Οι πρώτες μέρες της επιστροφής του Τραμπ στην εξουσία

Η επι­στρο­φή του Τραμπ στον Λευκό Οίκο έχει επα­να­φέ­ρει την απε­ρι­σκε­ψία και το χάος της πρώ­της του θη­τεί­ας, αλλά αυτή τη φορά με μια πιο σκό­πι­μη στρο­φή προς τον αυ­ταρ­χι­σμό. Ο Τραμπ είναι με­γά­λος οπα­δός των προ­ε­δρι­κών «εκτε­λε­στι­κών δια­ταγ­μά­των», τα οποία πι­στεύ­ει ότι του δί­νουν απε­ριό­ρι­στη εξου­σία να δια­μορ­φώ­σει την αμε­ρι­κα­νι­κή κοι­νω­νία μέσω μιας κα­τα­κλυ­σμιαί­ας έκ­δο­σης προ­σω­πι­κών δια­ταγ­μά­των, αντί να υπο­βλη­θεί ακόμα και τον πα­ρα­μι­κρό έλεγ­χο από το Κο­γκρέ­σο.  Ωστό­σο, με τη Βουλή των Αντι­προ­σώ­πων και τη Γε­ρου­σία να ελέγ­χο­νται έστω και με ορια­κή πλειο­ψη­φία από τα τσι­ρά­κια του Τραμπ, το ίδιο το Κο­γκρέ­σο δεν δεί­χνει ιδιαί­τε­ρη διά­θε­ση να τον υπο­βά­λει σε έλεγ­χο.

Θα ήταν αδύ­να­το να κα­τα­γρά­ψου­με όλα τα δρα­κό­ντεια εκτε­λε­στι­κά δια­τάγ­μα­τα που εξέ­δω­σε ο Τραμπ την τε­λευ­ταία τα­ρα­χώ­δη εβδο­μά­δα, αλλά πα­ρα­θέ­του­με κά­ποια από τα πιο εξω­φρε­νι­κά, ξε­κι­νώ­ντας από την Ημέρα της Ορ­κω­μο­σί­ας του, στις 20 Ια­νουα­ρί­ου:

-Η απο­νο­μή χάρης σε όσους συμ­με­τεί­χαν στα βίαια επει­σό­δια της 6ης Γε­νά­ρη [του 2021] στο Κα­πι­τώ­λιο. Στις 20 Ια­νουα­ρί­ου, ο Τραμπ εξέ­δω­σε «πλήρη, ολο­κλη­ρω­τι­κή και άνευ όρων χάρη σε όλους… όσους κα­τα­δι­κά­στη­καν για αδι­κή­μα­τα που σχε­τί­ζο­νται με τα γε­γο­νό­τα που έλα­βαν χώρα εντός ή κοντά στο Κα­πι­τώ­λιο των Ηνω­μέ­νων Πο­λι­τειών στις 6 Ια­νουα­ρί­ου 2021», συ­μπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νων εκεί­νων που επι­τέ­θη­καν σε αστυ­νο­μι­κούς. Η χάρη που έδωσε αφο­ρού­σε πε­ρί­που 1.500 άτομα συμ­με­τεί­χαν στα βίαια επει­σό­δια που έγι­ναν στο Κα­πι­τώ­λιο εκεί­νη την ημέρα κατά τη διάρ­κεια μιας απο­τυ­χη­μέ­νης από­πει­ρας  (κα­τό­πιν πα­ρό­τρυν­σης του Τραμπ), να ανα­τρέ­ψουν την εκλο­γι­κή νίκη του Μπάι­ντεν. Στη χάρη συ­μπε­ριέ­λα­βε ηγε­τι­κά στε­λέ­χη των ακρο­δε­ξιών ορ­γα­νώ­σε­ων Oath Keepers και Proud Boys και τρο­πο­ποί­η­σε τις ποι­νές 14 τέ­τοιων στε­λε­χών που εξέ­τιαν ποι­νές φυ­λά­κι­σης.

Ο ηγέ­της των Oath Keepers, Στιού­αρτ Ρόντς, ο οποί­ος είχε κα­τα­δι­κα­στεί σε 18 χρό­νια φυ­λά­κι­ση και αφέ­θη­κε ελεύ­θε­ρος, δή­λω­σε ότι ήταν «πολύ ευ­γνώ­μων» στον Τραμπ για τη με­τα­τρο­πή της ποι­νής του. Ο Χένρι «Εν­ρί­κε» Τάριο, πρώην επι­κε­φα­λής των Proud Boys, ο οποί­ος είχε κα­τα­δι­κα­στεί για 22 χρό­νια, εμ­φα­νί­στη­κε με προ­κλη­τι­κή αυ­το­πε­ποί­θη­ση.

Όπως ανέ­φε­ρε το BBC, δή­λω­σε ότι «τα μέλη της επι­τρο­πής του Κο­γκρέ­σου που ερεύ­νη­σαν τα βίαια επει­σό­δια πρέ­πει να κλει­στούν στη φυ­λα­κή». Πρό­σθε­σε: «Χαί­ρο­μαι που ο πρό­ε­δρος δεν εστιά­ζει στην εκ­δί­κη­ση αλλά στην επι­τυ­χία, όμως θα σας πω ότι εγώ δεν σκο­πεύω να παίξω με αυ­τούς τους κα­νό­νες. Πρέ­πει να πλη­ρώ­σουν για αυτό που έκα­ναν».

-Κα­τάρ­γη­ση του δι­καιώ­μα­τος ιθα­γέ­νειας εκ γε­νε­τής [δί­καιο του εδά­φους]. Την ίδια την ημέρα της ορ­κω­μο­σί­ας του, ο Τραμπ εξέ­δω­σε εκτε­λε­στι­κό διά­ταγ­μα το οποίο ρητά όριζε ότι:

«Κα­νέ­να τμήμα ή υπη­ρε­σία της κυ­βέρ­νη­σης των Ηνω­μέ­νων Πο­λι­τειών δεν θα εκ­δί­δει έγ­γρα­φα ανα­γνώ­ρι­σης της αμε­ρι­κα­νι­κής ιθα­γέ­νειας… σε άτομα όταν: (1) η μη­τέ­ρα του ατό­μου βρι­σκό­ταν πα­ρά­νο­μα στις Ηνω­μέ­νες Πο­λι­τεί­ες και ο πα­τέ­ρας του δεν ήταν Αμε­ρι­κα­νός πο­λί­της ή νό­μι­μος μό­νι­μος κά­τοι­κος της χώρας κατά τη γέν­νη­σή του ή (2) όταν η πα­ρου­σία της μη­τέ­ρας του ατό­μου  στις Ηνω­μέ­νες Πο­λι­τεί­ες ήταν νό­μι­μη αλλά προ­σω­ρι­νή και ο πα­τέ­ρας του δεν ήταν Αμε­ρι­κα­νός πο­λί­της ή νό­μι­μος μό­νι­μος κά­τοι­κος της χώρας κατά τη γέν­νη­σή του ατό­μου».

Ένα τόσο σα­ρω­τι­κό διά­ταγ­μα, όπως δή­λω­σε λίγες μέρες αρ­γό­τε­ρα ένας δι­κα­στής που μπλό­κα­ρε αυτή την εντο­λή, είναι «κα­τά­φω­ρα αντι­συ­νταγ­μα­τι­κό». Όμως η ακύ­ρω­ση του δι­καιώ­μα­τος υπη­κο­ό­τη­τας   για όλα τα βρέφη τα οποία γεν­νιού­νται σε αμε­ρι­κα­νι­κό έδα­φος έχει προ­κα­λέ­σει εκτε­τα­μέ­νο φόβο στις κοι­νό­τη­τες των με­τα­να­στών. Η Washington Post ισχυ­ρί­στη­κε πως «Ορι­σμέ­νες με­λέ­τες υπο­δει­κνύ­ουν ότι πε­ρισ­σό­τε­ρα από 150.000 παι­διά που γεν­νιού­νται στις Ηνω­μέ­νες Πο­λι­τεί­ες κάθε χρόνο δεν θα πλη­ρού­σαν πλέον τις προ­ϋ­πο­θέ­σεις για την από­κτη­ση ιθα­γέ­νειας».

Ακόμα κι αν αυτό το εκτε­λε­στι­κό διά­ταγ­μα τε­λι­κά κα­τα­πέ­σει στα δι­κα­στή­ρια (που με δε­δο­μέ­νη τη δεξιά πλειο­ψη­φία στο Ανώ­τα­το Δι­κα­στή­ριο των ΗΠΑ, δεν υπάρ­χει καμία εγ­γύ­η­ση ότι θα απορ­ρι­φθεί πλή­ρως), έχει ήδη χύσει ακόμα πε­ρισ­σό­τε­ρο αντι­με­τα­να­στευ­τι­κό βι­τριό­λι στον δη­μό­σιο διά­λο­γο, ενι­σχύ­ο­ντας για μια ακόμη φορά τις δυ­νά­μεις της αντί­δρα­σης.

-Μα­ζι­κές απε­λά­σεις. Ο Τραμπ πάντα απο­λάμ­βα­νε τις θε­α­μα­τι­κές κι­νή­σεις, και εφαρ­μό­ζει την πο­λι­τι­κή απε­λά­σε­ων με «επι­δρο­μές τύπου Γκε­στά­πο», όπως τις πε­ριέ­γρα­ψε πρό­σφα­τα ο Ρό­μπερτ Κούτ­νερ στο American Prospect. Στην ομι­λία της ορ­κω­μο­σί­ας του, ο Τραμπ δε­σμεύ­τη­κε να απε­λά­σει «εκα­τομ­μύ­ρια και εκα­τομ­μύ­ρια εγκλη­μα­τί­ες αλ­λο­δα­πούς πίσω στα μέρη από τα οποία ήλθαν».

Αλλά αυτοί οι «εγκλη­μα­τί­ες» που θα μπουν «στο στό­χα­στρο», μπο­ρεί να έχουν μόνο κα­τη­γο­ρη­θεί, και όχι κα­τα­δι­κα­στεί, ακόμα και για αδι­κή­μα­τα τόσο ασή­μα­ντα όπως η μι­κρο­κλο­πή από κα­τά­στη­μα.

Τις μέρες μετά την ορ­κω­μο­σία του Τραμπ, η ICE (Υπη­ρε­σία Με­τα­νά­στευ­σης και Τε­λω­νεί­ων) έκανε επι­δρο­μές στη Βο­στώ­νη και το Σι­κά­γο –δύο πό­λεις που είχαν προη­γου­μέ­νως ανα­κη­ρυ­χθεί ως «πό­λεις-άσυ­λα» από τους Δη­μο­κρα­τι­κούς δη­μάρ­χους τους– και κά­λε­σε δη­μο­σιο­γρά­φους του [ακρο­δε­ξιού] Fox News να είναι πα­ρό­ντες υπό την προ­στα­σία της [embedded] για να τις κι­νη­μα­το­γρα­φή­σουν.

Ο Κούτ­νερ έκανε την εξής εκτί­μη­ση για τον Τραμπ:

 «Προ­σβλέ­πει στη μέ­γι­στη δη­μο­σιό­τη­τα επι­δει­κνύ­ο­ντας τους αξιω­μα­τι­κούς της ICE να συ­γκε­ντρώ­νουν με­τα­νά­στες και να τους ξα­πο­στέλ­νουν με στρα­τιω­τι­κά αε­ρο­πλά­να. Οι πρά­κτο­ρες φο­ρού­σαν στρα­τιω­τι­κό εξο­πλι­σμό και γι­λέ­κα με με­γά­λα γράμ­μα­τα που έγρα­φαν “Αστυ­νο­μία ICE” και “Εθνι­κή Ασφά­λεια”. Σύμ­φω­να με το CNN, του­λά­χι­στον δύο τμή­μα­τα έδω­σαν εντο­λή στο προ­σω­πι­κό τους να φο­ρά­ει στο­λές «καλές για την τη­λε­ό­ρα­ση», σε πε­ρί­πτω­ση που πα­ρου­σιά­ζο­νταν  ευ­και­ρί­ες για κα­τα­γρα­φή της δρά­σης τους σε βί­ντεο.

Αυτό το σόου υπο­δη­λώ­νει και μια επι­τε­λε­στι­κή πτυχή σε αυτές τις επι­δρο­μές τύπου Γκε­στά­πο, ως “τροφή” για την εκλο­γι­κή βάση του Τραμπ. Ο Τραμπ έδωσε εντο­λή στην ICE να αυ­ξή­σει τις επι­δρο­μές και τις συ­νο­πτι­κές απε­λά­σεις της, από με­ρι­κές εκα­το­ντά­δες την ημέρα σε του­λά­χι­στον 1.200 με 1.500 την ημέρα

Αυτό θα είχε ως σύ­νο­λο πάνω από 400.000 απε­λά­σεις ετη­σί­ως. Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, η κυ­βέρ­νη­ση του Μπάι­ντεν απέ­λα­σε σχε­δόν 400.000 με­τα­νά­στες το 2024, αλλά χωρίς να­ζι­στι­κού τύπου θε­ά­μα­τα».

Ωστό­σο, ο Τραμπ έχει κάνει με­ρι­κές αλ­λα­γές στην πο­λι­τι­κή απε­λά­σε­ων του Μπάι­ντεν, οι οποί­ες θα μπο­ρού­σαν να έχουν επί­πτω­ση και στον αριθ­μό των αν­θρώ­πων που απε­λαύ­νο­νται. Πλέον, η ICE και άλλες αστυ­νο­μι­κές υπη­ρε­σί­ες θα μπο­ρούν να συλ­λαμ­βά­νουν και άτομα τα οποία απλώς δεν δια­θέ­τουν έγ­γρα­φα, εάν οι πρά­κτο­ρες της ICE τα εντο­πί­σουν τυ­χαία κατά τη διάρ­κεια ερευ­νών για τους λε­γό­με­νους «εγκλη­μα­τι­κούς στό­χους». Αντί­θε­τα, ο Μπάι­ντεν δεν είχε επι­τρέ­ψει αυτές τις «πα­ρά­πλευ­ρες συλ­λή­ψεις».

Επί­σης, ο Τραμπ κα­τάρ­γη­σε τις οδη­γί­ες που απα­γό­ρευαν στην ICE να επι­χει­ρεί σε «ευαί­σθη­τες το­πο­θε­σί­ες», όπως σχο­λεία, εκ­κλη­σί­ες και νο­σο­κο­μεία. Ήδη υπάρ­χουν ανα­φο­ρές ότι με­τα­νά­στες απο­φεύ­γουν να πη­γαί­νουν στις εκ­κλη­σί­ες και τα σχο­λεία τους ή ακόμη και να επι­σκέ­πτο­νται το νο­σο­κο­μείο όταν χρειά­ζο­νται πε­ρί­θαλ­ψη, από το φόβο της σύλ­λη­ψης και της απέ­λα­σης.

Μέχρι στιγ­μής, αν και η ICE ισχυ­ρί­ζε­ται ότι «οι χει­ρό­τε­ροι διώ­χνο­νται πρώ­τοι» -δη­λα­δή ότι μα­ζεύ­ει βίαια μέλη συμ­μο­ριών μέσα από  στο­χευ­μέ­νες επι­χει­ρή­σεις- η υπη­ρε­σία έχει δώσει από ελά­χι­στες ως κα­θό­λου πλη­ρο­φο­ρί­ες για όσους πραγ­μα­τι­κά απε­λαύ­νει.

Ανε­πί­ση­μα στοι­χεία δεί­χνουν ότι τα δί­χτυα των επι­δρο­μών πιά­νουν και πολ­λούς άλ­λους. Για πα­ρά­δειγ­μα, στις 27 Ια­νουα­ρί­ου στο Μέ­ρι­λαντ, η ICE συ­νέ­λα­βε 13 αν­θρώ­πους: εννιά ήταν στό­χοι της έρευ­νας, αλλά οι άλλοι τέσ­σε­ρις ήταν άν­θρω­ποι τους οποί­ους οι πρά­κτο­ρες της ICE συ­νέ­λα­βαν, επει­δή τους μά­ζε­ψαν κατά τη διάρ­κεια των επι­δρο­μών.

-Επι­θέ­σεις στα δι­καιώ­μα­τα των τρανς και στα προ­γράμ­μα­τα «δια­φο­ρε­τι­κό­τη­τας, ισό­τη­τας και συ­μπε­ρί­λη­ψης» (DEI). Στην ομι­λία της ορ­κω­μο­σί­ας του, ο Τραμπ συ­νέ­δε­σε τις προ­σπά­θειές του να κα­ταρ­γή­σει τις προ­στα­σί­ες των τρανς ατό­μων και τα προ­γράμ­μα­τα DEI με το στόχο να στα­μα­τή­σει τις προ­σπά­θειες «μη­χα­νι­σμών κοι­νω­νι­κής χει­ρα­γώ­γη­σης που επι­βά­λουν τη φυλή και το φύλο σε κάθε πτυχή της δη­μό­σιας και ιδιω­τι­κής ζωής».

Η κα­τάρ­γη­ση των προ­γραμ­μά­των DEI, συ­μπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νης της πο­λι­τι­κής προ­σλή­ψε­ων στην ομο­σπον­δια­κή κυ­βέρ­νη­ση, είναι μια ακόμα επί­θε­ση στη φυ­λε­τι­κή δι­καιο­σύ­νη. Η επί­θε­ση αυτή στη­ρί­ζε­ται στους αβά­σι­μους ισχυ­ρι­σμούς περί «αντί­στρο­φου ρα­τσι­σμού κατά των λευ­κών» οι οποί­οι  απο­τε­λούν εδώ και δε­κα­ε­τί­ες τον πυ­ρή­να των επι­θέ­σε­ων που δέ­χε­ται η πο­λι­τι­κή των θε­τι­κών δια­κρί­σε­ων [affirmative action, με­ρο­λη­πτι­κές δρά­σεις υπο­στή­ρι­ξης των μαύ­ρων και γε­νι­κό­τε­ρα των μελών κα­τα­πιε­σμέ­νων κοι­νω­νι­κών ομά­δων]. 

Από την ημέρα της Ορ­κω­μο­σί­ας του, ο Τραμπ έχει εκ­δώ­σει πο­λυά­ριθ­μα  εκτε­λε­στι­κά δια­τάγ­μα­τα. Ένα από αυτά δη­λώ­νει ότι η ομο­σπον­δια­κή κυ­βέρ­νη­ση θα ανα­γνω­ρί­ζει μόνο δύο φύλα, που θα ορί­ζο­νται από το αν οι άν­θρω­ποι γεν­νιού­νται δια­θέ­το­ντας ωάρια ή σπέρ­μα –όχι με βάση τα χρω­μο­σώ­μα­τά τους. Αυτό το διά­ταγ­μα έρ­χε­ται σε αντί­θε­ση με τις από­ψεις τόσο της Αμε­ρι­κα­νι­κής Ια­τρι­κής Ένω­σης όσο και της Αμε­ρι­κα­νι­κής Ψυ­χια­τρι­κής Ένω­σης, που ανα­γνω­ρί­ζουν το φύλο ως φάσμα και όχι ως μια απλή δυα­δι­κή κα­τη­γο­ριο­ποί­η­ση μόνο αρ­σε­νι­κού και θη­λυ­κού.

Το 2017, ο Τζέσι M. Έρεν­φελντ, μέλος του Διοι­κη­τι­κού Συμ­βου­λί­ου της Αμε­ρι­κα­νι­κής Ια­τρι­κής Ένω­σης, είχε υπο­στη­ρί­ξει: «Η προ­κα­τά­λη­ψη και οι δια­κρί­σεις επη­ρε­ά­ζουν τα τρανς άτομα με πολ­λούς τρό­πους στην κα­θη­με­ρι­νή τους ζωή, συχνά με τη μορφή σω­μα­τι­κής ή λε­κτι­κής κα­κο­ποί­η­σης ή εκ­φο­βι­σμού».

Η Δεξιά αρέ­σκε­ται να γε­λοιο­ποιεί το “wokeness”, όμως η κα­τα­πο­λέ­μη­ση της κα­κο­ποί­η­σης και του εκ­φο­βι­σμού δεν είναι κοι­νω­νι­κές υπερ­βο­λές αλλά ζή­τη­μα ζωής και θα­νά­του. Μια με­λέ­τη από το Williams Institute στη Νο­μι­κή Σχολή του UCLA βρήκε ότι το 81% των τρανς ενη­λί­κων στις ΗΠΑ έχει σκε­φτεί την αυ­το­κτο­νία, το 42% έχει κάνει από­πει­ρα αυ­το­κτο­νί­ας και το 56% έχει επι­δο­θεί σε αυ­το­τραυ­μα­τι­σμούς στη διάρ­κεια της ζωής του. Αυτά τα στοι­χεία δεν πε­ρι­λαμ­βά­νουν τα τρανς άτομα που έχουν δο­λο­φο­νη­θεί ή τραυ­μα­τι­στεί από επι­θέ­σεις μί­σους.

Στις 27 Ια­νουα­ρί­ου, ο Τραμπ έριξε κι άλλο λάδι στη φωτιά, απα­γο­ρεύ­ο­ντας την ύπαρ­ξη τρανς άτο­μων στο στρα­τό, επι­κα­λού­με­νος την ύπαρ­ξη μιας «ρι­ζο­σπα­στι­κής ιδε­ο­λο­γί­ας φύλου» και ισχυ­ρι­ζό­με­νος ότι «μια ψεύ­τι­κη “ταυ­τό­τη­τα φύλου” που απο­κλί­νει από το βιο­λο­γι­κό φύλο ενός ατό­μου δεν μπο­ρεί να κα­λύ­ψει τα αυ­στη­ρά πρό­τυ­πα που απαι­τού­νται για τη στρα­τιω­τι­κή υπη­ρε­σία».

-Ενώ στην πρώτη εβδο­μά­δα του Τραμπ στην εξου­σία πα­ρα­κο­λου­θού­σα­με  ένα πραγ­μα­τι­κό πα­λιρ­ροϊ­κό κύμα αντι­δρα­στι­κών πο­λι­τι­κών, οι πε­ρισ­σό­τε­ροι από τους δε­ξιούς υπο­ψη­φί­ους του για το υπουρ­γι­κό συμ­βού­λιο πέ­ρα­σαν δια πε­ρι­πά­του τις ακρο­ά­σεις στη Γε­ρου­σία για την έγκρι­σή τους.  

Ακόμη και ο Πιτ Χέ­γκ­σεθ, ο οποί­ος πα­ρα­δέ­χτη­κε ότι πλή­ρω­σε 50.000 δο­λά­ρια για να κλεί­σει το στόμα μιας γυ­ναί­κας που τον κα­τη­γό­ρη­σε για βια­σμό υπό την επή­ρεια αλ­κο­όλ το 2017 -και ο οποί­ος επί­σης είναι ενά­ντια στο να επι­τρέ­πε­ται σε γυ­ναί­κες να υπη­ρε­τούν σε μά­χι­μους ρό­λους- διο­ρί­στη­κε υπουρ­γός Άμυ­νας στις 25 Ια­νουα­ρί­ου. Η ψήφος του μι­σο­γύ­νη αντι­προ­έ­δρου Τζέι Ντι Βανς έκρι­νε την ισο­ψη­φία υπέρ του πρώην τη­λε­πα­ρου­σια­στή του Fox News.

(καθώς γρά­φο­νταν αυτές οι γραμ­μές, έμενε να φανεί αν ο αντι-εμ­βο­λια­στής και βα­σα­νι­στής ζώων Ρό­μπερτ Φ. Κέ­νε­ντι Τζού­νιορ θα διο­ρι­ζό­ταν Υπουρ­γός Υγεί­ας και Κοι­νω­νι­κών Υπη­ρε­σιών)

Ο «νέος ιμπε­ρια­λι­σμός» του Τραμπ;

Πολύς κό­σμος ανα­ρω­τή­θη­κε τι σκε­φτό­ταν ο Ντό­ναλντ Τραμπ όταν, σε μια συ­νέ­ντευ­ξη Τύπου πριν από την ορ­κω­μο­σία του, μί­λη­σε για το εν­δε­χό­με­νο αρ­πα­γής της Γροι­λαν­δί­ας, «ανά­κτη­σης» της Διώ­ρυ­γας του Πα­να­μά και με­τα­τρο­πής του Κα­να­δά σε 51η πο­λι­τεία των ΗΠΑ.

Ίσως είναι χαζό να εκλαμ­βά­νου­με οτι­δή­πο­τε λέει ο Τραμπ ως δια­τύ­πω­ση κά­ποιων βα­σι­κών αρχών ή πε­ποι­θή­σε­ών. Στην ομι­λία της Ορ­κω­μο­σί­ας του, υπο­σχέ­θη­κε να «πάρει πίσω» τη Διώ­ρυ­γα του Πα­να­μά, και να κάνει τις ΗΠΑ μια «χώρα που ολο­έ­να και με­γα­λώ­νει… που αυ­ξά­νει τον πλού­το μας, επε­κτεί­νει την επι­κρά­τειά μας, χτί­ζει τις πό­λεις μας, υψώ­νει  τις προσ­δο­κί­ες μας και με­τα­φέ­ρει τη ση­μαία μας σε νέους και όμορ­φους ορί­ζο­ντες». Και λίγες μέρες μετά την ανά­λη­ψη της εξου­σί­ας, πραγ­μα­το­ποί­η­σε αυτό που ο Economist πε­ριέ­γρα­ψε ως «άγρια συ­νο­μι­λία» με την πρω­θυ­πουρ­γό της Δα­νί­ας, η οποία επέ­μει­νε ότι η Γροι­λαν­δία (αυ­τό­νο­μη πε­ριο­χή της Δα­νί­ας) δεν ήταν προς πώ­λη­ση.

Δεν υπο­τί­θε­ται όμως ότι ο Τραμπ είναι υπο­στη­ρι­κτής του «Πρώτα η Αμε­ρι­κή»; Ότι θα απο­φύ­γει πα­ρεμ­βά­σεις και εμπλο­κές στο εξω­τε­ρι­κό προ­κει­μέ­νου να ασφα­λί­σει την αμε­ρι­κα­νι­κή «πα­τρί­δα»; Αυτός ο ισχυ­ρι­σμός βα­σί­ζε­ται σε μια επι­φα­νεια­κή κα­τα­νό­η­ση της εξω­τε­ρι­κής πο­λι­τι­κής του Τραμπ ή του­λά­χι­στον του τμή­μα­τός της που επέ­λε­ξε ο ίδιος να ανα­δεί­ξει στην προ­ε­κλο­γι­κή του εκ­στρα­τεία.

Υπάρ­χουν πολλά ιστο­ρι­κά ση­μεία ανα­φο­ράς για αυτά που λέει ο Τραμπ. Κατ’ αρχήν, υπάρ­χει η ιστο­ρία της αυ­το­κρα­το­ρί­ας των ΗΠΑ, η οποία είχε πρώτα μια ηπει­ρω­τι­κή εστί­α­ση [«Manifest Destiny», η θε­ω­ρία περί  πε­πρω­μέ­νου των εποί­κων να επε­κτα­θούν από τις ανα­το­λι­κές ακτές ως τις δυ­τι­κές] και έπει­τα μια πε­ρι­φε­ρεια­κή εστί­α­ση στη Λα­τι­νι­κή Αμε­ρι­κή και την Κα­ραϊ­βι­κή. Πριν ανα­δει­χθούν σε δύ­να­μη στην Ευ­ρα­σία μέσα από  την πα­ρέμ­βα­σή τους στους δύο πα­γκό­σμιους πο­λέ­μους του 20ού αιώνα, οι ΗΠΑ είχαν πρώτα εγκα­θι­δρύ­σει την ηγε­μο­νία τους στο δυ­τι­κό ημι­σφαί­ριο, νι­κώ­ντας την Ισπα­νία και αρ­πά­ζο­ντας το Που­έρ­το Ρίκο, την Κούβα, το Γκουάμ και τις Φι­λιπ­πί­νες.

Αλλά υπάρ­χει ένα συ­γκε­κρι­μέ­νο ιστο­ρι­κό προη­γού­με­νο για το δόγμα «Πρώτα η Αμε­ρι­κή», το οποίο απο­τε­λού­σε ένα ση­μα­ντι­κό ιδε­ο­λο­γι­κό ρεύμα τόσο μέσα στην πο­λι­τι­κή ελίτ των ΗΠΑ όσο και στον πλη­θυ­σμό τους στα τέλη της δε­κα­ε­τί­ας του 1930. Από τα τέλη της δε­κα­ε­τί­ας του 1930 μέχρι την ια­πω­νι­κή επί­θε­ση στο Περλ Χάρ­μπορ της Χα­βά­ης τον Δε­κέμ­βριο του 1941, ανα­πτυσ­σό­ταν ένα ισχυ­ρό αί­σθη­μα κατά της επέμ­βα­σης των ΗΠΑ στον ευ­ρω­παϊ­κό πό­λε­μο (σε με­γά­λο βαθμό αυτό δια­πο­τι­ζό­ταν από από­ψεις φι­λι­κό­τη­τας προς τους Ναζί). Το ρεύμα «Πρώτα η Αμε­ρι­κή» ζη­τού­σε επί­σης την ενί­σχυ­ση του αμε­ρι­κα­νι­κού στρα­τού για την υπε­ρά­σπι­ση των ηπει­ρω­τι­κών ΗΠΑ -μια πο­λι­τι­κή που έγινε γνω­στή ως «Αμε­ρι­κή-Φρού­ριο».

Τις δε­κα­ε­τί­ες του 1990 και του 2000, ο ακρο­δε­ξιός, αντι­ση­μί­της  υπο­ψή­φιος για την προ­ε­δρία Πά­τρικ Μπιου­κά­ναν κου­βά­λη­σε για λίγο τη δάδα του «Πρώτα η Αμε­ρι­κή». Εκεί­να τα χρό­νια ο Μπιου­κά­ναν κέρ­δι­σε μόνο πε­ριο­ρι­σμέ­νη μειο­ψη­φι­κή υπο­στή­ρι­ξη μέσα στο Ρε­που­μπλι­κα­νι­κό Κόμμα, αλλά πολ­λές από τις θέ­σεις του κυ­ριαρ­χούν σή­με­ρα στο Ρε­που­μπλι­κα­νι­κό Κόμμα του Τραμπ. Είναι εν­δια­φέ­ρον το γε­γο­νός ότι ο ίδιος ο Μπιου­κά­ναν το 1990 είχε δια­τυ­πώ­σει συλ­λο­γι­σμούς για μια διευ­ρυ­μέ­νη Αμε­ρι­κή, η οποία θα εν­σω­μά­τω­νε επαρ­χί­ες που θα απο­σχί­ζο­νταν από τον Κα­να­δά και θα αγό­ρα­ζε τη Γροι­λαν­δία από τη Δανία. Κα­τέ­λη­ξε: «Τότε, ο 21ος αιώ­νας δεν θα μπο­ρού­σε παρά να είναι ο δεύ­τε­ρος αμε­ρι­κα­νι­κός αιώ­νας».

Είναι αμ­φί­βο­λο το αν ο Τραμπ ξέρει το πα­ρα­μι­κρό από αυτήν την προϊ­στο­ρία, όμως σί­γου­ρα τη γνω­ρί­ζουν κά­ποια στε­λέ­χη του Σχε­δί­ου 2025. Το Σχέ­διο 2025, το πρό­γραμ­μα που κα­τάρ­τι­σε και πρό­τει­νε το  Ίδρυ­μα Heritage Foundation για τη δια­κυ­βέρ­νη­ση Τραμπ, ση­μειώ­νει ότι οι ΗΠΑ έχουν «ιδιαί­τε­ρο συμ­φέ­ρον» σε ένα «ενω­μέ­νο και οι­κο­νο­μι­κά ευ­η­με­ρούν» δυ­τι­κό ημι­σφαί­ριο. Επι­κα­λεί­ται τον «συ­ντρι­πτι­κό αριθ­μό σο­σια­λι­στι­κών και προ­ο­δευ­τι­κών κα­θε­στώ­των» της πε­ριο­χής τα οποία  θε­ω­ρεί «απει­λές για την ασφά­λεια του ημι­σφαι­ρί­ου». Ανα­κα­λώ­ντας το «Δόγμα Μον­ρόε» [όπου κάθε εξω­τε­ρι­κή πα­ρέμ­βα­ση στο δυ­τι­κό ημι­σφαί­ριο θε­ω­ρεί­ται επί­θε­ση στις ίδιες τις ΗΠΑ] της δε­κα­ε­τί­ας του  1820, προει­δο­ποιεί επα­νει­λημ­μέ­να ότι χώρες της Κε­ντρι­κής και της Νό­τιας Αμε­ρι­κής «με­τα­κι­νού­νται ρα­γδαία στη σφαί­ρα επιρ­ρο­ής αντι-Αμε­ρι­κα­νι­κών, εξω­τε­ρι­κών κρα­τι­κών πα­ρα­γό­ντων», όπως η Κίνα, το Ιράν και η Ρωσία. 

Έτσι, η «ανά­κτη­ση» της Διώ­ρυ­γας του Πα­να­μά και η εκ­δί­ω­ξη της πο­λυ­ε­θνι­κής εται­ρεί­ας με έδρα στο Χονγκ-Κονγκ που εκτε­λεί μέρος των ερ­γα­σιών της διώ­ρυ­γας βάσει σύμ­βα­σης με την κυ­βέρ­νη­ση του Πα­να­μά, είναι ασφα­λώς σύμ­φω­νη με τον αντι­κι­νε­ζι­κό προ­σα­να­το­λι­σμό της εξω­τε­ρι­κής πο­λι­τι­κής του Τραμπ (και του Μπάι­ντεν πριν από αυτόν). Το ψέμα του Τραμπ ότι ο κι­νε­ζι­κός στρα­τός ελέγ­χει τη διώ­ρυ­γα πα­ρέ­χει το ιδε­ο­λο­γι­κό προ­κά­λυμ­μα, με τον ίδιο τρόπο που η παλιά «θε­ω­ρία του ντό­μι­νο» χρη­σι­μο­ποι­ή­θη­κε για να δι­καιο­λο­γή­σει τις επεμ­βά­σεις των  ΗΠΑ για να απο­τρέ­ψουν χώρες από το να πέ­σουν από την «Κόκ­κι­νη Απει­λή».

Η εμ­μο­νή του Τραμπ με τη Γροι­λαν­δία μπο­ρεί να γίνει κα­τα­νοη­τή με πα­ρό­μοιο τρόπο. Το Σχέ­διο 2025 προσ­διο­ρί­ζει επί­σης τις ΗΠΑ, λόγω της Αλά­σκας, ως «Αρ­κτι­κό έθνος», το οποίο πρέ­πει να επι­βλη­θεί επί των «πα­γκό­σμιων αντα­γω­νι­στών, οι οποί­οι εν­δια­φέ­ρο­νται για την εκ­με­τάλ­λευ­ση της στρα­τη­γι­κής ση­μα­σί­ας της πε­ριο­χής και την από­κτη­ση πρό­σβα­σης στην αφθο­νία των φυ­σι­κών πόρων της».

Το Σχέ­διο 2025 ση­μειώ­νει ότι οι βα­σι­κοί πα­γκό­σμιοι αντα­γω­νι­στές είναι η Ρωσία και η Κίνα και καλεί σε ενί­σχυ­ση των οι­κο­νο­μι­κών και δι­πλω­μα­τι­κών δε­σμών με τη Γροι­λαν­δία. Αλλά ο Τραμπ, ο οποί­ος είναι γνω­στό ότι δια­τύ­πω­νε δη­μό­σια τις σκέ­ψεις του να χρη­σι­μο­ποι­ή­σει τον αμε­ρι­κα­νι­κό στρα­τό για να αρ­πά­ξει πε­τρε­λαϊ­κά κοι­τά­σμα­τα στη Μέση Ανα­το­λή, σί­γου­ρα δεν θα δί­στα­ζε αν απο­φά­σι­ζε να χρη­σι­μο­ποι­ή­σει βία για να απλώ­σει τα χέρια των ΗΠΑ στα ορυ­κτά του νη­σιού.

Όπως έγρα­ψε ο αρι­στε­ρός με­λε­τη­τής της Λα­τι­νι­κής Αμε­ρι­κής, Στηβ Έλνερ:

 «Ο Τραμπ υπε­ρα­σπί­στη­κε την προ­σάρ­τη­ση της Διώ­ρυ­γας του Πα­να­μά, του Κα­να­δά και της Γροι­λαν­δί­ας (η οποία απο­τε­λεί πύλη προς την Αρ­κτι­κή) επι­κα­λού­με­νος την ανά­γκη να μπλο­κά­ρει την αυ­ξα­νό­με­νη πα­ρου­σία της Κίνας στο ημι­σφαί­ριο. Η απει­λή του Τραμπ να προ­σαρ­τή­σει επι­κρά­τεια μιας κυ­ρί­αρ­χης χώρας λέει πολλά για την πο­λε­μο­χα­ρή νο­ο­τρο­πία του νέου προ­έ­δρου. Απο­τε­λεί επί­σης μια αντα­νά­κλα­ση της από­γνω­σης τμη­μά­των της άρ­χου­σας τάξης και της πο­λι­τι­κής ελίτ των ΗΠΑ μπρο­στά στη φθί­νου­σα οι­κο­νο­μι­κή ισχύ της χώρας. Ο πραγ­μα­τι­κός λόγος για τον οποίο ο Τραμπ στο­χο­ποιεί την Κίνα, τη στιγ­μή που παί­ζει τον ει­ρη­νο­ποιό με­τα­ξύ Ρω­σί­ας και Ου­κρα­νί­ας, είναι οι­κο­νο­μι­κός».

Η Κίνα έχει εκτο­πί­σει τις ΗΠΑ από την θέση του κο­ρυ­φαί­ου εμπο­ρι­κού εταί­ρου της Λα­τι­νι­κής Αμε­ρι­κής. Και οι ΗΠΑ επι­θυ­μούν να αντι­στρέ­ψουν αυτήν τη πτώση. Το αν οι πο­λε­μο­χα­ρείς κι­νή­σεις του Τραμπ θα το πε­τύ­χουν αυτό είναι μια άλλη ιστο­ρία. Η Γροι­λαν­δία και ο Πα­να­μάς, όπως και οι σύμ­μα­χοι στο ΝΑΤΟ, Κα­να­δάς και Δανία, δεν πρό­κει­ται να μεί­νουν με σταυ­ρω­μέ­να τα χέρια καθώς οι ΗΠΑ θα προ­σπα­θούν να τους με­τα­τρέ­ψουν σε αμε­ρι­κα­νι­κές αποι­κί­ες. Το τε­λι­κό απο­τέ­λε­σμα της με­γα­λο­στο­μί­ας του Τραμπ μπο­ρεί να είναι μια επα­να­δια­πραγ­μά­τευ­ση των όρων υπαρ­κτών σχέ­σε­ων, όπως συ­νέ­βη με τις δια­κο­σμη­τι­κές αλ­λα­γές στη Συμ­φω­νία Ελεύ­θε­ρου Εμπο­ρί­ου της Βό­ρειας Αμε­ρι­κής [που με­το­νο­μά­στη­κε Συμ­φω­νία ΗΠΑ-Με­ξι­κού-Κα­να­δά] την οποία ο Τραμπ συ­νή­θι­ζε να κα­ταγ­γέλ­λει τα­κτι­κά ως κα­τα­στρο­φι­κή κατά την προ­ε­κλο­γι­κή εκ­στρα­τεία του 2016.

Αλλά το γε­γο­νός ότι ένας πρό­ε­δρος των ΗΠΑ υιο­θε­τεί ανοι­χτά μια  ρη­το­ρι­κή και προ­τεί­νει πο­λι­τι­κές που απο­τε­λούν επι­στρο­φή στο 1898 [έτος έναρ­ξης του πο­λέ­μου με την Ισπα­νία που εγκα­θί­δρυ­σε την αμε­ρι­κα­νι­κή ηγε­μο­νία στο δυ­τι­κό ημι­σφαί­ριο], θα πρέ­πει να λει­τουρ­γή­σει ως κά­λε­σμα αφύ­πνι­σης για τους αντι­ι­μπε­ρια­λι­στές πα­ντού.

Η φι­λε­λεύ­θε­ρη αντι­πο­λί­τευ­ση του Δη­μο­κρα­τι­κού Κόμ­μα­τος είναι σιω­πη­λή και η ανά­γκη για μια επα­να­στα­τι­κή αρι­στε­ρά δεν υπήρ­ξε ποτέ με­γα­λύ­τε­ρη

Στις 27 Ια­νουα­ρί­ου, ανα­κοι­νώ­νο­ντας ότι η κυ­βέρ­νη­ση Τραμπ  ανα­στέλ­λει κρα­τι­κές επι­δο­τή­σεις και δά­νεια ύψους τρι­σε­κα­τομ­μυ­ρί­ων δο­λα­ρί­ων μέχρι να ολο­κλη­ρω­θεί μια ιδε­ο­λο­γι­κή επα­νε­ξέ­τα­ση των ομο­σπον­δια­κών δα­πα­νών, ο Μά­θιου Βέιθ, ανα­πλη­ρω­τής διευ­θυ­ντής του Γρα­φεί­ου Δια­χεί­ρι­σης και Προ­ϋ­πο­λο­γι­σμού, ισχυ­ρί­στη­κε ότι η «woke κουλ­τού­ρα» είναι μεί­ζον πρό­βλη­μα: «Η χρήση ομο­σπον­δια­κών πόρων για την προ­ώ­θη­ση πο­λι­τι­κών κοι­νω­νι­κής χει­ρα­γώ­γη­σης στην κα­τεύ­θυν­ση της μαρ­ξι­στι­κής ισό­τη­τας, της  διεμ­φυ­λι­κό­τη­τας και του Πρά­σι­νου New Deal, είναι μια σπα­τά­λη χρη­μά­των των φο­ρο­λο­γού­με­νων που δεν βελ­τιώ­νει τις ζωές αυτών που υπη­ρε­τού­με». 

Όσο πα­ρά­λο­γος κι αν είναι αυτός ο ισχυ­ρι­σμός, οι φωνές που στρέ­φο­νται ενα­ντί­ον του στην κε­ντρι­κή πο­λι­τι­κή σκηνή είναι αναμ­φι­σβή­τη­τα υπο­το­νι­κές.

Η αντι­πο­λί­τευ­ση του Δη­μο­κρα­τι­κού Κόμ­μα­τος στις επι­θέ­σεις του Τραμπ υπήρ­ξε -στην κα­λύ­τε­ρη πε­ρί­πτω­ση- συ­γκρα­τη­μέ­νη: όχι μόνο στο Κο­γκρέ­σο, αλλά και στις Πο­λι­τεί­ες και τους Δή­μους που ελέγ­χουν οι Δη­μο­κρα­τι­κοί. Όπως ση­μεί­ω­σε ο Κούτ­νερ για την απά­ντη­σή τους στις επι­θε­τι­κές επι­δρο­μές του ICE ενά­ντια στους με­τα­νά­στες: «Παρά τις γεν­ναί­ες κου­βέ­ντες για πό­λεις-άσυ­λα, οι πο­λι­τεια­κοί και το­πι­κοί αξιω­μα­τού­χοι δεν συ­νερ­γά­ζο­νται [με την ICE] αλλά ούτε και αντι­στέ­κο­νται. Οι πο­λί­τες που προ­σπα­θούν να προ­σφέ­ρουν κα­τα­φύ­γιο  στους στό­χους αυτών των επι­δρο­μών, κιν­δυ­νεύ­ουν οι ίδιοι με σύλ­λη­ψη».

Οι Δη­μο­κρα­τι­κοί διέ­ψευ­σαν μόνοι τους τον ισχυ­ρι­σμό ότι ενα­ντιώ­νο­νται πραγ­μα­τι­κά στις επι­θέ­σεις του Τραμπ –ακρι­βώς επει­δή τις τε­λευ­ταί­ες δε­κα­ε­τί­ες άνοι­ξαν το δρόμο για τις δρα­κό­ντειες πο­λι­τι­κές του. Η επεί­γου­σα κοι­νω­νι­κή κρίση που αντι­με­τω­πί­ζου­με δεν μπο­ρεί να επι­λυ­θεί από τους πο­λι­τι­κούς του Δη­μο­κρα­τι­κού Κόμ­μα­τος.

Ούτε θα επι­λυ­θεί στις αί­θου­σες των δι­κα­στη­ρί­ων -εκτός αν υπάρ­ξει τε­ρά­στια εξω­τε­ρι­κή πίεση με τη μορφή μα­ζι­κών δια­δη­λώ­σε­ων.

Η αυ­το­πε­ποί­θη­ση των ακρο­δε­ξιών ανε­βαί­νει και η αντί­στα­ση απέ­να­ντί τους ποτέ δεν υπήρ­ξε πιο επεί­γου­σα. Αυτή τη στιγ­μή, η αρι­στε­ρά στις ΗΠΑ βρί­σκε­ται σε πλήρη υπο­χώ­ρη­ση, λει­τουρ­γώ­ντας κυ­ρί­ως μέσα από το Δη­μο­κρα­τι­κό Κόμμα με την μά­ταιη ελ­πί­δα ότι «μπο­ρεί να το αλ­λά­ξει από τα μέσα».

Ταυ­τό­χρο­να, μια νέα γενιά ρι­ζο­σπα­στι­κο­ποιεί­ται από τις αντι­φά­σεις που πε­ρι­γρά­φη­καν πα­ρα­πά­νω. Η ελ­πί­δα για το μέλ­λον βρί­σκε­ται σε αυτήν τη γενιά -και στη δη­μιουρ­γία μιας νέας επα­να­στα­τι­κής αρι­στε­ράς.