Η δικομματική των Σαμαρά-Βενιζέλου: Μια εμφυλιοπολεμική κυβέρνηση

Όμως τα εκρηκτικά στα θεμέλια της τρικομματικής είχε συσσωρεύσει η αποτυχία της οικονομικής πολιτικής της, η παταγώδης διάψευση του successstory, που –με βάση τους «αυτοματισμούς» των μνημονίων– οδηγεί ήδη στην υποχρέωση για πρόσθετα μέτρα λιτότητας ύψους, τουλάχιστον, 4 δισ. ευρώ.

Αυτή η γνώση –ότι το κυβερνητικό καράβι κινδυνεύει να βυθιστεί στα βράχια της λαϊκής οργής– έκανε τον Φ. Κουβέλη να το εγκαταλείψει στα γρήγορα, παρότι μέχρι χθες το εξυμνούσε ως το μοναδικό μέσο για τη σωτηρία του λαού και της χώρας.

Η πολιτική κρίση που ακολούθησε, είχε δύο πιθανές διεξόδους: Είτε την κατάρρευση της κυβέρνησης Σαμαρά και την προσφυγή στις κάλπες, είτε την απόπειρα «μνημονιακής ανασύνθεσης» της κυβέρνησης, με βάση τις δυνάμεις των ΝΔ-ΠΑΣΟΚ. Με παρέμβαση των ντόπιων καθεστωτικών δυνάμεων –που εκδηλώθηκε με τις ωμές διαταγές που έδωσαν μέσω των ΜΜΕ– αλλά και των δανειστών –με τις απειλές της τρόικας και τις δηλώσεις Μέρκελ-Σόιμπλε– επιλέχθηκε ο δεύτερος δρόμος.

Ο Ευάγγ. Βενιζέλος –που αναδείχθηκε ως ο «αρχιτέκτονας» της δικομματικής λύσης– επιχείρησε να παρουσιάσει τη νέα κυβέρνηση ως «μακράς πνοής», συγκρίνοντάς την με τις κυβερνήσεις «μεγάλου συνασπισμού» μεταξύ Δεξιάς και σοσιαλδημοκρατίας.

Η σύγκριση είναι άσχετη. Ο «μεγάλος συνασπισμός», π.χ. στη Γερμανία, έγινε από τους σοσιαλδημοκράτες και τους χριστιανοδημοκράτες στην εποχή που τα κόμματά τους διατηρούσαν πολιτικό δυναμισμό και επιρροή, κατορθώνοντας να επιβάλουν μακρόπνοα αντιδραστικά προγράμματα, όπως η νεοφιλελεύθερη «ατζέντα 2010» του τότε καγκελαρίου Σρέντερ.

Τόσο η σημερινή ΝΔ, όσο και το σημερινό ΠΑΣΟΚ, δεν έχουν καμιά τέτοια δυναμική: έχοντας περάσει μέσα από τις μυλόπετρες της κρίσης και των μνημονίων, είναι πλέον τα απομεινάρια ενός πολιτικού συστήματος σε αποσύνθεση. Ακόμα και το φιλικό, προς τους Σαμαρά-Βενιζέλο, «Βήμα», ένα μόλις 24ωρο μετά τον ανασχηματισμό, έκανε λόγο για «κυβέρνηση κομματικών συμβιβασμών που δεν εμπνέει και δεν πείθει». Τόσο «μακράς πνοής» είναι η νέα συγκυβέρνηση…

Η δικομματική εκδοχή της κυβέρνησης Σαμαρά θα αποδειχθεί πιο αδύναμη και πιο ευάλωτη από την προηγούμενη τρικομματική. Όμως αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα είναι μια πολύ επικίνδυνη κυβέρνηση. Γιατί διαμορφώνει μια ιδιαίτερα επιθετική ατζέντα.

Φυγή μπροστά

Οι τέσσερεις υπουργοί-καμικάζι του Σαμαρά αναδεικνύουν τις προθέσεις και τις αιχμές του προγράμματός του.

Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, που ποτέ δεν έκρυψε το μίσος του προς τους δημόσιους υπάλληλους, αναλαμβάνοντας τη Δημόσια Διοίκηση, θα επιχειρήσει την απόλυση 12.500 εργαζομένων σε καθεστώς «μονιμότητας» μέσα στον επόμενο μήνα! Αν αυτό το ρεσάλτο επιτύχει, τότε θα έχουν τεθεί οι βάσεις για μια δραστική μείωση της απασχόλησης στο δημόσιο στα επόμενα χρόνια, όπως ακριβώς προβλέπει το μνημόνιο.

Ο Άδωνις Γεωργιάδης, αναλαμβάνοντας τη Δημόσια Υγεία, έχει ως πρώτη προτεραιότητα να σφάξει στο γόνατο τον ΕΟΠΥΥ. Ο Οργανισμός, που πλέον στηρίζει την περίθαλψη σχεδόν όλων των ασφαλισμένων, θα κλείσει τη χρονιά με «έλλειμμα» κοντά στα 2,5 δισ. ευρώ. Το πάρτι των φαρμακοβιομηχάνων και των εμπόρων υπηρεσιών υγείας σε βάρος των δημόσιων νοσοκομείων και των ασφαλιστικών ταμείων θα πρέπει, λέει, να πληρωθεί τώρα με βάναυση υποβάθμιση των δικαιωμάτων των ασφαλισμένων. Ταυτόχρονα, ο αγαπημένος των εφοπλιστών ακροδεξιός θα έχει να προχωρήσει με βήμα ταχύ τις «συγχωνεύσεις» –δηλαδή τα κλεισίματα– δημόσιων νοσοκομείων, ανοίγοντας ακόμα παραπέρα το δρόμο για τους ιδιώτες κλινικάρχες…

Ο Χαραλ. Αθανασίου, διαδεχόμενος τον Ρουπακιώτη στο υπουργείο Δικαιοσύνης, θα έχει να ευθυγραμμίσει τους δικαστές και τα δικαστήρια με τους νέους ρυθμούς επιτάχυνσης της μνημονιακής πολιτικής, διασφαλίζοντας ότι δεν θα υπάρχουν «χαλαρότητες» που θα μπορούσαν να διευκολύνουν τις εργατικές δυνάμεις και τα λαϊκά αιτήματα. Οι χειρισμοί του στο αντιρατσιστικό νομοσχέδιο αποδεικνύουν ότι είναι ο κατάλληλος άνθρωπος στην κατάλληλη θέση.

Τέλος, ο Π. Καψής, ένας μεγαλοδημοσιογράφος στο ΔΟΛ –παλιότερα– και στον Πήγασο –σήμερα– αναλαμβάνει την ΕΡΤ, αλλά και τη ρύθμιση των σχέσεων της κυβέρνησης με τους μεγαλοεκδότες. Είναι σαν να ανάλαβαν τη δουλειά ο Ψυχάρης και ο Μπόμπολας αυτοπροσώπως…

Αυτοί οι υπουργοί, αλλά και οι αμετακίνητοι μνημονιακότεροι της τρόικας Στουρνάρας και Βρούτσης, όπως και ο υπουργός «πυγμής» Δένδιας, περιγράφουν με τον καλύτερο τρόπο τις πραγματικές προθέσεις των Σαμαρά-Βενιζέλου. Και αυτές είναι η κήρυξη ενός «πολέμου ταχύτητας» ενάντια στους εργαζόμενους και τα κοινωνικά δικαιώματα. Το φετινό καλοκαίρι θα αποδειχθεί κρίσιμο για τον κόσμο μας, για όλους όσους ζουν από τη δουλειά.

Αξίζει πάντα να θυμόμαστε ότι οι προθέσεις δεν ταυτίζονται με τις δυνατότητες. Και οι δυνατότητες των δύο σημερινών κυβερνητικών κομμάτων βγαίνουν τραυματισμένες από τον πρόσφατο κύκλο της πολιτικής κρίσης.

Στη ΝΔ η καρατόμηση του «φέρελπι» καραμανλικού Ευρυπ. Στυλιανίδη κρατάει ανοιχτό το ζήτημα μεταξύ του επιτελείου Σαμαρά και του κύκλου της παλαιότερης ηγεσίας του κόμματος. Στο κόμμα της Δεξιάς, η συζήτηση για τη στρατηγική και τις συμμαχίες είναι καταδικασμένη να επανέλθει. Ο προσανατολισμός σε μια επιθετική Δεξιά, που αφήνει ανοιχτό το ενδεχόμενο στήριξης ακόμα και στους νεοναζί της Χρυσής Αυγής, δεν είναι εύκολα συμβατός με τον παραδοσιακό προσανατολισμό στην κεντροδεξιά και στο «θεσμικό» πλαίσιο για την αντιμετώπιση των προβλημάτων. Οι διαφωνίες που εκδηλώθηκαν με αφορμή τους χειρισμούς στην ΕΡΤ δεν θα είναι παρά ο πρόλογος αυτής της συζήτησης.

Στο ΠΑΣΟΚ όλα είναι ακόμα πιο δύσκολα. Κατά την κρίση στην ΕΡΤ ακούστηκαν πολλές φωνές στην Κ.Ο. που απαιτούσαν τη ρήξη με το Σαμαρά. Η απόφαση του Βενιζέλου να εμπλακεί ακόμα πιο αποφασιστικά στη συγκυβέρνηση με το Σαμαρά δημιουργεί ολοφάνερα ζήτημα επιβίωσης του, κάποτε ισχυρού, σοσιαλδημοκρατικού κόμματος. Ο Μιχ. Καχριμάκης αναρωτήθηκε: «ποιο αλήθεια θα είναι στις επόμενες εκλογές το ιδεολογικό και πολιτικό πρόσημο διαφοροποίησης της Δημοκρατικής Παράταξης από τη Δεξιά;». Ο Γ. Παναγιωτακόπουλος έκανε λόγο για «πλήρη υποταγή της σημερινής ηγετικής ομάδας του ΠΑΣΟΚ στην κεντροδεξιά». Και είμαστε μόνο στην αρχή…

Ο Σαμαράς και ο Βενιζέλος στηρίζουν μεγάλο μέρος των ελπίδων τους στη βοήθεια από τους δανειστές. Όμως το διεθνές περιβάλλον επιδεινώνεται με ταχύτητα. Η Σύνοδος Κορυφής της ΕΕ, που αναμενόταν ότι θα έδινε κρίσιμες απαντήσεις στα ζητήματα του χρέους και των τραπεζών, ουσιαστικά ανέβαλε τις αποφάσεις για το τέλος του 2013. Διεθνείς Οίκοι και τράπεζες εκτιμούν ότι μια επίσημη χρεοκοπία της Ιταλίας (με χρέος περίπου 2 τρισ. ευρώ) είναι από πιθανότατη ως αναπόφευκτη.

Ο ΕΣΜ, ο ευρωπαϊκός μηχανισμός που τάχα διασφαλίζει τη σταθερότητα των τραπεζών, διαθέτει κεφάλαια της τάξης των 60 δισ. ευρώ, την ώρα που οι ανάγκες «ανακεφαλαιοποίησης» των τραπεζών στις χώρες-μέλη της ΕΕ μπορεί να φτάσουν στα… 2 τρισ. ευρώ. Σε αυτό το κλίμα διεθνούς ανασφάλειας και αβεβαιότητας, οι «FinancialTimes» εκτίμησαν ότι το οικονομικό πρόγραμμα της κυβέρνησης Σαμαρά οδηγείται με βεβαιότητα στην αποτυχία και –δι’ αυτής– επανέρχεται το σενάριο Grexit(της εξόδου ή αποβολής της χώρας από το ευρώ).

Σε αυτές τις συνθήκες, καθόλου τυχαία, ο Θοδ. Πάγκαλος παρομοίασε τη σημερινή κυβέρνηση Σαμαρά με την κυβέρνηση του Θ. Σοφούλη. Την κυβέρνηση της νίκης των «εθνικών δυνάμεων» στον εμφύλιο πόλεμο, την κυβέρνηση που είχε ως ύψιστο καθήκον το τσάκισμα του εργατικού κινήματος και της Αριστεράς.

Αριστερά

Ακριβώς ως τέτοια κυβέρνηση πρέπει να την αντιμετωπίσει ο κόσμος μας και η Αριστερά τη σημερινή δικομματική των Σαμαρά-Βενιζέλου.

Σαν μια κυβέρνηση που πρέπει να ανατραπεί το συντομότερο δυνατό. Πριν αυτή προλάβει να προχωρήσει το πρόγραμμά της που οδηγεί σε βαθιές αντιμεταρρυθμίσεις, σε υπονόμευση των κοινωνικών συσχετισμών δύναμης σε βάρος των εργαζομένων και –κατά συνέπεια– σε αδιανόητες με τα σημερινά δεδομένα πολιτικές εκτροπές.

Μπροστά σε αυτές τις απειλές η ενότητα στη δράση όλης της Αριστεράς είναι μονόδρομος, η παράδοση του Ενιαίου Μετώπου γίνεται το υποχρεωτικό υπόβαθρο για την αναγκαία νίκη. Οι εξελίξεις θα πάνε σε ακραία πόλωση: Ή αυτοί, ή εμείς…