Καβάλα: Επίσκεψη στον καταυλισμό προσφύγων του Εσκί Καπού (συνέντευξη)

Έχοντας στο χέρι μια πρόσφατη δικογραφία και μετά από τις απαιτούμενες υπογραφές και διαπιστευτήρια, ο αστυνομικός της εισόδου μας επέτρεψε να περάσουμε.

Δυσκολευτήκαμε να βρούμε σκιά αλλά με τη βοήθεια του στρατού… μπήκαμε σε μια άδεια σκηνή.  Ο Αλί, Σύριος πρόσφυγας και κάτοικος της κατασκήνωσης, μας περίμενε λίγο πιο κάτω, περιβαλλόμενος από 2-3 φίλους. Είναι από τους λίγους κατοίκους εκεί που μιλάνε αγγλικά και γι’ αυτό τυγχάνει το σεβασμό των συμπατριωτών του αλλά και το δικό μας, μιας και κάτω από αυτές τις αντίξοες συνθήκες είχε την ευγένεια και τη διάθεση να μας μιλήσει γι’ αυτόν, για τους «συνκατασκηνωτές» του και για τις συνθήκες που επικρατούν στο «στρατόπεδο» του Εσκί Καπού.

Ερ.: Αλί πες μας λίγα λόγια για σένα και για το ταξίδι σου μέχρι εδώ.

Απ.: Έρχομαι από τη Συρία, από το Χαλέπι. Από τη Συρία περάσαμε στην Τουρκία όπου περιμέναμε να φτιάξει ο καιρός για να ταξιδέψουμε για Ελλάδα. Ένα μήνα μετά και με μια φουσκωτή βάρκα διασχίσαμε τη θάλασσα και φτάσαμε στη Μυτιλήνη. Έπειτα, πήραμε το Καράβι για Καβάλα. Οι περισσότεροι συνταξιδιώτες μου έφυγαν για Ειδομένη αλλά μας ενημέρωσαν πως το camp εκεί ήταν ασφυκτικά γεμάτο. Έτσι έμεινα σε ξενοδοχείο στην Καβάλα για δυο μέρες κι έπειτα στη Νέα Καρβάλη. Μια εβδομάδα μετά τα σύνορα έκλεισαν. Η υπόλοιπη ιστορία είναι γνωστή: μείναμε δυο μήνες στο εκθεσιακό κέντρο της Νέας Καρβάλης και στη συνέχεια μας μετέφεραν σε διάφορα camps, όπως αυτό εδώ.

Ερ.: Ποιος είναι ο δικός σου προορισμός σε αυτό το ταξίδι και αν ξέρεις θα θέλαμε να μας πεις τον προορισμό και των υπόλοιπων ανθρώπων που βρίσκονται εδώ.

Απ.: Υπάρχουν δύο δρόμοι για εμάς. Όσοι έχουν οικογένεια και συγγενείς σε άλλες χώρες της Ευρώπης επιθυμούν να πάνε εκεί. Οι υπόλοιποι που δεν έχουμε και πολλές επιλογές θα θέλαμε να μείνουμε στην Ελλάδα, γιατί εδώ συναντήσαμε τους πιο φιλόξενους ανθρώπους. Παρ’ όλα αυτά, γνωρίζουμε πως η οικονομική κατάσταση της χώρας δεν είναι καθόλου καλή και θα δυσκολευτούμε πολύ να βρούμε δουλειά. 

Ερ.: Μίλησε μας για το camp εδώ, για τους ανθρώπους, τις συνθήκες διαβίωσης, τις συνθήκες υγιεινής, διατροφής και περίθαλψης.

Απ.: Εδώ μένουμε γύρω στα 250 άτομα. Υπάρχουν πολλές οικογένειες με παιδιά, μητέρες που μεγαλώνουν τα παιδιά τους μόνες αλλά και 2-3 μικρά παιδιά χωρίς γονείς. Όπως βλέπετε μένουμε σε σκηνές κάτω από τον ήλιο. Όταν βρέχει πλημμυρίζουμε. Αυτό δεν είναι ένα μέρος για να ζει κανείς για μεγάλο χρονικό διάστημα, πόσο μάλλον για αρρώστους, ηλικιωμένους και παιδιά. Το λεωφορείο για την Καβάλα δε σταματάει στο camp και εδώ γύρω δεν υπάρχουν καταστήματα. Αναγκαζόμαστε να περπατάμε κάτω από τον ήλιο για αρκετά χιλιόμετρα εάν χρειαζόμαστε κάτι. Οι χώροι υγιεινής είναι βρώμικοι και σε μακρινή απόσταση για να τη διανύσει ένα παιδί μέσα στη νύχτα. Επίσης, δυστυχώς το φαί είναι φτωχό. Τρώμε κρουασάν κάθε πρωί και τα περισσότερα μεσημέρια μακαρόνια. Πόσο μακαρόνι να φάει κανείς; Ευτυχώς έχουμε γιατρούς όλο το 24ωρο, αν και λένε πως θα μειωθεί η παρουσία τους εδώ διότι θα καλύπτουν τις ανάγκες και του camp στη Δράμα. Όσοι χρειάστηκε να μεταφερθούν στο νοσοκομείο αναγκάστηκαν να πάρουν ταξί, μιας και το Νοσοκομείο Καβάλας έχει μόνο ένα ασθενοφόρο! Στο camp υπάρχουν οχτώ έγκυες, εκ των οποίων η μία θα γεννήσει τις επόμενες ημέρες. Υπάρχουν επίσης άτομα με διαβήτη, ορθοπεδικά προβλήματα, καρδιοπαθείς, νεφροπαθείς και άλλοι με ψυχολογικά προβλήματα από τον πόλεμο. Οι συνθήκες εδώ επιβαρύνουν την κατάστασή τους. 

Ερ.: Υπάρχει μέριμνα για την εκπαίδευση των παιδιών;

Απ.: Δυστυχώς όχι. Αυτό είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα. Μένουν πίσω! Και το χειρότερο είναι πως γονείς και παιδιά συνηθίζουν σε αυτή την κατάσταση και πιστεύουν πως αυτή είναι η ζωή, πως δεν υπάρχει κάτι καλύτερο να περιμένουν. Μην ξεχνάτε πως όλοι μας κουβαλάμε ήδη 5 χρόνια πολέμου. Ορισμένοι γονείς πηγαίνουν τα παιδιά στη πόλη για να αλλάζουν παραστάσεις και να παίρνουν και άλλα ερεθίσματα. Αλλά δεν υπάρχουν και οι απαραίτητες υποδομές. Πώς να μάθει γράμματα κανείς κάτω από μια τέντα, χωρίς θρανία και βιβλία. Εκτός από τα παιδιά και οι ενήλικες καλό θα ήταν να μαθαίνουν τη γλώσσα. Να μπορούν να επικοινωνούν με τον κόσμο.

Ερ.: Η πρόσβασή μας στο camp έχει δυσκολέψει. Τι έχει αλλάξει;

Απ.: Όσο ήμασταν στο εκθεσιακό κέντρο της Νέας Καρβάλης, όπου ο Δήμος είχε την εποπτεία, υπήρχαν ΜΚΟ και πολλοί εθελοντές που πρόσφεραν βοήθεια και υλικά αγαθά. Από τότε που μεταφερθήκαμε στο Εσκί Καπού, το οποίο διευθύνει ο στρατός και η αστυνομία, η εξωτερική βοήθεια αλλά και η επικοινωνία μας με τον κόσμο που μας στηρίζει έχει περιοριστεί πολύ. Το περασμένο Σάββατο προσπάθησαν να μου κατάσχουν το κινητό γιατί πιστεύουν πως, επειδή μιλάω αγγλικά, μπορώ να επικοινωνήσω με ακραία στοιχεία που θέλουν να μας ξεσηκώσουν. Επίσης, μάθαμε πως δεν επιτρέπουν τα μέσα ενημέρωσης να έρθουν, παρά μόνο τα κρατικά, ώστε να μη δείχνουν την κατάσταση που επικρατεί εδώ.

Ερ.: Πώς σας αντιμετωπίζει ο κόσμος της Καβάλας; Έχετε αντιμετωπίσει ρατσιστική συμπεριφορά;

Απ.: Όχι, ποτέ. Από την πρώτη στιγμή που κατεβήκαμε από το πλοίο μας περίμεναν άνθρωποι για να μας καλωσορίσουν. Στη Νέα Καρβάλη υπήρχαν πολλοί που έρχονταν εθελοντικά να βοηθήσουν. Στην πόλη που πηγαίνουμε μας αντιμετωπίζουν φιλικά. Οι μόνοι που έχουν εχθρική συμπεριφορά είναι κάποιοι από τους αστυνομικούς εδώ στο camp. Όταν έχουν βάρδια πάντα δημιουργούνται προβλήματα.

Ερ.: Τι θα ήθελες να συμβεί στο μέλλον;

Απ.: Θα ήθελα να μένουμε σε ένα ανθρώπινο μέρος. Επικοινωνούμε με ανθρώπους που φιλοξενούνται σε άλλα camps στην Αθήνα και στη Λάρισα και μας λένε πως οι συνθήκες διαμονής είναι κάπως καλύτερες. Κάποιοι μένουν σε containers που εξασφαλίζουν τουλάχιστον μια στέγη και λίγη ιδιωτικότητα. Κάποια στιγμή, θα ήθελα να έχω ένα οικονομικό σπίτι και μια δουλεία. Στη Συρία δούλευα σαν προγραμματιστής. Ο φίλος μου εδώ (δείχνει ένα νέο γύρω στα 30 που κάθεται δίπλα του) δούλευε σε εργοστάσιο ξυλείας. Μπορούμε να κάνουμε πολλά πράγματα.

*Η «Πρωτοβουλία για τη μετεγκατάσταση των προσφύγων από το Εσκί-Καπού» διεκδικεί την άμεση μεταφορά προσφύγων και μεταναστών σε ένα καταλληλότερο χώρο, πιο κοντά στον αστικό ιστό της Καβάλας. Επισημαίνει πως η προάσπιση των δικαιωμάτων των ανθρώπων που βρίσκονται αυτή τη στιγμή σε κατασκήνωση στην πλαγιά του όρους, σε χώρο που προορίζεται για εγκατάσταση μαντριών και αιγοπροβάτων, είναι προϋπόθεση για την προάσπιση των δικών μας δικαιωμάτων, σήμερα.