Πολιτικές στρατηγικές ερήμην πολιτικής τακτικής;

Η αρι­στε­ρή στρα­τη­γι­κή στη θέση της τα­κτι­κής πα­ρέμ­βα­σης

          Στην ελ­λη­νι­κή Αρι­στε­ρά και ιδιαί­τε­ρα στους τρεις βα­σι­κούς της φο­ρείς (ΚΚΕ, Λαϊκή Ενό­τη­τα, Ανταρ­σύα), ξε­δι­πλώ­νε­ται ένα σύ­νο­λο από σχέ­δια πο­λι­τι­κής στρα­τη­γι­κής, το οποίο και εκ­φέ­ρε­ται συ­στη­μα­τι­κά, ερή­μην  όμως, ως επί το πλεί­στον, σχε­τι­κής πο­λι­τι­κής τα­κτι­κής (στη συ­γκυ­ρία και με­σο­πρό­θε­σμα). Αυτό το γε­γο­νός απο­τε­λεί εξαι­ρε­τι­κά ση­μα­ντι­κό ζή­τη­μα, γιατί τα στρα­τη­γι­κά σχέ­δια όταν στε­ρού­νται τα­κτι­κής γεί­ω­σης πα­ρα­μέ­νουν με­τέ­ω­ρα, και μά­λι­στα χωρίς απο­τε­λε­σμα­τι­κό­τη­τα. Έτσι η κύρια πο­λι­τι­κή γραμ­μή της πα­ρα­δο­σια­κής κομ­μου­νι­στι­κής Αρι­στε­ράς πα­ρα­πέ­μπει την επί­λυ­ση των με­γά­λων λαϊ­κών ζη­τη­μά­των στην μελ­λο­ντι­κή προ­ο­πτι­κή της «λαϊ­κής εξου­σί­ας», δη­λα­δή της σο­σια­λι­στι­κής επα­νά­στα­σης, που εκ των πραγ­μά­των το­πο­θε­τεί­ται σε ένα απροσ­διό­ρι­στο μέλ­λον. Μέχρι τότε, και επει­δή κρί­νε­ται ότι οι ζω­τι­κές λαϊ­κές ανά­γκες δεν μπο­ρούν να προ­ω­θη­θούν στη ση­με­ρι­νή κα­πι­τα­λι­στι­κή πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, προ­κρί­νε­ται η ενα­σχό­λη­ση με την ενί­σχυ­ση του υπο­κει­με­νι­κού πο­λι­τι­κού πα­ρά­γο­ντα, του κόμ­μα­τος, ένα­ντι του αντι­κει­με­νι­κού κοι­νω­νι­κού πα­ρά­γο­ντα, του κι­νή­μα­τος.

          Το ίδιο συμ­βαί­νει, από μια δια­φο­ρε­τι­κή άποψη, με την αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κή επα­να­στα­τι­κή Αρι­στε­ρά, η οποία στην κάθε φορά συ­γκυ­ρία, το­πο­θε­τεί ένα συ­νο­λι­κό στρα­τη­γι­κό πλαί­σιο που πε­ρι­λαμ­βά­νει τα πάντα, ευ­ελ­πι­στώ­ντας ότι τα λαϊκά στρώ­μα­τα σε κά­ποια στιγ­μή θα εν­στερ­νι­στούν αυτό το συ­νο­λι­κό στρα­τη­γι­κό σχέ­διο, θα το στε­λε­χώ­σουν και θα ανα­λά­βουν την υλο­ποί­η­σή του. Προ­φα­νώς αυτό, η απαί­τη­ση δη­λα­δή της επί­τευ­ξης όλων των στρα­τη­γι­κών στό­χων στην άμεση συ­γκυ­ρία (ανα­τρο­πή των μνη­μο­νί­ων, έξο­δος από την ευ­ρω­παϊ­κή ολο­κλή­ρω­ση, αντι­πα­λό­τη­τα στον ιμπε­ρια­λι­σμό κλπ.), όχι μόνον δεν λει­τουρ­γεί συ­σπει­ρω­τι­κά για τον ερ­γα­ζό­με­νο κόσμο, αλλά απε­να­ντί­ας τον αφή­νει αδιά­φο­ρο. Γι’ αυτό και η συ­νή­θης «έκ­πλη­ξη» στους κόλ­πους αυτής της Αρι­στε­ράς «Τι χρειά­ζε­ται επι­τέ­λους πα­ρα­πά­νω για να ξε­ση­κω­θεί αυτός ο λαός ;», θαρ­ρείς και η ερ­γα­τι­κή τάξη έχει υπο­γρά­ψει κά­ποιο σύμ­φω­νο με την αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κή Αρι­στε­ρά και αρ­νεί­ται να το υλο­ποι­ή­σει, θαρ­ρείς και την βα­ρύ­νει η σχε­τι­κή αυτή «υπο­χρέ­ω­ση».

          Τέλος η ση­με­ρι­νή ρι­ζο­σπα­στι­κή Αρι­στε­ρά συ­ναρ­τά οποια­δή­πο­τε αλ­λα­γή του συ­σχε­τι­σμού των δυ­νά­με­ων, οποια­δή­πο­τε διεκ­δι­κη­τι­κή κα­τά­κτη­ση αντι­μνη­μο­νια­κού χα­ρα­κτή­ρα, από την απο­χώ­ρη­ση από την  ευ­ρω­ζώ­νη και την δρο­μο­λό­γη­ση μιας εθνι­κής ανε­ξάρ­τη­της οι­κο­νο­μι­κής  ανά­πτυ­ξης και πα­ρα­γω­γι­κής ανα­συ­γκρό­τη­σης, με μια δια­τα­ξι­κή πα­τριω­τι­κή συμ­μα­χία, με πρό­τα­ξη την ανά­πτυ­ξη των πα­ρα­γω­γι­κών δυ­νά­με­ων ένα­ντι του με­τα­σχη­μα­τι­σμού των σχέ­σε­ων πα­ρα­γω­γής. Εντού­τοις η απο­χώ­ρη­ση από την ζώνη του ευρώ δεν είναι στον άμεσο ορί­ζο­ντα, εφό­σον ο γαλ­λο­γερ­μα­νι­κός άξο­νας, με όλους τους δο­ρυ­φό­ρους του, συ­νε­χί­ζει και κι­νεί­ται στην τρο­χιά του κοι­νού ευ­ρω­παϊ­κού νο­μί­σμα­τος. Και εξί­σου οι πο­λι­τι­κοί συ­σχε­τι­σμοί στη χώρα, στη με­γά­λη πλειο­νό­τη­τα των πο­λι­τι­κών δυ­νά­με­ων, πρι­μο­δο­τούν την πα­ρα­μο­νή στην ευ­ρω­ζώ­νη, εφό­σον αυτή είναι η στρα­τη­γι­κή επι­δί­ω­ξη της αστι­κής τάξης.

Καί­ριες κοι­νω­νι­κές ανά­γκες και πο­λι­τι­κές δια­με­σο­λα­βή­σεις

          Δια­πι­στώ­νε­ται μ’ άλλες λέ­ξεις ότι στις δύο πε­ρι­πτώ­σεις (ΚΚΕ, Λαϊκή Ενό­τη­τα) οποια­δή­πο­τε ση­μα­ντι­κή αλ­λα­γή, κι­νη­μα­τι­κή προ­ώ­θη­ση, από­σπα­ση λαϊ­κών κα­τα­κτή­σε­ων, το­πο­θε­τεί­ται στο απώ­τε­ρο μέλ­λον, έτσι ώστε στο ιστο­ρι­κό παρόν εκ­φω­νεί­ται ένας πο­λι­τι­κός λόγος που πα­ρα­πέ­μπει στα­θε­ρά τις αλ­λα­γές εκτός του τα­κτι­κού πε­δί­ου της τα­ξι­κής δια­πά­λης. Στην άλλη πάλι πε­ρί­πτω­ση (Ανταρ­σύα) ότι οι οποιεσ­δή­πο­τε δια­φο­ρο­ποι­ή­σεις ή προ­ω­θή­σεις δεν μπο­ρούν να γί­νουν παρά με την συ­νο­λι­κή επα­να­στα­τι­κή χιο­νο­στι­βά­δα της γε­νι­κευ­μέ­νης ερ­γα­τι­κής εξέ­γερ­σης. Κατά συ­νέ­πεια οι λαϊ­κές τά­ξεις που έχουν υπο­στεί τα πλήγ­μα­τα των μνη­μο­νί­ων, που έχουν δε­χτεί μια άνευ προη­γου­μέ­νου ει­σο­δη­μα­τι­κή αφαί­μα­ξη, που βρί­σκο­νται στο τέλμα της ανερ­γί­ας, που βλέ­πουν τις δη­μό­σιες κοι­νω­νι­κές υπη­ρε­σί­ες να απο­ψι­λώ­νο­νται, δεν βλέ­πουν στην Αρι­στε­ρά τη δυ­να­τό­τη­τα ανά­πτυ­ξης μιας άμε­σης κι­νη­μα­τι­κής δυ­να­μι­κής που να μπο­ρεί να απα­ντή­σει υλικά σ’ αυτά τα ζω­τι­κά προ­βλή­μα­τα. Απε­να­ντί­ας γί­νο­νται δέ­κτες ενός πο­λι­τι­κού λόγου που θέτει συ­νε­χώς «εν­διά­με­σα στά­δια και φά­σεις», ή ενός πο­λι­τι­κού λόγου που το μόνον που επι­ζη­τεί είναι η άμεση επα­να­στα­τι­κή αλ­λα­γή, τη στιγ­μή που δεν υφί­στα­νται οι αντι­κει­με­νι­κοί και υπο­κει­με­νι­κοί όροι.

          Μ’ αυτά τα δε­δο­μέ­να, ένας ερ­γα­ζό­με­νος, άνερ­γος, συ­ντα­ξιού­χος, νέος χωρίς επαγ­γελ­μα­τι­κή διέ­ξο­δο κλπ. που επι­θυ­μεί να προ­ω­θή­σει μια ζω­τι­κή του ανά­γκη (π.χ. αύ­ξη­ση του μι­σθού του, τερ­μα­τι­σμός της πε­ρι­κο­πής των συ­ντά­ξε­ων, ανεύ­ρε­ση ερ­γα­σί­ας κ.ά.), δεν μπο­ρεί να ενερ­γο­ποι­η­θεί ου­σια­στι­κά στο ελ­λη­νι­κό αρι­στε­ρό κί­νη­μα, εφό­σον για να γίνει αυτό πρώτα θα πρέ­πει να απο­δε­χθεί δια­φο­ρε­τι­κούς προ­σα­να­το­λι­σμούς. Στη μία πε­ρί­πτω­ση αντί της αύ­ξη­σης των απο­δο­χών θα αντι­με­τω­πί­σει τον άμεσο στόχο της εξό­δου από την ευ­ρω­ζώ­νη και την εθνι­κή πα­ρα­γω­γι­κή ανα­συ­γκρό­τη­ση. Στην άλλη πε­ρί­πτω­ση αντί της απο­κα­τά­στα­σης των συ­ντά­ξε­ων θα πρέ­πει να απο­δε­χθεί την με­τα­τό­πι­ση της ικα­νο­ποί­η­σης αυτών των διεκ­δι­κή­σε­ων στο απώ­τε­ρο μέλ­λον. Τέλος στην τε­λευ­ταία πε­ρί­πτω­ση αντί της ανα­ζή­τη­σης διε­ξό­δου για την απα­σχό­λη­ση θα είναι ανά­γκη να εν­στερ­νι­σθεί ολό­κλη­ρη τη θε­ω­ρία της κομ­μου­νι­στι­κής επα­νά­στα­σης άμεσα.

          Κατ’ αυτό τον τρόπο οι λαϊ­κές τά­ξεις δεν προ­σεγ­γί­ζουν τους σχη­μα­τι­σμούς της Αρι­στε­ράς, γιατί αντί να είναι φο­ρείς προ­α­γω­γής, με τρόπο συ­γκε­κρι­μέ­νο και υλικό, της διεκ­δί­κη­σης προ­ώ­θη­σης ικα­νο­ποί­η­σης των άμε­σων ζω­τι­κών λαϊ­κών ανα­γκών, συ­να­ντούν τείχη : Πρώτα η απο­χώ­ρη­ση από το ευρώ και μετά η κα­πι­τα­λι­στι­κή ανά­πτυ­ξη, πρώτα η ανα­τρο­πή της εξου­σί­ας των μο­νο­πω­λί­ων και μετά η αντι­με­τώ­πι­ση των λαϊ­κών προ­βλη­μά­των, πρώτα η ρήξη με την ευ­ρω­παϊ­κή ολο­κλή­ρω­ση και μετά η επί­λυ­ση των προ­βλη­μά­των της ανερ­γί­ας και της απα­σχό­λη­σης. Κι’ αυτό γιατί η ελ­λη­νι­κή Αρι­στε­ρά στε­ρεί­ται τα­κτι­κής (στη συ­γκυ­ρία και με­σο­πρό­θε­σμα) και πε­ρι­δι­νί­ζε­ται απο­κλει­στι­κά γύρω από την στρα­τη­γι­κή, ενώ η έντα­ξη στην στρα­τη­γι­κή της χει­ρα­φέ­τη­σης δεν μπο­ρεί να γί­νε­ται παρά ως συ­νέ­πεια της τα­κτι­κής ανά­δει­ξης των ζω­τι­κών λαϊ­κών ανα­γκών. Η απευ­θεί­ας προ­σχώ­ρη­ση των λαϊ­κών στρω­μά­των στην αρι­στε­ρή στρα­τη­γι­κή (στην όποια εκ­δο­χή της) απλά δεν πραγ­μα­τώ­νε­ται, με απο­τέ­λε­σμα η αρι­στε­ρή πο­λι­τι­κή να πα­ρα­μέ­νει με­τέ­ω­ρη, χωρίς λαϊκή πλαι­σί­ω­ση.

          Το απο­τέ­λε­σμα είναι η αστι­κή μνη­μο­νια­κή πο­λι­τι­κή να ασκεί­ται ανε­νό­χλη­τη: Το τέ­ταρ­το μνη­μό­νιο, όπως και το τρίτο, ψη­φί­στη­κε χωρίς να ανοί­ξει ρου­θού­νι. Και πα­ράλ­λη­λα ο ελ­λη­νι­κός κα­πι­τα­λι­σμός το­πο­θε­τεί­ται στο απυ­ρό­βλη­το και επι­δί­δε­ται χωρίς αντι­στά­σεις στην ανά­καμ­ψη της κερ­δο­φο­ρί­ας του. Πα­ρό­λο που γί­νο­νται τόσες ανα­φο­ρές στα μο­νο­πώ­λια, στην ολι­γαρ­χία, στον κα­πι­τα­λι­σμό, εντού­τοις οι αρι­στε­ρές τα­κτι­κές πρα­κτι­κές δεν θί­γουν, δεν αμ­φι­σβη­τούν και δεν πα­ρε­μπο­δί­ζουν τη λει­τουρ­γία των κα­πι­τα­λι­στι­κών οι­κο­νο­μι­κών και κοι­νω­νι­κών μη­χα­νι­σμών. Στην τα­κτι­κή πα­ρέμ­βα­ση των αρι­στε­ρών σχη­μά­των ο ελ­λη­νι­κός κα­πι­τα­λι­σμός τί­θε­ται στο απυ­ρό­βλη­το. Η επί­κλη­ση μιας μελ­λο­ντι­κής απο­χώ­ρη­σης από τη ζώνη του ευρώ, η με­τα­τό­πι­ση της κα­τάρ­γη­σης της εξου­σί­ας των μο­νο­πω­λί­ων στο ιστο­ρι­κό υπερ­πέ­ραν και η προ­οι­μια­κή απαί­τη­ση απο­χώ­ρη­σης από την Ευ­ρω­παϊ­κή Ένωση και την Ευ­ρω­ζώ­νη δεν πα­ρε­νο­χλούν τις δια­δι­κα­σί­ες τις κα­πι­τα­λι­στι­κής εκ­με­τάλ­λευ­σης, συσ­σώ­ρευ­σης και κυ­ριαρ­χί­ας, εφό­σον άλ­λω­στε πα­ρα­μέ­νουν στο επί­πε­δο της «κα­ταγ­γε­λιο­λο­γί­ας». Έτσι σε ένα πλαί­σιο όπου από τη μια κυ­ριαρ­χεί ο κοι­νω­νι­κός όλε­θρος και εξα­θλί­ω­ση των συ­νε­χών μνη­μο­νί­ων, και από την άλλη η τα­κτι­κή «εκτρο­πή» της Αρι­στε­ράς σε «αλ­λό­τρια πεδία», κι’ αυτές ακόμη οι τα­ξι­κές αντι­πα­ρα­θέ­σεις και δυ­να­μι­κές που ανα­δει­κνύ­ο­νται, πα­ρα­μέ­νουν χωρίς συ­νέ­χεια και πο­λι­τι­κο­ποί­η­ση.

Τα­κτι­κή ενταγ­μέ­νη στη στρα­τη­γι­κή, στρα­τη­γι­κή με προ­ϋ­πό­θε­ση την τα­κτι­κή

Προ­κύ­πτει ότι η ση­μα­σία της ορ­γα­νι­κής αλ­λη­λο­τρο­φο­δό­τη­σης τα­κτι­κής (στη συ­γκυ­ρία και με­σο­πρό­θε­σμα) και στρα­τη­γι­κής είναι κα­θο­ρι­στι­κή. Δεν μπο­ρεί να στοι­χειο­θε­τη­θεί στρα­τη­γι­κή κοι­νω­νι­κής απε­λευ­θέ­ρω­σης χωρίς τα­κτι­κές αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κές πα­ρεμ­βά­σεις, δεν μπο­ρεί εξί­σου μια τα­κτι­κή να λει­τουρ­γή­σει απο­τε­λε­σμα­τι­κά χωρίς μια πυ­ξί­δα στρα­τη­γι­κού προ­σα­να­το­λι­σμού. Για να ανα­δει­χθεί η δρα­στη­ριο­ποί­η­ση των ερ­γα­ζο­μέ­νων, ανέρ­γων κλπ. δεν χρειά­ζε­ται αφε­τη­ρια­κά να είναι οπα­δοί της δραχ­μής, είτε να απο­δέ­χο­νται την υπε­ρο­χή του κρα­τι­κού κα­πι­τα­λι­σμού του μέλ­λο­ντος με την κα­τάρ­γη­ση των μο­νο­πω­λί­ων, ούτε να θε­ω­ρούν ότι για να προ­ω­θή­σουν τα αι­τή­μα­τά τους χρειά­ζε­ται πρώτα η διά­λυ­ση της ευ­ρω­παϊ­κής ολο­κλή­ρω­σης. Αν ισχύ­ει κάτι τέ­τοιο, τότε η επιρ­ροή της Αρι­στε­ράς θα πα­ρα­μέ­νει σε ένα στά­σι­μο και χα­μη­λό πο­λι­τι­κό επί­πε­δο, αδυ­να­τώ­ντας να συν­δε­θεί με την κοι­νω­νι­κή πλειο­ψη­φία του «όχι» της 15ης Ιου­λί­ου 2015.

          Ο στρα­τη­γι­κός προ­σα­να­το­λι­σμός για την τα­ξι­κή λαϊκή δράση δεν είναι δε­δο­μέ­νος. Απε­να­ντί­ας δια­μορ­φώ­νε­ται και συ­γκε­κρι­με­νο­ποιεί­ται στην ίδια την ανά­πτυ­ξη της δια­δι­κα­σί­ας της τα­κτι­κής τα­ξι­κής κί­νη­σης, η οποία και αλ­λά­ζει τους συ­σχε­τι­σμούς, με­τα­σχη­μα­τί­ζει τις συ­νει­δή­σεις, δίνει την πρω­το­βου­λία στα ερ­γα­τι­κά στρώ­μα­τα (ένα­ντι της πρι­μο­δό­τη­σης της προ­τε­ραιό­τη­τας των πο­λι­τι­κών γρα­φειο­κρα­τιών), κι’ έτσι λει­τουρ­γώ­ντας κάνει υλικά ορατή την στρα­τη­γι­κή προ­ο­πτι­κή. Η αντι­κα­τά­στα­ση της τα­κτι­κής με την στρα­τη­γι­κή ανα­φο­ρά στη συ­γκυ­ρία κα­θι­στά την Αρι­στε­ρά ανα­πο­τε­λε­σμα­τι­κή να συ­σπει­ρώ­σει ευ­ρύ­τε­ρα ερ­γα­τι­κά στρώ­μα­τα, και κα­τα­λή­γει σε ένα είδος «ιδε­ο­λο­γι­κής πα­ρέμ­βα­σης» χωρίς υλικά κοι­νω­νι­κά και πο­λι­τι­κά χα­ρα­κτη­ρι­στι­κά. Βέ­βαια ολό­κλη­ρο το αρι­στε­ρό κί­νη­μα θέτει το ζή­τη­μα της κα­τάρ­γη­σης των μνη­μο­νί­ων και της παύ­σης πλη­ρω­μών του δη­μό­σιου χρέ­ους στην προ­ο­πτι­κή της ρι­ζι­κής του απο­μεί­ω­σης ή δια­γρα­φής. Ωστό­σο αυτή η ανα­φο­ρά δεν κα­τα­λή­γει σε καμία πε­ρί­πτω­ση στην αντι­πα­λό­τη­τα στις αι­τί­ες αυτής της μνη­μο­νια­κής πο­λι­τι­κής, δη­λα­δή της κα­πι­τα­λι­στι­κής κρί­σης υπερ­συσ­σώ­ρευ­σης και του υπέρ­με­τρου δα­νει­σμού της ελ­λη­νι­κής αστι­κής τάξης. Απε­να­ντί­ας το ζή­τη­μα εκτρέ­πε­ται είτε στην πα­ρα­πο­μπή του στο ιστο­ρι­κό «επέ­κει­να», είτε στην υιο­θέ­τη­ση εθνι­κού νο­μί­σμα­τος με πα­τριω­τι­κή πα­ρα­γω­γι­κή ανα­συ­γκρό­τη­ση, είτε στην άμεση απο­χώ­ρη­ση από την ευ­ρω­παϊ­κή ολο­κλή­ρω­ση. Η υλική και συ­γκε­κρι­μέ­νη αντι­κα­πι­τα­λι­στι­κή οπτι­κή και πο­λι­τι­κή στη συ­γκυ­ρία φαί­νε­ται προ­φα­νώς ότι δεν ευ­δο­κι­μεί στο πεδίο της τα­κτι­κής πα­ρέμ­βα­σης της ελ­λη­νι­κής Αρι­στε­ράς.

          Κατά συ­νέ­πεια η οι­κο­δό­μη­ση μιας πο­λι­τι­κής τα­κτι­κής ανα­δει­κνύ­ε­ται σε πρω­ταρ­χι­κό ζή­τη­μα για την αρι­στε­ρή πο­λι­τι­κή. Άλ­λω­στε μόνο μ’ αυτή την έν­νοια μπο­ρεί να γί­νε­ται λόγος για την ανα­συ­γκρό­τη­ση – ανα­γέν­νη­ση του λαϊ­κού ερ­γα­τι­κού κι­νή­μα­τος, με δε­δο­μέ­νη την πα­ντε­λή απο­ψί­λω­ση και απο­διάρ­θρω­ση του συν­δι­κα­λι­στι­κού κι­νή­μα­τος. Μια αντι­μνη­μο­νια­κή ρι­ζο­σπα­στι­κή τα­κτι­κή (πά­ντο­τε προ­φα­νώς σε σύν­δε­ση με τη στρα­τη­γι­κή της ερ­γα­τι­κής χει­ρα­φέ­τη­σης) που επι­διώ­κει κα­θα­ρά την μα­ταί­ω­ση και ακύ­ρω­ση των θε­με­λια­κών μνη­μο­νια­κών ρυθ­μί­σε­ων (μι­σθών, συ­ντά­ξε­ων, απα­σχό­λη­σης, φο­ρο­λο­γί­ας, κοι­νω­νι­κών υπη­ρε­σιών κλπ.), στο­χεύ­ο­ντας άμεσα στην καρ­διά των πα­ρα­γό­ντων της ση­με­ρι­νής εξα­θλί­ω­σης : Κα­πι­τα­λι­στι­κή κερ­δο­φο­ρία των ελ­λη­νι­κών επι­χει­ρή­σε­ων, δα­νεια­κή το­κο­γλυ­φία των ευ­ρω­παϊ­κών οι­κο­νο­μι­κών κέ­ντρων.

          Μόνον με υλικό κι­νη­μα­τι­κό βη­μα­τι­σμό στην κα­τεύ­θυν­ση της αντι­πα­λό­τη­τας στη μνη­μο­νια­κή πο­λι­τι­κή (γε­νι­κευ­μέ­νο επί­δο­μα για το σύ­νο­λο των ανέρ­γων, απο­κα­τά­στα­ση και αύ­ξη­ση των ερ­γα­τι­κών μι­σθών, πά­γω­μα της συ­νε­χούς μεί­ω­σης των συ­ντά­ξε­ων, κα­τάρ­γη­ση της άμε­σης και έμ­με­σης υπερ­φο­ρο­λό­γη­σης  των λαϊ­κών τά­ξε­ων κ.ά.), με επί­κε­ντρο την ανα­τρο­πή της κα­πι­τα­λι­στι­κής και δα­νεια­κής κερ­δο­φο­ρί­ας, μπο­ρεί να στοι­χειο­θε­τη­θεί ενω­τι­κό με­τω­πι­κό κοι­νω­νι­κό κί­νη­μα, μπο­ρεί να διευ­ρυν­θεί η επιρ­ροή της Αρι­στε­ράς στην πλητ­τό­με­νη κοι­νω­νι­κή πλειο­ψη­φία, μπο­ρούν να τε­θούν όροι μιας στρα­τη­γι­κής εναλ­λα­κτι­κής λύσης. Οποιοσ­δή­πο­τε άλλος προ­σα­να­το­λι­σμός οδη­γεί σε δρό­μους άγο­νους και ανα­πο­τε­λε­σμα­τι­κούς, γι’ αυτό και εξαι­ρε­τι­κά πε­ριο­ρι­σμέ­νης λαϊ­κής εμ­βέ­λειας.