Η Ελλάδα, η Τουρκία, το ΝΑΤΟ και η ΕΕ

Οι ανα­λύ­σεις συ­νο­δεύ­τη­καν με μπό­λι­κες με­ρί­δες εθνι­κού κιτς, όπως τα «ρε­πορ­τάζ» που ση­μεί­ω­ναν ότι ο Κά­ρο­λος της Βρε­τα­νί­ας δά­κρυ­σε συ­γκι­νη­μέ­νος όταν αντί­κρυ­σε πάνω στο τρα­πέ­ζι όπου βρί­σκο­νταν σερ­βι­ρι­σμέ­νοι οι κε­φτέ­δες γα­ρί­δας και τα μπι­σκό­τα σου­πιάς, το… λά­βα­ρο της Αγίας Λαύ­ρας, που τάχα σή­κω­σε ο Πα­λαιών Πα­τρών Γερ­μα­νός για να κη­ρύ­ξει την επα­νά­στα­ση στις 25 Μαρ­τί­ου του 1821.  Πρό­ε­δρος της Δη­μο­κρα­τί­ας και οι κυ­βερ­νη­τι­κοί υπεύ­θυ­νοι δεν δί­στα­σαν για μια ακόμα φορά να αυ­το­γε­λοιο­ποι­η­θούν, αφού εδώ και πολλά χρό­νια ακόμα και οι πρω­το­ε­τείς φοι­τη­τές της Ιστο­ρί­ας γνω­ρί­ζουν ότι στις 25 Μαρ­τί­ου στο μο­να­στή­ρι της Λαύ­ρας δεν έγινε τί­πο­τα απο­λύ­τως, ότι ο Πα­λαιών Πα­τρών Γερ­μα­νός δεν ήταν καν εκεί, ότι το «λά­βα­ρο» είναι μια εκ των υστέ­ρων κα­τα­σκευή για να ανα­δεί­ξει έναν κά­ποιο ηγε­τι­κό ρόλο της Ελ­λη­νορ­θό­δο­ξης Εκ­κλη­σί­ας στα 1821. 

Όμως ας συ­γκε­ντρω­θού­με στο μενού των διε­θνών συ­ζη­τή­σε­ων, γιατί εκεί υπήρ­χαν πολύ πιο σο­βα­ρά θέ­μα­τα από τα μπι­σκό­τα σου­πιάς και τους κε­φτέ­δες γα­ρί­δας. 

Τα γε­ρά­κια είναι εδώ

Στο μή­νυ­μα του Μπάι­ντεν προς τη τη­λε­διά­σκε­ψη των ηγε­τών της ΕΕ στις 25 Μαρ­τί­ου 2021, ο νέος Αμε­ρι­κα­νός Πρό­ε­δρος κά­λε­σε σε συ­στρά­τευ­ση με­τα­ξύ ΗΠΑ και ΕΕ με στόχο να αντι­με­τω­πι­στούν δρα­στή­ρια τα λε­γό­με­να «αυ­ταρ­χι­κά κα­θε­στώ­τα». Ανέ­φε­ρε συ­γκε­κρι­μέ­να τρεις χώρες: Την Κίνα, τη Ρωσία και την Τουρ­κία. 

Αυτή η λίστα στό­χων έχει ασφα­λώς διε­θνή ση­μα­σία και θα απα­σχο­λή­σει επί μα­κρόν την ευ­ρω­παϊ­κή δι­πλω­μα­τία, αλλά αυτά είναι πέραν των επι­διώ­ξε­ων του πα­ρό­ντος άρ­θρου. Όμως η λίστα στό­χων του Μπάι­ντεν έχει ιδιαί­τε­ρα σχέση και με την πε­ριο­χή: η Ρωσία είναι ενερ­γά πα­ρού­σα στην Εγγύς και Μέση Ανα­το­λή, η Κίνα έρ­χε­ται τα­χύ­τα­τα (βλέπε την υπο­γρα­φή της συμ­φω­νί­ας «στρα­τη­γι­κής συ­νερ­γα­σί­ας» με το Ιράν), ενώ η Τουρ­κία –αν και μέλος του ΝΑΤΟ– βρί­σκε­ται πλέον και επι­σή­μως σε κα­θε­στώς «αντι­πα­ρά­θε­σης» με τις ΗΠΑ, μετά την από­φα­ση (επί Τραμπ) να ενερ­γο­ποι­η­θούν οι αμε­ρι­κα­νι­κές «κυ­ρώ­σεις» αφού το κα­θε­στώς Ερ­ντο­γάν επι­μέ­νει στην ανά­πτυ­ξη των ρω­σι­κών πυ­ραύ­λων S400 στο έδα­φός της. 

Στο ιδιαί­τε­ρο μή­νυ­μά του προς τον Μη­τσο­τά­κη, ο Μπάι­ντεν επα­νέ­λα­βε ότι οι ΗΠΑ, στο ξε­δί­πλω­μα αυτής της πο­λι­τι­κής στην Ανα­το­λι­κή Με­σό­γειο, θε­ω­ρούν το ελ­λη­νι­κό κρά­τος «στρα­τη­γι­κό σύμ­μα­χο» και βα­σι­κό στή­ριγ­μα. Και αυτές οι δη­λώ­σεις υπο­γραμ­μί­στη­καν με τον πιο κυ­νι­κό τρόπο, με στρα­τιω­τι­κές κι­νή­σεις ιδιαί­τε­ρης ση­μα­σί­ας. 

Στις 25 Μαρ­τί­ου ελ­λι­με­νί­στη­κε στη Σούδα το θη­ριώ­δες πυ­ρη­νι­κό αε­ρο­πλα­νο­φό­ρο Αϊ­ζεν­χά­ου­ερ. Η ση­μα­σία της πα­ρου­σί­ας αυτού του εμ­βλη­μα­τι­κού για το αμε­ρι­κα­νι­κό Ναυ­τι­κό πλοί­ου, είναι αυ­το­νό­η­τη. Όμως η προ­σέ­λευ­σή του είχε ως στόχο να ανα­δεί­ξει τις δυ­να­τό­τη­τες που έχει πλέον η βάση της Σού­δας, που έχει γίνει η με­γα­λύ­τε­ρη και πιο ση­μα­ντι­κή ναυ­τι­κή βάση των ΗΠΑ στη Με­σό­γειο. Ο Μη­τσο­τά­κης θε­ώ­ρη­σε ανα­γκαίο να επι­σκε­φτεί το Αϊ­ζεν­χά­ου­ερ και μι­λώ­ντας επί του κα­τα­στρώ­μα­τος τό­νι­σε ότι η «συμ­μα­χία» με τις ΗΠΑ είναι «στρα­τη­γι­κή επι­λο­γή» της κυ­βέρ­νη­σής του, που μοι­ρά­ζε­ται «κοι­νές αρχές και αξίες» με την αμε­ρι­κα­νι­κή κυ­βέρ­νη­ση. Αντα­πα­ντώ­ντας επί τόπου ο Τζέ­φρι Πα­γιάτ (ο δια­βό­η­τος πρέ­σβης των ΗΠΑ στην Αθήνα) υπο­γράμ­μι­σε την πρό­θε­ση του Μπάι­ντεν (και του ίδιου προ­σω­πι­κά) να ερ­γα­στούν δρα­στή­ρια για τη διαρ­κή ανα­βάθ­μι­ση αυτής της «στρα­τη­γι­κής σχέ­σης». Και αυτά τα λόγια, όταν εκ­φω­νού­νται υπό τη σκιά των κα­τα­στρε­πτι­κών όπλων του Αϊ­ζεν­χά­ου­ερ, όλοι οφεί­λουν να τα παίρ­νουν στα σο­βα­ρά. Το γε­λοίο του πράγ­μα­τος είναι ότι ο Μη­τσο­τά­κης βρήκε την ευ­και­ρία να πα­ρο­μοιά­σει αυ­τούς τους γλοιώ­δεις δια­λό­γους με την αλ­λη­λο­γρα­φία του Αδ. Κοραή με τον Αμε­ρι­κα­νό Τζέ­φερ­σον, κατά την εποχή της προ­ε­τοι­μα­σί­ας της επα­νά­στα­σης του 1821, ενά­ντια στην τότε κυ­ρί­αρ­χη διε­θνώς πο­λι­τι­κή της Ιεράς Συμ­μα­χί­ας. 

Η επί­σκε­ψη του αε­ρο­πλα­νο­φό­ρου Αϊ­ζεν­χά­ου­ερ στη Σούδα δεν πρέ­πει να υπο­τι­μη­θεί ως επι­φα­νεια­κή εθι­μο­τυ­πι­κή ενέρ­γεια λόγω της 25ης Μαρ­τί­ου. Οι ΗΠΑ δεν κά­νουν τέ­τοιες αβρό­τη­τες. Άλ­λω­στε δεν υπήρ­ξε ως ένα με­μο­νω­μέ­νο γε­γο­νός. Λίγες ημέ­ρες πριν, στο λι­μά­νι της Αλε­ξαν­δρού­πο­λης απο­βι­βά­στη­κε μια πρω­το­φα­νούς με­γέ­θους αμε­ρι­κα­νι­κή δύ­να­μη (150 επι­θε­τι­κά στρα­τιω­τι­κά ελι­κό­πτε­ρα και πάνω από 1.800 τε­θω­ρα­κι­σμέ­να οχή­μα­τα…). Η δύ­να­μη αυτή πο­ρεύ­ε­ται μέσω Βουλ­γα­ρί­ας προς τις ρου­μα­νι­κές ακτές στη Μαύρη Θά­λασ­σα, στα πλαί­σια της γι­γά­ντιας Να­τοϊ­κής άσκη­σης Defender Europe 2021, με προ­φα­νή στόχο τη Ρωσία. Σωστά ένα ση­μα­ντι­κό τμήμα της Αρι­στε­ράς κα­τήγ­γει­λε την «εξυ­πη­ρέ­τη­ση» της κυ­βέρ­νη­σης Μη­τσο­τά­κη προς το ΝΑΤΟ, κα­τήγ­γει­λε τον ψυ­χρο­πο­λε­μι­κό χα­ρα­κτή­ρα αυτής της άσκη­σης. Όμως αυτή είναι η μισή αλή­θεια. Η άλλη μισή είναι ότι σε αυτήν τη με­γά­λης κλί­μα­κας άσκη­ση του ΝΑΤΟ δεν επι­τρά­πη­κε καμιά εμπλο­κή στις δυ­νά­μεις μιας χώρας μέ­λους του ΝΑΤΟ, της Τουρ­κί­ας, πα­ρό­τι η άσκη­ση ξε­τυ­λί­γε­ται σε από­στα­ση ελά­χι­στων χι­λιο­μέ­τρων από τα σύ­νο­ρά της. Η Τουρ­κία επι­σή­μως δια­μαρ­τυ­ρή­θη­κε δη­λώ­νο­ντας ότι οι με­τα­κι­νή­σεις τόσο σο­βα­ρών στρα­τιω­τι­κών δυ­νά­με­ων σε από­στα­ση επα­φής με τα σύ­νο­ρά της, αντι­κει­με­νι­κά λει­τουρ­γεί ως αμε­ρι­κα­νι­κή στρα­τιω­τι­κή πίεση σε βάρος της. Ο με­γά­λος τουρ­κι­κός Τύπος εκτί­μη­σε ότι εγκα­θί­στα­ται ένα αμε­ρι­κα­νι­κό «στρα­τιω­τι­κό μάτι στα Στενά». Όπως το έθεσε η «Κα­θη­με­ρι­νή» (απο­δί­δο­ντας μά­λι­στα την εκτί­μη­σή της σε να­τοϊ­κούς αξιω­μα­τού­χους, εντός ει­σα­γω­γι­κών): «Με δε­δο­μέ­νη την επι­σφά­λεια των Στε­νών του Βο­σπό­ρου, μο­λο­νό­τι η Τουρ­κία είναι μέλος του ΝΑΤΟ, αλλά όχι τόσο “πιστό”, οι Αμε­ρι­κα­νοί επι­λέ­γουν την Αλε­ξαν­δρού­πο­λη για την ανε­μπό­δι­στη στρα­τιω­τι­κή εί­σο­δό τους στη Μαύρη Θά­λασ­σα, με άλλα λόγια ανοί­γουν για τις στρα­τιω­τι­κές ανά­γκες τους έναν χερ­σαίο Ελ­λή­σπο­ντο». 

Την ίδια στιγ­μή, σε κάθε γωνιά της χώρας, ανα­πτύσ­σο­νται ερ­γα­σί­ες ανα­βάθ­μι­σης των να­τοϊ­κών βά­σε­ων. Στο Στε­φα­νο­βί­κι της Μα­γνη­σί­ας με­γε­θύ­νε­ται η βάση της αμε­ρι­κα­νι­κής αε­ρο­πο­ρί­ας στρα­τού (επι­θε­τι­κά ελι­κό­πτε­ρα). Στο Άκτιο η βάση «φι­λο­ξε­νί­ας» κα­τα­σκο­πε­τι­κών ιπτά­με­νων ρα­ντάρ και αμε­ρι­κα­νι­κών «στρα­τη­γι­κών» όπλων (χωρίς κα­νέ­νας να απα­ντά επι­σή­μως το αν σε αυτά πε­ρι­λαμ­βά­νο­νται και τα λε­γό­με­να «μικρά» πυ­ρη­νι­κά). Στο νέο στρα­τιω­τι­κό αε­ρο­δρό­μιο της Κα­λα­μά­τας, το Ισ­ρα­ήλ ανα­λαμ­βά­νει την εκ­παί­δευ­ση των Ελ­λή­νων πι­λό­των στις πιο σύγ­χρο­νες τε­χνι­κές κα­τα­δρο­μών και ηλε­κτρο­νι­κού πο­λέ­μου. 

Ο μόνος το­μέ­ας που μοιά­ζει να δου­λεύ­ει στη χώρα σε ετού­τη την κρί­σι­μη πε­ρί­ο­δο είναι ο πο­λε­μι­κός/μι­λι­τα­ρι­στι­κός. Την ευ­θύ­νη για τη ση­με­ρι­νή δια­χεί­ρι­ση αυτής της επι­κίν­δυ­νης κα­τά­λη­ξης έχει προ­φα­νώς η κυ­βέρ­νη­ση Μη­τσο­τά­κη. Όμως τί­πο­τε δεν μπο­ρεί να ξε­πλύ­νει τη ντρο­πή της κυ­βέρ­νη­σης Τσί­πρα, που άνοι­ξε το δρόμο για αυτήν την εξέ­λι­ξη, ορ­γα­νώ­νο­ντας μαζί με την κυ­βέρ­νη­ση Τραμπ το «διά­λο­γο» και τις απο­φά­σεις «στρα­τη­γι­κής ανα­βάθ­μι­σης» των βά­σε­ων, της αμε­ρι­κα­νι­κής και να­τοϊ­κής πα­ρου­σί­ας στην Ελ­λά­δα, προ­σπα­θώ­ντας μά­λι­στα να νο­μι­μο­ποι­ή­σει αυτή την κα­τά­πτυ­στη πο­λι­τι­κή ως ανα­γκαία «αμυ­ντι­κή» επι­λο­γή λόγω του ελ­λη­νο­τουρ­κι­κού αντα­γω­νι­σμού. 

Η Τουρ­κία σε κρίση

Όσοι ανέ­λυαν την πο­λι­τι­κή του κα­θε­στώ­τος Ερ­ντο­γάν από τη σκο­πιά του «νέο-Οθω­μα­νι­σμού», επι­σεί­ο­ντας τον κίν­δυ­νο να με­τα­τρα­πεί σε έναν ηγε­μο­νι­κό «Σουλ­τά­νο» μέσα στην ευ­ρύ­τε­ρη πε­ριο­χή, σή­με­ρα θα πρέ­πει να ψά­χνουν τρό­πους να κρυ­φτούν. Η Τουρ­κία βυ­θί­ζε­ται σε μια βαθιά κρίση. 

Η οι­κο­νο­μία της δέ­χε­ται χτύ­πη­μα ανά­λο­γο με εκεί­νο της ελ­λη­νι­κής του 2010-11. Το νό­μι­σμά της έχει κα­τρα­κυ­λή­σει, οι τρά­πε­ζες θε­ω­ρού­νται σχε­δόν επι­σή­μως «ζόμπι» και ο κό­σμος υπο­χρε­ώ­νε­ται σε πρω­το­φα­νή λι­τό­τη­τα (για πα­ρά­δειγ­μα, αυ­ξά­νε­ται ρα­γδαία η πώ­λη­ση μπα­γιά­τι­κου ψω­μιού, γιατί η πλειο­ψη­φία δεν αντέ­χει τις τιμές του φρέ­σκου). 

Η κρίση επε­κτεί­νε­ται τα­χύ­τα­τα στο πο­λι­τι­κό πεδίο. Ο κά­πο­τε «ηγε­μο­νι­κός» Ερ­ντο­γάν (που συ­σπεί­ρω­νε επιρ­ροή από δεξιά και αρι­στε­ρά του κόμ­μα­τός του) υπο­χρε­ώ­νε­ται τώρα να μοι­ρά­ζει χτυ­πή­μα­τα –όπως η πίεση προς την πα­ρα­νο­μία πάνω στο HDP, όπως το χτύ­πη­μα πάνω στις γυ­ναί­κες που συμ­βο­λί­ζει η απο­χώ­ρη­ση από τη διε­θνή Σύμ­βα­ση για τα δι­καιώ­μα­τα κ.ο.κ., αλλά κα­τα­γρά­φο­ντας σε όλες τις δη­μο­σκο­πή­σεις μια διαρ­κή πτώση της επιρ­ρο­ής του κόμ­μα­τός του και της προ­σω­πι­κής δη­μο­τι­κό­τη­τάς του. Μέσα σε αυτό το πλαί­σιο, δεν πρέ­πει να ξεχνά κα­νείς τη δη­μό­σια προει­δο­ποί­η­ση του Ντα­βού­το­γλου (πρώην έμπι­στου συ­νερ­γά­τη του Ερ­ντο­γάν) που προ­έ­βλε­πε μια αιφ­νί­δια ανα­τρο­πή του Τούρ­κου Προ­έ­δρου. 

Η Τουρ­κία υπήρ­ξε επί δε­κα­ε­τί­ες μια χώρα του ΝΑΤΟ. Η κυ­ρί­αρ­χη τάξη της, αλλά και οι κρα­τι­κές και στρα­τιω­τι­κές γρα­φειο­κρα­τί­ες της, είναι συν­δε­δε­μέ­νες με χι­λιά­δες νή­μα­τα με τους «θε­σμούς» και τους μη­χα­νι­σμούς του δυ­τι­κού ιμπε­ρια­λι­σμού. Είναι γε­γο­νός ότι τα τε­λευ­ταία χρό­νια (ιδιαί­τε­ρα μετά το αμε­ρι­κα­νι­κής έμπνευ­σης πρα­ξι­κό­πη­μα του 2016) έχουν γίνει ση­μα­ντι­κές ανα­τρο­πές. Όμως τα όρια «ελιγ­μών» του Ερ­ντο­γάν προς τη Ρωσία, την Κίνα και το Ιράν έχουν ση­μα­ντι­κούς οι­κο­νο­μι­κούς, πο­λι­τι­κούς και γε­ω­πο­λι­τι­κούς πε­ριο­ρι­σμούς. 

Αυτή την αί­σθη­ση κιν­δύ­νου εν­σω­μα­τώ­νει η πο­λι­τι­κή στρο­φή της Τουρ­κί­ας προς το «διά­λο­γο» και τους μη­χα­νι­σμούς του «Διε­θνούς Δι­καί­ου», του­λά­χι­στον ως προς τα ελ­λη­νο­τουρ­κι­κά και τον αντα­γω­νι­σμό στην Ανα­το­λι­κή Με­σό­γειο, που ανα­δει­κνύ­ουν οι κι­νή­σεις και οι πρω­το­βου­λί­ες του υπουρ­γού Εξω­τε­ρι­κών Τσα­βού­σο­γλου. Όπως το έθεσε το «Βήμα»: «Η Άγκυ­ρα επι­διώ­κει σχε­δόν με κάθε τρόπο να σπά­σει τον απο­κλει­σμό της από τα συ­νερ­γα­τι­κά σχή­μα­τα της Ανα­το­λι­κής Με­σο­γεί­ου. Οι από­πει­ρες να “λιώ­σουν οι πάγοι”, ιδιαί­τε­ρα με το Κάιρο, είναι συ­νε­χείς καθώς εκτι­μά­ται ότι με τον τρόπο αυτό θα βελ­τιω­θεί η γε­νι­κό­τε­ρη ει­κό­να της Τουρ­κί­ας στην πε­ριο­χή». 

ΕΕ: Ευ­έ­λι­κτη απο­φα­σι­στι­κό­τη­τα

Αυτά τα στοι­χεία εν­σω­μα­τώ­νει η πο­λι­τι­κή των ευ­ρω­παϊ­κών ηγε­σιών, που είναι πολύ πιο εκτε­θει­μέ­νες από τις ΗΠΑ στις επι­κιν­δυ­νό­τη­τες της πε­ριο­χής. Μια οι­κο­νο­μι­κή κα­τάρ­ρευ­ση της Τουρ­κί­ας, ή το βύ­θι­σμά της σε χα­ο­τι­κές πο­λι­τι­κές συν­θή­κες απο­τε­λούν «σε­νά­ρια τρό­μου» για την ΕΕ, αφού οι ευ­ρω­παϊ­κές οι­κο­νο­μί­ες έχουν με­γα­λύ­τε­ρη εμπλο­κή στις τουρ­κι­κές πραγ­μα­τι­κό­τη­τες. Γι’ αυτό η ΕΕ κρατά μια γραμ­μή «ευ­έ­λι­κτης απο­φα­σι­στι­κό­τη­τας» που πιέ­ζει τον Ερ­ντο­γάν, ενώ αφή­νει ανοι­χτά τα πεδία μιας νέας «συ­νεν­νό­η­σης», χωρίς να πα­ραι­τεί­ται εύ­κο­λα από τη διεκ­δί­κη­ση επιρ­ρο­ής επί της Τουρ­κί­ας. Η ΕΕ έχει απο­φα­σί­σει την επι­βο­λή κυ­ρώ­σε­ων επί της Τουρ­κί­ας, αν αυτή συ­νε­χί­σει να «προ­κα­λεί» στην Ανα­το­λι­κή Με­σό­γειο, αλλά ανα­βά­λει την πυ­ρο­δό­τη­ση των κυ­ρώ­σε­ων, εάν και εφό­σον η Τουρ­κία επι­βε­βαιώ­νει πρα­κτι­κά την προ­θυ­μία για προ­σέ­λευ­ση στις δια­δι­κα­σί­ες δια­λό­γου. Αυτή η πιο σύν­θε­τη από την αμε­ρι­κα­νι­κή πο­λι­τι­κή στάση, επι­βε­βαιώ­θη­κε στις ερ­γα­σί­ες της Συ­νό­δου Κο­ρυ­φής του Μάρτη. 

Στην προη­γού­με­νη φάση η ελ­λη­νι­κή δι­πλω­μα­τία επι­τι­θό­ταν στον Ζοζέπ Μπο­ρέλ που έχει ανα­λά­βει τη σύ­ντα­ξη της «έκ­θε­σης» της ΕΕ σχε­τι­κά με τις κυ­ρώ­σεις και τις προ­ϋ­πο­θέ­σεις επι­βο­λής τους. Σή­με­ρα η κυ­βέρ­νη­ση Μη­τσο­τά­κη οχυ­ρώ­νε­ται πίσω από την έκ­θε­ση Μπο­ρέλ (ομο­λο­γώ­ντας ότι αυτή πε­ρι­λαμ­βά­νει ου­σια­στι­κά μέτρα πί­ε­σης) και ανα­πτύσ­σει κρι­τι­κή προς το Συμ­βού­λιο Εξω­τε­ρι­κών Υπο­θέ­σε­ων της ΕΕ, κα­τη­γο­ρώ­ντας τους Υπ. Εξ. των χω­ρών-με­λών ότι απλώς «πήραν υπόψη» την έκ­θε­ση Μπο­ρέλ και δεν την πυ­ρο­δό­τη­σαν συ­νο­λι­κά. Πρό­κει­ται για δι­πλω­μα­τι­κές κα­ντρί­λιες, χωρίς βάθος και στρα­τη­γι­κές επι­λο­γές. Δυ­στυ­χώς η στάση του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, που κα­τη­γο­ρεί τον Μη­τσο­τά­κη ότι απέ­τυ­χε να επι­βά­λει τις «κυ­ρώ­σεις»  είναι ακόμα χει­ρό­τε­ρη. Αλή­θεια από ποια σκο­πιά Αρι­στε­ράς, από ποια σκο­πιά λαϊ­κών συμ­φε­ρό­ντων, από ποια σκο­πιά ει­ρή­νης και δη­μο­κρα­τι­κών εξε­λί­ξε­ων, είναι δυ­να­τόν να απαι­τού­με από μια με­γά­λη ιμπε­ρια­λι­στι­κή δύ­να­μη να επι­βά­λει οι­κο­νο­μι­κές-πο­λι­τι­κές και δι­πλω­μα­τι­κές «κυ­ρώ­σεις»;

Το χει­ρό­τε­ρο είναι ότι οι ευ­ρω­τουρ­κι­κές σχέ­σεις εμπλέ­κουν και το με­τα­να­στευ­τι­κό/προ­σφυ­γι­κό ζή­τη­μα. Η ΕΕ απαι­τεί σκλή­ρυν­ση της φρού­ρη­σης των συ­νό­ρων, αί­τη­μα στο οποίο ο Ερ­ντο­γάν δεν έχει καμιά αντίρ­ρη­ση να αντα­πο­κρι­θεί –πέραν των οι­κο­νο­μι­κών ανταλ­λαγ­μά­των που διεκ­δι­κεί για να συ­νε­χί­ζει τον εγκλω­βι­σμό πάνω από 3,5 εκατ. προ­σφύ­γων στο τουρ­κι­κό έδα­φος. Αί­τη­μα στο οποίο αντα­πο­κρί­νε­ται με εν­θου­σια­σμό η κυ­βέρ­νη­ση Μη­τσο­τά­κη, πολ­λα­πλα­σιά­ζο­ντας τα εγκλή­μα­τα σε βάρος προ­σφύ­γων/με­τα­να­στών είτε στα σύ­νο­ρα, είτε στα στρα­τό­πε­δα συ­γκέ­ντρω­σής τους. 

Η πο­λι­τι­κή Μη­τσο­τά­κη επι­χει­ρεί να συ­νυ­πο­λο­γί­ζει όλες αυτές τις εξε­λί­ξεις. Αυ­ξά­νει ρα­γδαία τους εξο­πλι­σμούς (έχο­ντας και τη στή­ρι­ξη του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, όπως απο­δεί­χθη­κε στη Βουλή με το κα­τά­πτυ­στο «Ναι» στη σύμ­βα­ση αγο­ράς των Raffale) και επι­τα­χύ­νει τη σύν­δε­ση της χώρας με τις αμε­ρι­κα­νι­κές κι­νή­σεις, επι­διώ­κο­ντας τα «βέλ­τι­στα» απο­τε­λέ­σμα­τα στον ελ­λη­νο­τουρ­κι­κό αντα­γω­νι­σμό. Υπο­χρε­ώ­νε­ται να μπει στον ελ­λη­νο­τουρ­κι­κό διά­λο­γο, κα­τα­νο­ώ­ντας ότι δεν αργεί μια ώρα απο­φά­σε­ων για τις ρυθ­μί­σεις στην Ανα­το­λι­κή Με­σό­γειο. Άλ­λω­στε, όπως δή­λω­σε ο Τζέ­φρι Πα­γιάτ, στο ερώ­τη­μα αν είναι ρε­α­λι­στι­κός ο East Med όπως αρ­χι­κά σχε­διά­στη­κε, «την απά­ντη­ση θα δώ­σουν οι αγο­ρές» (!). Και τα σχέ­δια εναλ­λα­κτι­κής δια­δρο­μής του East Med, δυ­τι­κά των «καυ­τών ση­μεί­ων» Κύ­προς-Στρογ­γύ­λη-Κα­στε­λό­ρι­ζο, ήδη «τρέ­χουν» με­τα­ξύ Ισ­ρα­ήλ-Κύ­πρου-Ελ­λά­δας, αφή­νο­ντας –εν μέρει– την Κύπρο στα κρύα του λου­τρού. Πα­ράλ­λη­λα η Δεξιά σφίγ­γει τον στρα­τιω­τι­κό έλεγ­χο στα σύ­νο­ρα και το ρα­τσι­στι­κό απο­κλει­σμό στα στρα­τό­πε­δα συ­γκέ­ντρω­σης, στέλ­νο­ντας κα­θα­ρό μή­νυ­μα ότι η ΝΔ είναι πιο απο­φα­σι­σμέ­νη και πιο κα­τάλ­λη­λη για να λει­τουρ­γή­σει ως συ­νο­ριο­φύ­λα­κας της ΕΕ. 

Απέ­να­ντι σε όλα αυτά, είναι επεί­γου­σα μια πο­λι­τι­κή απα­ντή­σε­ων από τη ρι­ζο­σπα­στι­κή Αρι­στε­ρά. Που οφεί­λει να εν­σω­μα­τώ­νει μια αυ­θε­ντι­κή απαί­τη­ση ρήξης με την αμε­ρι­κα­νι­κή, τη να­τοϊ­κή, την ιμπε­ρια­λι­στι­κή πα­ρου­σία και δράση στο εσω­τε­ρι­κό της χώρας στην πε­ριο­χή. Που οφεί­λει, όμως ταυ­τό­χρο­να να υπε­ρα­σπί­ζει μια πο­λι­τι­κή ει­ρή­νης και συμ­φι­λί­ω­σης, συ­νεν­νό­η­σης και αλ­λη­λεγ­γύ­ης με όλους τους λαούς της πε­ριο­χής και ιδιαί­τε­ρα με τον τουρ­κι­κό λαό.  Που οφεί­λει, τέλος, να έχει ψηλά τη ση­μαία της υπε­ρά­σπι­σης των προ­σφύ­γων και με­τα­να­στών απέ­να­ντι στη ρα­τσι­στι­κή βαρ­βα­ρό­τη­τα των διε­θνών και ντό­πιων δυ­νά­με­ων.  

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά