Διαφωτισμός εναντίον Δια«σωτη»σμού: μια αιώνια διαμάχη

Από αυτή την άποψη, είναι ση­μα­ντι­κό να στα­θεί κα­νείς σε δύο ση­μεία του κει­μέ­νου. Το πρώτο είναι η ισο­πε­δω­τι­κή ιστο­ρι­κή κα­τα­δί­κη του ια­κω­βι­νι­σμού, της πλέον ρι­ζο­σπα­στι­κής φάσης της Γαλ­λι­κής Επα­νά­στα­σης, επει­δή δήθεν, λόγω του εξι­σω­τι­σμού του και της έμ­φα­σής του στην λαϊκή κι­νη­το­ποί­η­ση χωρίς «εγ­γράμ­μα­τη ηγε­σία», οδη­γή­θη­κε στον αυ­ταρ­χι­σμό και την ανε­ξέ­λεγ­κτη βία της «Τρο­μο­κρα­τί­ας». Η οπτι­κή αυτή της ταύ­τι­σης του ια­κω­βι­νι­σμού με τον ολο­κλη­ρω­τι­σμό και τη δι­κτα­το­ρία, με πα­ραλ­λη­λι­σμό μά­λι­στα προς την αρ­χαία Σπάρ­τη(!),είναι χον­δροει­δώς ανι­στό­ρη­τη για δύο κυ­ρί­ως λό­γους: Αφε­νός, αγνο­εί τις συν­θή­κες ανά­δυ­σης του ια­κω­βί­νι­κου κι­νή­μα­τος, που συν­δυά­ζουν την κο­ρύ­φω­ση των αντε­πα­να­στα­τι­κών κι­νή­σε­ων κλή­ρου κι αρι­στο­κρα­τί­ας στο εσω­τε­ρι­κό, με την ταυ­τό­χρο­νη στρα­τιω­τι­κή επέμ­βα­ση ξένων μο­ναρ­χών ενα­ντί­ον της Επα­νά­στα­σης, η οποία ακο­λού­θη­σε την εκτέ­λε­ση της βα­σι­λι­κής οι­κο­γέ­νειας, αφού απο­δεί­χθη­κε η σύ­μπρα­ξη του Λου­δο­βί­κου με τη σχε­δια­ζό­με­νη εξω­τε­ρι­κή ει­σβο­λή. Στις συν­θή­κες αυτές, ο ια­κω­βι­νι­σμός έσωσε την Επα­νά­στα­ση ει­σά­γο­ντας δύο ζω­τι­κά και ρι­ζο­σπα­στι­κά ερ­γα­λεία. Πρώ­τον, τον λαϊκό πό­λε­μο, δη­λα­δή τη γε­νι­κή επι­στρά­τευ­ση όλων των Γάλ­λων πο­λι­τών, χωρίς τα­ξι­κούς κι άλ­λους δια­χω­ρι­σμούς, για την υπε­ρά­σπι­ση της Επα­νά­στα­σης ένα­ντι εσω­τε­ρι­κών κι εξω­τε­ρι­κών εχθρών. Και δεύ­τε­ρον, την πα­τριω­τι­κή ιδε­ο­λο­γία που κι­νη­το­ποί­η­σε τον γαλ­λι­κό λαό και συ­νέ­βαλ­λε στην ήττα των αντε­πα­να­στα­τών, ταυ­τί­ζο­ντας σωστά την εθνι­κή πε­ρη­φά­νια και ανε­ξαρ­τη­σία με τις δη­μο­κρα­τι­κές κα­τα­κτή­σεις της Επα­νά­στα­σης(δη­μο­κρα­τι­κός πα­τριω­τι­σμός). Αφε­τέ­ρου, η «συγ­γρα­φέ­ας» αγνο­εί ηθε­λη­μέ­να ότι, ως άμεση συ­νέ­πεια του «λαϊ­κού πο­λέ­μου» και του δη­μο­κρα­τι­κού πα­τριω­τι­σμού, το Σύ­νταγ­μα του 1793 ήταν το μο­να­δι­κό επα­να­στα­τι­κό Σύ­νταγ­μα που κα­θιέ­ρω­νε την χωρίς πε­ριου­σια­κούς πε­ριο­ρι­σμούς κα­θο­λι­κή ψη­φο­φο­ρία κι έθετε ρητά όρια στην ατο­μι­κή ιδιο­κτη­σία προς όφε­λος της ευ­η­με­ρί­ας του συ­νό­λου. Αν και το Σύ­νταγ­μα αυτό δεν εφαρ­μό­στη­κε ποτέ στην πράξη λόγω των πο­λε­μι­κών συν­θη­κών έκτα­κτης ανά­γκης και της ανα­τρο­πής των Ια­κω­βί­νων την επό­με­νη χρο­νιά, εντού­τοις υπήρ­ξε η πιο προ­ω­θη­μέ­νη δη­μο­κρα­τι­κή κα­τά­κτη­ση πα­γκο­σμί­ως  μέχρι την εποχή των πρώ­των συ­νταγ­μά­των των Ρώσων μπολ­σε­βί­κων. Εν ολί­γοις, εδώ η κ. Τρια­ντα­φύλ­λου, με ιστο­ρι­κά άλ­μα­τα και σο­φί­σμα­τα προ­σφι­λή στην ίδια και τους ομοϊ­δε­ά­τες της, ταυ­τί­ζει τον Ια­κω­βι­νι­σμό με την γκι­λο­τί­να, ώστε να απα­ξιώ­σει τα ση­μα­ντι­κό­τα­τα επι­τεύγ­μα­τα της πε­ριό­δου εκεί­νης, όπως ακρι­βώς η ταύ­τι­ση της ΕΣΣΔ με τα γκου­λάγκ, χρη­σι­μο­ποιεί­ται για να πε­τα­χτούν στον κά­λα­θο των αχρή­στων οι κε­φα­λαιώ­δεις πο­λι­τι­κές και κοι­νω­νι­κές κα­τα­κτή­σεις του σο­βιε­τι­κού κομ­μου­νι­σμού, με πρό­σχη­μα τις αδυ­να­μί­ες που τον οδή­γη­σαν στην πτώση.

Το δεύ­τε­ρο ση­μείο του λι­βε­λο­γρα­φή­μα­τος της «δια­νο­ού­με­νης» κ. Τρια­ντα­φύλ­λου, που είναι πο­λι­τι­κά ση­μα­ντι­κό­τε­ρο κι αξί­ζει προ­σο­χής, είναι η βα­θύ­τα­τη εχθρό­τη­τά της προς τις επα­να­στά­σεις, και γε­νι­κό­τε­ρα προς τις ρι­ζι­κές κοι­νω­νι­κές αλ­λα­γές με πρω­τα­γω­νι­στή το λαϊκό πα­ρά­γο­ντα. Γιατί, αν αντι­πα­ρέλ­θει κα­νείς την πρω­το­φα­νή πα­ρά­νοια της σύ­γκρι­σης της συ­γκυ­βέρ­νη­σης ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ-ΑΝΕΛ με τους Ια­κω­βί­νους, αυτό που απο­μέ­νει, και το δια­τυ­πώ­νει κι η ίδια ξε­κά­θα­ρα, είναι ο θε­με­λια­κός της ελι­τι­σμός(«Για να προ­χω­ρή­σουν οι κοι­νω­νί­ες, οι ηγε­σί­ες τους πρέ­πει να βρί­σκο­νται σε κά­ποιου εί­δους πρω­το­πο­ρία: να έχουν, λόγου χάρη, ορά­μα­τα και προ­γράμ­μα­τα που δεν μπο­ρούν, εκ των πραγ­μά­των, να έχουν οι μάζες. Στον πλα­νή­τη του υπερ­πλη­θυ­σμού και των ΜΜΕ, ο πο­λί­της είναι το ανε­νη­μέ­ρω­το μέλος μιας τε­ρά­στιας, δυ­σκί­νη­της, συχνά απα­θούς μάζας: όταν ανα­δει­κνύ­ου­με στην ηγε­σία αν­θρώ­πους της μάζας –όχι πο­λι­τι­κούς με προ­ω­θη­μέ­να ορά­μα­τα και προ­γράμ­ματ – οι κοι­νω­νί­ες ακι­νη­το­ποιού­νται ή οπι­σθο­χω­ρούν.», γρά­φει). Ο δε πα­ραλ­λη­λι­σμός της ση­με­ρι­νής κυ­βέρ­νη­σης με τους Ια­κω­βί­νους, είναι η αφορ­μή για να εκ­φρά­σει το μίσος και την πε­ρι­φρό­νη­σή της για τον ελ­λη­νι­κό λαό, κρί­νο­ντας την δη­μο­κρα­τι­κά εκ­πε­φρα­σμέ­νη βού­λη­σή του. («Η ση­με­ρι­νή κυ­βέρ­νη­ση κα­θρε­φτί­ζει τον ελ­λη­νι­κό λαό: την αμορ­φω­σιά του, τον εθνι­κι­σμό του, την προ­σκόλ­λη­ση στις ρίζες, τους στε­νούς ορί­ζο­ντες, τον αντι-ευ­ρω­παϊ­σμό, τον αντι-δυ­τι­σμό, την ψευ­το-σο­φία, το γλεν­τζέ­δι­κο πνεύ­μα, την αλα­ζο­νεία, το σύ­μπλεγ­μα κα­τω­τε­ρό­τη­τας, τη μανία κα­τα­διώ­ξε­ως, την τάση για εύ­κο­λες (πλην όμως επι­πό­λαιες) λύ­σεις. Τα έχου­με ξα­να­πεί. Το ζή­τη­μα μετά τη συ­γκρό­τη­ση της ακρο­α­ρι­στε­ρής-ακρο­δε­ξιάς κυ­βέρ­νη­σης Αλέξη Τσί­πρα είναι ότι η τέ­λεια αντι­προ­σω­πευ­τι­κό­τη­τά της θε­ω­ρεί­ται αρετή: να, επι­τέ­λους, μια κυ­βέρ­νη­ση που είναι απο­λύ­τως εξο­μοιω­μέ­νη με τις μάζες.»)

Η «σύ­γκλι­ση των άκρων», η απόρ­ρι­ψη της «αρι­στεί­ας» των ελίτ και αντί­λη­ψη της παι­δεί­ας ως ερ­γα­λεί­ου επι­δί­ω­ξης της ισό­τη­τας και προ­α­γω­γής του γε­νι­κού συμ­φέ­ρο­ντος, είναι τα στοι­χεία που η κ. Τρια­ντα­φύλ­λου θε­ω­ρεί ότι μοι­ρά­ζε­ται η συ­γκυ­βέρ­νη­ση ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ-ΑΝΕΛ με τους Ια­κω­βί­νους «προ­γό­νους» της. Στοι­χεία που η ίδια απε­χθά­νε­ται, όπως κάθε ελι­τι­στής αντι­δη­μο­κρά­της. Υπε­ρα­σπί­ζε­ται την «αρι­στεία» που έχει επι­βάλ­λει ως πρό­τυ­πο η νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρη ηγε­μο­νία, από την βαθ­μο­θη­ρία και την με­τα­τρο­πή των μα­θη­τών σε μη­χα­νές στεί­ρας απο­μνη­μό­νευ­σης,  την κρα­τι­κή εθνι­κι­στι­κή προ­πα­γάν­δα του «ανά­δελ­φου έθνους»,  μέχρι και την κα­τα­συ­κο­φά­ντη­ση του ελ­λη­νι­κού δη­μό­σιου πα­νε­πι­στη­μί­ου και την ερ­γο­λα­βι­κή προ­βο­λή των ιδιω­τι­κών πα­νε­πι­στη­μί­ων στις ΗΠΑ, όπου κάθε τόσο ψυ­χα­σθε­νείς εκτε­λούν αδια­κρί­τως αθώ­ους πο­λί­τες, μα­θη­τές και φοι­τη­τές.

Προς με­γά­λη απο­γο­ή­τευ­ση της κ.Τρια­ντα­φύλ­λου, δε χρειά­ζε­ται να είναι κα­νείς ιστο­ριο­δί­φης για να κα­τα­λά­βει ότι ο ΣΥ­ΡΙ­ΖΑ έχει τόση σχέση με τους Ια­κω­βί­νους όση κι ο Πλά­τω­νας με τον κομ­μου­νι­σμό. Ωστό­σο, τα ιστο­ρι­κά άλ­μα­τα που πραγ­μα­το­ποιεί με τόση ευ­κο­λία αυτό το κα­κέ­κτυ­πο δια­νο­ού­με­νου, είναι απο­κα­λυ­πτι­κά, καθώς φα­νε­ρώ­νουν μια ταύ­τι­ση στην άλλη άκρη του πο­λι­τι­κού φά­σμα­τος. Την ταύ­τι­ση της ρη­το­ρι­κής της κ. Τρια­ντα­φύλ­λου με τη ρη­το­ρι­κή και τα επι­χει­ρή­μα­τα των αντι­δρα­στι­κών βα­σι­λο­φρό­νων και πλέον φα­να­τι­κών έχθρων της Επα­νά­στα­σης, αυτών που ονει­ρεύ­ο­νταν την επι­στρο­φή στο «πα­λαιό κα­θε­στώς»(Ντε Μεστρ κτλ). Η ταύ­τι­ση αφορά κυ­ρί­ως την αν­θρω­πο­λο­γι­κή απαι­σιο­δο­ξία, την πε­ρι­φρό­νη­ση των «μαζών» και την εξύ­μνη­ση των «πρω­το­πό­ρων» ελίτ.  Και η εξή­γη­σή της είναι σχε­τι­κά απλή: Το κα­θε­στώς που υπε­ρα­σπί­ζε­ται η «συγ­γρα­φέ­ας» και οι όμοιοί της, δη­λα­δή ο νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμός, είναι μια μο­ντέρ­να εκ­δο­χή φε­ου­δαρ­χί­ας, όπου η συ­ντρι­πτι­κή πλειο­ψη­φία των πο­λι­τών υφί­στα­ται βίαιη φτω­χο­ποί­η­ση και πε­ριο­ρι­σμό των πο­λι­τι­κών της δι­καιω­μά­των προς όφε­λος μιας ολι­γαρ­χί­ας η οποία μο­νο­πω­λεί την πο­λι­τι­κή κι οι­κο­νο­μι­κή εξου­σία. Τα στοι­χεία που δια­φο­ρο­ποιούν αυτή τη σύγ­χρο­νη από την πα­ρα­δο­σια­κή φε­ου­δαρ­χία του «πα­λαιού κα­θε­στώ­τος», είναι ότι σή­με­ρα η κυ­βερ­νώ­σα ολι­γαρ­χία δεν είναι γαιο­κτη­τι­κή αλλά χρη­μα­το­πι­στω­τι­κή(τρα­πε­ζί­τες, κα­να­λάρ­χες), και η εξου­σία της δε νο­μι­μο­ποιεί­ται μέσω της θρη­σκεί­ας, αλλά μέσω τυ­πι­κά δη­μο­κρα­τι­κών κοι­νο­βου­λευ­τι­κών δια­δι­κα­σιών(εκλο­γές κτλ), εξ’ ου και ο όρος «φι­λε­λεύ­θε­ρη ολι­γαρ­χία». Σε κάθε πε­ρί­πτω­ση, η κυ­ριαρ­χία και η ευ­η­με­ρία αυτής της νέας ολι­γαρ­χί­ας εις βάρος των πολ­λών, προ­ϋ­πο­θέ­τει την αμ­φι­σβή­τη­ση των δι­καιω­μά­των και των ελευ­θε­ριών που κα­θιέ­ρω­σε η Γαλ­λι­κή Επα­νά­στα­ση, και ιδιαί­τε­ρα το εξι­σω­τι­κό δη­μο­κρα­τι­κό πνεύ­μα του Ια­κω­βι­νι­σμού. Αυτή την αμ­φι­σβή­τη­ση την έχουν ανα­λά­βει οι «ορ­γα­νι­κοί δια­νο­ού­με­νοι» του νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμού, όπως η Σώτη Τρια­ντα­φύλ­λου.

Οι θια­σώ­τες της νε­ο­φι­λε­λεύ­θε­ρης πα­γκο­σμιο­ποί­η­σης επι­τί­θε­νται λυσ­σα­λέα στην  ισό­τη­τα και τη λαϊκή κυ­ριαρ­χία υιο­θε­τώ­ντας την επι­χει­ρη­μα­το­λο­γία των αντε­πα­να­στα­τών του 18ου αιώνα, γιατί έχουν κα­τα­νο­ή­σει πλή­ρως ότι τα τα­ξι­κά τους συμ­φέ­ρο­ντα ένα­ντι της δια­φαι­νό­με­νης αμ­φι­σβή­τη­σης των «ιερών και οσίων» του νε­ο­φι­λε­λευ­θε­ρι­σμού συ­μπί­πτουν με αυτά των φι­λο­μο­ναρ­χι­κών της επο­χής εκεί­νης ένα­ντι της Γαλ­λι­κής Επα­νά­στα­σης. Είναι ώρα λοι­πόν κι η Αρι­στε­ρά, να ανα­τρέ­ξει στις αρχές και τις με­θό­δους της Επα­νά­στα­σης, για να υπε­ρα­σπι­στεί τα συμ­φέ­ρο­ντα των με­σαί­ων και κα­τώ­τε­ρων στρω­μά­των. Απέ­να­ντι στον ολο­κλη­ρω­τι­κό πό­λε­μο και την κοι­νο­βου­λευ­τι­κή δι­κτα­το­ρία του χρη­μα­το­πι­στω­τι­κού κε­φα­λαί­ου, ο κό­σμος της ερ­γα­σί­ας οφεί­λει να αντι­τά­ξει τον «λαϊκό πό­λε­μο» και τον δη­μο­κρα­τι­κό πα­τριω­τι­σμό των Ια­κω­βί­νων, μια από τις πλέον αυ­θε­ντι­κές και ρι­ζο­σπα­στι­κές εκ­φρά­σεις του Δια­φω­τι­σμού και του δια­χρο­νι­κού αγώνα για πο­λι­τι­κή και κοι­νω­νι­κή ισό­τη­τα.