"Φράχτης σημαίνει πρόσφυγες πνιγμένοι"

“Μια χαρά είναι ο φράχτης. Βρήκαμε την ησυχία μας.

Δεν περνάει κανείς”

Αυτή θα μπορούσε να είναι η προκλητική συνόψιση μιας κοινωνίας, που δεν διστάζει να κανιβαλίσει τους πιο αδύναμους. Φράση ανθρώπων, που νιώθοντας αδύναμοι να τα βάλουν με τον πραγματικό εχθρό που τους “κλέβει” τις ζωές, επιλέγουν να στραφούν στον ανυπεράσπιστο. Γενικεύουν τη δική τους προσωπική αδυναμία και την κάνουν υπόθεση συνολική. Και θα ήταν, πράγματι, μια απελπιστική διαπίστωση, εάν δεν ήταν παρά μόνο η μία όψη του νομίσματος. Η άλλη, εκδηλώθηκε με μια μεγάλη -για τα δεδομένα της περιοχής και της πολιτικής συγκυρίας- κινητοποίηση ενάντια στον φράχτη του Έβρου, το Σάββατο, στις 31 του Οκτώβρη.

Η κινητοποίηση, στην οποία κάλεσε το Συντονιστικό Ενάντια στον Φράχτη του Έβρου, συγκίνησε εκατοντάδες ανθρώπους που διέσχισαν τη μισή Ελλάδα για να φθάσουν εκεί ταξιδεύοντας επί ώρες και να κάνουν το λιγότερο που θα μπορούσαν να κάνουν. Να φωνάξουν απλά και ξεκάθαρα: “Φράχτης σημαίνει πρόσφυγες πνιγμένοι”. Πόσο πιο καθαρό να γίνει; Πόσο πιο καθαρά να διατυπωθεί ότι όσο παραμένει στη θέση του αυτός ο φράχτης, τα κύματα των προσφύγων -μην έχοντας καμία άλλη δυνατότητα- θα στραφούν στο “θυμωμένο”, ειδικά αυτή την εποχή, Αιγαίο; Πόσο πιο άμεσα να εκφράσει κάποιος ότι ο ορθωμένος φράχτης στη στεριά συνεπάγεται απώλεια ανθρώπων στις θάλασσες;  

Σταγόνα σε έναν ωκεανό γενικότερης αδιαφορίας η χθεσινή κινητοποίηση; Μάλλον όχι, αν σκεφτεί κανείς τη συγκλονιστική αλληλεγγύη που έχουν δείξει όλους αυτούς τους μήνες άνθρωποι στα νησιά του Αιγαίου, στην Ειδομένη, σε γειτονιές της Αθήνας, στη Θεσσαλονίκη, σε όλες σχεδόν τις πόλεις της Ελλάδας, που ξεκινούν από την ελάχιστη υλική προσφορά και φτάνουν μέχρι την ολοκληρωτική αφοσίωση και δέσμευση σε αυτό. Αρκεί, όμως αυτό; Ασφαλώς όχι, είναι ωστόσο ένα καλό σημείο εκκίνησης. Στην αθλιότητα των “hot spots” της Ευρωπαϊκής Ένωσης εμείς αντιπαραβάλλουμε τα δικά μας κινηματικά “hot spots” και είναι τα σημεία εκείνα όπου (ξανα)βρίσκουμε την αξία της συντροφικότητας, της αλληλεγγύης, του κοινού αγώνα και του δοσίματος σε κάτι που υπερβαίνει -σε τελική ανάλυση- όλους και όλες εμάς.            

Σχεδόν 500 άνθρωποι, λοιπόν, από κινήματα και πολιτικές συλλογικότητες από διάφορα μέρη της Ελλάδας, από Θεσσαλονίκη, Κομοτηνή, Αθήνα, Πάτρα, Γιάννενα, προσπάθησαν να φτάσουν στον φράχτη για να διαμαρτυρηθούν για το αυτονόητο. Καταφέραμε να φτάσουμε μέχρι τις Καστανιές. Το τελευταίο χωριό πριν από το Φράχτη. Η κυβέρνηση απάντησε με καταστολή. Θα ήταν αναμενόμενο, αν στη θέση των κυβερνώντων βρίσκονταν άνθρωποι που δεν υποκρίνονταν για τα αντιρατσιστικά τους αισθήματα. Υπάρχει μια σκληρή έκφραση που χαρακτηρίζει την κατάσταση εκείνη όπου ως πρωθυπουργός εκφράζεις τη συμπάθειά σου “για τα νεκρά παιδάκια”, αλλά την ίδια στιγμή αρνείσαι σε αυτά το δικαίωμα να ζήσουν. Είναι ωμότατος φαρισαϊσμός και απόλυτη υποταγή στο σχέδιο του πολιτικού σου –υποτίθεται- εχθρού. Για να είσαι αντιρατσιστής/στρια, δεν αρκεί να το δηλώσεις. Πρέπει και να μπορείς να το αποδεικνύεις με τις πράξεις σου.

Και τι δηλώνουν οι πράξεις μιας κυβέρνησης που διατηρεί ανέπαφο τον φράχτη στον Έβρο και δεν φροντίζει να διέρχονται από το έδαφός της με ασφάλεια άνθρωποι κυνηγημένοι; Τι δηλώνουν οι πράξεις μιας κυβέρνησης που δίνει εντολή στα ΜΑΤ να καταστείλουν διαδηλωτές, που υπερασπίζονται το αυτονόητο δικαίωμα στη ζωή για χιλιάδες πρόσφυγες; Τι δηλώνουν οι πράξεις μιας κυβέρνησης που δίνει εντολή να ριχτούν δακρυγόνα μέσα σε κατοικημένα χωριά; Τι δηλώνουν οι πράξεις μιας κυβέρνησης, που ένα χρόνο πριν, αρκετά από τα μέλη της και μέλη του ΣΥΡΙΖΑ ταυτόχρονα, διαδήλωναν εισπράττοντας τότε αυτοί/ές τα δακρυγόνα; Δηλώνουν ότι έχουν αλλάξει προ πολλού στρατόπεδο. Είχαν ήδη συνθηκολογήσει, όταν έδεναν χειροπόδαρα εργαζόμενους, ανέργους, νεολαία με το τρίτο -και επαχθέστερο όλων- μνημόνιο. Με την τελευταία τους ενέργεια με αφορμή την κινητοποίηση στον Έβρο έχει διαρραγεί πλέον κάθε σχέση με το αντιρατσιστικό κίνημα. Λεωφορεία “συνοδευόμενα” από περιπολικά, ασφαλίτες, ΜΑΤ, κλούβες, φραγμός από διμοιρίες, δακρυγόνα, χημικά, καταστολή. Πόση “αριστερή ευαισθησία” –πράγματι- να χωρέσει μέσα σ’ όλα αυτά;

Την ημέρα της πανελλαδικής κινητοποίησης στον Έβρο άλλα δύο ναυάγια ήρθαν να προστεθούν στον μακρύ και θλιβερό κατάλογο των τελευταίων μηνών. Ένας κατάλογος που θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί, εάν υπήρχε η στοιχειώδης πρόνοια και κυρίως η πολιτική απόφαση να βρεθεί ασφαλής τρόπος διέλευσης των προσφύγων και των μεταναστών.  

Επειδή με τους θρήνους, τα ευχολόγια και τις διαπιστώσεις ο κόσμος δεν έχει προχωρήσει ούτε βήμα, αυτό που αντιστοιχεί στην Αριστερά και τα κινήματα είναι να πιάσουν το νήμα που ξετυλίγεται από την τελευταία κινητοποίηση στον Έβρο, που περνάει μέσα από τις κινήσεις αλληλεγγύης, για να το προχωρήσει λίγο παρακάτω. Και επειδή η κατάσταση είναι σε οριακό σημείο πλέον, καθώς κάθε μέρα μετράμε πόσοι ακόμα δολοφονήθηκαν στα παγωμένα νερά, χρειάζεται να χρησιμοποιήσουμε όλα τα εργαλεία που έχουμε στα χέρια μας.

Ξεκινώντας από το ελάχιστο μέσο πίεσης, μια διαδικτυακή καμπάνια συλλογής υπογραφών που έχει ήδη αρχίσει, να συνεχίσουμε εμπλέκοντας όλο και περισσότερο κόσμο σε όλη αυτή την υπόθεση, που έχει πάψει προ πολλού να είναι μειοψηφική μέσα στην κοινωνία. Άνοιγμα της συζήτησης στα πανεπιστήμια, στα σχολεία με πρωτοβουλία των εκπαιδευτικών, εμπλοκή των εργαζομένων στους χώρους δουλειάς τους και έκδοση ψηφισμάτων, ανοιχτές εκδηλώσεις, πορείες διαμαρτυρίας, δημοσιοποίηση και της ελάχιστης κινητοποίησης στις γειτονιές, και σύνδεση τελικά με αυτό που από σύνθημα μιας χούφτας αντιρατσιστών έφτασε να σιγοψιθυρίζεται από μεγάλα τμήματα της ελληνικής κοινωνίας: “Τα κλειστά σύνορα δολοφονούν”.

Τόσο καθαρό και απλό, όσο και το σύνθημα “Φράχτης σημαίνει πρόσφυγες πνιγμένοι”. Τι δεν καταλαβαίνεις πια;