Ελληνοτουρκικά: μια επικίνδυνη κρίση​

Ο ελ­λη­νο­τουρ­κι­κός αντα­γω­νι­σμός, ο αντα­γω­νι­σμός με­τα­ξύ των κυ­ρί­αρ­χων τά­ξε­ων των δύο χωρών που, αν και οι δύο υπήρ­ξαν πει­θαρ­χη­μέ­να μέλη του ΝΑΤΟ, συ­γκρού­ο­νται για την ανά­δει­ξη στο ρόλο του «βα­σι­κού χω­ρο­φύ­λα­κα», στο ρόλο του κυ­ρί­αρ­χου στην πε­ριο­χή «υπο-ιμπε­ρια­λι­σμού», έχει μακρά ιστο­ρία.

Στους πέντε με­γά­λους πο­λέ­μους που υπήρ­ξαν με­τα­ξύ τους μέχρι σή­με­ρα (στον πό­λε­μο της ανε­ξαρ­τη­σί­ας, στους δύο Βαλ­κα­νι­κούς και στους δύο Πα­γκό­σμιους), το ελ­λη­νι­κό κρά­τος βρέ­θη­κε στην πλευ­ρά των νι­κη­τών, συμ­μα­χώ­ντας με τις δυ­τι­κές Με­γά­λες Δυ­νά­μεις. Εξαί­ρε­ση απο­τε­λεί το 1897, οπότε οι δύο χώρες συ­γκρού­στη­καν «από μόνες τους», και η γρή­γο­ρη ήττα απώ­θη­σε τη σύ­γκρου­ση αυτή στην ελ­λη­νι­κή «εθνι­κή μνήμη», χα­ρα­κτη­ρί­ζο­ντάς την ως «πό­λε­μο της ντρο­πής»...

Τα ελ­λη­νο­τουρ­κι­κά σή­με­ρα μπαί­νουν ξανά σε επι­κίν­δυ­νη κρίση. Οι δύο κυ­βερ­νή­σεις, προ­σπα­θώ­ντας να συ­σπει­ρώ­σουν την κοινή γνώμη στο εσω­τε­ρι­κό, αλλά και να προ­σελ­κύ­σουν σύμ­μα­χες δυ­νά­μεις διε­θνώς, επι­δί­δο­νται σε ένα (κατά το «Βήμα») «αδυ­σώ­πη­το blame game», σε μια κό­ντρα κα­τα­λο­γι­σμού της ευ­θύ­νης στην άλλη πλευ­ρά, που εύ­κο­λα μπο­ρεί να τεθεί εκτός ελέγ­χου. Αυτό ήταν, άλ­λω­στε, το σε­νά­ριο του ηλί­θιου πο­λέ­μου στα 1897: η απώ­λεια του ελέγ­χου στις εσω­τε­ρι­κές αντι­δρά­σεις έδωσε την πρω­το­βου­λία σε ανερ­μά­τι­στους τυ­χο­διώ­κτες, που οδή­γη­σαν σε «θερμή» κα­τα­στρο­φή.

Τέ­τοια ση­μά­δια είναι ορατά σή­με­ρα στην Τουρ­κία. Το κα­θε­στώς Ερ­ντο­γάν, προ­σπα­θώ­ντας να στα­θε­ρο­ποι­η­θεί ύστε­ρα από τρεις από­πει­ρες φι­λο­δυ­τι­κού-φι­λο­α­με­ρι­κα­νι­κού πρα­ξι­κο­πή­μα­τος, παί­ζει το χαρτί του εθνι­κι­σμού. Επι­τί­θε­ται στους Κούρ­δους και στην Αρι­στε­ρά και δη­λώ­νει ότι δεν θα δε­χθεί «υπο­βάθ­μι­ση της Τουρ­κί­ας», κυ­ρί­ως στις με­γά­λες ανα­κα­τα­τά­ξεις που κυο­φο­ρού­νται στην πε­ριο­χή των νο­τί­ων συ­νό­ρων της, στο Ιράκ και στη Συρία.

Όμως αντί­στοι­χα ση­μά­δια είναι ορατά και στους χει­ρι­σμούς της ελ­λη­νι­κής κυ­βέρ­νη­σης. Που συ­νε­χί­ζει την πο­λι­τι­κή Σα­μα­ρά για τον δι­πλω­μα­τι­κο­στρα­τιω­τι­κό «άξονα» με το κρά­τος του Ισ­ρα­ήλ και τους δι­κτά­το­ρες της Αι­γύ­πτου. Που έχει ως υπουρ­γό Εθνι­κής Άμυ­νας τον Καμ­μέ­νο, που έχει προ­τεί­νει τη δη­μιουρ­γία της νέας με­γά­λης να­τοϊ­κής βάσης στην Κάρ­πα­θο. Που έχει ως υπουρ­γό Εξω­τε­ρι­κών τον Νίκο Κο­τζιά, που κατά τον ακραιφ­νή δεξιό Φαήλο Κρα­νι­διώ­τη θα ήταν «ο πιο κα­τάλ­λη­λος» για υπ. Εξ. στην κυ­βέρ­νη­ση Σα­μα­ρά. Και για να μην ξε­χνιό­μα­στε, η να­τοϊ­κή αρ­μά­δα εξα­κο­λου­θεί να πε­ριο­δεύ­ει στο Αι­γαίο, μετά την επι­μο­νή της κυ­βέρ­νη­σης Τσί­πρα, ενώ η τουρ­κι­κή κυ­βέρ­νη­ση έχει δη­λώ­σει επι­σή­μως ότι δεν βλέ­πει πλέον κα­νέ­να λόγο που να δι­καιο­λο­γεί την πα­ρου­σία της.

Απέ­να­ντι σε αυτήν την επι­κίν­δυ­νη κλι­μά­κω­ση, η Αρι­στε­ρά οφεί­λει να επα­γρυ­πνεί, θυ­μί­ζο­ντας ότι το αγαθό της ει­ρή­νης είναι μεί­ζων κα­τά­κτη­ση, και να κα­ταγ­γέλ­λει τις «τρέ­λες» διο­λί­σθη­σης προς θερμό επει­σό­διο ή ακόμα και σύ­γκρου­ση, ενώ ανά­με­σά τους οφεί­λει ασφα­λώς να ξε­χω­ρί­ζει την τρέλα των εξο­πλι­σμών.

Λο­ζά­νη

Κατά τη δι­ή­με­ρη επί­σκε­ψή του στην Αθήνα, ο υπουρ­γός Εξω­τε­ρι­κών της Γερ­μα­νί­ας, Φρανκ Βάλ­τερ Σταϊν­μά­γερ, δή­λω­σε ότι «η ισχύς της συμ­φω­νί­ας της Λο­ζά­νης είναι αδιαμ­φι­σβή­τη­τη». Το Ευ­ρω­παϊ­κό Κοι­νο­βού­λιο ψή­φι­σε το πά­γω­μα των εντα­ξια­κών δια­πραγ­μα­τεύ­σε­ων της Τουρ­κί­ας. Η Μέρ­κελ και άλλοι «αξιω­μα­τού­χοι» της ΕΕ προει­δο­ποιούν (κατά το «Βήμα») «τον Ερ­ντο­γάν ότι η συ­νέ­χι­ση των αθρό­ων διώ­ξε­ων (σ.σ. των φι­λο­δυ­τι­κών αξιω­μα­τού­χων στην Τουρ­κία, γιατί μόνο γι’ αυ­τούς εν­δια­φέ­ρο­νται η ΕΕ και οι ΗΠΑ...) θα κα­τα­στή­σει την κα­τάρ­ρευ­ση των σχέ­σε­ων ανα­πό­φευ­κτη...».

Αυτά τα πα­ρα­δείγ­μα­τα, στα­χυο­λο­γώ­ντας μόνο από τις ει­δή­σεις της τε­λευ­ταί­ας εβδο­μά­δας, κα­ταρ­ρί­πτουν το μύθο ότι οι δυ­τι­κοί «στη­ρί­ζουν μο­νί­μως την τουρ­κι­κή επι­θε­τι­κό­τη­τα». Έναν μύθο που δια­μορ­φώ­θη­κε στα χρό­νια της Με­τα­πο­λί­τευ­σης για να διευ­κο­λύ­νει την πο­λι­τι­κή εξο­πλι­σμών (το δια­βό­η­το δόγμα «θα γί­νου­με αστα­κοί», που υπη­ρε­τή­θη­κε τόσο από τη ΝΔ όσο και από το ΠΑΣΟΚ...), αλλά και για να συ­σκο­τί­ζει τις ευ­θύ­νες του ελ­λη­νι­κού αστι­σμού για το πρα­ξι­κό­πη­μα και την επα­κό­λου­θη τουρ­κι­κή ει­σβο­λή στην Κύπρο, το 1974.

Όμως αυτά τα πα­ρα­δείγ­μα­τα ανα­δει­κνύ­ουν και τη θη­ριώ­δη υπο­κρι­σία των ιμπε­ρια­λι­στι­κών δυ­νά­με­ων και θε­σμών. Η συν­θή­κη της Λο­ζά­νης επι­βλή­θη­κε από τις Με­γά­λες Δυ­νά­μεις, μοι­ρά­ζο­ντας σε Άγ­γλους, Γάλ­λους και Ιτα­λούς με­γά­λα τμή­μα­τα της τότε Οθω­μα­νι­κής Αυ­το­κρα­το­ρί­ας, στα νότια της ση­με­ρι­νής Τουρ­κί­ας. Ο Σταϊν­μά­γερ, όταν δη­λώ­νει ότι «η ισχύς της συν­θή­κης είναι αδιαμ­φι­σβή­τη­τη», απλώς ψεύ­δε­ται. Διότι σή­με­ρα οι Με­γά­λες Δυ­νά­μεις ανα­θε­ω­ρούν τη συν­θή­κη, «ξα­να­γρά­φο­ντας» τα σύ­νο­ρα του Ιράκ και της Συ­ρί­ας, προ­κα­λώ­ντας μεί­ζο­νες ανα­κα­τα­τά­ξεις (πι­θα­νό­τη­τα κουρ­δι­κού κρά­τους, κα­θε­στώς Μο­σού­λης κ.λπ.).

Οι δη­λώ­σεις Ερ­ντο­γάν για τα «σύ­νο­ρα της καρ­διάς του» και οι προει­δο­ποι­ή­σεις ότι η Τουρ­κία δεν θα μεί­νει απα­θής σε ένα «ξα­να­μοί­ρα­σμα» επιρ­ρο­ής και εδα­φών στη Μέση Ανα­το­λή, ανα­φέ­ρο­νται ακρι­βώς σε αυτό. Είναι η (κατά τον Ευάγ­γε­λο Βε­νι­ζέ­λο) «προ­λη­πτι­κή επι­θε­τι­κό­τη­τα» του Ερ­ντο­γάν, που απο­σκο­πεί στο να απο­κρού­σει (κατά το «Βήμα») «πλήγ­μα­τα στην εδα­φι­κή ακε­ραιό­τη­τα της χώρας του, από τον «ανα­δα­σμό» στο μα­λα­κό νότιο υπο­γά­στριό της, από τις συ­γκρού­σεις σε Συρία και Ιράκ που κα­λύ­πτο­νται από τη συν­θή­κη της Λο­ζά­νης». Αυτή η πο­λι­τι­κή του Ερ­ντο­γάν δεν πε­ριο­ρί­ζε­ται σε φρά­σεις. Στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα η Τουρ­κία έχει ανα­θε­ω­ρή­σει το «πο­λε­μι­κό δόγμα» της και έχει ανα­δια­τά­ξει τις ένο­πλες δυ­νά­μεις της. Σύμ­φω­να, ξανά, με την πέραν πάσης αμ­φι­βο­λί­ας για φι­λο­τουρ­κι­σμό εφη­με­ρί­δα «Το Βήμα», η Τουρ­κία έχει υπο­χρε­ω­θεί «να με­τα­κι­νή­σει πολύ με­γά­λο όγκο στρα­τευ­μά­των και πυρός από τα δυ­τι­κά πα­ρά­λια ένα­ντι της Ελ­λά­δος, στο νότιο μέ­τω­πο. Αυτή η κα­τά­στα­ση δεν πρό­κει­ται να με­τα­βλη­θεί για το προ­σε­χές διά­στη­μα».

Αυτοί είναι οι πραγ­μα­τι­κοί λόγοι που εξη­γούν γιατί στα χρό­νια της ελ­λη­νι­κής κοι­νω­νι­κο­οι­κο­νο­μι­κής κρί­σης το κα­θε­στώς Ερ­ντο­γάν απέ­φυ­γε να δει αυτήν την κρίση ως ευ­και­ρία και απεί­χε από μεί­ζο­νες προ­κλή­σεις. Αντί­θε­τα, το «παι­χνί­δι» με την απει­λή θερ­μού επει­σο­δί­ου στο Αι­γαίο υπήρ­ξε τα­κτι­κό εν­δε­χό­με­νο των φι­λο­πρα­ξι­κο­πη­μα­τι­κών δυ­νά­με­ων, τόσο στην πε­ρί­πτω­ση της «επι­χεί­ρη­σης Βα­ριο­πού­λα» όσο και των χου­νταί­ων του 2016...

Όμως αυτό είναι δυ­να­τόν να αλ­λά­ξει. Γιατί η συν­θή­κη της Λο­ζά­νης ρύθ­μι­ζε, επί­σης, την κυ­ριαρ­χία στο Αι­γαίο, αλλά με συ­γκε­κρι­μέ­νο τρόπο (απα­γό­ρευ­ση στρα­τιω­τι­κο­ποί­η­σης ανα­το­λι­κού Αι­γαί­ου, κα­θε­στώς ελεύ­θε­ρης ναυ­σι­πλο­ΐ­ας, κυ­ριαρ­χία μόνον επί των νη­σιών που ανα­φέ­ρο­νται ονο­μα­στι­κά στη συν­θή­κη...).

Μια πο­λι­τι­κή μο­νο­με­ρούς ανα­θε­ώ­ρη­σης της Λο­ζά­νης, στην κα­τεύ­θυν­ση της με­τα­τρο­πής του Αι­γαί­ου σε «κλει­στή ελ­λη­νι­κή λίμνη» (όπως επι­χει­ρούν όλες οι κυ­βερ­νή­σεις των τε­λευ­ταί­ων 30 χρό­νων), είναι σί­γου­ρο ότι θα προ­κα­λέ­σει τις αντι­δρά­σεις της Τουρ­κί­ας. Για την ώρα, αυτό το θέμα ση­κώ­νε­ται πε­ρισ­σό­τε­ρο από την «κε­μα­λι­κή» φι­λο­δυ­τι­κή αντι­πο­λί­τευ­ση στον Ερ­ντο­γάν, που προ­σπα­θεί να κλεί­σει το ρήγμα του κα­θε­στώ­τος με τους δυ­τι­κούς και να πλειο­δο­τή­σει σε εθνι­κι­σμό απέ­να­ντι στον Ερ­ντο­γάν (δη­λώ­σεις για 18 νησιά κ.ο.κ.). Όμως κα­νείς δεν μπο­ρεί να στοι­χη­μα­τί­σει για το πόσο αυτό θα συ­νε­χι­στεί, κυ­ρί­ως όταν ανοί­γει το Κυ­πρια­κό...

Κύ­προς

Η επι­δεί­νω­ση των σχέ­σε­ων της Τουρ­κί­ας με τους δυ­τι­κούς ιμπε­ρια­λι­στές σε συν­δυα­σμό με τα σχέ­δια αξιο­ποί­η­σης των υδρο­γο­ναν­θρά­κων της ανα­το­λι­κής Με­σο­γεί­ου με κέ­ντρο τον «πόλο» Ισ­ρα­ήλ-Κύ­προς-Ελ­λά­δα-Αί­γυ­πτος, έχουν δη­μιουρ­γή­σει μια νέα βάση στην επα­να­δια­πραγ­μά­τευ­ση του Κυ­πρια­κού.

Οι ιμπε­ρια­λι­στι­κές δυ­νά­μεις απο­σκο­πούν στον πλήρη έλεγ­χο της Κύ­πρου, ως στρα­τιω­τι­κού ορ­μη­τη­ρί­ου για τη Μέση Ανα­το­λή, αλλά και ως στα­θε­ρής «εξέ­δρας» για την αξιο­ποί­η­ση των υδρο­γο­ναν­θρά­κων, την εκ­με­τάλ­λευ­ση των οποί­ων έχουν ήδη ανα­λά­βει οι θη­ριώ­δεις δυ­τι­κές εται­ρεί­ες, με «συ­ντο­νι­στή» του κον­σόρ­τσιουμ τη Noble Energy, του «γε­ρα­κιού» των ΗΠΑ Ντικ Τσέι­νι. Γι’ αυτό κάθε κα­χυ­πο­ψία απέ­να­ντι στα «σχέ­δια» που θα πα­ρου­σιά­σουν είναι απο­λύ­τως νό­μι­μη.

Όμως, προ­σπα­θώ­ντας να προ­σελ­κύ­σουν την υπο­στή­ρι­ξη των ιμπε­ρια­λι­στών, οι το­πι­κές δυ­νά­μεις μπλέ­κο­νται σε έναν επι­κίν­δυ­νο χορό εναλ­λα­γής δια­πραγ­μα­τεύ­σε­ων και απει­λών, που θυ­μί­ζει το χορό των σκορ­πιών.

Η ελ­λα­δι­κή και η ελ­λη­νο­κυ­πρια­κή πλευ­ρά στη­ρί­ζο­νται στο γε­γο­νός ότι ο κοι­νω­νι­κο­οι­κο­νο­μι­κός συ­σχε­τι­σμός δύ­να­μης με­τα­ξύ των δύο κοι­νο­τή­των στο νησί είναι εξαι­ρε­τι­κά σαφής. Αν πε­τύ­χουν την απο­χώ­ρη­ση του τουρ­κι­κού στρα­τού κα­το­χής (έστω και με χρο­νο­διά­γραμ­μα) και την αλ­λα­γή των εγ­γυ­η­τι­κών συμ­φω­νιών του ’60, θα έχουν πε­τύ­χει διά της δι­πλω­μα­τί­ας την αντι­στρο­φή των απο­τε­λε­σμά­των του πο­λέ­μου του 1974. Γι’ αυτό απο­δέ­χο­νται την προ­ο­πτι­κή της Δι­ζω­νι­κής Δι­κοι­νο­τι­κής Ομο­σπον­δί­ας (ΔΔΟ), υπό τους όρους που ήδη δια­τυ­πώ­θη­καν από τον Ν. Κο­τζιά και επα­να­λή­φθη­καν από τον Τσί­πρα μπρο­στά στον Μπα­ράκ Ομπά­μα.

Ταυ­τό­χρο­να, είναι εξαι­ρε­τι­κά αμ­φί­βο­λο ότι η Τουρ­κία θα απο­δε­χθεί την απο­χώ­ρη­ση των στρα­τευ­μά­των της και την κα­τάρ­γη­ση των εγ­γυ­ή­σε­ων, χωρίς να πάρει ανταλ­λάγ­μα­τα που θα αφο­ρούν, του­λά­χι­στον, «με­ρί­διο» στα σχέ­δια αξιο­ποί­η­σης των υδρο­γο­ναν­θρά­κων και κα­το­χύ­ρω­ση ναυ­τι­κού και οι­κο­νο­μι­κού ρόλου στη νο­τιο­α­να­το­λι­κή Με­σό­γειο. Το ναυά­γιο της δια­πραγ­μά­τευ­σης αφή­νει στην τουρ­κι­κή πλευ­ρά μια μο­νο­με­ρή δυ­να­τό­τη­τα: την, όπως στην Κρι­μαία, προ­σάρ­τη­ση του Βορρά της Κύ­πρου στο τουρ­κι­κό κρά­τος. Και αυτό θα έπρε­πε να το σκέ­φτο­νται κα­λύ­τε­ρα όσοι απορ­ρί­πτουν, τάχα μου για λό­γους αρχής, τη ΔΔΟ.

Το Κυ­πρια­κό γί­νε­ται έτσι, ξανά, ένα πι­θα­νό «φι­τί­λι» και μά­λι­στα σε μια εποχή που η ευ­ρύ­τε­ρη πε­ριο­χή φλέ­γε­ται. Για την Αρι­στε­ρά και για όλες τις δυ­νά­μεις της κοι­νω­νι­κής αντί­στα­σης, ο απο­κλει­σμός αυτής της προ­ο­πτι­κής πρέ­πει να γίνει προ­τε­ραιό­τη­τα. Η απαί­τη­ση να μην υπάρ­ξουν «θερμά» επει­σό­δια, η πάλη ενά­ντια σε όποιους (στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα) προ­τεί­νουν ένο­πλη σύρ­ρα­ξη, είναι για τον κόσμο μας απεί­ρως ση­μα­ντι­κό­τε­ρη από το α' ή β' ιστο­ρι­κό ή γε­ω­πο­λι­τι­κό «επι­χεί­ρη­μα».

Εξο­πλι­σμοί

Το τεστ της αλή­θειας για τη στάση κάθε πο­λι­τι­κής δύ­να­μης στα ζη­τή­μα­τα αυτά είναι η θέση της απέ­να­ντι στους εξο­πλι­σμούς.

Η Τουρ­κία βυ­θί­ζε­ται με γρή­γο­ρους ρυθ­μούς σε μια οι­κο­νο­μι­κή κρίση που θα έχει τε­ρά­στιες πο­λι­τι­κές συ­νέ­πειες. Παρ’ όλα αυτά, απο­φά­σι­σε να πα­ραγ­γεί­λει μια νέα «φουρ­νιά» υπερ­σύγ­χρο­νων πο­λε­μι­κών αε­ρο­σκα­φών, που θα ανα­τρέ­ψουν προς όφε­λός της την ισορ­ρο­πία του τρό­μου στην πε­ριο­χή. Οι ει­δι­κοί επί των εξο­πλι­σμών υπο­γραμ­μί­ζουν ότι ανά­με­σα στην πα­ραγ­γε­λία και την πα­ρά­δο­ση αυτών των αε­ρο­πλά­νων, πολλά μπο­ρούν να συμ­βούν: αφε­νός, με­σο­λα­βεί χρό­νος (του­λά­χι­στον 3 χρό­νια...), αφε­τέ­ρου προ­ϋ­πο­τί­θε­ται η έγκρι­ση των προ­μη­θευ­τών, δη­λα­δή των ΗΠΑ...

Παρ’ όλα αυτά, ήδη άρ­χι­σε και στην Ελ­λά­δα η σκυ­τα­λο­δρο­μία της πο­λε­μο­κα­πη­λί­ας. Τα ΜΜΕ δη­μιουρ­γούν το «κλίμα» για την έγκρι­ση μιας νέας «αγο­ράς του αιώνα», πα­ρό­λο που η χώρα βρί­σκε­ται στη δίνη της πιο βα­θιάς οι­κο­νο­μι­κής κρί­σης. Ο Λε­βέ­ντης (από τρελό κι από χαζό μα­θαί­νεις την αλή­θεια...) έσπευ­σε να βγει μπρο­στά: να κό­ψου­με 200 ευρώ από κάθε συ­ντα­ξιού­χο για να αγο­ρά­σου­με τα ανα­γκαία αε­ρο­πλά­να! Δεν υπάρ­χει πε­ρι­θώ­ριο να πά­ρου­με στην πλάκα αυτήν την άποψη.

Γιατί, στην πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, έτσι έγι­ναν οι θη­ριώ­δεις εξο­πλι­σμοί των τε­λευ­ταί­ων δε­κα­ε­τιών: τσα­κί­ζο­ντας τους μι­σθούς, διο­γκώ­νο­ντας το χρέος, υπο­νο­μεύ­ο­ντας το ασφα­λι­στι­κό σύ­στη­μα. Στο ναδίρ που βρι­σκό­μα­στε σή­με­ρα, δεν υπάρ­χει πε­ρι­θώ­ριο για να επι­τρέ­ψου­με ξανά τα ίδια λάθη.

Όμως, πέρα από το οι­κο­νο­μι­κό, οι εξο­πλι­σμοί έχουν μια ακόμα επί­πτω­ση: δέ­νουν και τις δύο χώρες στα­θε­ρά στην ουρά του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ, τις κά­νουν ομή­ρους στους ιμπε­ρια­λι­στι­κούς σχε­δια­σμούς, τις με­τα­τρέ­πουν σε ορ­γα­νι­σμούς εξαρ­τη­μέ­νους από όλο και πε­ρισ­σό­τε­ρους... εξο­πλι­σμούς.

Αυτό το σπι­ράλ της κρί­σης και της συμ­φο­ράς πρέ­πει να σπά­σει. Και η μόνη δύ­να­μη που μπο­ρεί να ανα­λά­βει αυτό το κα­θή­κον είναι η Αρι­στε­ρά. Που θα πρέ­πει να μην ξεχνά ότι στην πε­ρί­ο­δο της Με­τα­πο­λί­τευ­σης πλή­ρω­σε ακρι­βά μια υπο­χω­ρη­τι­κή στάση στα λε­γό­με­να «εθνι­κά» ζη­τή­μα­τα. Με την απώ­λεια εκα­το­ντά­δων στε­λε­χών που χά­θη­καν στην απο­κο­μου­νι­στι­κο­ποί­η­ση και κά­ποιων που πέ­ρα­σαν απέ­να­ντι ορι­στι­κά.

*Ανα­δη­μο­σί­ευ­ση από την "Ερ­γα­τι­κή Αρι­στε­ρά" που κυ­κλο­φο­ρεί