Αυτή τη στιγμή ο λόγος κερδών/μισθών στην Ελλάδα είναι μακρόθεν ο υψηλότερος μεταξύ των χωρών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Τα περιθώρια, λοιπόν, των επιχειρήσεων να αντέξουν τις αυξήσεις του κατώτατου μισθού είναι πολύ μεγάλα. Ας μάθουν οι επιχειρήσεις να λειτουργούν με το μέσο κέρδος που επικρατεί στις άλλες αναπτυγμένες χώρες της Ευρώπης και ας μην αγοράσουν τρίτο σκάφος οι ιδιοκτήτες τους.

Ο υπουρ­γός Ερ­γα­σί­ας Πάνος Σκουρ­λέ­της ανέ­φε­ρε το Σάβ­βα­το στην τη­λε­ό­ρα­ση του ΣΚΑΙ ότι πρώτα θα απο­κα­τα­στα­θούν μια σειρά θε­σμών της αγο­ράς ερ­γα­σί­ας που υπο­βαθ­μί­στη­καν ή κα­ταρ­γή­θη­καν από τις μνη­μο­νια­κές κυ­βερ­νή­σεις, και στη συ­νέ­χεια θα κλη­θούν οι κοι­νω­νι­κοί εταί­ροι να εξε­τά­σουν από κοι­νού με το υπουρ­γείο Ερ­γα­σί­ας με ποιο τρόπο θα εφαρ­μο­στεί η αύ­ξη­ση του κα­τώ­τα­του μι­σθού. Ανέ­φε­ρε, επί­σης, ο υπουρ­γός ότι η άνο­δος του κα­τώ­τα­του μι­σθού στα 751 ευρώ θα συν­δυα­στεί με δυ­να­τό­τη­τα ρυθ­μί­σε­ων των οφει­λών των επι­χει­ρή­σε­ων προς τα ασφα­λι­στι­κά τα­μεία και τις τρά­πε­ζες.

Η διευ­θέ­τη­ση αυτή είναι προ­φα­νώς βα­σι­σμέ­νη στην ιδέα ότι οι ερ­γο­δό­τες χρειά­ζο­νται προ­στα­σία ένα­ντι ζη­μιών που θα υπο­στούν, υπο­τί­θε­ται, εξαι­τί­ας της αύ­ξη­σης του κα­τώ­τα­του μι­σθού. Για ποιο λόγο άραγε να πα­ρα­σχε­θεί στους ερ­γο­δό­τες η δυ­να­τό­τη­τα ρύθ­μι­σης των οφει­λών τους προς τα ασφα­λι­στι­κά τα­μεία και τις τρά­πε­ζες; Όπως είχε διευ­κρι­νι­στεί προ­ε­κλο­γι­κά, αυτά τα ωφε­λή­μα­τα θα δο­θούν στις επι­χει­ρή­σεις ως αντι­στάθ­μι­σμα των δυ­σκο­λιών που θα αντι­με­τω­πί­σουν εξαι­τί­ας της αύ­ξη­σης του κα­τώ­τα­του μι­σθού. Για ποιο λόγο άραγε θα κλη­θούν οι ερ­γο­δό­τες σε δια­βού­λευ­ση με τα ερ­γα­τι­κά συν­δι­κά­τα και το υπουρ­γείο Ερ­γα­σί­ας για να εξε­τά­σουν τον τρόπο με τον οποίο θα υλο­ποι­η­θεί η αύ­ξη­ση του ελά­χι­στου μι­σθού; Προ­φα­νώς επει­δή πι­στεύ­ει το υπουρ­γείο ότι θα πλη­γούν οι επι­χει­ρή­σεις από την αύ­ξη­ση του κα­τώ­τα­του μι­σθού και πρέ­πει να προ­σέ­ξου­με να μην προ­κα­λέ­σου­με ζημιά που θα οδη­γή­σει σε αύ­ξη­ση της ανερ­γί­ας.

Φαί­νε­ται, λοι­πόν, ότι κατά την αντί­λη­ψη του υπουρ­γεί­ου Ερ­γα­σί­ας, οι ερ­γο­δό­τες θα χρεια­στούν προ­στα­σία ένα­ντι των ζη­μιών που θα υπο­στούν, υπο­τί­θε­ται, από την αύ­ξη­ση του ελά­χι­στου μι­σθού. Αυτή όμως η αντί­λη­ψη είναι λαν­θα­σμέ­νη.

Γιατί δεν χρειά­ζο­νται προ­στα­σία οι ερ­γο­δό­τες

Απο­τε­λεί κοινή πε­ποί­θη­ση των ερ­γο­δο­τών, των κα­θε­στω­τι­κών οι­κο­νο­μο­λό­γων, των αστι­κών πο­λι­τι­κών δυ­νά­με­ων, των δη­μο­σιο­γρά­φων κ.λπ. ότι κάθε αύ­ξη­ση των μι­σθών είναι επι­ζή­μια για την οι­κο­νο­μία, ότι οδη­γεί σε μεί­ω­ση της πα­ρα­γω­γής, σε επι­δεί­νω­ση της αντα­γω­νι­στι­κό­τη­τας και σε αύ­ξη­ση της ανερ­γί­ας.

Ωστό­σο, ο ισχυ­ρι­σμός αυτός, είναι εσφαλ­μέ­νος. Ας δούμε γιατί:

Η αύ­ξη­ση του κα­τώ­τα­του μι­σθού στα 751 ευρώ θα προ­κα­λέ­σει αύ­ξη­ση της ζή­τη­σης. Η πα­ρα­γω­γή, προ­κει­μέ­νου να ικα­νο­ποι­ή­σει αυτήν την επι­πλέ­ον ζή­τη­ση, θα ξε­κι­νή­σει να αυ­ξά­νε­ται από ένα χα­μη­λό ση­μείο και αυτό θα προ­κα­λέ­σει πα­ράλ­λη­λη αύ­ξη­ση της απα­σχό­λη­σης, μεί­ω­ση της ανερ­γί­ας, εκ νέου αύ­ξη­ση των μι­σθών (αφού όσο μι­κρό­τε­ρη είναι η ανερ­γία τόσο βελ­τιώ­νε­ται η δια­πραγ­μα­τευ­τι­κή θέση των μι­σθω­τών στον επι­χει­ρη­μα­τι­κό τομέα της οι­κο­νο­μί­ας), νέα αύ­ξη­ση της ζή­τη­σης  και ούτω κα­θε­ξής. Αυτά θα συ­γκρο­τή­σουν έναν "ενά­ρε­το" κύκλο μι­σθών - ζή­τη­σης - πα­ρα­γω­γής - απα­σχό­λη­σης - μι­σθών.Το ερώ­τη­μα τώρα είναι εάν οι επι­χει­ρή­σεις θα βρε­θούν σε δύ­σκο­λη θέση επει­δή θα αυ­ξά­νε­ται το κό­στος ερ­γα­σί­ας.

Οι επι­χει­ρή­σεις, λοι­πόν, δεν θα βρε­θούν σε δύ­σκο­λη θέση  για τους τρεις πα­ρα­κά­τω λό­γους:

Πρώ­τον, διότι μαζί με τα άλλα με­γέ­θη (ζή­τη­ση, πα­ρα­γω­γή, απα­σχό­λη­ση, μι­σθοί), θα αυ­ξη­θεί και η πα­ρα­γω­γι­κό­τη­τα της ερ­γα­σί­ας, η οποία συ­νη­θί­ζει να προ­ο­δεύ­ει μαζί με τον όγκο της πα­ρα­γω­γής: όσο αυ­ξά­νε­ται η κλί­μα­κα της πα­ρα­γω­γής τόσο αυ­ξά­νε­ται και η πα­ρα­γω­γι­κό­τη­τα (έως ότου εξα­ντλη­θεί το αχρη­σι­μο­ποί­η­το πα­ρα­γω­γι­κό δυ­να­μι­κό). Έτσι, η άνο­δος του κό­στους ερ­γα­σί­ας που θα προ­κύ­ψει από την αύ­ξη­ση του κα­τώ­τα­του μι­σθού, θα αντι­σταθ­μι­στεί πλή­ρως ή έστω εν μέρει από τις αυ­ξή­σεις της πα­ρα­γω­γι­κό­τη­τας της ερ­γα­σί­ας. Εάν π.χ. η αύ­ξη­ση του ελά­χι­στου μι­σθού προ­κα­λέ­σει σε μια επι­χεί­ρη­ση αύ­ξη­ση του μέσου κό­στους ερ­γα­σί­ας κατά 2% και υπάρ­ξει αύ­ξη­ση της πα­ρα­γω­γι­κό­τη­τας της ερ­γα­σί­ας κατά 2%, η επι­βά­ρυν­ση του κό­στους ερ­γα­σί­ας ανά μο­νά­δα προ­ϊ­ό­ντος θα είναι μη­δε­νι­κή. Έως ότου φτά­σει η πα­ρα­γω­γή στο ση­μείο της πλή­ρους εξά­ντλη­σης του αχρη­σι­μο­ποί­η­του πα­ρα­γω­γι­κού δυ­να­μι­κού (κάτι που θα απαι­τή­σει τέσ­σε­ρα ή πέντε χρό­νια) οι αυ­ξή­σεις της πα­ρα­γω­γι­κό­τη­τας θα αντι­σταθ­μί­ζουν πλή­ρως ή σε με­γά­λο μέρος τις αυ­ξή­σεις των μι­σθών.

Δεύ­τε­ρον, η υπο­χώ­ρη­ση των μι­σθών κατά τα έτη 2010-2014 οδή­γη­σε την από­στα­ση με­τα­ξύ τιμών και κό­στους ερ­γα­σί­ας ανά μο­νά­δα προ­ϊ­ό­ντος σε δυ­σθε­ώ­ρη­τα ύψη, διότι οι μεν μι­σθοί κα­τα­βα­ρα­θρώ­θη­καν οι δε τιμές ελά­χι­στα μειώ­θη­καν. Σε καμιά άλλη χώρα της Ευ­ρώ­πης δεν κα­τα­γρά­φη­κε μια τόσο με­γά­λη από­κλι­ση με­τα­ξύ τιμών και κό­στους ερ­γα­σί­ας ανά μο­νά­δα προ­ϊ­ό­ντος. Ως απο­τέ­λε­σμα, αυτή τη στιγ­μή ο λόγος κερ­δών/μι­σθών στην Ελ­λά­δα είναι μα­κρό­θεν ο υψη­λό­τε­ρος με­τα­ξύ των χωρών της Ευ­ρω­παϊ­κής Ένω­σης. Τα πε­ρι­θώ­ρια, λοι­πόν, των επι­χει­ρή­σε­ων να αντέ­ξουν τις αυ­ξή­σεις του κα­τώ­τα­του μι­σθού είναι πολύ με­γά­λα. Ας μά­θουν οι επι­χει­ρή­σεις να λει­τουρ­γούν με το μέσο κέρ­δος που επι­κρα­τεί στις άλλες ανα­πτυγ­μέ­νες χώρες της Ευ­ρώ­πης και ας μην αγο­ρά­σουν τρίτο σκά­φος οι ιδιο­κτή­τες τους.

Τρί­τον, η αύ­ξη­ση του ελά­χι­στου μι­σθού δεν θα πε­ρά­σει στις τιμές, ούτε θα μειώ­σει την αντα­γω­νι­στι­κό­τη­τα, διότι ξε­κι­νώ­ντας από ένα ση­μείο βα­θιάς ύφε­σης, όπου υπάρ­χει άφθο­νο αχρη­σι­μο­ποί­η­το πα­ρα­γω­γι­κό δυ­να­μι­κό, συμ­φέ­ρει τις επι­χει­ρή­σεις να αυ­ξή­σουν τον όγκο πα­ρα­γω­γής για να αυ­ξή­σουν τα έσοδα χάρη στις υψη­λό­τε­ρες πω­λή­σεις, παρά να αυ­ξή­σουν τις τιμές που θα μεί­ω­ναν τις πα­ραγ­γε­λί­ες (οι οποί­ες θα πή­γαι­ναν στους αντα­γω­νι­στές).

Προ­στα­σία χρειά­ζο­νται οι ερ­γα­ζό­με­νοι

Εάν κά­ποιος χρειά­ζε­ται προ­στα­σία, αυτός δεν είναι η ερ­γο­δο­σία αλλά οι ερ­γα­ζό­με­νοι. Διότι, εάν εμείς αδρα­νή­σου­με, η αύ­ξη­ση των μι­σθών μπο­ρεί να οδη­γή­σει σε ακόμη πε­ρισ­σό­τε­ρη μαύρη και αδή­λω­τη ερ­γα­σία ή σε ει­κο­νι­κές μι­σθο­λο­γι­κές κα­τα­στά­σεις. Για αυτόν το λόγο, η επα­νί­δρυ­ση της Επι­θε­ώ­ρη­σης Ερ­γα­σί­ας πρέ­πει να είναι ένα από τα πρώτα, άμεσα κα­θή­κο­ντα μιας αρι­στε­ρής κυ­βέρ­νη­σης, ακόμα και μιας κυ­βέρ­νη­σης κοι­νω­νι­κής σω­τη­ρί­ας.

Εάν κά­ποιου τα χρέη πρέ­πει να ρυθ­μι­στούν, αυτά δεν είναι των ερ­γο­δο­τών αλλά των ερ­γα­ζο­μέ­νων. Διότι, εάν η κυ­βέρ­νη­ση αδρα­νή­σει, ένα μέρος από την αύ­ξη­ση του κα­τώ­τα­του μι­σθού θα μπο­ρού­σε να κα­τευ­θυν­θεί στην απο­πλη­ρω­μή χρεών προς τα ασφα­λι­στι­κά τα­μεία και τις τρά­πε­ζες, έτσι ώστε η ενί­σχυ­ση της ζή­τη­σης, της πα­ρα­γω­γής και της απα­σχό­λη­σης θα είναι μι­κρό­τε­ρη και η ανά­καμ­ψη ασθε­νέ­στε­ρη. Αντι­θέ­τως, η ρύθ­μι­ση των χρεών των επι­χει­ρή­σε­ων θα με­τα­φέ­ρει πό­ρους από τους φο­ρο­λο­γού­με­νους μι­σθω­τούς προς τα κέρδη αφαι­ρώ­ντας έτσι ζή­τη­ση από την οι­κο­νο­μία και επι­βρα­δύ­νο­ντας το ΑΕΠ.

Επει­δή, λοι­πόν, έτσι έχουν τα πράγ­μα­τα, δεν χρειά­ζε­ται να υπάρ­ξει δια­βού­λευ­ση με τις επι­χει­ρή­σεις για να εξε­τα­στεί με ποιο τρόπο θα προ­στα­τευ­θούν από την αύ­ξη­ση του κα­τώ­τα­του μι­σθού. Ούτε χρειά­ζε­ται να πε­ρι­μέ­νου­με να απο­κα­τα­στα­θούν οι θε­σμοί της αγο­ράς ερ­γα­σί­ας που υπο­βαθ­μί­στη­καν ή κα­ταρ­γή­θη­καν από τις μνη­μο­νια­κές κυ­βερ­νή­σεις. Χρειά­ζε­ται η νο­μο­θε­τι­κή ρύθ­μι­ση για τα 751 ευρώ να πραγ­μα­το­ποι­η­θεί άμεσα, και μια Επι­θε­ώ­ρη­ση Ερ­γα­σί­ας στε­λε­χω­μέ­νη με αδιά­φθο­ρα στε­λέ­χη με­γά­λου ηθι­κού σθέ­νους.