ΛΑΕ, ρεάλ-πολιτίκ και ουτοπία

Σή­με­ρα που ο σ. Λα­φα­ζά­νης έχει επι­στρέ­ψει από τη Ρωσία ίσως μά­θου­με πε­ρισ­σό­τε­ρα για τα ονό­μα­τα των συ­νο­μι­λη­τών του και το πε­ριε­χό­με­νο των συ­νο­μι­λιών που έκανε. Αυτά δεν ανα­κοι­νώ­θη­καν. Ούτε στην ιστο­σε­λί­δα της ΛΑΕ, ούτε, από όσο ξέ­ρου­με, στα συλ­λο­γι­κά όρ­γα­να της ΛΑΕ.

Ωστό­σο, το σκε­πτι­κό της επί­σκε­ψης όντως ανα­κοι­νώ­θη­κε στην τε­λευ­ταία συ­νε­δρί­α­ση του Πα­νελ­λα­δι­κού Συμ­βου­λί­ου της ΛΑΕ, με την το­πο­θέ­τη­ση του επι­κε­φα­λής, όπως την κα­τα­γρά­φει η iskra. “Οι επι­λο­γές Τσί­πρα κατά την επί­σκε­ψή του στην Ουά­σιγ­κτον αντι­προ­σω­πεύ­ουν την πλήρη πα­ρά­δο­ση της χώρας μας στους ιμπε­ρια­λι­στι­κούς τυ­χο­διω­κτι­σμούς του Trump και των ΗΠΑ στην πε­ριο­χή... Ο Αλ. Τσί­πρας, δί­νο­ντας γη και ύδωρ στις ΗΠΑ, δεν κα­λύ­πτει κα­νέ­να «κενό» και κάθε άλλο παρά προ­στα­τεύ­ει την χώρα μας από την Τουρ­κία... Η Ελ­λά­δα χρειά­ζε­ται σή­με­ρα όσο ποτέ μια ρι­ζο­σπα­στι­κή ανα­τρο­πή και μια πο­λυ­διά­στα­τη πο­λι­τι­κή διε­θνών οι­κο­νο­μι­κών και εξω­τε­ρι­κών προ­σα­να­το­λι­σμών...”

 Εν ολί­γοις, δεν γί­νε­ται ο ελ­λη­νι­κός λαός να αντι­με­τω­πί­σει τον αμε­ρι­κά­νι­κο ιμπε­ρια­λι­σμό και την Τουρ­κία χωρίς να έχει δε­σμούς με τη Ρωσία και ίσως άλλες ιμπε­ρια­λι­στι­κές δυ­νά­μεις, μι­κρό­τε­ρες μεν από τις ΗΠΑ αλλά πά­ντως αντα­γω­νι­στι­κές τους. Πρό­κει­ται για αντί­λη­ψη που υπάρ­χει σε κομ­μά­τι αγω­νι­στών και αξί­ζει να συ­ζη­τιέ­ται. Αυτό δεν ση­μαί­νει ότι είναι και σωστή. Νο­μί­ζου­με ότι απο­τυγ­χά­νει να απα­ντή­σει σε πολλά απλά ερω­τή­μα­τα.

-Η υπο­τι­θέ­με­νη «πα­ρά­δο­ση»* στον αμε­ρι­κά­νι­κο ιμπε­ρια­λι­σμό, οφεί­λε­ται σε υλι­κούς συ­σχε­τι­σμούς δύ­να­μης ελ­λη­νι­κού και αμε­ρι­κά­νι­κου κα­πι­τα­λι­σμού και σε συμ­φέ­ρο­ντά τους ή σε άλλα αίτια;

-Αν οφεί­λε­ται σε υλικά και όχι σε ψυ­χο­λο­γι­κά αίτια, τότε γιατί αυτά, δη­λα­δή οι συ­γκε­κρι­μέ­νοι συ­σχε­τι­σμοί οι­κο­νο­μι­κής-στρα­τιω­τι­κής δύ­να­μης και τα συ­γκε­κρι­μέ­να συμ­φέ­ρο­ντα των κα­πι­τα­λι­σμών, δεν ισχύ­ουν και στις σχέ­σεις με τη Ρωσία;

-Η συμ­φι­λί­ω­ση με τη ρω­σι­κή κυ­βέρ­νη­ση, είτε με αντι­λαϊ­κή είτε με φι­λο­λαϊ­κή ελ­λη­νι­κή κυ­βέρ­νη­ση, δεν ση­μαί­νει ΑΝΑ­ΓΚΑ­ΣΤΙ­ΚΑ συμ­φι­λί­ω­ση με τα αντί­στοι­χα κα­πι­τα­λι­στι­κά συμ­φέ­ρο­ντα, τους ρώ­σους ολι­γάρ­χες; Στο λι­μά­νι της Αλε­ξαν­δρού­πο­λης, τις πα­ρα­λί­ες της Κρή­της (π.χ. Elounda Hills), τα με­ρί­δια της ΔΕΗ, τους αγω­γούς του αε­ρί­ου (βλ. συμ­φω­νία Gazprom-ΔΕ­ΠΑ-Edison το κα­λο­καί­ρι) ως και τη... ΣΕΚΑΠ; Ή τα σπί­τια που πρό­κει­ται να βγουν σε πλει­στη­ρια­σμό;

-Αν τέ­τοια πράγ­μα­τα είναι υπό δια­πραγ­μά­τευ­ση ή ήδη δρο­μο­λο­γού­νται από την νυν κυ­βέρ­νη­ση, με την «φι­λο­α­με­ρι­κά­νι­κη» «πο­λυ­διά­στα­τη» πο­λι­τι­κή της, μια άλλη πιο «φι­λο­ρώ­σι­κη» και «ανοι­χτό­μυα­λη» πο­λι­τι­κή δεν θα υπο­χρε­ω­θεί να κάνει πολύ πε­ρισ­σό­τε­ρα; Τε­λι­κά, κάνει δια­φο­ρά αν θα έχουν οι Ρώσοι ή οι Γερ­μα­νοί κε­φα­λαιο­κρά­τες τα λι­μά­νια, οι Ρώσοι ή οι Έλ­λη­νες ιδιώ­τες τη ΔΕΗ, οι Αμε­ρι­κά­νοι ή οι Ρώσοι επεν­δυ­τές τα σπί­τια μας; Γιατί το ρώ­σι­κο Gr-Invest είναι κα­λύ­τε­ρο από το ευ­ρω-αμε­ρι­κά­νι­κο; Γιατί η "πα­ρά­δο­ση" στον ρώ­σι­κο κα­πι­τα­λι­σμό είναι προ­τι­μό­τε­ρη από την "πα­ρά­δο­ση" στον δυ­τι­κό;

Η συ­νή­θης απά­ντη­ση είναι ότι ένας πραγ­μα­τι­κά αυ­τε­ξού­σιος, κυ­ρί­αρ­χος κλπ λαός, με μια πραγ­μα­τι­κά αρι­στε­ρή, ρι­ζο­σπα­στι­κή κλπ κυ­βέρ­νη­ση δεν θα «πα­ρα­δο­θεί» στους Ρώ­σους αλλά θα διεκ­δι­κή­σει ισο­τι­μία. Θα θέλει! Θα μπο­ρεί όμως; Για να δώσει κα­νείς την εύ­κο­λη κα­τα­φα­τι­κή απά­ντη­ση πρέ­πει να εγκα­τα­λεί­ψει σε τε­λεί­ως δεύ­τε­ρη μοίρα το υλικό υπό­βα­θρο και να ξα­να­γυ­ρί­σει χωρίς να το κα­τα­λά­βει στην ψυ­χο­λο­γία! Πού οδη­γεί αυτό το νήμα σκέ­ψης; Στα εξής. Δεν είναι το υλικό υπό­βα­θρο το απο­φα­σι­στι­κό, αλλά η δύ­να­μη της θέ­λη­σης –του λαού και της κυ­βέρ­νη­σης... Το ελ­λη­νι­κό κε­φά­λαιο δεν έχει αρ­κε­τή θέ­λη­ση, ενώ ο λαός μπο­ρεί να έχει. Έτσι, ακόμη και το ελ­λη­νι­κό κε­φά­λαιο θα μπο­ρού­σε θε­ω­ρη­τι­κά να τα κα­τα­φέ­ρει πολύ κα­λύ­τε­ρα, αν είχε θέ­λη­ση... Έτσι, οι κα­πι­τα­λι­στι­κοί χει­ρι­σμοί στις διε­θνείς σχέ­σεις κα­θο­ρί­ζο­νται κυ­ρί­ως όχι από πράγ­μα­τα χει­ρο­πια­στά -αν και πε­ρί­πλο­κα- όπως το από­θε­μα πά­γιου κε­φα­λαί­ου και συ­ναλ­λάγ­μα­τος, η τε­χνο­γνω­σία και ο στρα­τός, αλλά από τη δύ­να­μη της θέ­λη­σης. Την οποία μά­λι­στα οι κα­πι­τα­λι­στές –μόνο οι έλ­λη­νες;- έχουν σε μι­κρό­τε­ρη πο­σό­τη­τα από τους λαούς... Αυτό το νήμα σκέ­ψης μάς οδη­γεί μέσα στο λα­βύ­ριν­θο.

Μιας που όλοι, από όσο ξέ­ρου­με, στην Αρι­στε­ρά πα­ρα­δέ­χο­νται τον ιμπε­ρια­λι­στι­κό χα­ρα­κτή­ρα της Ρω­σί­ας, το κε­ντρι­κό ερώ­τη­μα που προ­σπα­θεί να απο­φύ­γει το νήμα της «πο­λυ­διά­στα­της» πο­λι­τι­κής είναι αν και πώς μπο­ρεί να αλ­λά­ξει ο ιμπε­ρια­λι­στι­κός χα­ρα­κτή­ρας -των ξένων χωρών γε­νι­κά. Αν μπο­ρεί να αλ­λά­ξει μόνο με την εντι­μό­τη­τα μιας ρι­ζο­σπα­στι­κής Αρι­στε­ράς, τότε γιατί δεν ισχύ­ει το ίδιο και με τις ΗΠΑ; Γιατί μια «ανε­ξάρ­τη­τη» αρι­στε­ρή κυ­βέρ­νη­ση δεν θα μπο­ρεί να επι­βά­λει και στις ΗΠΑ ή έστω στην Γερ­μα­νία, μια ισό­τι­μη σχέση, όπως προσ­δο­κά να την επι­βά­λει με τη Ρωσία;

Πρέ­πει να γίνει απο­λύ­τως κα­θα­ρό ότι οι συ­να­ντή­σεις, οι συμ­φω­νί­ες, τα επι­χει­ρή­μα­τα, το κα­λό­πια­σμα και η πειθώ, η δι­πλω­μα­τία γε­νι­κά, δεν μπο­ρούν να στη­ρί­ξουν την άμυνα ενός λαού απέ­να­ντι στις επι­θέ­σεις έξω­θεν. Στο εσω­τε­ρι­κό, μέχρι και για τις «ρα­γιά­δι­κες», όπως τις λένε κά­ποιοι, ελ­λη­νι­κές κυ­βερ­νή­σεις, οι τε­ρά­στιες κι­νη­το­ποι­ή­σεις του 2010-12 απέ­δει­ξαν ότι είναι πιο εύ­κο­λο και ρε­α­λι­στι­κό να τις ανα­τρέ­πεις, παρά να τις «πεί­θεις». Άλ­λω­στε, αυτά κάπου τα έχου­με ξα­να­κού­σει. Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, η αντί­λη­ψη της πει­θούς, της εξη­μέ­ρω­σης του ιμπε­ρια­λι­σμού, νο­μι­μο­ποιεί χωρίς να το θέλει το θέ­α­τρο της δια­πραγ­μά­τευ­σης του 2015 του Τσί­πρα. Ο Τσί­πρας, συ­νει­δη­τά, έπαι­ξε πάνω στον δια­δε­δο­μέ­νο αστι­κό μύθο ότι ο αγώ­νας ενός λαού να βρει το δίκιο του στον διε­θνή χώρο είναι βα­σι­κά οι... θαρ­ρα­λέ­ες δια­πραγ­μα­τεύ­σεις με­τα­ξύ με­γα­λο­σχη­μό­νων. Αυτό ήταν η βάση. Σε δεύ­τε­ρη μόνο φάση μπο­ρού­σε να ισχυ­ρι­στεί ότι τάχα... προ­σπά­θη­σε χωρίς να τα κα­τα­φέ­ρει. Θε­ω­ρού­νταν ήδη φυ­σιο­λο­γι­κό να επι­κε­ντρώ­νει στα δι­πλω­μα­τι­κά τρα­πέ­ζια και να μην έχει κάνει καμία «μο­νο­με­ρή ενέρ­γεια».

Ο μαρ­ξι­σμός ισχυ­ρί­ζε­ται ότι υπάρ­χουν μέτρα απέ­να­ντι στο στραγ­γά­λι­σμα ενός εξε­γερ­μέ­νου λαού από τον ιμπε­ρια­λι­σμό: οι πιέ­σεις στο εσω­τε­ρι­κό των ιμπε­ρια­λι­στι­κών κρα­τών από τους λαούς τους. Από την κι­νη­το­ποί­η­σή τους. Όμως, αυτή δεν εν­θαρ­ρύ­νε­ται όταν η ελ­λη­νι­κή «αρι­στε­ρή» κυ­βέρ­νη­ση κα­τα­λή­γει σε νέα μνη­μό­νια, αλλά όταν γί­νο­νται φα­νε­ρές οι άμε­σες θε­τι­κές συ­νέ­πειες μιας ρήξης με το σύ­στη­μα στις ζωές των αν­θρώ­πων. Όταν κρα­τι­κο­ποιού­νται οι τρά­πε­ζες, αυ­ξά­νο­νται οι μι­σθοί, παύει η εξυ­πη­ρέ­τη­ση του χρέ­ους και επι­βάλ­λε­ται δρα­κό­ντεια φι­λερ­γα­τι­κή νο­μο­θε­σία μο­νο­με­ρώς και άμεσα. Άλ­λω­στε η οι­κο­νο­μι­κή δια­σύν­δε­ση όλων των κρα­τών στον κα­πι­τα­λι­σμό, για την οποία πάλι βε­βαιώ­νει ο μαρ­ξι­σμός, εξα­σφα­λί­ζει ότι σε όλες τις χώρες, ο κό­σμος αντι­με­τω­πί­ζει λί­γο-πο­λύ τα ίδια προ­βλή­μα­τα, ότι μπο­ρεί να υπάρ­χει βιω­μα­τι­κή αλ­λη­λο­κα­τα­νό­η­ση των κα­τα­πιε­σμέ­νων**. Το «ντό­μι­νο» και η έμπρα­κτη διε­θνι­στι­κή αλ­λη­λεγ­γύη των από κάτω είναι που δυ­σκο­λεύ­ει, που κα­θι­στά επι­κίν­δυ­νο για κάθε ιμπε­ρια­λι­στή να επι­βάλ­λε­ται για της ωμής βίας σε εξε­γερ­μέ­νους λαούς. Αυτό είναι η λύση για τις δυ­σκο­λί­ες που θα έχει να αντι­με­τω­πί­σει μια ρι­ζο­σπα­στι­κή, φι­λερ­γα­τι­κή δια­κυ­βέρ­νη­ση στην Ελ­λά­δα. Βέ­βαια, δεν είναι θε­τι­κά εξα­σφα­λι­σμέ­νη λύση, όπως σχε­δόν τί­πο­τα στη ζωή. Αλλά είναι εξα­σφα­λι­σμέ­να αδύ­να­το να με­τα­μορ­φώ­σεις τους ιμπε­ρια­λι­στές σε ισό­τι­μους εταί­ρους με τη δύ­να­μη της θέ­λη­σης και μόνο...

Είναι κα­τα­στρο­φι­κό να απο­δέ­χε­σαι την «πα­ντο­δυ­να­μία» του ιμπε­ρια­λι­σμού (τότε γιατί όχι και του κα­πι­τα­λι­σμού γε­νι­κά;) και να θε­ω­ρείς εκ των προ­τέ­ρων ότι η τα­ξι­κή αλ­λη­λεγ­γύη είναι και θα πα­ρα­μεί­νει μια χί­μαι­ρα, κα­τάλ­λη­λη μόνο για ιδε­ο­λο­γι­κό πα­σπά­λι­σμα μιας δήθεν «ρε­άλ-πο­λι­τίκ». Πρό­κει­ται για συ­ντα­γή νέας ήττας και υπο­τα­γής, με στοι­χεία συ­ντη­ρη­τι­κού πε­σι­μι­σμού («ρε­α­λι­σμός») και αρι­στε­ρού ρο­μα­ντι­σμού («απο­φα­σι­στι­κό­τη­τα της αρι­στε­ράς»).

Το αν μπο­ρούν οι τα­ξι­κές λο­γι­κές να γί­νουν πράξη ή αν ο μαρ­ξι­σμός έχει ου­σια­στι­κά ξε­πε­ρα­στεί, αυτό, σε τε­λι­κή ανά­λυ­ση, θα το δεί­ξει η Ιστο­ρία. Ωστό­σο, από τα πα­ρα­πά­νω ένα είναι απο­λύ­τως σί­γου­ρο. Δεν δί­νουν όλοι στη ΛΑΕ τις ίδιες απα­ντή­σεις. Σε αυτό και σε άλλα κρί­σι­μα θέ­μα­τα (όχι μόνο εξω­τε­ρι­κής πο­λι­τι­κής, αλλά και συμ­μα­χιών και οι­κο­νο­μι­κών προ­ο­πτι­κών-νο­μί­σμα­τος-ανά­πτυ­ξης) δί­νουν αντι­δια­με­τρι­κές απα­ντή­σεις. Είναι επί­σης αρ­κε­τά σί­γου­ρο ότι οι συ­να­φείς επε­ξερ­γα­σί­ες θα συ­νε­χι­στούν από τα επι­μέ­ρους πο­λι­τι­κά επι­τε­λεία της Αρι­στε­ράς. Και είναι αβί­α­στο συ­μπέ­ρα­σμα που προ­κύ­πτει από τα πράγ­μα­τα και όχι μόνο από κά­ποια προ­κα­τει­λημ­μέ­νη λο­γι­κή, ότι δεν μπο­ρεί να υπάρ­ξει, τώρα και για αρ­κε­τό καιρό, πο­λι­τι­κή συμ­φω­νία σε βα­σι­κά σύγ­χρο­να, πο­λι­τι­κά ζη­τή­μα­τα. Όποιοι προ­σπα­θούν να τε­τρα­γω­νί­σουν τον κύκλο, βά­ζουν εμπό­δια στα πόδια μιας Αρι­στε­ράς που πα­σχί­ζει να ορ­θο­πο­δή­σει. Πά­ντως αν το κα­τα­φέ­ρει, θα το κάνει πα­τώ­ντας ανυ­πο­χώ­ρη­τα στα συμ­φέ­ρο­ντα της κοι­νω­νι­κής πλειο­ψη­φί­ας, των ερ­γα­ζο­μέ­νων, και αρ­πά­ζο­ντας, με όσα χέρια δια­θέ­τει, κάθε αγω­νι­στι­κή δυ­να­τό­τη­τα που ανοί­γε­ται. Εκεί υπάρ­χει πρα­κτι­κά, για τώρα, το μόνο έδα­φος συ­νερ­γα­σί­ας: στις μάχες ενά­ντια στις ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις (ανε­ξαρ­τή­τως εθνι­κό­τη­τας του "επεν­δυ­τή"), τους πλει­στη­ρια­σμούς και τη φα­σι­στι­κή απει­λή, τις μάχες για τα δη­μο­κρα­τι­κά δι­καιώ­μα­τα ντό­πιων και με­τα­να­στών, το μισθό και τις θέ­σεις ερ­γα­σί­ας. Αυτό το έδα­φος είναι και το πιο πο­λύ­τι­μο, ούτως ή άλλως. Στα υπό­λοι­πα ας επε­ξερ­γά­ζε­ται ο κα­θέ­νας τις θε­ω­ρί­ες του, έχο­ντας στο μυαλό το ρητό για τις καλές προ­θέ­σεις και την κό­λα­ση. Άλ­λω­στε, κά­ποιες φορές, αυτές οι θε­ω­ρί­ες, μέχρι να προ­σεγ­γί­σουν την εξου­σία, δεν έχουν διά ταύτα για τους αν­θρώ­πους μας στο σή­με­ρα, μέ­νουν υπό­θε­ση των επι­τε­λεί­ων και των επι­τε­λαρ­χών.

*Για εμάς οι υλι­κοί συ­σχε­τι­σμοί δεν υπα­γο­ρεύ­ουν σχέση "πα­ρά­δο­σης" αλλά ανι­σό­τι­μης συ­νερ­γα­σί­ας με τον δυ­τι­κό ιμπε­ρια­λι­σμό, κάτι προ­φα­νές στην επι­χει­ρού­με­νη οι­κο­νο­μι­κή και στρα­τιω­τι­κή επέ­λα­ση στις «ΑΟΖ» της Ανα­το­λι­κής Με­σο­γεί­ου, σε κό­ντρα μά­λι­στα με τον τούρ­κι­κο κα­πι­τα­λι­σμό.

**Χωρίς να υπάρ­χει καν καμιά φι­λο­λαϊ­κή ανα­τρο­πή εξου­σί­ας κα­ταρ­χάς, τα κα­θε­στώ­τα λι­τό­τη­τας από την Ελ­λά­δα ως την Ισπα­νία και τα δι­κτα­το­ρι­κά κα­θε­στώ­τα από την Αί­γυ­πτο ως το Μπα­χρέιν, εξα­σφά­λι­σαν πριν λίγα χρό­νια την εξά­πλω­ση των απερ­γιών, των «πλα­τειών» μέχρι και των εξε­γέρ­σε­ων.