Κόμμα κινηματικό, όχι κυβερνητικό

Και όταν λέμε κόμμα, εν­νο­ού­με κα­ταρ­χήν τις ορ­γα­νώ­σεις μελών, αλλά και τα υπό­λοι­πα όρ­γα­νά του –τις Νο­μαρ­χια­κές Επι­τρο­πές, την Κε­ντρι­κή Επι­τρο­πή, την Πο­λι­τι­κή Γραμ­μα­τεία. Κατά τη γνώμη μας, η σχέση αυτών των δύο υπο­κει­μέ­νων, δη­λα­δή το σε ποια ση­μεία θα συ­να­ντιού­νται και πώς θα αλ­λη­λο­ε­πη­ρε­ά­ζο­νται, είναι ση­μείο-κλει­δί για το πόσο θα προ­χω­ρή­σει η με­γά­λη ανα­τρο­πή που πε­τύ­χα­με στις 25 Γε­νά­ρη, με την εκλο­γι­κή νίκη του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ.

Η λει­τουρ­γία του κόμ­μα­τος 

Σε κάτι πε­ρισ­σό­τε­ρο από ένα μήνα, τα μέλη και τα στε­λέ­χη του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ έχου­με βρε­θεί να πα­ρα­κο­λου­θού­με από τις οθό­νες της τη­λε­ό­ρα­σης τις κι­νή­σεις της νέας κυ­βέρ­νη­σης. Το κόμμα στο σύ­νο­λό του τις τε­λευ­ταί­ες μέρες συ­νει­δη­το­ποί­η­σε ότι το μόνο πράγ­μα που μπο­ρού­σε να κάνει ήταν απλά να σχο­λιά­σει τις εξε­λί­ξεις. Τα επι­χει­ρή­μα­τα «κοι­νής λο­γι­κής» που χρη­σι­μο­ποιού­νται, και ακού­στη­καν ακόμα και στην τε­λευ­ταία ΚΕ, είναι «απο­στο­μω­τι­κά». «Μα καλά τι θέ­λε­τε; Να ρω­τά­ει  ο πρω­θυ­πουρ­γός και ο υπουρ­γός Οι­κο­νο­μι­κών τις ορ­γα­νώ­σεις μελών για την κάθε λέξη που θα πει στο Eurogroup;». Ή «Οι προ­βλη­μα­τι­σμοί σας δεν αφο­ρούν την κοι­νω­νία. Ακού­σα­τε κα­νέ­ναν να σας ρω­τά­ει γιατί δεν λει­τουρ­γούν τα όρ­γα­να;». Ή «Οι δια­φω­νί­ες σας κά­νουν κακό στην ει­κό­να της κυ­βέρ­νη­σης και κό­βουν τα φτερά του κό­σμου».

Στον αντί­πο­δα η βάση, μπερ­δε­μέ­νη και σα­στι­σμέ­νη, ζητά να κα­τέ­βουν ει­δι­κοί στις ορ­γα­νώ­σεις να εξη­γή­σουν τη συμ­φω­νία. Όλοι πά­ντως φαί­νε­ται να συμ­φω­νούν σε ένα πράγ­μα. «Το κόμμα πρέ­πει να λει­τουρ­γή­σει». 

Για να μπο­ρέ­σου­με να μπού­με στην ουσία του ζη­τή­μα­τος θα πρέ­πει κα­ταρ­χήν να απο­δε­χτού­με ότι πράγ­μα­τι το κόμμα δεν λει­τουρ­γεί και μά­λι­στα εδώ και καιρό. Η ΚΕ από το κα­λο­καί­ρι έχει συ­νε­δριά­σει τρεις και «μισή» φορές. Η μία τε­λευ­ταία ήταν λίγες ώρες πριν το υπο­τι­θέ­με­νο διαρ­κές συ­νέ­δριο, που δεν έγινε ποτέ και που στή­θη­κε σαν μη­χα­νι­σμός εκ­βια­σμού απέ­να­ντι σε όσους αντι­δρού­σαν στην αλ­λα­γή της πο­λι­τι­κής των συμ­μα­χιών. 

Επι­πλέ­ον, μήνες τώρα έρ­χο­νταν ψη­φί­σμα­τα από τις ορ­γα­νώ­σεις μελών, τα οποία ζη­τού­σαν να μην υπάρ­ξουν στα ψη­φο­δέλ­τια μνη­μο­νια­κές υπο­ψη­φιό­τη­τες. Ιδιαί­τε­ρα για την υπο­ψη­φιό­τη­τα του Προ­έ­δρου της Δη­μο­κρα­τί­ας οι αντι­δρά­σεις ήταν με­γά­λες.  Το κόμμα σε πολ­λές στιγ­μές ήταν ομοιο­γε­νές ως προς το τι δεν ήθελε. Επο­μέ­νως προ­φα­νώς δεν πε­ρι­μέ­νου­με από τον πρό­ε­δρο να ρω­τά­ει το κόμμα για το κα­θε­τί την  τε­λευ­ταία στιγ­μή, αλλά θα πρέ­πει να θυ­μί­σου­με ότι το κόμμα έχει μι­λή­σει εδώ και καιρό, απλά δεν ει­σα­κού­στη­κε. Ο εκ­βια­σμός κα­ταρ­χάς πέ­ρα­σε. Όσοι κα­λο­προ­αί­ρε­τοι σύ­ντρο­φοι και συ­ντρό­φισ­σες απο­φά­σι­σαν ότι δεν ήταν σωστό «να μι­λή­σουν πριν τις εκλο­γές» και ότι «θα τα ξε­κα­θά­ρι­ζαν όλα αμέ­σως μετά τις εκλο­γές» έφτα­σαν να μη μι­λή­σουν ποτέ. Γιατί ποτέ δεν θα είναι κα­τάλ­λη­λη η ώρα...

Σε αυτό ακρι­βώς το ση­μείο πρέ­πει να ξα­να­θυ­μί­σου­με τι είναι ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ και ποιος είναι ο ρόλος του. Ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ είναι ένα κόμμα της ρι­ζο­σπα­στι­κής Αρι­στε­ράς, που στο συ­νέ­δριό του απο­φά­σι­σε ότι, με όχημα την κυ­βέρ­νη­ση της Αρι­στε­ράς, θέτει σαν πρώτο στόχο την ανα­τρο­πή της λι­τό­τη­τας σε Ελ­λά­δα και Ευ­ρώ­πη, που περ­νά­ει μέσα από την ακύ­ρω­ση του μνη­μο­νί­ου, τη δια­γρα­φή του με­γα­λύ­τε­ρου μέ­ρους του χρέ­ους κλπ. Είναι το κόμμα που τα τε­λευ­ταία χρό­νια συ­γκρού­στη­κε στους δρό­μους μαζί με τον κόσμο για να φύ­γουν τα μνη­μό­νια και οι τρόι­κες. Είναι το κόμμα των κα­θα­ρι­στριών και των ερ­γα­ζο­μέ­νων της ΕΡΤ. Είναι το κόμμα που στή­ρι­ξε την νε­ο­λαι­ί­στι­κη εξέ­γερ­ση το 2008. Είναι το κόμμα που προ­σπά­θη­σε να πε­ρι­λά­βει στο πρό­γραμ­μά του τα αι­τή­μα­τα των κι­νη­μά­των.

Τέλος είναι το κόμμα που στο κα­τα­στα­τι­κό του ανα­φέ­ρε­ται σε μια κοι­νω­νία χωρίς εκ­με­τάλ­λευ­ση αν­θρώ­που από άν­θρω­πο, στο σο­σια­λι­σμό. Με αυτή την έν­νοια το κόμμα οφεί­λει να συ­ζη­τά και να κάνει ό,τι είναι δυ­να­τόν κα­θη­με­ρι­νά για να πλη­σιά­σει αυ­τούς τους στό­χους. Είναι το κόμμα που, αν μη τι άλλο, οφεί­λει να δη­λώ­νει με ει­λι­κρί­νεια ότι υπάρ­χουν στιγ­μές που θα απο­μα­κρύ­νε­ται από αυ­τούς τους στό­χους. Κυ­ρί­ως οφεί­λει αυτό να το δη­λώ­νει όχι μόνο στα μέλη του, αλλά και στην κοι­νω­νία. Πρό­κει­ται λοι­πόν για μια συ­ζή­τη­ση που αφορά τόσο το κόμμα, όσο και τον κόσμο που έχει ενα­πο­θέ­σει τις ελ­πί­δες του στον ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ.

Δη­μο­κρα­τία και ερ­γα­τι­κή τάξη 

Η δη­μο­κρα­τία δεν είναι ένα ει­δι­κό ζή­τη­μα που αφορά μόνο το κόμμα. Αφορά την κοι­νω­νία ακόμα και αν ο κό­σμος που μας ψή­φι­σε δεν το αντι­λαμ­βά­νε­ται και του φαί­νε­ται «ψιλά γράμ­μα­τα». Αν ζη­τά­με πε­ρισ­σό­τε­ρη εσω­κομ­μα­τι­κη δη­μο­κρα­τία είναι γιατί θέ­λου­με να συ­ζη­τή­σου­με πώς το κόμμα και η κυ­βέρ­νη­ση θα υπη­ρε­τή­σουν κα­λύ­τε­ρα τους ερ­γα­ζό­με­νους. Πώς οι υπο­σχέ­σεις για τον κα­τώ­τα­το μισθό, για τις συλ­λο­γι­κές συμ­βά­σεις, για την ακύ­ρω­ση των μνη­μο­νί­ων θα υλο­ποι­η­θούν. Αν φο­βό­μα­στε σή­με­ρα τη δη­μο­κρα­τία μέσα στο κόμμα, μήπως θα τη φο­βη­θού­με και αύριο στους ερ­γα­σια­κούς χώ­ρους, στα πα­νε­πι­στή­μια; Στην κοι­νω­νία; Με ποια μο­νά­δα μέ­τρη­σης με­τριέ­ται η δη­μο­κρα­τία; Μέχρι πόσο επι­τρέ­πε­ται; Και αν η ηγε­σία του κόμ­μα­τος και η κυ­βέρ­νη­ση ανα­κοι­νώ­νουν τις απο­φά­σεις τους δη­μό­σια πριν να τις συ­ζη­τή­σουν, γιατί τα υπό­λοι­πα στε­λέ­χη δεν μπο­ρούν να δια­φω­νή­σουν δη­μό­σια και να απευ­θυν­θούν απευ­θεί­ας στην κοι­νω­νία και να της πουν την αλή­θεια;

Το επό­με­νο διά­στη­μα

Το κόμμα θα πρέ­πει να είναι πρώτα απ’ όλα ο εκ­φρα­στής της συλ­λο­γι­κής συ­νεί­δη­σης, ο ορ­γα­νω­τής της οργής και της ανυ­πο­μο­νη­σί­ας. Το κόμμα δεν μπο­ρεί να λέει στην κοι­νω­νία «κάνε υπο­μο­νή», αλλά «να ορ­γα­νώ­σου­με μαζί τον τρόπο για να διεκ­δι­κή­σου­με τα αι­τή­μα­τά μας». Το βα­σι­κό έργο του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ δεν είναι το να επι­κρο­τεί το έργο της κυ­βέρ­νη­σης και να γί­νε­ται ο κυ­βερ­νη­τι­κός εκ­πρό­σω­πος, αλλά το ανά­πο­δο. Το κόμμα θα πρέ­πει να είναι ο εκ­πρό­σω­πος της κοι­νω­νί­ας και ο εγ­γυ­η­τής που θα ελέγ­χει την κυ­βέρ­νη­ση, που θα της με­τα­φέ­ρει τα αι­τή­μα­τα του κό­σμου, που θα κρί­νει το πόσο κοντά ή μα­κριά βρί­σκε­ται από το πρό­γραμ­μά του και γιατί. Αυτό ση­μαί­νει συ­νε­χή πα­ρου­σία στους ερ­γα­σια­κούς χώ­ρους, χτί­σι­μο σω­μα­τεί­ων, δη­μιουρ­γία κι­νη­μά­των και πο­λύ­μορ­φων κι­νη­το­ποι­ή­σε­ων. Δεν ασκεί η κυ­βέρ­νη­ση πίεση στο κόμμα λέ­γο­ντας «δεν γί­νε­ται», αλλά το κόμμα στην κυ­βέρ­νη­ση λέ­γο­ντας «κάνε το». 
Αν δεν κά­νου­με όλα αυτά, μοι­ραία θα έρθει η στιγ­μή που το ίδιο το κόμμα  θα αλ­λά­ξει το πρό­γραμ­μά του και το κα­τα­στα­τι­κό του, για να προ­σαρ­μο­στεί στις νέες συν­θή­κες του «τε­λι­κά δεν γι­νό­ταν, εί­χα­με μά­ξι­μουμ στό­χους». 

Πά­ντως, μέχρι «να μπο­ρέ­σου­με», οφεί­λου­με να λέμε την αλή­θεια στους εαυ­τούς μας και στην κοι­νω­νία και σε καμία πε­ρί­πτω­ση να μην πυ­ρο­βο­λού­με τον αγ­γε­λιο­φό­ρο!

*Μέλη της ΝΕ Α΄Αθή­νας του ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ