Γιούρογκρουπ: Μικρές ανακωχές σε ένα πόλεμο που έχει ξεκινήσει

Όσον αφορά το ισπανικό μέτωπο, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης συμφώνησαν ότι για την ώρα δεν χρειάζονται άλλα μέτρα. Ο ίδιος ο Σόιμπλε υιοθέτησε τη στάση του Ισπανού πρωθυπουργού Μ. Ραχόι, λέγοντας πως η Μαδρίτη έχει ξεκαθαρίσει ότι δεν χρειάζεται βοήθεια. Ο λόγος της προσωρινής συμπαιγνίας Βερολίνου-Μαδρίτης είναι ότι η Μέρκελ δεν θέλει να αναγκαστεί τώρα να εξηγεί στο γερμανικό κοινοβούλιο γιατί πρέπει να «βοηθηθεί» η Ισπανία. Προτιμά να εξηγήσει μια και έξω την αναγκαιότητα αυτή όταν θα χρειαστούν να μπουν στο μηχανισμό στήριξης κι άλλες χώρες όπως η Κύπρος.  
Η παρούσα κατάσταση βολεύει, αλλά απολύτως προσωρινά, όλους τους εκπροσώπους του ευρωπαϊκού καπιταλισμού: ο Ραχόι εφαρμόζει μνημονιακές πολιτικές χωρίς να έχει μπει σε μηχανισμό στήριξης και όσο συνεχίζεται αυτή η πολιτική, δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Το πρόβλημα για τα αφεντικά της Ευρώπης θα υπάρξει αν ο Ραχόι, κάτω από την πίεση της αντίστασης του ισπανικού λαού, αναγκαστεί να υποχωρήσει στα ζητήματα λιτότητας και καταστροφής των εργασιακών δικαιωμάτων. Τότε θα «γίνει απαραίτητο» η Ισπανία να μπει στο μηχανισμό στήριξης και στα συνακόλουθα μνημόνια. Και αυτό δεν θα αργήσει, σύμφωνα με αναλυτές όλων των τάσεων και απόψεων. Εξάλλου ήδη ο Ραχόι πιέζεται να βάλει την Ισπανία στον ESM, τόσο από το εξωτερικό, όπως από το αφεντικό της ΕΚΤ, τον Μ. Ντράγκι, όσο και από το εσωτερικό της χώρας, όπως από τον πρόεδρο της περιφερειακής κυβέρνησης της Καταλονίας, Α. Μας. Ειδικά μετά τις τελευταίες δημοσκοπήσεις φαίνεται ότι η άρχουσα τάξη της χώρας δεν έχει πλέον εμπιστοσύνη ότι ο Ραχόι μπορεί μόνος του να τσακίσει το εργατικό κίνημα.

Διαφωνίες

Από την πλευρά του ο Ιρλανδός υπουργός Οικονομικών Μ. Νούναν υπενθύμισε με τις δηλώσεις του το άλλο ανοικτό μέτωπο εντός της ευρωζώνης, δηλ. τη διαφωνία Γερμανίας, Ολλανδίας και Φινλανδίας στην απόφαση της Συνόδου Κορυφής της 29ης Ιουνίου για απευθείας χρηματοδότηση των τραπεζών (και όχι μέσω των κρατών). Το Βερολίνο και οι σύμμαχοί του λένε τώρα ότι αυτή η απόφαση δεν μπορεί να περιλαμβάνει προηγούμενα χρέη κρατών και συνεπώς ότι το πρόγραμμα δεν αφορά όλες τις τράπεζες. Η άποψη αυτή έβαλε ευθέως κατά της Ισπανίας και της Ιρλανδίας. Ο Νούναν με το που έφτασε στο Λουξεμβούργο, δήλωσε πως οι χώρες της ευρωζώνης πρέπει να παραμείνουν προσηλωμένες στο γράμμα των αποφάσεων της 29ης Ιουνίου. «Η πολιτική θέση, όπως αυτή προέκυψε από τους Ευρωπαίους ηγέτες στις 29 Ιούνη είναι η πολιτική που κυριαρχεί» τόνισε ο Νούναν και συμπλήρωσε: «Έχουμε πάρει ρητές δεσμεύσεις γι’ αυτό από τους επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Ένωσης».
Όσον αφορά το ενδοτροϊκανό μέτωπο, τόσο η επικεφαλής του ΔΝΤ Κ. Λαγκάρντ, όσο και οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι κάλυψαν απόλυτα τα στελέχη της τρόικας, λέγοντας ότι εκτελούν τις εντολές που παίρνουν από τους πολιτικούς προϊσταμένους τους. Όμως, όπως φαίνεται από τα δημοσιεύματα στο διεθνή Τύπο και ειδικά στον αμερικάνικο, το χάσμα απόψεων ανάμεσα σε ΕΕ και ΕΚΤ από τη μια και ΔΝΤ από την άλλη είναι μεγάλο, αφού το τελευταίο απαιτεί κούρεμα του χρέους της Ελλάδας προς την ΕΚΤ, επιμήκυνση και επιπλέον χρηματοδότηση προκειμένου να παραμείνει στο κόλπο.
Αλλά και εντός ευρωζώνης δεν υπάρχει ούτε ομοφωνία ούτε ξεκάθαρο σχέδιο. Το γεγονός ότι δεν ξέρουν πώς και αν θα λειτουργήσουν τα συνολικά σχέδια των εκπροσώπων των Ευρωπαίων καπιταλιστών για τη διάσωση του συστήματος, φάνηκε και από τις δηλώσεις του Κλάους Ρέγκλινγκ, του γενικού διευθυντή των νεοϊδρυθέντος Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στάθερότητας, του ESM, του οποίου το ΔΣ συνεδρίασε για πρώτη φορά στις 8/10. Όταν τον ρώτησαν πώς θα το ταμείο αυτό θα λειτουργήσει ώστε να ανακεφαλαιοποιήσει απευθείας τις καταρρέουσες τράπεζες αυτός απάντησε ξερά: «Αυτό το σημείο δεν έχει συζητηθεί σε κανένα ευρωπαϊκό σώμα μέχρι τώρα»!
Είναι χαρακτηριστικό ότι οι μη αποφάσεις του Γιούρογκρουπ –σε συνδυασμό με την ανακοίνωση για υποχώρηση του δείκτη βιομηχανικής παραγωγής στη Γερμανία κατά μισή μονάδα τον Αύγουστο– οδήγησε σε πτώση της τιμής του ευρώ έναντι του δολαρίου, με το που ολοκληρώθηκαν οι διαδικασίες στο Λουξεμβούργο.

Ελλάδα

Ειδικά για την Ελλάδα δεν υπήρξε κάποια απόφαση, αλλά υπήρξαν δηλώσεις: Ο πρόεδρος του Γιούρογκρουπ Ζ. Κ. Γιούνκερ δήλωσε πώς είναι «εντυπωσιασμένος από τις επιδόσεις της ελληνικής κυβέρνησης και από τη βούληση των κομμάτων του κυβερνητικού συνασπισμού να ανταποκριθούν στα αιτήματά μας»! Παρότι, όμως εντυπωσιασμένος από την βάρβαρη πολιτική ΝΔ-ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ, ο Γιούνκερ δήλωσε επίσης πως μέχρι τις 18 Οκτωβρίου, η ελληνική κυβέρνηση πρέπει να έχει υλοποιήσει 89 «προαπαιτούμενα μέτρα» τα οποία είχαν συμφωνηθεί από το Μάρτιο –ανάμεσά τους η πλήρης αναθεώρηση (δηλ. η οριστική καταστροφή) του εργατικού δικαίου και του ασφαλιστικού συστήματος! Στο ίδιο μήκος κύματος η Λαγκάρντ δήλωσε ότι «πολλά μένουν ακόμη να γίνουν σε όλους τους τομείς, τόσο σε δημοσιονομικές όσο και σε διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, στη φορολογία και στην αναχρηματοδότηση του χρέους». Μάλιστα η Λαγκάρντ απέφυγε να απαντήσει αν η περίφημη δόση των 31,5 δισ. ευρώ θα εκταμιευθεί εφάπαξ ή σε δόσεις (έτσι κι αλλιώς τους εργαζόμενους δεν τους απασχολεί το ποσό αυτό: γύρω στα 24 δισ. θα πάνε σε ανακεφαλαιοποίηση τραπεζών, 4,5 σε τοκοχρεολύσια και 2,5 σε αποπληρωμή
εντόκων γραμματίων του Δημοσίου).
Στο Γιούρογκρουπ, ο Στουρνάρας ζήτησε 36,5 δισ. (τα 31,5 δισ. ευρώ της επόμενης δόσης αλλά και τα 5 δισ. που προβλέπονταν για το Σεπτέμβριο) και διετή επιμήκυνση όσον αφορά το ελληνικό πρόγραμμα αλλά μάλλον κανείς δεν ασχολήθηκε μαζί του, εφόσον εξαρχής είχε προαποφασιστεί ότι δεν θα υπάρξει καμία συμφωνία σχετικά με την Ελλάδα. Σε ερώτηση που του έγινε από δημοσιογράφους για την άποψη των άλλων υπουργών Οικονομικών, ο Στουρνάρας ανέφερε διπλωματικά πως «μόλις ξεκινήσαμε τη συζήτηση, δεν έχει ληφθεί καμία απόφαση». Σε κάθε περίπτωση η Ελλάδα βρίσκεται ακόμη πιο στριμωγμένη, αφού, όσο αίμα κι αν χυθεί, δεν προλαβαίνει σε 10 ημέρες να πάρει τα 89 αυτά «προαπαιτούμενα μέτρα». Και χωρίς αυτά, όπως ξεκαθαρίστηκε, δεν παίρνει ούτε επιμήκυνση ούτε πολιτική διαπραγμάτευση στις 18 Οκτώβρη.
Ωστόσο και στην περίπτωση της Ελλάδας επιβεβαιώθηκε η έλλειψη οποιουδήποτε αναλυτικού σχεδίου από τους αρχιτέκτονες του μνημονίου. Όταν η Λαγκάρντ ρωτήθηκε για το εάν το Eurogroup ενημερώθηκε ότι το αναθεωρημένο δυσμενές σενάριο της τρόικας τοποθετεί το ελληνικό χρέος στο 150% του ΑΕΠ το 2020, απάντησε πως η συζήτηση για την Ελλάδα ήταν «καλή» και ότι δεν «μπήκαν νούμερα στο τραπέζι»! Γενική συζήτηση έκαναν προφανώς. Με νούμερα θα ασχολούμαστε τώρα;