Ακρίβεια: «Κουπόνια-ψίχουλα», αντί για αυξήσεις στους μισθούς

Στις αρχές Φεβρουαρίου του 2023 αναμένεται να ανοίξει η ηλεκτρονική πλατφόρμα για την υποβολή αιτήσεων για την χορήγηση της κάρτας αγορών (10% επί των αγορών νοικοκυριών που πληρούν τα κριτήρια ένταξης), ενώ από το τέλος του ίδιου μήνα εκτιμάται ότι θα γίνουν οι πρώτες πληρωμές οι οποίες και θα ολοκληρωθούν έξι μήνες μετά. Μιλάμε για μια επιδότηση από 22-55 ευρώ το μήνα (ανάλογα τη σύνθεση του νοικοκυριού) ή το εξευτελιστικό ποσό των 0.73 ευρώ τη μέρα, για τον άγαμο δικαιούχο. 

«Σταγόνα στον ωκεανό» δηλαδή, αν λάβουμε υπόψη ότι ο επίσημος πληθωρισμός στα τρόφιμα κινείται γύρω στο 20% (με 18,7% σε δημητριακά και ψωμί, με 16,7% στο κρέας, με 25% στα γαλακτοκομικά), ενώ οι ανατιμήσεις σε βασικά προϊόντα διατροφής έχουν αγγίξει το 60% το τελευταίο 6μηνο. Οι ανατιμήσεις όχι μόνο θα συνεχιστούν εντός του 2023, αλλά πιθανόν να ενταθούν το πρώτο τρίμηνο, αφού τώρα μετακυλίονται στη λιανική οι αυξήσεις στη χονδρική, τις πρώτες ύλες και την ενέργεια.

Κέρδη

Το «market pass» θα εξαργυρωθεί βασικά στα σούπερ μάρκετ, τα οποία έχουν αποκομίσει δισ. ευρώ στην τελευταία διετία, άρα θα αποτελέσει ακόμα μια τόνωση στα υπερχειλισμένα ταμεία τους, απέναντι στη μείωση της κατανάλωσης που έχει παρατηρηθεί τους τελευταίους μήνες. Για έλεγχο τιμών και καράρτηση του ΦΠΑ, ούτε λόγος. Για αυτό και με το που μπήκε ο χρόνος, ξεκίνησαν ανατιμήσεις σε τουλάχιστον 500 αγαθά πλατιάς κατανάλωσης. Οι αυξήσεις αναμένεται μεσοσταθμικά να φτάσουν το 10-15%, ενώ σε πολλά είδη αγγίζουν το 30%. Γίνεται κατανοητό λοιπόν ότι, το περίφημο «market pass», που παρουσιάστηκε ως μεγαλειώδη κυβερνητική πρωτοβουλία από τα καθεστωτικά ΜΜΕ, θα εξαϋλωθεί πριν καν φύγει ο Γενάρης. 

Και από που θα βρει το υπουργείο Οικονομικών τα 650 εκατ. ευρώ, της απευθείας επιδότησης των σούπερ-μάρκετ και υπερκαταστημάτων τροφίμων, μέσω του «κουπονιού σίτισης»; Από τα διυλιστήρια (HelleniQ Energy και Motor Oil), τα οποία έχουν φέτος υπερκέρδη που θα φτάσουν τα 3 δισ. ευρώ. Αντιγράφουμε από το ρεπορτάζ του Γ. Κιμπουρόπουλου (ΕΦ.ΣΥΝ., 20/12/22, Έκτακτη φορολογία διυλιστηρίων ή… «φορο-απάτη pass»), που αποδεικνύει την «ηπιότητα» του μέτρου:

«Αν η κυβέρνηση επέβαλλε πράγματι τον έκτακτο φόρο 33% που προτείνει η Κομισιόν, τα πρόσθετα έσοδα θα ήταν σχεδόν ένα δισ. ευρώ. Τα 650 εκατ. που εξαγγέλλει ότι θα εισπράξει και μάλιστα, όπως είπε ο πρωθυπουργός στη Βουλή «θα είναι το σύνολο του ποσού που θα εισπράξουμε από τα δύο διυλιστήρια», αντιστοιχούν σε πολύ μικρό ποσοστό φορολόγησης, κάτω και από τον μειωμένο συντελεστή 22% που ισχύει φέτος για τη φορολογία των επιχειρήσεων. Ο πραγματικός φόρος είναι μεταξύ 17% και 20%». 

Και μάλιστα όταν τα λειτουργικά κέρδη (EBITDA) των 131 εισηγμένων, εκτός του χρηματοοικονομικού κλάδου, που ανακοίνωσαν τις βασικές οικονομικές τους επιδόσεις για το ενιάμηνο του 2022, ξεπέρασαν τα 9,1 δισ. ευρώ, καταγράφοντας αύξηση της τάξης του 42% σε σχέση με το αντίστοιχο περυσινό διάστημα. Παράλληλα, στα 69 δισ. ευρώ διαμορφώθηκε ο κύκλος εργασιών καταγράφοντας αύξηση της τάξης του 64,1%, ως αποτέλεσμα της ανόδου των τιμών της ενέργειας, των πρώτων υλών και του πληθωρισμού. Το 21% των εταιρειών, δηλαδή 30 συνολικά εισηγμένες με «ηγέτη» τον κλάδο των διυλιστηρίων, βρισκόταν σε επίπεδα ρεκόρ λειτουργικής κερδοφορίας ήδη πριν καν ξεκινήσει το τελευταίο τρίμηνο του 2022!

Ανισότητες

Στον αντίποδα της ευημερίας των εταιρικών κερδών που «ζαλίζουν», η αφαίμαξη των λαϊκών εισοδημάτων το τελευταίο διάστημα είναι τεράστια, όπως και η αύξηση της κοινωνικής ανισότητας. Ο πραγματικός μισθός που λαμβάνουν οι εργαζόμενοι τείνει να μειώνεται λόγω της αύξησης των τιμών των ειδών που θεωρούνται βασικά αγαθά, σε σχέση με την κατανάλωση που κάνει ένας εργαζόμενος για να ικανοποιήσει τις ανάγκες του. Σε συνδυασμό με την αύξηση των φορολογικών επιβαρύνσεων, μιλάμε πλέον για πραγματική ταξική λεηλασία. 

Σύμφωνα με την ΕΛ.ΣΤΑΤ., το φτωχότερο 20% του πληθυσμού αναγκάζεται να καταναλώσει το 58,1% του εισοδήματός του μόνο για τροφή και στέγαση, έναντι 36,3% που καταναλώνει το πλουσιότερο 20%. Σε άλλες έρευνες, το 70% των ερωτώμενων δηλώνουν ότι έχουν περιορίσει τις δαπάνες ένδυσης και υπόδησης, όπως και τις δαπάνες ψυχαγωγίας και ταξιδιών, ενώ το 52% ότι περιόρισαν τις αγορές βασικών καταναλωτικών αγαθών όπως π.χ. τα τρόφιμα. Την ίδια ώρα, το 2023 μπήκε με νέες αυξήσεις στις χρεώσεις του ηλεκτρικού ρεύματος, της τάξης του 25% - 30%, σύμφωνα με τις τιμές που ανακοίνωσαν οι πάροχοι. Χρονιά που ο κρατικός προϋπολογισμός επιστρέφει στα «ματωμένα» πλεονάσματα, με τα λαϊκά στρώματα να καλούνται να πληρώσουν πάνω από 56 δισ. ευρώ σε άμεσους και έμμεσους φόρους.  

Η ουσία παραμένει πως αντί για πάταξη της κερδοσκοπίας και αυξήσεις στους μισθούς η κυβέρνηση δίνει στα νοικοκυριά «κουπόνια-ψίχουλα». Ακόμα και η εξαγγελία για την επαναφορά του βασικού μισθού (από 1/4/23) εκεί που ήταν τον Φεβρουάριο του 2012, αποτελεί καθαρή προεκλογική εξαπάτηση. Τότε, μέσα σε μία νύχτα, ο κατώτατος μισθός μειώθηκε από τα 751 ευρώ, στα 586. Πάντα μεικτά. Χρειάστηκαν δέκα ολόκληρα χρόνια για να δούμε αν θα επιστρέψουμε στο επίπεδο που ήταν τότε ο κατώτατος μισθός, ποσό που θα εξανεμιστεί από την αλματώδη αύξηση τιμών.  

Οι τακτικές της επιδοματικής πολιτικής, έστω και στα πενιχρά επίπεδα του «market pass», που με θέρμη είχε στηρίξει και ο ΣΥΡΙΖΑ στη διάρκεια της δικής του κυβερνητικής θητείας, είναι η μόνη απάντηση του νεοφιλελευθερισμού μπροστά στο οξύ πρόβλημα της ακρίβειας. Στην πραγματικότητα, τα όποια επιδόματα μοιράζει η κυβέρνηση είναι ένα ελάχιστο μέρος από τα χρήματα που πληρώνουμε όλοι/ες, μέσω της φοροληστείας. Πέρα από το ζήτημα προσβολής της αξιοπρέπειας, δεν βελτιώνουν τη θέση των αδύναμων, παρά τη μικρή «ανάσα». Όχι μόνο δεν ανακουφίζουν ουσιαστικά από τη φτώχεια, αλλά διαπαιδαγωγούν και τον κόσμο στην παθητικότητα και την αναμονή της «φιλευσπλαχνίας» των ισχυρών. 

Διεκδικήσεις

Ο θυμός που σιγοκαίει στη μεγάλη κοινωνική πλειοψηφία χρειάζεται να γίνει δύναμη διεκδίκησης, πιάνοντας το νήμα από τη μαζικότατη γενική απεργία του Νοέμβρη. Μόνο με τους αγώνες μας μπορούμε να επιβάλουμε αυξήσεις πάνω από τον πληθωρισμό σε μισθούς και συντάξεις. Επαναφορά του 13ου και 14ου μισθού στο δημόσιο και αντίστοιχα της 13ης και 14ης σύνταξης. Επίδομα ανεργίας για όλους/ες, χωρίς όρους και προϋποθέσεις. Δαπάνες για υγεία-παιδεία-κοινωνικές υπηρεσίες, για να αυξηθεί και ο κοινωνικός μισθός. Όχι να δίνονται λεφτά για εξοπλισμούς, την αστυνομία, το καρτέλ της ενέργειας και των σουπερ-μάρκετ. Υψηλή και μόνιμη φορολόγηση των κερδών των επιχειρήσεων ενέργειας, τροφίμων και των μεγάλων εισοδημάτων. Είναι πλέον όρος, αξιοπρεπούς ζωής. 

*Αναδημοσίευση από την Εργατική Αριστερά