Εισήγηση της Ελένης Πορτάλιου στην Ανοιχτή εκδήλωση «Υπερασπιζόμαστε τη δημόσια γη και περιουσία», της δημοτικής παράταξης Αγωνιστική Ριζοσπαστική Συνεργασία ΑΝΑΤΡΟΠΗ ΣΤΗ ΓΛΥΦΑΔΑ (23/2).

ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΠΕ­ΡΑ­ΣΠΙ­ΣΗ ΚΑΙ ΑΝΑ­ΠΛΑ­ΣΗ ΤΟΥ ΠΑ­ΡΑ­ΚΤΙΟΥ ΜΕ­ΤΩ­ΠΟΥ

1.   ΕΙ­ΣΑ­ΓΩ­ΓΗ : ΕΝ­ΝΟΙΕΣ ΚΑΙ ΣΗ­ΜΑ­ΣΙΑ

      ΤΩΝ ΚΟΙ­ΝΩΝ ΚΑΙ ΔΗ­ΜΟ­ΣΙΩΝ ΑΓΑ­ΘΩΝ

Ας ξε­κι­νή­σου­με από βα­σι­κές έν­νοιες και ορι­σμούς της ρι­ζο­σπα­στι­κής, οι­κο­λο­γι­κής αρι­στε­ράς, που αφο­ρούν στα «κοινά» και τα «δη­μό­σια αγαθά». Μια δί­καιη κοι­νω­νία πρέ­πει κατ’ αρχήν να δια­σφα­λί­ζει ένα κοινό, επαρ­κές επί­πε­δο δια­βί­ω­σης σε όλους τους πο­λί­τες, ανε­ξάρ­τη­τα από κοι­νω­νι­κή τάξη, φύλο, έθνος, ηλι­κία, ει­σό­δη­μα. Για τον σκοπό αυτό πρέ­πει, από τη μια πλευ­ρά, η πρό­σβα­ση σε το­μείς, όπως η υγεία, η παι­δεία, ο πο­λι­τι­σμός και η πλη­ρο­φο­ρία, η ασφά­λι­ση και η σύ­ντα­ξη να απο­δί­δο­νται εξί­σου σε όλους/ες, μέσω της ανα­δια­νο­μής του πα­ρα­γό­με­νου κοι­νω­νι­κού πλού­του και, από την άλλη, πρέ­πει όλοι οι φυ­σι­κοί και οι ση­μα­ντι­κοί υλι­κοί πόροι ν’ απο­τε­λούν δη­μό­σια ιδιο­κτη­σία. Οι βα­σι­κοί φυ­σι­κοί πόροι, όπως το νερό και η ενέρ­γεια, τα δάση και οι πα­ρά­κτιες ζώνες απο­τε­λούν αγαθά ανα­παλ­λο­τρί­ω­τα, μη υπο­κεί­με­να σε ιδιω­τι­κή εκ­με­τάλ­λευ­ση με σκοπό το κέρ­δος και συ­νι­στούν ου­σιώ­δεις προ­ϋ­πο­θέ­σεις όχι μόνο κοι­νω­νι­κής και πα­ρα­γω­γι­κής ανα­συ­γκρό­τη­σης αλλά, επί­σης, δια­τή­ρη­σης της οι­κο­λο­γι­κής ισορ­ρο­πί­ας και άσκη­σης πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κής προ­στα­σί­ας. Ακρι­βώς γι’ αυ­τούς του λό­γους  οι φυ­σι­κοί πόροι πρέ­πει να είναι δη­μό­σιοι. Επί­σης, κοι­νό­χρη­στοι υλι­κοί πόροι, όπως τα με­γά­λα έργα – οδικό και σι­δη­ρο­δρο­μι­κό δί­κτυο, αε­ρο­δρό­μια, λι­μά­νια – τα μνη­μεία, καθώς και δη­μό­σια και δη­μο­τι­κά κτή­ρια κοι­νω­φε­λούς σκο­πού, ολ’ αυτά πρέ­πει ν’ απο­τε­λούν δη­μό­σια ιδιο­κτη­σία.

Ο δη­μό­σιος χα­ρα­κτή­ρας των φυ­σι­κών και υλι­κών πόρων είναι συν­θή­κη εκ των ουκ άνευ για τη χά­ρα­ξη εθνι­κής και κοι­νω­νι­κής πο­λι­τι­κής υπέρ της με­γά­λης κοι­νω­νι­κής πλειο­ψη­φί­ας. Οποιο­δή­πο­τε ση­μα­ντι­κό  σχέ­διο κοι­νω­νι­κής και πα­ρα­γω­γι­κής ανα­συ­γκρό­τη­σης, ιδιαί­τε­ρα σή­με­ρα, αν αλ­λά­ξουν τα πράγ­μα­τα στη χώρα μας, θα προ­σέ­κρουε στα με­γά­λα ιδιω­τι­κά συμ­φέ­ρο­ντα και στην κα­το­χή και δια­χεί­ρι­ση για δικό τους όφε­λος των πα­ρα­πά­νω βα­σι­κών ερ­γα­λεί­ων άσκη­σης πο­λι­τι­κής. Υπ’ αυτή την έν­νοια είναι ση­μα­ντι­κοί οι ση­με­ρι­νοί αγώ­νες κατά των ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σε­ων των κοι­νών και δη­μό­σιων αγα­θών και η δη­μιουρ­γία ευ­ρύ­τα­των κοι­νω­νι­κών συμ­μα­χιών για την υπε­ρά­σπι­σή τους. Τα κι­νή­μα­τα και τα έν­δι­κα μέσα από τη μια μαζί με τις κοι­νο­βου­λευ­τι­κές πα­ρεμ­βά­σεις  από την άλλη, συ­νι­στούν τους τρό­πους από­κρου­σης της λαί­λα­πας των ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σε­ων από την ακραία νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρη μνη­μο­νια­κή κυ­βέρ­νη­ση.

Να ση­μειώ­σω ότι με τον όρο δη­μό­σια ιδιο­κτη­σία, δεν εν­νο­ού­με απλώς κρα­τι­κή αλλά κοι­νω­νι­κή ιδιο­κτη­σία. Αυτό ση­μαί­νει δη­μο­κρα­τι­κό έλεγ­χο της δια­χεί­ρι­σης, συμ­με­το­χή των ερ­γα­ζο­μέ­νων σ’ αυτή αλλά και της κοι­νω­νί­ας, μέσα από τους θε­σμούς της, στις απο­φά­σεις για την ασκού­με­νη πο­λι­τι­κή.

2.   ΤΟ ΠΑ­ΡΑ­ΚΤΙΟ ΜΕ­ΤΩ­ΠΟ ΚΑΙ Η ΠΡΟ­Α­ΣΠΙ­ΣΗ ΤΟΥ

      ΑΠΟ ΤΗΝ ΙΔΙΩ­ΤΙ­ΚΟ­ΠΟΙ­Η­ΣΗ ΚΑΙ ΟΙ­ΚΟ­ΔΟ­ΜΗ­ΣΗ.

      Η ΕΝΑΛ­ΛΑ­ΚΤΙ­ΚΗ ΠΡΟ­ΤΑ­ΣΗ

Θα εντο­πί­σω αυτή την προ­σέγ­γι­ση των δη­μό­σιων και κοι­νών αγα­θών στο Πα­ρά­κτιο Μέ­τω­πο, που ξε­κι­νά από το ΣΕΦ και φτά­νει στο Σού­νιο, μέρος του οποί­ου απο­τε­λεί και η πα­ρά­κτια ζώνη της Γλυ­φά­δας. Πρό­κει­ται για  μια τε­ρά­στια πα­ρα­θα­λάσ­σια έκτα­ση, ένα τοπίο μο­να­δι­κής αξίας - οι­κο­λο­γι­κής, αρ­χαιο­λο­γι­κής, μνη­μεια­κής και αι­σθη­τι­κής. Αν υπο­θέ­σου­με ότι έφευ­γαν οι αυ­θαί­ρε­τες κα­τα­σκευ­ές των νυ­χτε­ρι­νών κέ­ντρων, ότι οι ξε­νο­δο­χεια­κές εγκα­τα­στά­σεις κοντά στη θά­λασ­σα ανα­βαθ­μί­ζο­νταν και απε­λευ­θέ­ρω­ναν τα τμή­μα­τα του αι­για­λού που κα­τα­χρη­στι­κά κα­τέ­χουν, αν εκ­πο­νού­σα­με ένα βα­σι­κό σχέ­διο ήπιας ανά­πλα­σης-ενο­ποί­η­σης αυτής της εκτε­τα­μέ­νης ζώνης με το τραμ στα όριά της, τότε η Ατ­τι­κή θα διέ­θε­τε έναν ανε­κτί­μη­το πόρο ζωής, οι­κο­λο­γι­κής ισορ­ρο­πί­ας αλλά και οι­κο­νο­μι­κής ευ­η­με­ρί­ας των εκα­τομ­μυ­ρί­ων κα­τοί­κων της, ιδιαί­τε­ρα των κα­τοί­κων της πα­ρά­κτιας ζώνης.

Θα ανα­φερ­θώ σε 3 ση­μεία κα­θο­ρι­στι­κά για τη σω­τη­ρία και την εναλ­λα­κτι­κή δια­χεί­ρι­ση του πα­ρά­κτιου με­τώ­που. Τα ανα­φέ­ρω επι­γραμ­μα­τι­κά και θα τα ανα­πτύ­ξω στη συ­νέ­χεια. 1. Το πα­ρά­κτιο μέ­τω­πο έχει σε με­γά­λο βαθμό σωθεί χάρις στους αγώ­νες που δό­θη­καν με­τα­πο­λε­μι­κά, ιδιαί­τε­ρα τις δύο τε­λευ­ταί­ες δε­κα­ε­τί­ες και πρέ­πει να συ­νε­χι­στούν 2. Είναι ανα­γκαία η δια­μόρ­φω­ση και προ­βο­λή ενός εναλ­λα­κτι­κού σχε­δί­ου για το πα­ρά­κτιο μέ­τω­πο, με κέ­ντρο το Μη­τρο­πο­λι­τι­κό Πάρκο Ελ­λη­νι­κού 3. Οι ση­με­ρι­νοί αγώ­νες.

ΣΗ­ΜΕΙΟ 1. ΤΟ ΠΑ­ΡΑ­ΚΤΙΟ ΜΕ­ΤΩ­ΠΟ ΕΧΕΙ ΣΕ ΜΕ­ΓΑ­ΛΟ ΒΑΘΜΟ ΣΩΘΕΙ

                      ΧΑΡΙΣ ΣΤΟΥΣ ΑΓΩ­ΝΕΣ ΠΟΥ ΔΟ­ΘΗ­ΚΑΝ

Τα ανα­πτυ­ξια­κά έργα ξε­κί­νη­σαν στη δε­κα­ε­τία του 1950 με την έναρ­ξη κα­τα­σκευ­ής του πα­ρα­λια­κού αυ­το­κι­νη­τό­δρο­μου και υπουρ­γό Δη­μο­σί­ων Έργων τον Κων­στα­ντί­νο Κα­ρα­μαν­λή.

Οι πρώ­τες πε­ριο­χές που εντά­χθη­καν στο πρό­γραμ­μα του­ρι­στι­κής ανά­πτυ­ξης ήταν η Γλυ­φά­δα και η Βούλα, στη συ­νέ­χεια το Κα­βού­ρι και η Βου­λιαγ­μέ­νη. Να ση­μειώ­σου­με ότι για τους πα­ρα­πά­νω σκο­πούς ενερ­γο­ποιού­νται εκα­το­ντά­δες στρέμ­μα­τα δη­μό­σιας γης, ενώ στο παι­χνί­δι μπαί­νει και ο Ορ­γα­νι­σμός Δια­χεί­ρι­σης Εκ­κλη­σια­στι­κής Πε­ριου­σί­ας, καθώς η Εκ­κλη­σία με το 90-95% των εκτά­σε­ων σε Κα­βού­ρι - Βου­λιαγ­μέ­νη είναι ο με­γά­λος τσι­φλι­κάς της πε­ριο­χής. Τα ανα­πτυ­ξια­κά έργα συν­δέ­ο­νται με με­γά­λα οι­κο­νο­μι­κά σκάν­δα­λα.

Η ΕΔΑ και η εφη­με­ρί­δα «Αυγή» αντι­πα­ρα­τί­θε­νται κατά μέ­τω­πο στα προ­ω­θού­με­να σχέ­δια. Άρθρα και σχό­λια της σύ­ντα­ξης της εφη­με­ρί­δας αλλά και του Κώστα Βάρ­να­λη ανα­δει­κνύ­ουν τις αντι­λαϊ­κές κοι­νω­νι­κές δια­στά­σεις και τα οι­κο­νο­μι­κά συμ­φέ­ρο­ντα που εξυ­πη­ρε­τεί η ανά­πτυ­ξη της πα­ρα­λια­κής ζώνης. Γιατί τα έργα προ­ϋ­πο­θέ­τουν επι­χει­ρή­σεις εξευ­γε­νι­σμού με εκ­δί­ω­ξη του λαϊ­κού κό­σμου που κα­τοι­κεί στις πε­ριο­χές σε φτω­χι­κά οι­κή­μα­τα και πα­ρά­γκες.

Στη δι­κτα­το­ρία μπα­ζώ­θη­καν σε με­γά­λη έκτα­ση οι πε­ριο­χές Μο­σχά­του, Καλ­λι­θέ­ας και κατά το ήμισυ οι πα­ρα­λί­ες Πα­λαιού Φα­λή­ρου και Αλί­μου με τη δη­μιουρ­γία 2 μα­ρί­νων. Πα­ρα­χω­ρή­θη­κε σχε­δόν όλη η πα­ρα­λία από το Πα­σα­λι­μά­νι μέχρι τη Βάρ­κι­ζα στον ΕΟΤ με στόχο την του­ρι­στι­κή αξιο­ποί­η­ση υπέρ του ιδιω­τι­κού κε­φα­λαί­ου. Παρά το ότι το Ρυθ­μι­στι­κό Σχέ­διο Αθή­νας, επί υπουρ­γί­ας Αντώ­νη Τρί­τση, προ­στά­τευ­σε το πα­ρα­λια­κό μέ­τω­πο, δεν κα­τά­φε­ρε να απο­τρέ­ψει την οι­κο­δό­μη­ση τμη­μά­των της πα­ρα­λια­κής ζώνης. Η ζώνη αυτή, από τη δη­μιουρ­γία του πα­ρα­λια­κού αυ­το­κι­νη­τό­δρο­μου και μετά, ανα­πτύ­χθη­κε με επι­πλέ­ον του­ρι­στι­κούς πό­λους ακρι­βού του­ρι­σμού σε Λα­γο­νή­σι και Ανά­βυσ­σο και κά­θο­δο των δήμων Πει­ραιά, Μο­σχά­του, Φα­λή­ρου, Αλί­μου, Ελ­λη­νι­κού, Γλυ­φά­δας, Βου­λιαγ­μέ­νης, Βάρ­κι­ζας, Σα­ρω­νί­δας, Κα­λυ­βί­ων, Λαυ­ρί­ου και Σου­νί­ου μέχρι τη θά­λασ­σα. Εκα­το­ντά­δες πα­ρά­νο­μα νυ­χτε­ρι­νά κέ­ντρα απέ­κλει­σαν την πρό­σβα­ση στην ακτή, προ­βαί­νο­ντας σε μα­φιό­ζι­κες εγκλη­μα­τι­κές επι­θέ­σεις ενα­ντί­ον όσων αντι­δρούν. Πολ­λές από αυτές τις επεμ­βά­σεις είναι ανα­τρέ­ψι­μες.

Με την άνοδο του οι­κο­λο­γι­κού κι­νή­μα­τος από τα τέλη της δε­κα­ε­τί­ας του ’80 η προ­στα­σία του πα­ρα­λια­κού με­τώ­που πέ­ρα­σε στα χέρια των ευαι­σθη­το­ποι­η­μέ­νων πο­λι­τών, που έδρα­σαν σε επι­μέ­ρους μέ­τω­πα, ενερ­γο­ποιώ­ντας τις το­πι­κές κοι­νω­νί­ες. Οι Ολυ­μπια­κοί Αγώ­νες απο­τέ­λε­σαν μια με­γά­λη απει­λή για τους ελεύ­θε­ρους χώ­ρους της Ατ­τι­κής και την πα­ρα­λια­κή ζώνη, ανα­πτύ­χθη­καν, όμως, βα­σι­κά γύρω από την «Επι­τρο­πή κατά της Διε­ξα­γω­γής των Ολυ­μπια­κών Αγώ­νων», κι­νή­μα­τα σε πολλά μέ­τω­πα και, οπωσ­δή­πο­τε, ση­μα­ντι­κά κι­νή­μα­τα για τη δια­φύ­λα­ξη του πε­ρι­βάλ­λο­ντος και των δη­μό­σιων ελεύ­θε­ρων χώρων.

Τότε, λοι­πόν, η Συ­ντο­νι­στι­κή Επι­τρο­πή για τη Διά­σω­ση της πα­ρα­λί­ας του Σα­ρω­νι­κού κέρ­δι­σε μια σειρά νίκες. Σώ­θη­κε από την πα­ρα­χώ­ρη­ση προς εκ­με­τάλ­λευ­ση στο με­γά­λο ιδιω­τι­κό κε­φά­λαιο ο χώρος του Ιπ­πο­δρό­μου στην Καλ­λι­θέα και ο χώρος του νέου Ιπ­πο­δρό­μου στο Μαρ­κό­που­λο. Από τα 5 Ολυ­μπια­κά Έργα που είχαν προ­γραμ­μα­τι­στεί στον Ιπ­πό­δρο­μο και τα 7 στην πα­ρα­λία, τε­λι­κά έγι­ναν 2 στην πα­ρα­λία και τα υπό­λοι­πα κα­ταρ­γή­θη­καν ή με­τα­φέρ­θη­καν αλλού και πε­ριο­ρί­στη­καν σε μέ­γε­θος. Απο­τρά­πη­καν 2 από τους 3 ανι­σό­πε­δους κόμ­βους στη λε­ω­φό­ρο Πο­σει­δώ­νος στον Άλιμο καθώς και μια τε­ρά­στια μα­ρί­να και ένα τε­χνη­τό νησί στο Ελ­λη­νι­κό.

Το κί­νη­μα για ελεύ­θε­ρες πα­ρα­λί­ες είχε προη­γη­θεί των Ολυ­μπια­κών Αγώ­νων και συ­νε­χί­στη­κε μετά τους Ολυ­μπια­κούς. Αρ­χι­κά πήρε δια­στά­σεις με το νι­κη­φό­ρο αγώνα της Συ­ντο­νι­στι­κής Επι­τρο­πής για τη Διά­σω­ση της Πα­ρα­λί­ας του Σα­ρω­νι­κού, που απέ­τρε­ψε το κα­ζί­νο στο Φλοί­σβο, τη με­τα­τρο­πή της Λί­μνης της Βου­λιαγ­μέ­νης σε νυ­χτε­ρι­νό κέ­ντρο και της πα­ρά­κτιας έκτα­σης (δάσος και αρ­χαιό­τη­τες) στα Αστέ­ρια Γλυ­φά­δας σε χώρο εντα­τι­κής δό­μη­σης και εμπο­ρευ­μα­το­ποί­η­σης. Τότε στα­μά­τη­σαν προ­γραμ­μα­τι­σμέ­να έργα στο Με­γά­λο Κα­βού­ρι. Λίγο πριν τους Ολυ­μπια­κούς Αγώ­νες, επί κυ­βέρ­νη­σης Ση­μί­τη, η Συ­ντο­νι­στι­κή Επι­τρο­πή, σε συ­νερ­γα­σία με το Επι­με­λη­τή­ριο Πε­ρι­βάλ­λο­ντος και άλ­λους φο­ρείς – με­τα­ξύ αυτών και ο δήμος Κα­λυ­βί­ων – απέ­τρε­ψαν την ει­σα­γω­γή στο χρη­μα­τι­στή­ριο της Εται­ρεί­ας Του­ρι­στι­κών Ακι­νή­των (ΕΤΑ), που θα σή­μαι­νε την εμπο­ρευ­μα­το­ποί­η­ση/ιδιω­τι­κο­ποί­η­ση των ωραιό­τε­ρων πε­ριο­χών της χώρας και ει­δι­κό­τε­ρα του με­γα­λύ­τε­ρου μέ­ρους της πα­ρα­λια­κής ζώνης. Με προ­σφυ­γή στο ΣτΕ η Συ­ντο­νι­στι­κή απέ­τρε­ψε, επί­σης, την εκ­ποί­η­ση 120 στρ. στο Μικρό Κα­βού­ρι και πλέον των 1.500 στρ. στις Αλυ­κές Ανα­βύσ­σου. Τέλος, με πα­ρέμ­βα­ση του δήμου Κα­λυ­βί­ων, απο­τρά­πη­κε η εγκα­τά­στα­ση σταθ­μού βιο­λο­γι­κού κα­θα­ρι­σμού στην πα­ρα­λία του Λα­γο­νη­σί­ου.

Η υπό­θε­ση οι­κο­δό­μη­σης μιας νέας πόλης στο χώρο του αε­ρο­δρο­μί­ου και της πα­ρα­θα­λάσ­σιας ζώνης του Ελ­λη­νι­κού αρ­χί­ζει με τη με­τα­φο­ρά του αε­ρο­δρο­μί­ου στα Σπάτα. Τα πρώτα εφαρ­μο­σμέ­να σχέ­δια βλέ­πουν το φως της δη­μο­σιό­τη­τας επί υπουρ­γί­ας Σου­φλιά. Έκτο­τε, δη­μιουρ­γή­θη­κε και δρα στα­θε­ρά ένα πάν­δη­μο μέ­τω­πο το­πι­κών και υπερ­το­πι­κών πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κών κι­νη­μά­των και ρι­ζο­σπα­στι­κών δη­μο­τι­κών σχη­μά­των που, μαζί με την Επι­τρο­πή Αγώνα και τον Δήμο Ελ­λη­νι­κού, έχουν κα­τα­φέ­ρει να στα­μα­τή­σουν τα φα­ρα­ω­νι­κά σχέ­δια και να προ­βάλ­λουν προ­τά­σεις ελά­χι­στου οι­κο­νο­μι­κού κό­στους και τε­ρά­στιας κοι­νω­νι­κής και οι­κο­λο­γι­κής ωφέ­λειας - ένα εναλ­λα­κτι­κό, δη­λα­δή, σχέ­διο βα­σι­σμέ­νο στην οι­κο­νο­μία των ανα­γκών.   

ΣΗ­ΜΕΙΟ 2 : ΔΗ­ΜΙΟΥΡ­ΓΙΑ ΚΑΙ ΠΡΟ­ΒΟ­ΛΗ ΕΝΟΣ ΕΝΑΛ­ΛΑ­ΚΤΙ­ΚΟΥ ΣΧΕ­ΔΙΟΥ

                        ΓΙΑ ΤΟ ΠΑ­ΡΑ­ΚΤΙΟ ΜΕ­ΤΩ­ΠΟ, ΜΕ ΚΕ­ΝΤΡΟ

                        ΤΟ ΜΗ­ΤΡΟ­ΠΟ­ΛΙ­ΤΙ­ΚΟ ΠΑΡΚΟ ΕΛ­ΛΗ­ΝΙ­ΚΟΥ

Η με­λέ­τη του Ερ­γα­στη­ρί­ου Αστι­κού Πε­ρι­βάλ­λο­ντος ΕΜΠ για το Μη­τρο­πο­λι­τι­κό Πάρκο Ελ­λη­νι­κού άνοι­ξε το δρόμο για τη δη­μιουρ­γία και προ­βο­λή ενός εναλ­λα­κτι­κού σχε­δί­ου, όχι μόνο για τον χώρο του πρώην Αε­ρο­δρο­μί­ου αλλά για όλο το πα­ρα­λια­κό μέ­τω­πο.

Από το κα­λο­καί­ρι του 2011 προ­σπα­θή­σα­με να θέ­σου­με σε μια πιο συ­γκε­κρι­μέ­νη βάση το σχέ­διο του ΕΑΠ ΕΜΠ. Ανα­δεί­ξα­με τη δυ­να­τό­τη­τα ενός Πο­λι­τι­στι­κού και Πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κού Πόλου στο Μη­τρο­πο­λι­τι­κό Πάρκο Ελ­λη­νι­κού, που θα απο­τε­λέ­σει κέ­ντρο της ανά­κτη­σης/ανά­πλα­σης του πα­ρα­λια­κού με­τώ­που ώστε να δια­μορ­φω­θεί, σε συ­νερ­γα­σία με τα νησιά του Αρ­γο­σα­ρω­νι­κού και τον πο­λι­τι­στι­κό πλού­το της Αθή­νας, ένα ανοι­χτό δί­κτυο χώρων αρ­χαί­ου, νε­ώ­τε­ρου, σύγ­χρο­νου πο­λι­τι­σμού και πε­ριο­χών με­γά­λης πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κής αξίας και φυ­σι­κού κάλ­λους. Αυτός ο πα­ρά­λιος πο­λι­τι­στι­κός - πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κός άξο­νας ενερ­γο­ποιεί­ται από ένα Διαρ­κές Φε­στι­βάλ Τε­χνών και Πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κών Εκ­δη­λώ­σε­ων/Δρά­σε­ων, που αξιο­ποιεί υπάρ­χο­ντα κτή­ρια και ελεύ­θε­ρους χώ­ρους του Μη­τρο­πο­λι­τι­κού Πάρ­κου.

Η έκ­θε­ση των 137 καλ­λι­τε­χνών στο κτή­ριο της Ξι­φα­σκί­ας και η συ­ναυ­λία της ορ­χή­στρας  Μίκη Θε­ο­δω­ρά­κη, που έγι­ναν τον Σε­πτέμ­βριο του 2011, καθώς και άλλες πο­λι­τι­στι­κές και πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κές εκ­δη­λώ­σεις, είχαν σκοπό να υπο­στη­ρί­ξουν το πα­ρα­πά­νω σχέ­διο. Το Φε­στι­βάλ των Τε­χνών και Πε­ρι­βάλ­λο­ντος μπο­ρεί να προ­σελ­κύ­ει, λόγω και του κλί­μα­τος της Ατ­τι­κής, πολ­λές και δια­φο­ρε­τι­κές ομά­δες επι­σκε­πτών από το εξω­τε­ρι­κό σε ετή­σια βάση, που θα συν­δέ­ουν τη συμ­με­το­χή τους στις πο­λι­τι­στι­κές εκ­δη­λώ­σεις με την επί­σκε­ψη των μνη­μεί­ων της  φύσης και του πο­λι­τι­σμού στην πα­ρα­λια­κή ζώνη και τα νησιά του Αρ­γο­σα­ρω­νι­κού, με το κο­λύ­μπι, την ανα­ψυ­χή και τον αθλη­τι­σμό, ελεύ­θε­ρο ή ορ­γα­νω­μέ­νο στο αθλη­τι­κό κέ­ντρο Αγίου Κοσμά. Πρό­κει­ται για ένα σχέ­διο ανα­συ­γκρό­τη­σης/ανά­πλα­σης της πα­ρα­λια­κής ζώνης, το οποίο στη­ρί­ζε­ται στην ανά­δει­ξη των φυ­σι­κών και πο­λι­τι­στι­κών της πόρων, αφού προη­γου­μέ­νως απαλ­λα­γεί από τις πάσης φύ­σε­ως αυ­θαι­ρε­σί­ες, που σή­με­ρα την εγκλω­βί­ζουν.

Στο πλαί­σιο αυτό ανα­φέ­ρα­με την οι­κο­νο­μι­κή και πο­λι­τι­στι­κή ευ­η­με­ρία πό­λε­ων διε­θνώς που επέν­δυ­σαν στον πο­λι­τι­σμό. Πα­ρα­θέ­σα­με στοι­χεία από την έρευ­να της Έλε­νας Πα­τρι­κί­ου για γαλ­λι­κές πό­λεις, οι οποί­ες ανα­ζω­ο­γό­νη­σαν έτσι τη δο­κι­μα­ζό­με­νη οι­κο­νο­μία τους.

Η πόλη της Λιλ, Πο­λι­τι­στι­κή Πρω­τεύ­ου­σα της Ευ­ρώ­πης το 2004, με 2.000 εκ­δη­λώ­σεις σε ένα εξά­μη­νο, συ­γκέ­ντρω­σε πάνω από 7 εκα­τομ­μύ­ρια επι­σκέ­πτες και βρήκε έναν τρόπο διε­ξό­δου από τον κοι­νω­νι­κό και οι­κο­νο­μι­κό μα­ρα­σμό στον οποίο είχε πε­ρι­πέ­σει. Η από­δει­ξη ότι η πο­λι­τι­στι­κή δρα­στη­ριό­τη­τα μπο­ρεί να δώσει βιώ­σι­μες λύ­σεις ανά­πτυ­ξης δό­θη­κε ξανά στην πε­ρί­πτω­ση της Βα­λαν­σιέν το 2007. Η πόλη της Μπε­τίν στο Καλαί, μία πόλη 25.000 κα­τοί­κων με πάνω από 15% ανερ­γία και ένα από τα χα­μη­λό­τε­ρα ει­σο­δή­μα­τα στη Γαλ­λία (πάνω από τους μι­σούς κα­τοί­κους έχουν μη φο­ρο­λο­γη­τέα ει­σο­δή­μα­τα) κα­τά­φε­ρε ως Επαρ­χια­κή Πο­λι­τι­στι­κή Πρω­τεύ­ου­σα της Γαλ­λί­ας, να ζήσει μια νέα ευ­και­ρία οι­κο­νο­μι­κής και κοι­νω­νι­κής επι­βί­ω­σης, με έναν προ­ϋ­πο­λο­γι­σμό που δεν ξε­περ­νά τα 6.000.000 ευρώ. Ταυ­τό­χρο­να, η πόλη του Λενς, επί­σης απο­βιο­μη­χα­νο­ποι­η­μέ­νη και με δεί­κτη ανερ­γί­ας 15%, ελ­πί­ζει να το­νω­θεί οι­κο­νο­μι­κά χάρη στο πα­ράρ­τη­μα του Μου­σεί­ου του Λού­βρου, που θα φέρει πάνω από 60.000 επι­σκέ­πτες ετη­σί­ως και χάρη στον θεσμό του Euralens, που θα χρη­μα­το­δο­τεί νέα καλ­λι­τε­χνι­κά σχέ­δια και υπο­λο­γί­ζε­ται ότι θα προ­κα­λέ­σει την εγκα­τά­στα­ση νέων επι­χει­ρή­σε­ων στην πόλη. Το Μετς, που είχε το 2011 τα εγκαί­νια του πα­ραρ­τή­μα­τος του Μου­σεί­ου Σύγ­χρο­νης Τέ­χνης Centre Pompidou, μετρά ήδη πάνω από 750.000 επι­σκέ­πτες και το ερη­μω­μέ­νο Σαιντ Ετιέν ξα­να­ζεί χάρη στο Μου­σείο Σύγ­χρο­νης Τέ­χνης της πόλης (με 19.000 έργα, το δεύ­τε­ρο με­γα­λύ­τε­ρο της Γαλ­λί­ας) και την Μπιε­νάλ­λε Σύγ­χρο­νου Ντι­ζάϊν.

Στην πε­ρί­πτω­ση του Ελ­λη­νι­κού και της ανά­πλα­σης της πα­ρά­κτιας ζώνης, οι πο­λι­τι­στι­κές και πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κές δρα­στη­ριό­τη­τες δεν απο­δί­δουν έσοδα μόνο στους καλ­λι­τέ­χνες, τους φο­ρείς διορ­γά­νω­σης, δη­μό­σιους και ιδιω­τι­κούς, αλλά κυ­ρί­ως το­νώ­νουν την το­πι­κή οι­κο­νο­μία των πα­ρά­λιων δήμων της Ατ­τι­κής και των νη­σιών (δια­μο­νή, εστί­α­ση, με­τα­κι­νή­σεις, κρουα­ζιέ­ρες, κ.λπ.) και δια­χέ­ουν τον πα­ρα­γό­με­νο πλού­το σε ευ­ρύ­τε­ρη κοι­νω­νι­κή βάση. Γι’ αυτό το πα­ρα­πά­νω σχέ­διο μπο­ρεί ν’ απο­τε­λέ­σει βάση πραγ­μα­τι­κών κοι­νω­νι­κών συμ­μα­χιών και να υπο­στη­ρι­χθεί από με­γά­λες πλειο­ψη­φί­ες.

Σί­γου­ρα, επί­σης, σε αρ­κε­τά από τα προ­τει­νό­με­να να δια­τη­ρη­θούν στη με­λέ­τη του ΕΑΠ ΕΜΠ κτή­ρια του Ελ­λη­νι­κού μπο­ρεί να στε­γα­στεί πλη­θώ­ρα κοι­νω­φε­λών, πλην του πο­λι­τι­σμού, χρή­σε­ων, κα­λύ­πτο­ντας ανά­γκες οι οποί­ες, σε άλλη πε­ρί­πτω­ση, θα έπρε­πε να χρη­μα­το­δο­τη­θούν με ίδιους πό­ρους από τους οι­κεί­ους φο­ρείς. Δεν ανα­φέ­ρο­μαι εδώ στα αυ­το­νό­η­τα της ελεύ­θε­ρης πρό­σβα­σης στο χώρο του Μη­τρο­πο­λι­τι­κού Πάρ­κου όλων των κα­τοί­κων του λε­κα­νο­πε­δί­ου καθώς και στη δια­μόρ­φω­σή του ως πάρ­κου υψη­λού πρα­σί­νου, όπως και στην ανά­πτυ­ξη αστι­κών αγρών ή άλλες ανά­λο­γες προ­τά­σεις.

Η οι­κο­λο­γι­κή πρό­τα­ση πο­λι­τι­στι­κού/φυ­σιο­λα­τρι­κού του­ρι­σμού ως βα­σι­κής δρα­στη­ριό­τη­τας οι­κο­νο­μι­κής ανα­ζω­ο­γό­νη­σης του πα­ρά­κτιου με­τώ­που με κέ­ντρο ένα Πο­λι­τι­στι­κό/Πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κό Πόλο στο Μη­τρο­πο­λι­τι­κό Πάρκο Ελ­λη­νι­κού είναι χα­μη­λού κό­στους και με­γά­λης οι­κο­λο­γι­κής, κοι­νω­νι­κής και οι­κο­νο­μι­κής αξίας. Σύμ­φω­να με τη με­λέ­τη του ΕΑΠ ΕΜΠ το Μη­τρο­πο­λι­τι­κό Πάρκο στο Ελ­λη­νι­κό δη­μιουρ­γεί­ται στα­δια­κά αφή­νο­ντας τη φύση να επε­νερ­γή­σει. Το τε­λι­κό κό­στος υπο­λο­γί­ζε­ται σε 100 εκ. € εκ των οποί­ων χρειά­ζο­νται 40 εκ. σε πρώτη φάση. Ας ανα­λο­γι­στού­με ότι για τη φε­ρό­με­νη ως επέν­δυ­ση, άλλως την προ­ε­τοι­μα­ζό­με­νη εκ­ποί­η­ση του Ελ­λη­νι­κού, θα δο­θούν 2 - 2,5 εκ. € για έργα υπο­δο­μής τα οποία δεν απο­τε­λούν ανα­γκαία έργα - το αντί­θε­το. Το κό­στος λει­τουρ­γί­ας του πάρ­κου μπο­ρεί να κα­λύ­πτε­ται εξ ολο­κλή­ρου από την ολυ­μπια­κή μα­ρί­να του Αγίου Κοσμά, η οποία ενοι­κιά­στη­κε σε ιδιώ­τη  και έμει­νε μέχρι σή­με­ρα απο­λύ­τως ανεκ­με­τάλ­λευ­τη ενώ είναι υψη­λών προ­δια­γρα­φών, χωρίς το κρά­τος να ει­σπράτ­τει ούτε καν τα ενοί­κια.     

Δυ­στυ­χώς, αυτή η βιώ­σι­μη οι­κο­νο­μι­κά πρό­τα­ση λει­τουρ­γί­ας του δη­μό­σιου Μη­τρο­πο­λι­τι­κού Πάρ­κου Ελ­λη­νι­κού με πολ­λα­πλούς απο­δέ­κτες, δεν εξει­δι­κεύ­τη­κε και έτσι δεν υπήρ­ξε ρε­α­λι­στι­κή βάση κοι­νω­νι­κών συμ­μα­χιών. Ελά­χι­στες προ­σπά­θειες έγι­ναν με τους φο­ρείς των κε­ρα­μι­στών στη διάρ­κεια της έκ­θε­σης των 137 καλ­λι­τε­χνών. Δεν ενε­πλά­κη­σαν οι φο­ρείς των μι­κρών ξε­νο­δο­χεί­ων, των κα­τα­στη­μά­των εστί­α­σης κ.λπ. στην ευ­ρύ­τε­ρη ζώνη του Ελ­λη­νι­κού και του πα­ρά­κτιου με­τώ­που, αλλά ούτε καν οι φο­ρείς των καλ­λι­τε­χνών. Ακόμα πε­ρισ­σό­τε­ρο, δεν ανα­μεί­χθη­καν οι έχο­ντες επεν­δύ­σει σε μια λι­μνά­ζου­σα με­γά­λη αγορά ακι­νή­των, κα­τοι­κιών και κα­τα­στη­μά­των, στις γειτ­νιά­ζου­σες πε­ριο­χές και τους οποί­ους θα αντα­γω­νι­στεί με αθέ­μι­τους όρους ο μελ­λο­ντι­κός «επεν­δυ­τής» του ΤΑΙ­ΠΕΔ.

Όσον αφορά την υπερ­δό­μη­ση με όλες τις δυ­να­τές χρή­σεις πα­λαιό­τε­ρων πε­ριο­χών β΄ κα­τοι­κί­ας στο πα­ρα­λια­κό μέ­τω­πο, αυτή  έχει υπερ­βεί στα­δια­κά κάθε όριο λο­γι­κής. Γι’ αυτό και με­ρι­κά χρό­νια πριν την κρίση, αρ­κε­τά πο­λυ­κα­τα­στή­μα­τα και μι­κρό­τε­ρος αριθ­μός γρα­φεί­ων, πα­ρέ­με­ναν κλει­στά. Όπως είπε και ο δή­μαρ­χος Γλυ­φά­δας, στο δήμο υπάρ­χει ανε­νερ­γό το με­γα­λύ­τε­ρο mall της χώρας με 3.000 αδιά­θε­τα κα­τα­στή­μα­τα. Η οι­κο­δό­μη­ση του πα­ρά­κτιου με­τώ­που και του Ελ­λη­νι­κού, σαφώς πα­ρα­πέ­μπει σε μια «φού­σκα ακι­νή­των». Εάν όλα τα «ορά­μα­τα» Σα­μα­ρά, Στουρ­νά­ρα και συ­γκυ­βερ­νώ­ντων μπο­ρού­σαν να γί­νουν πραγ­μα­τι­κό­τη­τα, πράγ­μα που ελ­πί­ζω ότι δεν θα κα­τα­φέ­ρουν, θα εί­χα­με μπρο­στά μας όχι μόνο έναν οι­κο­λο­γι­κό αλλά και έναν οι­κο­νο­μι­κό εφιάλ­τη. Γιατί το ερώ­τη­μα είναι : ποιος θα αγο­ρά­σει ή θα ενοι­κιά­σει όλ’ αυτά ; Ένα πι­θα­νό σε­νά­ριο είναι η επα­νά­λη­ψη της «ισπα­νι­κής πε­ρί­πτω­σης», όπου δη­λα­δή τε­ρά­στια κτή­ρια ποι­κί­λης χρή­σης πα­ρα­μέ­νουν αδιά­θε­τα αφό­του κα­τα­σκευά­στη­καν, πε­ρι­μέ­νο­ντας κά­ποιον να τα αξιο­ποι­ή­σει. Μόνο που μέχρι να αξιο­ποι­η­θούν, οδη­γή­θη­καν σε κα­τάρ­ρευ­ση οι τιμές των ακι­νή­των, που συ­μπα­ρέ­συ­ραν τις κα­τα­σκευα­στι­κές εται­ρί­ες, οι οποί­ες με τη σειρά τους χρε­ο­κό­πη­σαν ολό­κλη­ρο τον ισπα­νι­κό τρα­πε­ζι­κό τομέα.

ΣΗ­ΜΕΙΟ 3 : Ο ΣΗ­ΜΕ­ΡΙ­ΝΟΣ ΑΓΩ­ΝΑΣ

Ανα­φέρ­θη­κα στους δια­χρο­νι­κούς αγώ­νες χάρις στους οποί­ους σώ­θη­κε το πα­ρά­κτιο μέ­τω­πο και μά­λι­στα σε δύ­σκο­λες πο­λι­τι­κά επο­χές, όπως αυτή των Ολυ­μπια­κών Αγώ­νων. Σί­γου­ρα ρι­ζι­κή και ολο­κλη­ρω­μέ­νη λύση μπο­ρεί να δοθεί με την ανα­τρο­πή της νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρης μνη­μο­νια­κής κυ­βέρ­νη­σης και των σχε­δί­ων της. Όμως, ο δρό­μος για την κυ­βέρ­νη­ση της αρι­στε­ράς προ­ϋ­πο­θέ­τει μα­ζι­κούς κοι­νω­νι­κούς και πο­λι­τι­κούς αγώ­νες και λαϊκή αυ­τορ­γά­νω­ση, που μπο­ρούν να απο­τρέ­ψουν σή­με­ρα ή να κα­θυ­στε­ρή­σουν εκ­ποι­ή­σεις και να κά­νουν υπό­θε­ση του λαού την ανα­τρο­πή. Πρώτ’ απ’ όλα πρέ­πει να γί­νουν γνω­στά τα προ­ω­θού­με­να κυ­βερ­νη­τι­κά σχέ­δια και οι κα­τα­στρο­φι­κές τους επι­πτώ­σεις για τους κα­τοί­κους του πα­ρά­κτιου με­τώ­που. Στη βάση του κοι­νού στό­χου απο­τρο­πής αυτών των σχε­δί­ων μπο­ρεί να οι­κο­δο­μη­θεί μια ευ­ρύ­τα­τη κοι­νω­νι­κή συμ­μα­χία πα­ρα­γω­γι­κών και κοι­νω­νι­κών ομά­δων της πε­ριο­χής στην οποία θα πά­ρουν μέρος πε­ρι­βαλ­λο­ντι­κά και δη­μο­τι­κά κι­νή­μα­τα, όλοι οι κά­τοι­κοι των γει­το­νι­κών δήμων και της Ατ­τι­κής που δι­καιού­νται την ελεύ­θε­ρη πρό­σβα­ση στις ακτές και αντι­λαμ­βά­νο­νται ότι η αντι­με­τώ­πι­ση της κλι­μα­τι­κής αλ­λα­γής και της οι­κο­λο­γι­κής κρί­σης προ­ϋ­πο­θέ­τουν να στα­μα­τή­σει η οι­κο­δό­μη­ση πα­ντού πλην των πε­ριο­χών εντός σχε­δί­ου. Όλες οι δη­μό­σιες και ιδιω­τι­κές επεν­δύ­σεις θα πρέ­πει να κα­τευ­θύ­νο­νται πλέον στις ανα­πλά­σεις των δη­μό­σιων χώρων και του φυ­σι­κού πε­ρι­βάλ­λο­ντος που έχει υπο­στεί βλά­βες, καθώς και στην ενερ­γεια­κή ανα­βάθ­μι­ση και την αντι­σει­σμι­κή προ­στα­σία του υπάρ­χο­ντος οι­κι­στι­κού απο­θέ­μα­τος.

Σή­με­ρα βρί­σκο­νται σε εξέ­λι­ξη δύο δια­γω­νι­σμοί για ιδιω­τι­κο­ποί­η­ση/εκ­ποί­η­ση. Ο ένας αφορά το Ελ­λη­νι­κό (πα­ρά­κτιο μέ­τω­πο και αε­ρο­δρό­μιο) και ο άλλος το Μικρό Κα­βού­ρι (δάσος και δα­σι­κή έκτα­ση). Επί­σης, στο ΤΑΙ­ΠΕΔ έχουν εκ­χω­ρη­θεί δύο μα­ρί­νες: Αλί­μου και Γλυ­φά­δας. Πριν με­ρι­κές μέρες κα­τα­τέ­θη­κε προ­σφυ­γή στο ΣτΕ για το Κα­βού­ρι, επί­σης  έχουν κα­τα­τε­θεί προ­σφυ­γές για τις μα­ρί­νες και 3 προ­σφυ­γές για το Ελ­λη­νι­κό, που υπο­γρά­φο­νται από ενερ­γούς πο­λί­τες της πε­ριο­χής.  Όλ’ αυτά έχουν κα­θυ­στε­ρή­σει τα σχέ­δια των ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σε­ων.

Εν τω με­τα­ξύ όμως ανοί­γουν νέα μέ­τω­πα. Από δη­μο­σιεύ­μα­τα μα­θαί­νου­με ότι συ­στά­θη­κε η εται­ρία Πα­ρά­κτιο Μέ­τω­πο ΑΕ, προ­σέ­λα­βε αρ­κε­τό προ­σω­πι­κό και ετοι­μά­ζει υπουρ­γι­κές απο­φά­σεις ώστε να της με­τα­βι­βα­στούν με­γά­λα τμή­μα­τα της πα­ρα­λια­κής ζώνης από το ΣΕΦ μέχρι την Ανά­βυσ­σο. Στην πε­ρί­πτω­ση της Γλυ­φά­δας ανοί­γει εκ νέου το θέμα Αστέ­ρια, τα οποία είχαν δια­σω­θεί χάρις στο ενερ­γό κοι­νω­νι­κό κί­νη­μα της πε­ριο­χής και κιν­δυ­νεύ­ει με ιδιω­τι­κο­ποί­η­ση η πα­ρα­λία της Γλυ­φά­δας.

Αυτές τις μέρες κρί­νε­ται σε με­γά­λο βαθμό η τύχη του Ελ­λη­νι­κού καθώς στις 27 Φε­βρουα­ρί­ου είναι η κα­τα­λη­κτι­κή ημε­ρο­μη­νία κα­τά­θε­σης των προ­σφο­ρών στο ΤΑΙ­ΠΕΔ.

Πολύ πρό­σφα­τα πέ­ρα­σε μια τρο­πο­λο­γία σύμ­φω­να με την οποία : με πράξη Υπουρ­γι­κού Συμ­βου­λί­ου η κυ­βέρ­νη­ση θα συ­νυ­πο­γρά­φει με το ΤΑΙ­ΠΕΔ τις συμ­βά­σεις και θ’ ανα­λαμ­βά­νει ευ­θύ­νη, θα είναι δη­λα­δή εγ­γυ­η­τής για τυχόν κα­θυ­στε­ρή­σεις των δη­μό­σιων υπη­ρε­σιών (αρ­χαιο­λο­γία, πο­λε­ο­δο­μία, κ.λπ.) στην υλο­ποί­η­ση της επέν­δυ­σης. Πέραν του ότι το τι ση­μαί­νει κα­θυ­στε­ρή­σεις είναι απο­λύ­τως ασα­φές, ή μάλ­λον εξαι­τί­ας αυτής της ασά­φειας, ανοί­γει πα­ρά­θυ­ρο κα­τα­χρη­στι­κών απο­ζη­μιώ­σε­ων σε όφε­λος των ιδιω­τών που υφαρ­πά­ζουν ένα­ντι πι­να­κί­ου φακής δη­μό­σια πε­ριου­σία. Σχε­τι­κά με την εκ­ποί­η­ση του Ελ­λη­νι­κού, η ανω­τέ­ρω τρο­πο­λο­γία θα πρέ­πει να έχει εξει­δι­κευ­τεί στη συ­γκε­κρι­μέ­νη πε­ρί­πτω­ση με πράξη Υπουρ­γι­κού Συμ­βου­λί­ου μέχρι τις 27 Φε­βρουα­ρί­ου.

Από σχε­τι­κά δη­μο­σιεύ­μα­τα προ­κύ­πτουν δύο στοι­χεία. Πρώ­τον, ότι η τρο­πο­λο­γία είναι προ­ϊ­όν πιέ­σε­ων του ομί­λου Λάτση που διεκ­δι­κεί το Ελ­λη­νι­κό μέσω της Lamda Development. Δεύ­τε­ρον, ότι, επει­δή προ­ε­τοι­μά­ζε­ται  μια ακραία χα­ρι­στι­κή, σκαν­δα­λώ­δης σύμ­βα­ση, υπάρ­χουν αντι­δρά­σεις και μέσα στην κυ­βέρ­νη­ση. Ας θυ­μη­θού­με σε τι ακρι­βώς συ­νί­στα­ται το σκάν­δα­λο.

Ο νόμος για το Ελ­λη­νι­κό που δη­μο­σιεύ­τη­κε μετά την προ­κή­ρυ­ξη προ­βλέ­πει όλες τις δυ­να­τές χρή­σεις : ξε­νο­δο­χεία, γή­πε­δα, γκολφ, εμπο­ρι­κά κέ­ντρα, λι­με­νι­κές εγκα­τα­στά­σεις,  συ­νε­δρια­κά πάρκα, κα­ζί­νο, ιδιω­τι­κά νο­σο­κο­μεία, ιδιω­τι­κά πα­νε­πι­στή­μια, κέ­ντρα δια­σκέ­δα­σης, κα­τοι­κί­ες, προ­σχώ­σεις στη θά­λασ­σα και τε­χνη­τά νησιά. Ανα­βιώ­νουν, επί­σης, τα σχέ­δια για κα­ζί­νο που είχε επι­χει­ρη­θεί τη δε­κα­ε­τία του ‘90 να γίνει στο Φά­λη­ρο και απο­τρά­πη­κε χάρις σε ση­μα­ντι­κούς αγώ­νες των το­πι­κών κι­νη­μά­των.

Οι εται­ρεί­ες που έχουν κα­τα­θέ­σει προ­σφο­ρές είναι η Ισ­ραη­λι­νή ELBIT, η Lamda Development συμ­φε­ρό­ντων και Λάτση  και η Βρε­τα­νι­κή London Regional.

Πάλι από το σύ­νο­λο σχε­δόν των σχε­τι­κών δη­μο­σιευ­μά­των προ­κύ­πτει ότι ανά­δο­χος θα είναι η Lamda Development, που θα πάρει τον χώρο με το εξευ­τε­λι­στι­κό τί­μη­μα των 500.000.000 €, εκ των οποί­ων θα δώσει μόλις 125.000.000 € αρ­χι­κά και τα υπό­λοι­πα σε 4 δό­σεις σε βάθος χρό­νου. Προ­ω­θεί­ται, λοι­πόν, μια σκαν­δα­λώ­δης χα­ρι­στι­κή πα­ρα­χώ­ρη­ση προς το με­γά­λο κε­φά­λαιο μέσω του ΤΑΙ­ΠΕΔ, το οποίο και απο­τε­λεί κρά­τος εν κρά­τει στην Ελ­λά­δα - ή, με τα λόγια του έγκρι­του συ­νταγ­μα­το­λό­γου κ. Κα­σι­μά­τη,  εγκλη­μα­τι­κή ορ­γά­νω­ση. Εν προ­κει­μέ­νω, ο όμι­λος Λάτση οφεί­λει πε­ρί­που 2 δις από τη δια­δι­κα­σία της ανα­κε­φα­λαιο­ποί­η­σης της Eurobank στην οποία  κα­τεί­χε πο­σο­στό 43% και δεν πλή­ρω­σε τα οφει­λό­με­να ποσά/χρέη στην Τρά­πε­ζα όταν απέ­συ­ρε το με­γα­λύ­τε­ρο μέρος των με­το­χών του.

Προ­σθέ­το­ντας ότι το Ελ­λη­νι­κό Δη­μό­σιο θα πλη­ρώ­σει για τη φε­ρό­με­νη ως επέν­δυ­ση στο Ελ­λη­νι­κό 2,5 δις για τα έργα υπο­δο­μών, ο όμι­λος Λάτση, ενώ ωφε­λεί­ται με 4,5 δις δη­μό­σιο χρήμα, θα απο­κτή­σει με μόλις 125 εκ. € μια πο­λύ­τι­μη και πα­νά­κρι­βη έκτα­ση 6.500στρ.

Επο­μέ­νως, σ’ αυτή τη φάση, οι κοι­νω­νι­κές και πο­λι­τι­κές πα­ρεμ­βά­σεις πρέ­πει να είναι εξαι­ρε­τι­κά πυ­κνές και στο­χευ­μέ­νες στο οι­κο­νο­μι­κό σκάν­δα­λο. Το κί­νη­μα δη­λώ­νει ότι δεν θα μεί­νει με σταυ­ρω­μέ­να χέρια σ’ αυτή τη σκαν­δα­λώ­δη υφαρ­πα­γή δη­μό­σιας πε­ριου­σί­ας. Όσοι βά­λουν την υπο­γρα­φή τους θα οδη­γη­θούν στον ει­σαγ­γε­λέα για ανυ­πο­λό­γι­στη ζημία σε βάρος του ελ­λη­νι­κού δη­μο­σί­ου. Στην ίδια κα­τεύ­θυν­ση θα πρέ­πει να κι­νη­θεί και ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ, ενό­ψει μά­λι­στα της κυ­βερ­νη­τι­κής ανα­τρο­πής που διεκ­δι­κεί, δη­λώ­νο­ντας ταυ­τό­χρο­να την από­φα­σή του να κα­ταρ­γή­σει το ΤΑΙ­ΠΕΔ.    

Σε κάθε πε­ρί­πτω­ση η σω­τη­ρία του Ελ­λη­νι­κού  και του πα­ρά­κτιου με­τώ­που προ­ϋ­πο­θέ­τει τη δη­μιουρ­γία και ενί­σχυ­ση σή­με­ρα μιας ευ­ρεί­ας δια­δη­μο­τι­κής κοι­νω­νι­κής συμ­μα­χί­ας που θα απο­κρού­ει τα κυ­βερ­νη­τι­κά σχέ­δια, αντι­τάσ­σο­ντας ένα κοινό σχέ­διο οι­κο­λο­γι­κής σω­τη­ρί­ας, βα­σι­σμέ­νο στον εναλ­λα­κτι­κό πο­λι­τι­σμι­κό και φυ­σιο­λα­τρι­κό του­ρι­σμό, σχέ­διο το οποίο πα­ρά­γει κοι­νω­νι­κό και οι­κο­νο­μι­κό πλού­το και συμ­βάλ­λει στην πα­ρα­γω­γι­κή ανα­συ­γκρό­τη­ση της ευ­ρύ­τε­ρης πε­ριο­χής, προ­τεί­νο­ντας μια ρι­ζι­κά αντί­θε­τη κα­τεύ­θυν­ση από αυτή των μνη­μο­νια­κών ιδιω­τι­κο­ποι­ή­σε­ων των δη­μό­σιων και κοι­νών αγα­θών.

*κα­θη­γή­τρια Αρ­χι­τε­κτο­νι­κής Σχο­λής ΕΜΠ, δη­μο­τι­κή σύμ­βου­λος δήμου Αθη­ναί­ων