίησή της, ότι θα φοβούνται να κυκλοφορήσουν τη νύχτα, ότι δεν είναι δυνατόν τα παιδιά τους να παίζουν δίπλα στους πρόσφυγες. Η συνταξιούχος δικηγόρος έκανε έκκληση στους φτωχούς και άνεργους περιοίκους να αντιδράσουν, ζώντας σε μια περιοχή ήδη επιβαρυμένη από τον...ΟΚΑΝΑ στο Θεαγένειο, το Παπάφειο Ορφανοτροφείο, το ΚΑΠΗ και τα συσσίτια στην Αγ. Βαρβάρα, όπως και τον κοινωνικό χώρο της ΥΦΑΝΕΤ! Αυτοί πρέπει να απαιτούν μόνο παιδικούς σταθμούς και παιδικές χαρές! Προσπάθησε δηλαδή να συσπειρώσει τον κόσμο τάχα για τις πραγματικές του ανάγκες, μιας που όντως υπάρχει μεγάλη έλλειψη παιδικών σταθμών, αλλά για να τον στρέψει ενάντια σε άλλες ευάλωτες ομάδες, από τους άρρωστους τοξικομανείς ως τους αναρχικούς και τα ορφανά.
Μετά από την ομιλία της, διάφοροι θέλησαν να τοποθετηθούν, το κλίμα όμως δυναμίτιζαν δυο-τρια φασιστοειδή. Έτσι, ένας μετριοπαθής κάτοικος, όπως και ο πανεπιστημιακός και κάτοικος της περιοχής Γ. Τσιάκαλος που τασσόταν υπέρ του ξενώνα, δεν κατάφεραν να ολοκληρώσουν. Χαρακτηριστικό είναι ότι οι πιο φανατισμένοι απαιτούσαν από όποιον ζητούσε το λόγο να πει πρώτα ποιος είναι, την ιδιότητά του και πού ακριβώς μένει, αμφισβητούσαν ότι είναι της γειτονιάς, ενώ μια “κυρία” κραύγαζε "δεν σε ξέρω, δεν μπορείς να μιλήσεις"! Στον επόμενο αριστερό, κάτοικο δυο δρόμους παρακάτω, η καθωσπρέπει δικηγόρος αφαίρεσε τον λόγο κόβοντας το ρεύμα της μικροφωνικής!
Σε αυτήν την πρόκληση “τσίμπησαν” κάποιοι αναρχικοί νεολαίοι και τα χειρότερα αποσόβησαν οι ψυχραιμότεροι.
Η διαδικασία συνεχίστηκε από την αντιρατσιστική πλευρά με μια ντουντούκα, ενώ κανένας από τους ακροδεξιούς δεν ξαναπήρε το λόγο.
Οι φόβοι των κατοίκων – Τι απαντάμε
Κατά τη διάρκεια αλλά και μετά το τέλος των ομιλιών, κουβεντιάσαμε με αρκετούς κατοίκους σε "πηγαδάκια". Επιχειρήματα τύπου “είμαστε ήδη πυκνοκατοικημένοι”, "θα φέρνουν και τα ξαδέρφια τους”, τα αρσενικά μέλη των οικογενειών και οι αλλόθρησκοι “θα κάνουν εγκλήματα”, “ο ξενώνας θα είναι βρώμικος” μπορούσαν να απαντηθούν λογικά. Όμως με δυσκολία, αφού ο κόσμος δέχεται επί σειρά δεκαετιών “προπαρασκευαστική” ρατσιστική προπαγάνδα, όχι τόσο από τους χρυσαυγίτες, αλλά από τα ΜΜΕ. Αυτό εξηγεί και την αντίφαση οι περισσότεροι να εμφανίζονταν καταρχάς αρνητικοί στους νέους μετανάστες, ενώ ταυτόχρονα παραδέχονταν ότι οι τόσοι πολλοί μετανάστες της γειτονιάς (Αρμένιοι, Αλβανοί, Ρώσοι κλπ) κανένα πρόβλημα δεν έχουν δημιουργήσει.
Μέσα από όλα αυτά εκφραζόταν και η δίκαιη αγανάκτηση απέναντι στον Μπουτάρη που τόσα χρόνια δεν έχει κάνει τίποτα για ελλείψεις της γειτονιάς και τώρα ξαφνικά φαίνεται να έρχεται να κάνει κάτι "για άλλους" (“για να τα πάρει”, όπως έλεγαν).
Στην κουβέντα βλέπαμε ότι το κλίμα βελτιωνόταν και βρίσκαμε κοινό έδαφος όταν καταδεικνύαμε τους πραγματικούς υπαίτιους για την κατάσταση που βιώνει και αυτή όπως και κάθε γειτονιά. Την κυβέρνηση και τις μνημονιακές πολιτικές που υποβαθμίζουν τις ζωές μας. Αυτοί είναι οι κοινοί εχθροί των φτωχών και όχι οι μετανάστες και οι πρόσφυγες που αντιμετωπίζουν παρόμοια προβλήματα με εμάς, σε πολλαπλάσιο βαθμό.
Οι ξενώνες προσφύγων, όπως και οι ξενώνες αστέγων, τα γηροκομεία, οι βρεφονηπιακοί σταθμοί, οι παιδικές χαρές, τα νοσοκομεία, είναι κοινωνικές υπηρεσίες αναγκαίες για κάθε γειτονιά και για όλους τους κατοίκους. Πρόβλημα δεν αποτελεί καμιά κοινωνική δομή, αλλά ενδεχομένως ο τρόπος που λειτουργεί (όπως αν ένα νοσοκομείο δεν μεριμνά για τις συνθήκες υγιεινής, αυτό μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα στη γειτονιά). Γι’ αυτό, το αίτημα δε πρέπει να είναι να μη γίνει ο ξενώνας, αλλά να λειτουργήσει σωστά (πράγμα που μια ΜΚΟ δεν μπορεί να εξασφαλίσει, άρα θα μπορούσαν να απαιτούν να περάσει σε δημόσιο έλεγχο). Ασφαλώς, αυτό προϋποθέτει κουβέντα με τους κατοίκους σε ήρεμη βάση κατανοώντας τους προβληματισμούς και τους φόβους τους, χωρίς εξαρχής εντάσεις και χαρακτηρισμούς τύπου "είσαι φασίστας", όπως κάποιοι επιλέγουν να χρησιμοποιούν, εντείνοντας το εχθρικό κλίμα…
Κατά δεύτερον, μέσα από αυτή την αναστάτωση και κινητοποίηση των κατοίκων, προβάλλει η ανάγκη να χτιστεί μια πραγματική και δημοκρατική επιτροπή κατοίκων, που θα συζητά και θα αποφασίζει για τις ανάγκες της γειτονιάς. Διαφορετικά, την αγανάκτηση του κόσμου καρπώνεται ο κάθε φασίστας, που με στρεβλό τρόπο καταπιάνεται πρώτος με υπαρκτά και ανύπαρκτα προβλήματα.
Γι’ αυτό και το συντονιστικό που δημιουργήσαμε καλεί τους κατοίκους σε ανοιχτή συνέλευση την Τετάρτη 24/9, 19:00 στον ίδιο χώρο, με στόχο να συζητήσουν και να διεκδικήσουν από το Δήμο και το κράτος ό,τι θεωρούν πως χρειάζεται η γειτονιά.
Μια συνέλευση πραγματικά "ανοιχτή", που δε θα κλείνει το μικρόφωνο σε όποιον διαφωνεί. Και με βασικό τον ρόλο της Αριστεράς που πρέπει, με τα κόμματα και τις δημοτικές κινήσεις της, να πρωτοστατήσει όχι μόνο στην ανάδειξη αλλά και στην αγωνιστική επίλυση των προβλημάτων. Άλλωστε από αυτήν την πλευρά και όχι από τα φασιστοειδή είχαν υψωθεί οι όποιες αντιστάσεις στην πραγματική υποβάθμιση της πόλης, π.χ. με τα κλεισίματα των νοσοκομείων της. Έχουμε ήδη αργήσει, ενώ θα χρειαστεί μακρόχρονη παρέμβαση. Μα όπως φάνηκε, μπορούμε να βγάλουμε το ρατσιστικό δηλητήριο από τη σκέψη των συμπολιτών μας.