Κίνημα Βαρουφάκη για τον «εκδημοκρατισμό της Ευρώπης»: Μανιφέστο αυταπατών

Μέσα σε συ­σκό­τι­ση και με έναν μόνο προ­βο­λέα να τον φω­τί­ζει, σαν άλλος «σταρ», ο πρώην υπουρ­γός Οι­κο­νο­μι­κών διά­βα­σε το Μα­νι­φέ­στο του Κι­νή­μα­τος για τη Δη­μο­κρα­τία στην Ευ­ρώ­πη 2025. Ξε­κι­νώ­ντας από το υπαρ­κτό έλ­λειμ­μα δη­μο­κρα­τί­ας, όπου τα διευ­θυ­ντή­ρια των Βρυ­ξελ­λών και οι υπό­λοι­ποι μη­χα­νι­σμοί της άρ­χου­σας τάξης απο­φα­σί­ζουν για τις ζωές μας χωρίς κα­νέ­ναν έλεγ­χο των λαών της Ευ­ρώ­πης, πρό­τει­νε μια δέσμη προ­τά­σε­ων για την επι­στρο­φή της ΕΕ «στις βα­σι­κές αρχές της»:

Πλή­ρης δια­φά­νεια στη λήψη απο­φά­σε­ων (π.χ. με ζω­ντα­νές ανα­με­τα­δό­σεις των συ­ζη­τή­σε­ων στο Eurogroup και το Ecofin και δη­μο­σιο­ποί­η­ση των πρα­κτι­κών των συ­νε­δριά­σε­ων της ΕΚΤ).

Ολο­κλη­ρω­μέ­νο σχέ­διο αντι­με­τώ­πι­σης της οι­κο­νο­μι­κής κρί­σης της Ευ­ρω­ζώ­νης εντός των ισχυου­σών Συν­θη­κών της ΕΕ, στην κα­τεύ­θυν­ση της στα­θε­ρο­ποί­η­σης.

Συ­ντα­κτι­κή Ευ­ρω­παι­̈κ­ή Συ­νέ­λευ­ση, με στόχο την εκ­πό­νη­ση Ευ­ρω­παϊ­κού Συ­ντάγ­μα­τος και εφαρ­μο­γή των απο­φά­σε­ων της Συ­νέ­λευ­σης έως το 2025.

Ως υπο­κεί­με­νο των αλ­λα­γών αυτών, στο ίδιο Μα­νι­φέ­στο, ορί­ζο­νται «οι πο­λί­τες της Ευ­ρώ­πης» που δη­μιουρ­γώ­ντας το πα­νευ­ρω­παϊ­κό αυτό κί­νη­μα, θα υπο­τά­ξουν τη «γρα­φειο­κρα­τι­κή διοί­κη­ση των Βρυ­ξελ­λών» στη βού­λη­ση ενός κυ­ρί­αρ­χου ευ­ρω­παϊ­κού λαού.

Κατά τη διάρ­κεια της τε­τρά­ω­ρης πα­ρου­σί­α­σης, ο Βα­ρου­φά­κης πλαι­σιώ­θη­κε με­τα­ξύ άλλων από τη συ­μπρό­ε­δρο της γερ­μα­νι­κής Αρι­στε­ράς (Die Linke) Κάτια Κί­πινγκ, το ιστο­ρι­κό στέ­λε­χος των Γερ­μα­νών Σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τών (SPD) Γκε­ζί­νε Σβαν, το μέλος του ΔΣ του συν­δι­κά­του IG Metall Χανς-Γιούρ­γκεν Ούρ­μπαν, την βου­λευ­τή των Βρε­τα­νών Πρα­σί­νων Κα­ρο­λάιν Λού­κας, τον ευ­ρω­βου­λευ­τή των Podemos Μι­γκέλ Ουρ­μπάν, το μου­σι­κό πα­ρα­γω­γό Μπράιαν Ένο και τον Κρο­ά­τη φι­λό­σο­φο Σρέ­τσκο Χόρ­βατ, ενώ έγινε ζω­ντα­νή τη­λε­ο­πτι­κή σύν­δε­ση με τον εμπνευ­στή των Wikilieaks Τζού­λιαν Ασάνζ και με­τα­δό­θη­καν μη­νύ­μα­τα του Σλο­βέ­νου φι­λο­σό­φου Σλα­βόι Ζίζεκ και της δη­μάρ­χου της Βαρ­κε­λώ­νης Άντα Κο­λά­ου.

Με­τα­πο­λι­τι­κή και ανε­δα­φι­κός ρε­α­λι­σμός

Στο ιντερ­νε­τι­κό κά­λε­σμα του Γιάνη, έχουν αντα­πο­κρι­θεί πε­ρισ­σό­τε­ρα από 10.000 άτομα, τα οποία έχουν γίνει μέλη μέσω της ηλε­κτρο­νι­κής πλατ­φόρ­μας του Diem 25, χα­ρα­κτη­ρι­στι­κό που κα­τα­τάσ­σει το εγ­χεί­ρη­μα στα μορ­φώ­μα­τα της με­τα­πο­λι­τι­κής, όπου η κα­θη­με­ρι­νή πο­λι­τι­κή δράση και η αυ­το­πρό­σω­πη συμ­με­το­χή στη λήψη των απο­φά­σε­ων, αντι­κα­θί­στα­ται από την «ιντερ­νε­τι­κή δη­μο­κρα­τία».

Πέρα από αυτό όμως, το με­γα­λύ­τε­ρο πρό­βλη­μα στις -κατά τα άλλα κα­λές- προ­θέ­σεις της κί­νη­σης του Βα­ρου­φά­κη και των συ­νερ­γα­τών του, είναι ο πο­λι­τι­κός προ­σα­να­το­λι­σμός και τα όρια της πο­λι­τι­κής τους πρό­τα­σης. Είναι ποτέ δυ­να­τόν η διέ­ξο­δος από την κρίση προς όφε­λος των ερ­γα­ζο­μέ­νων να επα­φί­ε­ται στις υπαρ­κτές ευ­ρω­συν­θή­κες που υπάρ­χουν ακρι­βώς για να θω­ρα­κί­ζουν την πα­νευ­ρω­παϊ­κή λι­τό­τη­τα; Η «δια­φά­νεια» στις συ­νε­δριά­σεις θα με­τέ­τρε­πε τον Σόι­μπλε σε αρι­στε­ρό ή θα οδη­γού­σε τον Ντρά­γκι στο να λάβει μέτρα κατά του χρη­μα­το­πι­στω­τι­κού κε­φα­λαί­ου; Η «στα­θε­ρο­ποί­η­ση» της κα­πι­τα­λι­στι­κής οι­κο­νο­μί­ας, άρα και της κερ­δο­φο­ρί­ας των επι­χει­ρή­σε­ων, πόσο μπο­ρεί να εξαν­θρω­πί­σει ένα σύ­στη­μα που στον πυ­ρή­να του βρί­σκε­ται η ερ­γα­σια­κή εκ­με­τάλ­λευ­ση και η ερ­γο­δο­τι­κή αυ­θαι­ρε­σία;

Οι ιδέες αυτές κα­θό­ρι­σαν την πο­ρεία του Βα­ρου­φά­κη, όπως και της κυ­βέρ­νη­σης του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, το πρώτο εξά­μη­νο του 2015. Οι δια­βε­βαιώ­σεις του Γιάνη και του Μα­ξί­μου, ότι η «έξυ­πνη δια­πραγ­μά­τευ­ση» θα κάμ­ψει τις απαι­τή­σεις των δα­νει­στών, ενί­σχυ­σαν τα φαι­νό­με­να ανά­θε­σης και κι­νη­μα­τι­κής πα­ρά­λυ­σης. Ο τυ­φλός «ευ­ρω­παϊ­σμός», η επι­δί­ω­ξη ενός «έντι­μου συμ­βι­βα­σμού» με τους εταί­ρους στο «κοινό ευ­ρω­παϊ­κό σπίτι» και η απο­φυ­γή της σύ­γκρου­σης, τόσο με το εγ­χώ­ριο κα­θε­στώς όσο και με τις ευ­ρω­η­γε­σί­ες, οδή­γη­σε στη συμ­φω­νία της 20ής Φλε­βά­ρη, που άνοι­ξε το δρόμο για την επι­βο­λή του μνη­μο­νί­ου Τσί­πρα το πε­ρα­σμέ­νο κα­λο­καί­ρι. Ήταν αυτή η «Αρι­στε­ρά», του ανε­δα­φι­κού ρε­α­λι­σμού, που ητ­τή­θη­κε πα­νη­γυ­ρι­κά και όχι γε­νι­κώς η Αρι­στε­ρά, όπως ισχυ­ρί­στη­κε στην ομι­λία του ο πρω­τερ­γά­της του DIEM 25.  

Μπο­ρεί όντως ο ίδιος ο Βα­ρου­φά­κης να μην έκλει­σε τις τρά­πε­ζες, αλλά υπέ­γρα­ψε για τη με­τα­φο­ρά 11 δισ. του ΤΧΣ στον EFSF και δεν επέ­βα­λε κα­νέ­να έλεγ­χο στη φυγή κε­φα­λαί­ων στο εξω­τε­ρι­κό, ούτε διεκ­δί­κη­σε ένα τρα­πε­ζι­κό σύ­στη­μα υπό δη­μό­σιο-κοι­νω­νι­κό έλεγ­χο. Μπο­ρεί να έμει­νε πι­στός στην κεϊν­σια­νή αντί­λη­ψη του «win-win» και να μην προ­σχώ­ρη­σε (όπως η με­γά­λη πλειο­ψη­φία των κυ­βερ­νη­τι­κών στε­λε­χών) στο Τ.Ι.Ν.Α., μπο­ρεί να ετοί­μα­ζε «ηλε­κτρο­νι­κές πλη­ρω­μές» κό­ντρα στη φρά­ξια Δρα­γα­σά­κη, αλλά δεν δια­νο­ή­θη­κε ποτέ ένα συ­νο­λι­κό σχέ­διο ρήξης με την Ευ­ρω­ζώ­νη.

«Εκ­δη­μο­κρα­τι­σμός» της Ε.Ε.;

Οι αυ­τα­πά­τες για το «ευ­ρω­παϊ­κό κε­κτη­μέ­νο» και την «ΕΕ-λί­κνο δη­μο­κρα­τί­ας», είναι επα­να­φο­ρά γνω­στών σο­σιαλ­δη­μο­κρα­τι­κών προ­τά­σε­ων, που φυ­σι­κά πα­ρέ­μει­ναν κενά συν­θή­μα­τα. Από την αρχή της ύπαρ­ξής της, η ΕΕ ήταν και είναι μια ένωση κα­πι­τα­λι­στι­κών κρα­τών, που υπε­ρα­σπί­ζε­ται τα συμ­φέ­ρο­ντα των κυ­ρί­αρ­χων τά­ξε­ων κάθε χώ­ρας-μέ­λους της και το συ­νο­λι­κό συμ­φέ­ρον των «από πάνω». Απο­τε­λεί ανώ­τα­το θεσμό ενο­ποί­η­σης των Ευ­ρω­παί­ων κα­πι­τα­λι­στών, που συ­γκρο­τεί νο­μι­κά και υλο­ποιεί την επί­θε­ση στα ερ­γα­σια­κά και κοι­νω­νι­κά δι­καιώ­μα­τα των λαών της ηπεί­ρου, έχο­ντας ανα­γά­γει το νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρο δόγμα σε «μο­νό­δρο­μο». Βα­θαί­νει τις κοι­νω­νι­κές ανι­σό­τη­τες για να «τα­ΐ­ζει» τρα­πε­ζί­τες και κάθε εί­δους κερ­δο­σκό­πους. Οι­κο­δο­μεί κρά­τος έκτα­κτης ανά­γκης και αντι­με­τω­πί­ζει τις κοι­νω­νι­κές αντι­στά­σεις με αυ­ταρ­χι­σμό και κα­τα­στο­λή. Ορ­γα­νώ­νει και συμ­με­τέ­χει σε ιμπε­ρια­λι­στι­κές επεμ­βά­σεις. Υψώ­νει ρα­τσι­στι­κά τείχη σε πρό­σφυ­γες και με­τα­νά­στες και πνί­γει γυ­ναι­κό­παι­δα στις ακτές της. Αυτό το αντι­δρα­στι­κό τε­ρα­τούρ­γη­μα, είναι πλέον φα­νε­ρό ότι δεν με­ταρ­ρυθ­μί­ζε­ται, δεν «εκ­δη­μο­κρα­τί­ζε­ται», αλλά μόνο ανα­τρέ­πε­ται.

Το πο­λι­τι­κό εγ­χεί­ρη­μα του Βα­ρου­φά­κη συ­γκα­τα­λέ­γε­ται στις δυ­νά­μεις που αμ­φι­σβη­τούν την αυ­ταρ­χι­κή λι­τό­τη­τα, δια­βλέ­πουν τους κιν­δύ­νους ανα­ζω­πύ­ρω­σης των εθνι­κι­σμών στην Ευ­ρώ­πη και βά­ζουν την κοι­νω­νία και την πο­λι­τι­κή πάνω από τις εται­ρί­ες και τις «τε­χνο­κρα­τι­κές λύ­σεις». Αλλά είναι βέ­βαιο, ότι σε συν­θή­κες γε­νι­κευ­μέ­νης κα­πι­τα­λι­στι­κής κρί­σης, οι «εν­διά­με­σες» θέ­σεις με όραμα την (κα­πι­τα­λι­στι­κή) ανά­πτυ­ξη που θα φέρει μια κά­ποια «ευ­η­με­ρία», είναι εντε­λώς ανε­παρ­κή «όπλα» για τον κόσμο μας, που βιώ­νει τη βαρ­βα­ρό­τη­τα ενός ανε­λέ­η­του τα­ξι­κού πο­λέ­μου.