Ίσως ένας από τους πιο μεγάλους τίτλους που θα μπορούσαμε να δώσουμε για τις εκλογές που μόλις έγιναν να είναι το σπάσιμο του δικομματισμού. Η τουλάχιστον της κοινοβουλευτικής του κυριαρχίας.
Για πρώτη φορά στην ιστορία του ευρωπαϊκού κοινοβουλίου, τα δεξιά κόμματα και οι σοσιαλδημοκρατικές δυνάμεις, δεν συγκέντρωσαν, την απόλυτη πλειοψηφία.
Πρόκειται για αποτελέσματα που σηματοδοτούν όλο και περισσότερο τη τάση της εποχής. Η κρίση των κομμάτων που παραδοσιακά είχαν γαντζωθεί στην εξουσία, μετά από το Β παγκόσμιο πόλεμο, δεν φαίνεται να είναι το σύμπτωμα μιας μόνο χώρας αλλά μάλλον ευρωπαϊκό φαινόμενο. Ένα σύμπτωμα της αυξανόμενης ανάπτυξης του ακραίου κέντρου που κυβερνά την Ευρώπη με τη μορφή της Μεγάλης Συμμαχίας, και που ανάμεσα σε άλλα , παράγει έναν όλο και μεγαλύτερο κατακερματισμό στα διαφορετικά εκλογικά επίπεδα.
Η ανατροπή της ηγεμονίας του δικομματισμού δεν συνεπάγεται αστάθεια στη νεοφιλελεύθερη διακυβέρνηση της Ε.Ε, όλα δείχνουν πως θα διατηρηθεί , όπως συνηθίζεται τα τελευταία χρόνια στους κοινοτικούς θεσμούς, χάρη στους Φιλελεύθερους και σίγουρα τους Πράσινους που σχηματίζουν το πλατύ μέτωπο διακυβέρνησης στις Βρυξέλλες. Αυτές οι δύο ομάδες είναι που αυξήθηκαν περισσότερο σε αυτές τις εκλογές κατακτώντας την τρίτη και την τέταρτη θέση στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.
Η ανάπτυξη των Πρασίνων και των Φιλελεύθερων σε συνδυασμό με το σπάσιμο της ηγεμονίας του δικομματισμού , αφήνει ανοιχτό το σενάριο για τη δημιουργία μιας νέας ευρωπαϊκής συμμαχίας που θα κυβερνά την Ευρώπη και που θα διαφανεί και με απτό τρόπο στην εκλογή της νέας ευρωπαϊκής κομισιόν και πάνω από όλα από το ποιος θα προεδρεύει σε αυτό το όργανο. Μια «προοδευτική» συμμαχία όπως την βάφτισε ο Τίμμερμανς, ο σοσιαλδημοκράτης υποψήφιος, που θα βάλει φρένο στη δεξιά, αλλά που θα συνεχίσει τις νεοφιλελεύθερες πολιτικές της λιτότητας και της ξενοφοβίας της Ε.Ε. Μια συμμαχία στην οποία με ταχύτητα έσπευσε ο Αλέξης Τσίπρας που χρειάζεται να φλερτάρει το Κίνημα για την Αλλαγή, αν θέλει να έχει μια ευκαιρία να κερδίσει τη Νέα Δημοκρατία στις επόμενες βουλευτικές εκλογές στην Ελλάδα.
Στο μεταξύ αν και η ευρωπαϊκή ακροδεξιά από τη μια συγκέντρωσε ένα γλυκόπικρο αποτέλεσμα από την άλλη αύξησε την εκπροσώπησή της της κερδίζοντας ένα 25% στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Παρ όλα αυτά δεν κατόρθωσε να συγκεντρώσει την επιθυμητή μειοψηφία που θα της έδινε τη δυνατότητα αποφασιστικής ψήφου, γεγονός που την απομακρύνει από το βάρος που προέβλεπε ότι θα είχε στην Ε.Ε. Αυτό το γεγονός έγινε δεχτό με πανηγυρισμούς και αγαλλίαση, όμως μια πιο νηφάλια ανάγνωση του αποτελέσματος της ακροδεξιάς, μπορεί να μας οδηγήσει στο να συνειδητοποιήσουμε πως δεν υπάρχει κανένας λόγος να πανηγυρίζουμε, αντίθετα υπάρχουν πολλοί λόγοι για να ανησυχούμε.
Πρώτα από όλα, τα κόμματα της ακροδεξιάς πήραν τις περισσότερες ψήφους σε τρεις από τις τέσσερις πιο ισχυρές χώρες οι οποίες είναι και αυτές που κατέχουν τις περισσότερες έδρες του ευρωκοινοβουλίου: Γαλλία, Ιταλία, Ηνωμένο Βασίλειο (που θα συνεχίσει να έχει εκπροσώπηση στο Ευρωκοινοβούλιο μέχρι να λυθεί το ζήτημα του Brexit). Την ίδια στιγμή, τα ποσοστά της ακροδεξιάς συνεχίζουν την ανοδική τους πορεία, σε όλη την ήπειρο, κερδίζοντας εκπροσώπηση σε χώρες , όπως η Ισπανία, στις οποίες ποτέ μέχρι τώρα δεν υπήρχαν ακροδεξιοί εκλεγμένοι. Σε εθνικό επίπεδο, τα αποτελέσματα είναι κάθε φορά όλο και πιο δυναμικά, με αναγνωρισμένους εκπροσώπους στα Μίντια, και με οργανώσεις όλο και πιο ριζωμένες σε περιοχές της Χώρας.
Αν και το μεγάλο πρόβλημα της ακροδεξιάς συνεχίζει να είναι η εκλογική της διασπορά, όλα προμηνύουν ότι θα συνεχίσει να είναι παρούσα, τουλάχιστον μέχρι να φανεί τι θα γίνει με το Brexit αλλά και τι ανακατατάξεις θα προκαλέσει αυτό στις πολιτικές ομάδες του ευρωκοινοβουλίου.
Την μέρα των ευρωεκλογών της προηγούμενης παρασκευής, το κίνημα Παρασκευές για το μέλλον, καλούσε σε νέα μαθητική απεργία σε περισσότερες από 1600 πόλεις σε όλη την Ευρώπη, με στόχο να διαδώσει το επείγον του κλιματικού ζητήματος, και από ότι φάνηκε από το αποτέλεσμα των Πρασίνων , πέτυχε το στόχο του. Αυτό το κίνημα μέσα σε λίγους μήνες έχει μετατραπεί σε μία από τις βασικές δυνάμεις κινητοποίησης του οικολογικού κινήματος, σε χώρες όπως η Σουηδία, η Γερμανία, η Αυστρία, το Βέλγιο, η Γαλλία η Ελβετία, όπου οι απεργίες και οι διαμαρτυρίες των Παρασκευών, είναι μαζικότατες εδώ και μήνες και όπου οι Πράσινοι συνεχίζουν να έχουν τα καλύτερά τους ποσοστά.
Τα κακά αποτελέσματα των Unidas Podemos στο Ισπανικό Κράτος, δυστυχώς δεν αποτελούν την εξαίρεση της Ευρώπης αλλά τον κανόνα, σε μια εκλογική διαδικασία όπου ο μεγάλος ηττημένος σε κάθε περίπτωση υπήρξε η αριστερά η οποία έχασε τουλάχιστον 14 έδρες. Μια αριστερά εντελώς ανίκανη να σχεδιάσει μια στρατηγική που θα την διαφοροποιεί από το σοσιαλ-φιλελευθερισμό, που πολλές φορές πέφτει στην παγίδα ενός αντι-μεταναστευτικού λόγου, με την εξαίρεση του Bloco de Esquerda στην Πορτογαλία που σημείωσε μια σημαντική άνοδο. Η εξαίρεση αυτή οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε μια στάση ξεκάθαρης ανεξαρτησίας, απέννατι στην σοσιαλιστική πορτογαλική κυβέρνηση και σε μια καμπάνια στην οποία ξεχώρισε το ζήτημα της κλιματικής αλλαγής και της υπεράσπισης των κοινωνικών δικαιωμάτων που απειλούνται από τις Βρυξέλλες.
Το άνοιγμα αυτού του νέου κύκλου στην Ε.Ε θα πρέπει να γίνει η ευκαιρία για να κάνουμε έναν απολογισμό σε βάθος για την ευρωπαϊκή αριστερά , να αναδιοργανωθούμε και να ανοίξουμε την απαραίτητη συζήτηση για τη στρατηγική μας σχετικά με την Ε.Ε και τα καθήκοντα της επόμενης περιόδου.
*O Μιγκέλ Ουρμπάν είναι ευρωβουλευτής του Ποδέμος
**Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά
