Παρά τα λεγόμενα, η αντίθεση μνημονιακής / αντιμνημονιακής πολιτικής είναι ανταγωνιστική και δεν λύνεται με «συζήτηση στους κόλπους του λαού», που έλεγε και ο σύντροφος Μάο. Λύνεται μόνο με την υποταγή όσων προτίθενται να αγωνιστούν ενάντια στο μνημόνιο 3, στη θέληση της ηγετικής ομάδας. Όσοι δεν ενδιαφέρονται για μια τέτοια «λύση», πρέπει να αποχαιρετήσουν τον Τσίπρα και την ηγετική ομάδα και να διεκδικήσουν το κόμμα για να περισώσουν ό,τι ακόμη μπορεί να διασωθεί από το ναυάγιο στο οποίο καθημερινά οδηγεί η στρατηγική και η πολιτική της ηγετικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ.
Οι αναλύσεις και της πλειοψηφίας του ΣΥΡΙΖΑ σχετικά με τη φύση της Ευρωζώνης και πώς να την αλλάξουμε, αποδείχθηκαν εκτός τόπου και χρόνου, ανεδαφικές και ρομαντικές. Κακή εκτίμηση των δυνάμεων του αντιπάλου, ανόητη επιμονή στη στρατηγική της διαρκούς άμυνας, αυταπάτες για τη δύναμη της λογικής ως διαπραγματευτικό όπλο, σταδιακή και συνεχής υποχώρηση στις απαιτήσεις του αντιπάλου, ιστορική ήττα της Αριστεράς - όλα ανάγονται στη λανθασμένη στρατηγική του ΣΥΡΙΖΑ, στη λανθασμένη αντίληψη της πλειοψηφίας του για τη φύση της Ευρωζώνης.
Τι ακριβώς ηττήθηκε;
Πιο συγκεκριμένα, αυτό που ηττήθηκε ήταν η στρατηγική της προοδευτικής μεταρρύθμισης της νομισματικής ένωσης της Ευρώπης. Η ιδέα δηλαδή ότι το αντιδημοκρατικό τερατούργημα που είναι η Ευρωζώνη θα μπορούσε να αλλάξει, είτε με μοχλό την εκμετάλλευση των εσωτερικών της αντιθέσεων (αριστερή εκδοχή της στρατηγικής) είτε με όπλο τη λογική και τα επιχειρήματα (δεξιά εκδοχή). Βεβαίως, αυτή που τέθηκε σε δοκιμασία και ηττήθηκε, είναι η δεξιά εκδοχή της στρατηγικής της προοδευτικής μεταρρύθμισης της νομισματικής ένωσης, όπως αυτή εκφράζεται από την ηγετική ομάδα. Η ήττα επήλθε όταν η διαπραγμάτευση προσέγγισε το κατώφλι αντοχής της Ευρωζώνης, αλλά η ηγεσία του ΣΥΡΙΖΑ δεν θέλησε να το ξεπεράσει για να προχωρήσει στην ανατροπή των κατεστημένων πολιτικών ισορροπιών: απλώς δεν είχε την επιθυμία, δεν ήταν στα σχέδιά της, δεν ήταν φτιαγμένη για κάτι τέτοιο. Και αυτό που απομένει ως κατακάθι είναι ένα πολιτικό πτώμα που πολλοί σύντροφοι θέλουν να διατηρήσουν στην κυβέρνηση σαν το νεκρό Εl Cid που δεμένος πάνω στο άλογο σκόρπισε τον τρόμο στους εχθρούς. Ξεχνούν ότι στην ταινία ο Cid είχε ηρωικό θάνατο…
Μας απομένει, λοιπόν, η ριζοσπαστική, αριστερή εκδοχή της στρατηγικής της εκ των έσω μεταρρύθμισης της Ευρωζώνης - ή μήπως όχι; Όπως γίνεται πάντοτε σε αυτές τις περιπτώσεις, όταν το κύριο ρεύμα μιας ιδέας, μιας στρατηγικής ή μιας πολιτικής ηττάται, μαζί της ηττώνται και όλες οι παραλλαγές της, ακόμη και αυτές που ασκούν αυστηρή κριτική στο κύριο ρεύμα. Ακριβώς όπως η κατάρρευση της ΕΣΣΔ πήρε μαζί της στον καιάδα της απαξίωσης όλες τις μορφές, ρεύματα, ιδέες που αναφέρονταν στον κομμουνισμό, όσο κριτικές και εάν ήταν προς το σοβιετικό μαρξισμό, έτσι και η ιστορική ήττα της στρατηγικής της ηγετικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ για προοδευτική μεταρρύθμιση της Ευρωζώνης παίρνει μαζί της στα αζήτητα και κάθε άλλη εκδοχή της ίδιας στρατηγικής, όσο ριζοσπαστική και θεωρητικά θεμελιωμένη και εάν είναι αυτή.
Όταν η κυβέρνηση εγκατέλειψε την Αριστερά
Όταν η στρατηγική σου ηττάται κατά κράτος, αυτομάτως εκκινούν διαδικασίες διάρρηξης των σχέσεων εκπροσώπησης που διατηρούσε το κόμμα με τους ψηφοφόρους του, χαλαρώνουν οι δεσμοί που έδεναν σε ενιαία κοινωνική συμμαχία τάξεις και μερίδες τάξεων που αναγνώριζαν στη στρατηγική του κόμματος το συμφέρον τους, και στο όραμά του για το γενικό συμφέρον την προσωπική ή τη συλλογική τους μοίρα. Πράγματι, υπάρχουν έντονες ενδείξεις ότι η διάρρηξη των δεσμών του ΣΥΡΙΖΑ με τις κοινωνικές τάξεις, μερίδες τάξεων, κοινωνικές ομάδες που συγκροτήθηκαν σε πολιτικό σχηματισμό μάχης στην πορεία μέσα από την έρημο του μνημονίου, έχει ήδη αρχίσει και θα συνεχίζεται στο βαθμό που η κυβέρνηση θα εφαρμόζει το μνημόνιο 3.
Υπάρχει και χειρότερο: από τη στιγμή που η κυβέρνηση Τσίπρα ψήφισε το μνημόνιο 3, αποσύρεται από την Αριστερά. Προκειμένου να δούμε αν ισχύει αυτός ο ισχυρισμός, ας ξαναγυρίσουμε σε ορισμένα στοιχειώδη της θεωρητικής μας παράδοσης:
Πολλοί βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ ψήφισαν το μνημόνιο 3, για να μη ρίξουν την «κυβέρνηση της Αριστεράς», παρόλο που διαφωνούν με το περιεχόμενο του μνημονίου 3. Διαφωνούν δηλαδή με το περιεχόμενο αλλά συμφωνούν με την εφαρμογή του από μια κυβέρνηση της Αριστεράς. Δεν θέτουν καθόλου στον εαυτό τους την ερώτηση εάν παραμένει, άραγε, στην Αριστερά μια κυβέρνηση που εφαρμόζει μνημονιακή πολιτική. Στο κάτω-κάτω βλέπουν τους ίδιους συντρόφους στην κυβέρνηση, ανθρώπους που γνωρίζουν από τα νιάτα τους και για τους οποίους είναι απολύτως βέβαιοι πως θα είναι πάντοτε αριστεροί άνθρωποι, θα έχουν τις ίδιες καλές προθέσεις και το ίδιο άμεμπτο ήθος. Η πραγματικότητα, όμως, είναι πιο σύνθετη: Ένα πολιτικό κόμμα, μια πολιτική οργάνωση, δεν ορίζεται ως ένα σύνολο ατόμων, δεν είναι ούτε η ηγετική του ομάδα, δεν είναι ούτε το σύνολο των μελών του, ούτε καν η οργάνωση συν η εκλογική του βάση, ο «κόσμος» του, οι ψηφοφόροι του. Ένα πολιτικό κόμμα, μια πολιτική οργάνωση, είναι μια διαδικασία σύγκλισης πρακτικών κοινωνικής και πολιτικής παρέμβασης, είναι το σύνολο και η ενότητα αυτών των πρακτικών, είναι η προσωποποιημένη τους ενότητα (που παίρνει τη μορφή του πολιτικού υποκειμένου). Η καρδιά και η φυσιογνωμία του κόμματος ορίζονται από τη στρατηγική του και την πολιτική του. Αυτή η ίδια η στρατηγική και η πολιτική του είναι η ταυτότητά του, το πρόσωπό του και η ύπαρξή του. Με αυτήν την έννοια (που παρεμπιπτόντως αποτελεί απλή εξειδίκευση της θέσης του δόλιου του Μαρξ ότι η κοινωνία δεν αποτελείται από άτομα αλλά από κοινωνικές σχέσεις) ο ΣΥΡΙΖΑ είναι αυτή η στρατηγική που ηττήθηκε και δεν υπάρχει πια, και που θα πάρει το κόμμα μαζί της στον κόσμο του απόλυτου πολιτικού μηδενός - εάν δεν γίνει κάτι, και μάλιστα γρήγορα.
Αυτό λοιπόν που είχαν στα χέρια τους χθες στη Βουλή οι 110 και θεώρησαν ότι πρέπει να προστατευθεί από τον Σόιμπλε ψηφίζοντας «ναι», είναι ένα πολιτικό πτώμα, είναι μια νεκρή στρατηγική για την ειρηνική μεταρρύθμιση της Ευρωζώνης «από τα μέσα». Η ήττα που ήθελαν να αποτρέψουν με την ψήφο τους έχει ήδη συντελεστεί. Διότι μια κυβέρνηση της Αριστεράς που εφαρμόζει τη στρατηγική και την πολιτική των εχθρών της οδηγείται αναγκαστικά σε αφομοίωση από τον αντίπαλο, έχει αλλοτριωθεί, έχει μετατοπιστεί στο πολιτικό φάσμα.
Ένα κόμμα, λοιπόν, ορίζεται από τη στρατηγική του και την πολιτική του. Όταν ασκεί δεξιά πολιτική δεν ανήκει στην Αριστερά, και ας προέρχεται από εκεί, και ας είναι τα μέλη του αριστεροί, ηθικά άμεμπτοι άνθρωποι με καλές προθέσεις και αδιαμφισβήτητες αρετές. Ο ΣΥΡΙΖΑ εγκαταλείπει την Αριστερά διότι η κυβέρνησή του υιοθέτησε το μνημόνιο 3 και ετοιμάζεται να το εφαρμόσει. Για να είμαστε πιο ακριβείς, η ηγετική ομάδα του κόμματος και η κυβέρνηση σέρνουν τον ΣΥΡΙΖΑ σε πορεία αναχώρησης από την Αριστερά.
Το κενό στρατηγικής και η επαπειλούμενη κοινωνική εκπροσώπηση
Αυτή η κίνηση της κυβέρνησης και της ηγετικής ομάδας του κόμματος προς τα δεξιά σε συνδυασμό με την αδράνεια που παρουσιάζει το κόμμα έναντι μιας τέτοιας κίνησης, δημιουργεί εντάσεις διάρρηξης. Αυτές είναι αισθητές στο επίπεδο της κομματικής κορυφής αλλά υπάρχουν έντονες ενδείξεις ότι διαδίδονται ταχύτατα και στη βάση του ΣΥΡΙΖΑ. Η ύπαρξη αυτών των εντάσεων έχει αντικειμενικό χαρακτήρα: Δεν μπορούν να βρίσκονται μέσα στον ίδιο κομματικό μηχανισμό όσοι θα μάχονται με νύχια και με δόντια ενάντια στο μνημόνιο 3 και όσοι θα στέλνουν τον Πανούση και τις δυνάμεις καταστολής εναντίον μας στις διαδηλώσεις, όσοι θα μας απειλούν με εξώσεις, ούτε όσοι θα μειώνουν ή θα επιτρέπουν τις μειώσεις των συντάξεων και την αυξανόμενη επισφάλεια στη διαβίωση της τρίτης ηλικίας, όσοι θα υπογράφουν κατασχέσεις πρώτης κατοικίας -ακόμη και εάν αυτό τους στεναχωρεί βαθιά- και όσοι γενικά θα μας υποβάλουν στο γνωστό μνημονιακό μαρτύριο. Παρά τα λεγόμενα, η αντίθεση μνημονιακής / αντιμνημονιακής πολιτικής είναι ανταγωνιστική και δεν λύνεται με «συζήτηση στους κόλπους του λαού», που έλεγε και ο σύντροφος Μάο. Λύνεται μόνο με την υποταγή όσων προτίθενται να αγωνιστούν ενάντια στο μνημόνιο 3 στη θέληση της ηγετικής ομάδας. Όσοι δεν ενδιαφέρονται για μια τέτοια «λύση», πρέπει να αποχαιρετήσουν τον Τσίπρα και την ηγετική ομάδα και να διεκδικήσουν το κόμμα για να περισώσουν ό,τι ακόμη μπορεί να διασωθεί από το ναυάγιο στο οποίο καθημερινά οδηγεί η στρατηγική και η πολιτική της ηγετικής ομάδας του ΣΥΡΙΖΑ.
