Στις 25 Ιούνη, 7 Βραζιλιάνικες εργατικές ομοσπονδίες –CUT, Força Sindical, CSP-Conlutas, CTB, UGT, NovaCentral και CGTB – κάλεσαν σε μέρα δράσης στις 11 Ιούλη.

Τα αι­τή­μα­τά τους πε­ρι­λαμ­βά­νουν:

-Αύ­ξη­ση της χρη­μα­το­δό­τη­σης για τις δη­μό­σιες υπη­ρε­σί­ες σε Υγεία και Παι­δεία

-Αυ­ξή­σεις μι­σθών

-Μεί­ω­ση του ωρα­ρί­ου

-Να ακυ­ρω­θεί το νο­μο­σχέ­διο που θα νο­μι­μο­ποι­ή­σει τις ερ­γο­λα­βί­ες

-Να στα­μα­τή­σουν οι νέοι πλει­στη­ρια­σμοί για τα πε­τρε­λαϊ­κά κοι­τά­σμα­τα

-Να στα­μα­τή­σουν οι ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σεις

-Αγρο­τι­κή με­ταρ­ρύθ­μι­ση

-Ανα­τρο­πή της μεί­ω­σης στις συ­ντα­ξιο­δο­τι­κές πα­ρο­χές

-Κα­λύ­τε­ρες και φτη­νό­τε­ρες δη­μό­σιες συ­γκοι­νω­νί­ες

Αυτή η από­φα­ση μπο­ρεί να φέρει την ερ­γα­τι­κή τάξη στο επί­κε­ντρο του κύ­μα­τος κι­νη­το­ποι­ή­σε­ων που συ­γκλο­νί­ζουν τη Βρα­ζι­λία από τις 6 Ιούνη.

Εκεί­νη τη μέρα, 5 χι­λιά­δες δια­δη­λω­τές, κυ­ρί­ως νε­ο­λαί­οι, συ­γκε­ντρώ­θη­καν για να ενα­ντιω­θούν στις αυ­ξή­σεις ει­σι­τη­ρί­ων στα λε­ω­φο­ρεία, τα τρένα και το μετρό του Σάο Πά­ου­λο, της με­γα­λύ­τε­ρης πόλης της Βρα­ζι­λί­ας. Απέ­να­ντι σε ισχυ­ρή αστυ­νο­μι­κή κα­τα­στο­λή, με­γα­λύ­τε­ρες κι­νη­το­ποι­ή­σεις έγι­ναν τις επό­με­νες μέρες, στις 7 Ιούνη, στις 11 Ιούνη και τε­λι­κά στις 13, όταν 15 χι­λιά­δες δια­δη­λω­τές δέ­χτη­καν πλα­στι­κές σφαί­ρες, χει­ρο­βομ­βί­δες κρό­του-λάμ­ψης και δα­κρυ­γό­να που από τα ΜΑΤ. Εκα­το­ντά­δες τραυ­μα­τί­στη­καν, ανά­με­σά τους 7 δη­μο­σιο­γρά­φοι από με­γά­λα ΜΜΕ. Πε­ρί­που 200 συ­νε­λή­φθη­σαν. Σο­κα­ρι­στι­κές ει­κό­νες δια­δό­θη­καν σε όλη τη χώρα, δη­μιουρ­γώ­ντας το «έδα­φος» για μια θη­ριώ­δη με­γέ­θυν­ση των δια­δη­λώ­σε­ων, τόσο όσον αφορά τα αι­τή­μα­τα, όσο και όσον αφορά τη συμ­με­το­χή αν­θρώ­πων και τον αριθ­μό των πό­λε­ων όπου έγι­ναν δρά­σεις.

Στις 17 Ιούνη, 100 χι­λιά­δες δια­δη­λω­τές συ­γκε­ντρώ­θη­καν στο Σάο Πά­ου­λο, άλλες 100 χι­λιά­δες στο Ρίο Ντε Τζα­νέι­ρο, ενώ με­γά­λες δια­δη­λώ­σεις εξε­λίσ­σο­νταν σε όλες τις άλλες με­γά­λες πό­λεις. Το εθνι­κό κοι­νο­βού­λιο στη Μπρα­ζί­λια δέ­χτη­κε ει­σβο­λή χι­λιά­δων δια­δη­λω­τών. Μετά από τρεις μέρες, πάνω από ένα εκα­τομ­μύ­ριο άν­θρω­ποι δια­δή­λω­ναν σε 300 πό­λεις σε όλη τη χώρα.

Οι πρώ­τες επι­τυ­χί­ες άρ­χι­σαν σύ­ντο­μα. Εκτός από το δι­καί­ω­μα να δια­δη­λώ­νου­με ελεύ­θε­ρα, παρά την αστυ­νο­μι­κή βιαιό­τη­τα, τα ει­σι­τή­ρια στις συ­γκοι­νω­νί­ες μειώ­θη­καν ή ακυ­ρώ­θη­κε η αύ­ξη­σή τους σε πολ­λές πό­λεις, συ­μπε­ρι­λαμ­βα­νο­μέ­νου του Σάο Πά­ου­λο. Η Βρα­ζι­λιά­νι­κη Γε­ρου­σία ετοι­μά­ζε­ται να πε­ρά­σει ένα νο­μο­σχέ­διο που θα κα­θιε­ρώ­νει δω­ρε­άν με­τα­κί­νη­ση για τους φοι­τη­τές σε όλη τη χώρα.

Τα ει­σι­τή­ρια των συ­γκοι­νω­νιών δεν είναι το μόνο αί­τη­μα των δια­δη­λώ­σε­ων. Η διά­χυ­τη αγα­νά­κτη­ση για τα ακρι­βά και πο­λυ­τε­λή πο­δο­σφαι­ρι­κά γή­πε­δα για του Μου­ντιάλ συν­δέ­ε­ται με τις χα­μη­λής ποιό­τη­τας δη­μό­σιες υπη­ρε­σί­ες: Κυ­ρί­ως την υγεία και την παι­δεία.

Άλλα κρί­σι­μα ζη­τή­μα­τα είναι η δια­φθο­ρά, τα δι­καιώ­μα­τα των ομο­φυ­λό­φι­λων, των μαύ­ρων και των γυ­ναι­κών, η οι­κο­νο­μι­κή πρό­σβα­ση στην κα­τοι­κία και η αστυ­νο­μι­κή βιαιό­τη­τα.

Αυτή τη βδο­μά­δα, οι δρό­μοι πέ­τυ­χαν νέες νίκες. Όλα τα έσοδα από τα νέα πε­τρε­λαϊ­κά κοι­τά­σμα­τα που εντο­πί­στη­καν στις ακτές της Βρα­ζι­λί­ας θα αξιο­ποι­η­θούν για τη Δη­μό­σια Παι­δεία και Υγεία. Το νο­μο­σχέ­διο PEC 37, που σκό­πευε να πα­ρε­μπο­δί­σει τις έρευ­νες για δια­φθο­ρά, ητ­τή­θη­κε. Άλλες πα­ρα­χω­ρή­σεις ακο­λου­θούν.

Ποιοι είναι οι στό­χοι

Από τις 6 Ιούνη ως τις 13 Ιούνη, τα αι­τή­μα­τα στρέ­φο­νταν ενά­ντια στον Φερ­νά­ντο Χα­ντάντ και τον Τζε­ράλ­ντο Αλ­κμίν. Ο Χα­ντάντ είναι ο νε­ο­ε­κλεγ­μέ­νος δή­μαρ­χος του Σάο Πά­ου­λο και είναι μέλος του PT(Κόμμα Ερ­γα­τών). Ο Αλ­κμίν είναι ο δε­ξιός κυ­βερ­νή­της της πε­ρι­φέ­ρειας του Σάο Πά­ου­λο. Τα ει­σι­τή­ρια των λε­ω­φο­ρεί­ων είναι υπευ­θυ­νό­τη­τα του δη­μάρ­χου. Η ευ­θύ­νη του κυ­βερ­νή­τη αφορά το μετρό, τα τρένα και την αστυ­νο­μία. Μαζί οι δυο τους ανα­κοί­νω­σαν τις αυ­ξή­σεις στα ει­σι­τή­ρια από 3 ρεάλ σε 3,2 ρεάλ (πε­ρί­που 1,5 δο­λά­ριο για κάθε δια­δρο­μή).

Μετά την εθνι­κο­ποί­η­ση των δια­δη­λώ­σε­ων και καθώς ένα εμ­φα­νι­ζό­ταν ένα πλή­θος αι­τη­μά­των, στο­χο­ποι­ή­θη­καν όλοι οι κυ­βερ­νώ­ντες, ιδιαί­τε­ρα η πρό­ε­δρος Ντίλ­μα Ρού­σεφ.

Η αγα­νά­κτη­ση ενά­ντια στην δια­κυ­βέρ­νη­σή της συσ­σω­ρευό­ταν. Δη­μο­σκο­πή­σεις πριν τις δια­δη­λώ­σεις έδει­χναν μια σο­βα­ρή μεί­ω­ση της δη­μο­τι­κό­τη­τάς της σε όλες τις κα­τη­γο­ρί­ες του βρα­ζι­λιά­νι­κου πλη­θυ­σμού. Υπάρ­χει μια γε­νι­κευ­μέ­νη αντί­λη­ψη ότι οι συν­θή­κες δια­βί­ω­σης γί­νο­νται χει­ρό­τε­ρες και δεν πρό­κει­ται να βελ­τιω­θούν στο μέλ­λον. Επι­πλέ­ον, τα σκάν­δα­λα δια­φθο­ράς κο­ρυ­φαί­ων πο­λι­τι­κών, όπως το mensalão, ισο­πέ­δω­σαν και τα δεξιά κόμ­μα­τα και το PTως χρε­ο­κο­πη­μέ­νες δυ­νά­μεις.

Πάλη να κερ­δη­θούν οι «Καρ­διές και τα Μυαλά»

Το κύμα των κι­νη­το­ποι­ή­σε­ων ξέ­σπα­σε πέρα από τον έλεγ­χο και των αστι­κών κομ­μά­των και του PT.Η βα­σι­κή ερ­γα­τι­κή ομο­σπον­δία, η CUTκαι η βα­σι­κή φοι­τη­τι­κή ένωση, η UNE, είναι κυ­ριο­λε­κτι­κά απού­σες από τις δια­δη­λώ­σεις.

Η πρώτη αντί­δρα­ση και των αστι­κών κομ­μά­των και του PTή­ταν να ποι­νι­κο­ποι­ή­σουν τις δια­δη­λώ­σεις και να κα­τα­φύ­γουν στην αστυ­νο­μι­κή κα­τα­στο­λή. Όταν αυτή η στρα­τη­γι­κή απέ­τυ­χε, τα κυ­ρί­αρ­χα ΜΜΕ πά­λε­ψαν για να κερ­δί­σουν τις καρ­διές και τα μυαλά των δια­δη­λω­τών. Υπο­κι­νώ­ντας αντι­κομ­μα­τι­κά αι­σθή­μα­τα, προ­ε­τοί­μα­ζαν το δρόμο για μπρά­βους, επι­στρα­τευ­μέ­νους από τις γραμ­μές των σκίν­χεντ και των ασφα­λι­τών, να επι­τε­θούν βίαια σε ερ­γα­τι­κές, λαϊ­κές και αρι­στε­ρές ορ­γα­νώ­σεις.

Οι υπο­στη­ρι­κτές της προ­έ­δρου Ντίλ­μα άρ­χι­σαν να ουρ­λιά­ζουν ότι ίσως ετοι­μά­ζε­ται ένα δεξιό πρα­ξι­κό­πη­μα. Επρό­κει­το για έναν ελιγ­μό με στόχο να συ­γκε­ντρώ­σει υπο­στή­ρι­ξη για την κυ­βέρ­νη­σή της. Καμιά πτέ­ρυ­γα της άρ­χου­σας τάξης δεν απερ­γά­ζε­ται κα­θε­στω­τι­κή αλ­λα­γή, απλά προ­ε­τοι­μά­ζο­νται για ένα κα­λύ­τε­ρο πλα­σά­ρι­σμα στις ερ­χό­με­νες προ­ε­δρι­κές εκλο­γές. Πα­ρό­λα αυτά, μέσα από την χρη­σι­μο­ποί­η­ση των μπρά­βων, θέ­λουν να εμπο­δί­σουν την ανά­δυ­ση μιας νέας μα­χη­τι­κής ηγε­σί­ας για την βρα­ζι­λιά­νι­κη ερ­γα­τι­κή τάξη που θα μπο­ρού­σε να απει­λή­σει τα συμ­φέ­ρο­ντα των πλου­το­κρα­τών. Η πρό­κλη­ση της ορ­γά­νω­σης της αυ­το­ά­μυ­νάς μας σί­γου­ρα είναι μπρο­στά μας.

Οι δυ­να­τό­τη­τες για ερ­γα­τι­κή δράση

Ο πλη­θω­ρι­σμός, οι χα­μη­λοί μι­σθοί, τα οι­κο­γε­νεια­κά χρέη είναι κε­ντρι­κοί πα­ρά­γο­ντες για την ερ­γα­τι­κή δυ­σα­ρέ­σκεια. Ο αριθ­μός των ερ­γα­τι­κών απερ­γιών αυ­ξή­θη­κε από 554 το 2011 σε 873 το 2012. Η με­γά­λη απερ­γία των φοι­τη­τών των κρα­τι­κών πα­νε­πι­στη­μί­ων πέρσι, και άλλες δη­μο­κρα­τι­κές κι­νη­το­ποι­ή­σεις για διά­φο­ρα αι­τή­μα­τα –από την ελεύ­θε­ρη μα­ρι­χουά­να, τις «πο­ρεί­ες πα­λιο­θή­λυ­κων» (ενά­ντια στην προ­πα­γάν­δα που στο­χο­ποιεί τα θύ­μα­τα βια­σμού ότι «πή­γαι­ναν γυ­ρεύ­ο­ντας») μέχρι την ανά­κλη­ση εκλεγ­μέ­νων πο­λι­τι­κών- σί­γου­ρα προ­ε­τοί­μα­ζαν το έδα­φος για το ση­με­ρι­νό κύμα κι­νη­το­ποι­ή­σε­ων.

Παρά το γε­γο­νός ότι η νε­ο­λαία είναι η αναμ­φι­σβή­τη­τα ηγε­τι­κή δύ­να­μη των κι­νη­το­ποι­ή­σε­ων μέχρι τώρα, υπάρ­χουν με­γά­λες δυ­να­τό­τη­τες για ερ­γα­τι­κές δρά­σεις.

Στο Σάο Πά­ου­λο, οι πρώ­τες κι­νη­το­ποι­ή­σεις κα­λέ­στη­καν από νε­ο­λαι­ί­στι­κες ορ­γα­νώ­σεις όπως το MPL (Κί­νη­μα για Δω­ρε­άν Ει­σι­τή­ρια), το ANEL (Εθνι­κή Συ­νέ­λευ­ση Ελεύ­θε­ρων Φοι­τη­τών) και το JUNTOS, σε συ­νερ­γα­σία με το το­πι­κό μα­χη­τι­κό σω­μα­τείο των ερ­γα­ζο­μέ­νων στο Μετρό. Τις δύο τε­λευ­ταί­ες εβδο­μά­δες πριν την έναρ­ξη των δια­δη­λώ­σε­ων, οι ερ­γα­ζό­με­νοι του Μετρό έβγα­λαν τις στο­λές τους και φο­ρού­σαν ένα γι­λέ­κο που κα­τήγ­γει­λε την αύ­ξη­ση στα ει­σι­τή­ρια. Εκα­το­ντά­δες χι­λιά­δες προ­κη­ρύ­ξεις που κα­τήγ­γει­λαν τις αυ­ξή­σεις ει­σι­τη­ρί­ων και κα­λού­σαν σε συ­γκε­ντρώ­σεις, μοι­ρά­στη­καν από συν­δι­κα­λι­σμέ­νους αγω­νι­στές στους επι­βά­τες. Ο Altino Prazeres Melo, ο ίδιος ο πρό­ε­δρος του σω­μα­τεί­ου, συ­νε­λή­φθη από την πρώτη συ­γκέ­ντρω­ση.

Στο Πόρτο Αλέ­γκρε, οι οδη­γοί λε­ω­φο­ρεί­ων επί­σης συμ­μά­χη­σαν με τους φοι­τη­τές στον αγώνα ενά­ντια στις αυ­ξή­σεις ει­σι­τη­ρί­ων.

Στις 20 Ιούνη, η Força Sindical, μια συ­ντη­ρη­τι­κή ερ­γα­τι­κή ομο­σπον­δία που γε­νι­κά υπο­στη­ρί­ζει την συ­νερ­γα­σία ερ­γα­σί­ας-κε­φα­λαί­ου, ορ­γά­νω­σε μια 2ωρη στάση ερ­γα­σί­ας των με­ταλ­λερ­γα­τών στο βιο­μη­χα­νι­κό προ­ά­στιο της Mooca, στο Σάο Πά­ου­λο.

Στις 26 Ιούνη, η ερ­γα­τι­κή πα­ρου­σία στο πλευ­ρό νε­α­νι­κών και λαϊ­κών ορ­γα­νώ­σε­ων στη δια­δή­λω­ση 60.000 αν­θρώ­πων έξω από το γή­πε­δο Belo Horizonte, όπου η εθνι­κή Βρα­ζι­λί­ας έπαι­ζε με την Ου­ρου­γουάη, ήταν αξιο­ση­μεί­ω­τη.

Στις 27 Ιούνη, η συμ­μα­χία Espaço Unidade de Ação (Φό­ρουμ Ενό­τη­τα στη Δράση, που ενώ­νει την CSP-Conlutas με άλλες ερ­γα­τι­κές ορ­γα­νώ­σεις όπως η CUT PODE MAIS –αντι­πο­λι­τευό­με­νη πτέ­ρυ­γα στο εσω­τε­ρι­κό της CUT-και την Ομο­σπον­δία Ερ­γα­τών Γης του Σάο Πά­ου­λο) ορ­γά­νω­σε δρά­σεις σε όλη τη χώρα, μαζί με άλλες ορ­γα­νώ­σεις.

Όλες αυτές οι δρά­σεις πα­ρα­μέ­νουν στα­γό­να στον ωκε­α­νό των κι­νη­το­ποι­ή­σε­ων. Το κά­λε­σμα για τις δρά­σεις της 11 Ιούλη από τις ερ­γα­τι­κές ομο­σπον­δί­ες ίσως πα­ρέ­χει μια πολύ θε­τι­κή προ­σθή­κη στο ση­με­ρι­νό κύμα αγώ­νων.

Η συ­νέ­χεια και η επέ­κτα­ση των δια­δη­λώ­σε­ων δεν είναι δια­σφα­λι­σμέ­νη μέχρι τώρα. Η συμ­με­το­χή της ερ­γα­τι­κής τάξης σε συμ­μα­χία με τη νε­ο­λαία και τους φτω­χούς είναι κρί­σι­μη για ένα διαρ­κές κί­νη­μα που θα διεκ­δι­κεί βα­θιές κοι­νω­νι­κές αλ­λα­γές. Αυτή είναι η πρό­κλη­ση που αντι­με­τω­πί­ζου­με σή­με­ρα.

Ανά­γκη για διε­θνή αλ­λη­λεγ­γύη

Μετά τις 13 Ιούνη, έγι­ναν συ­γκε­ντρώ­σεις αλ­λη­λεγ­γύ­ης στους Βρα­ζι­λιά­νους δια­δη­λω­τές σε όλο τον κόσμο, κυ­ρί­ως από τους Βρα­ζι­λιά­νους της δια­σπο­ράς. Αυτές οι δρά­σεις, μαζί με τους αγώ­νες και τις επα­να­στά­σεις στη διε­θνή σκηνή είναι μια τε­ρά­στια πηγή έμπνευ­σης για τους Βρα­ζι­λιά­νους δια­δη­λω­τές.
Κα­λού­με όλες τις ερ­γα­τι­κές, νε­ο­λαι­ί­στι­κες, λαϊ­κές και δη­μο­κρα­τι­κές ορ­γα­νώ­σεις σε όλο τον κόσμο να ορ­γα­νώ­σουν δια­δη­λώ­σεις έξω από τις Βρα­ζι­λιά­νι­κες Πρε­σβεί­ες στις 11 Ιούλη του 2013, απαι­τώ­ντας να ικα­νο­ποι­ή­σει η κυ­βέρ­νη­ση της Βρα­ζι­λί­ας τα αι­τή­μα­τα των δια­δη­λω­τών για: λι­γό­τε­ρα λεφτά για το Μου­ντιάλ και πε­ρισ­σό­τε­ρα για Παι­δεία, Υγεία, Κοι­νω­νι­κή Ασφά­λι­ση και Συ­γκοι­νω­νί­ες, για τα δι­καιώ­μα­τα των ερ­γα­τών, των ομο­φυ­λό­φι­λων, των μαύ­ρων και των γυ­ναι­κών, για το τέλος της αστυ­νο­μι­κής βίας και της ποι­νι­κο­ποί­η­σης των κοι­νω­νι­κών κι­νη­μά­των, ανά­με­σα σε άλλα. Ψη­φί­σμα­τα αλ­λη­λεγ­γύ­ης στους Βρα­ζι­λιά­νους δια­δη­λω­τές θα είναι επί­σης χρή­σι­μα, δη­μιουρ­γώ­ντας το έδα­φος για την ανα­γκαία διε­θνή αλ­λη­λεγ­γύη.

*Ο Dirceu Travesso είναι ηγε­τι­κό στέ­λε­χος της αρι­στε­ρής, μα­χη­τι­κής ερ­γα­τι­κής ομο­σπον­δί­ας CSP-Conlutas