Από τη στιγμή που έγινε σαφής η τοποθέτηση της δικομματικής κυβέρνησης για την εκποίηση όλου του παραλιακού μετώπου με την αστραπιαίας ταχύτητας εκχώρηση του χώρου του Ελληνικού σε ιδιωτικά συμφέροντα, πρέπει και για μας τους (απλούς) πολίτες, που υπερασπιζόμαστε τον δημόσιο χαρακτήρα ενός χώρου που είναι ζωτικής περιβαλλοντικής σημασίας για όλους τους κατοίκους του λεκανοπεδίου, να είναι σαφής και απαράβατη η θέση ότι όσοι «ορέγονται» το Ελληνικό, θα μας βρουν μπροστά τους. Και πρέπει να είναι απαράβατη η θέση ότι θα συνεχίσουμε να παλεύουμε, όσο και αν προσπαθούν να χειραγωγήσουν ή και να τρομοκρατήσουν το κίνημα αντίστασης στα σχέδιά τους.
Είναι γνωστό, άλλωστε, ότι σε περιόδους κρίσης το σύστημα επιστρατεύει κάθε διαθέσιμο ιδεολογικό και κατασταλτικό μηχανισμό για να μπορέσει να ελέγχει το κίνημα. Η πιο πρόσφατη προσπάθειά του στο χώρο της εκπαίδευσης σηματοδοτείται από την εμπλοκή των πρώτων πρόθυμων συνεργατών (διευθυντές σχολικών μονάδων και προϊστάμενοι διευθύνσεων), οι οποίοι έτρεξαν να προλάβουν να δώσουν τα διαπιστευτήριά τους, πριν καν ξεκινήσει επίσημα η «αυτοαξιολόγηση» της σχολικής μονάδας, με το να κάνουν από απλές συστάσεις και νουθετήσεις πατερναλιστικές, μέχρι και γραπτά ηλεκτρονικά μηνύματα για την ακύρωση συμμετοχής μαθητών και εκπαιδευτικών σε εκδηλώσεις που διοργανώνουν οι όμοροι δήμοι για τη διατήρηση του δημόσιου χαρακτήρα του χώρου αυτού.
Συγκεκριμένα, μετά από πρόσκληση των τριών Δήμων (Ελληνικού-Αργυρούπουλης, Αλίμου και Γλυφάδας) προς τα σχολεία των περιοχών τους για συμμετοχή σε διήμερες εκδηλώσεις στο Ελληνικό στις 16 και 17 Μαρτίου 2014, πολλοί συνάδελφοι της Πρωτοβάθμιας και της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης εκδήλωσαν την επιθυμία να συμμετέχουν.
Στην Δευτεροβάθμια οι συνάδελφοι κλήθηκαν να μαζέψουν τις Υπεύθυνες Δηλώσεις που είχαν μοιράσει για τους γονείς των μαθητών τους (παρόλο που είχαν ήδη αποφασίσει τα συλλογικά τους όργανα –Σύλλογοι Διδασκόντων κάθε σχολείου), με τον ισχυρισμό ότι το θεσμικό πλαίσιο της εκδρομής ήταν ασαφές. Όταν συνάδελφοι επέμειναν στην επιθυμία τους για τη συμμετοχή τους στις εκδηλώσεις, ήρθε γραπτό ηλεκτρονικό μήνυμα από τη Διευθύντρια Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης της Δ’ Αθήνας, που απαγόρευε ουσιαστικά τη συμμετοχή τους.
Άραγε από πότε ενδιαφέρονται οι διευθύνσεις για τα θεσμικά πλαίσια των σχολικών εκδρομών, όταν περίπου το 40% πραγματοποιείται σε χώρους ιδιωτών (π.χ. Νestle, Coca Cola κτλ), με την ευλογία των Σχολικών Συμβούλων με άμεσα οφέλη για τις επιχειρήσεις;
Και από πότε ενοχλεί το θεσμικό πλαίσιο της δενδροφύτευσης ενός δημόσιου χώρου;
Οι συνάδελφοι της ΕΛΜΕ Νοτίων Προαστίων, προς τιμήν τους, εξέδωσαν ανακοίνωση με την οποία καταγγέλλουν την απόφαση της Διευθύντριας Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης Δ΄Αθήνας να απαγορεύσει ουσιαστικά τη συμμετοχή μαθητών και εκπαιδευτικών στις εκδηλώσεις αυτές και καλούν τη Διεύθυνση να ανακαλέσει αμέσως την απόφαση αυτή και να επιτρέψει στα σχολεία να λειτουργήσουν στο πλαίσιο της αυτονομίας και της αυτοτέλειας των σχολικών τους δραστηριοτήτων.
Στην Πρωτοβάθμια οι πιέσεις είναι το ίδιο έντονες. Στα περισσότερα σχολεία το κάλεσμα των Δήμων «θάφτηκε» από τους διευθυντές και δεν βγήκαν πουθενά ανακοινώσεις, ενώ συναδέλφισσα, που κατεβαίνει στον Άλιμο ως υποψήφια δήμαρχος δέχθηκε «συμβουλές» από τον διευθυντή της να αποσύρει τη συμμετοχή της τάξης της, γιατί «δεν θα της κάνει καλό στην προεκλογική της εκστρατεία».
Η συναδέλφισσα χρησιμοποίησε τη συλλογική μας δύναμη και έθεσε το θέμα σε ψηφοφορία στον Σύλλογο Διδασκόντων, όπου και εγκρίθηκε η επίσκεψη σχεδόν ομόφωνα.
Ο νόμος 1566/85 ξεκάθαρα αναφέρει στους σκοπούς του ότι η εκπαίδευση υποβοηθά τους μαθητές να γίνονται «ελεύθεροι, υπεύθυνοι, δημοκρατικοί πολίτες, να υπερασπίζονται την εθνική ανεξαρτησία, την εδαφική ακεραιότητα της χώρας και τη δημοκρατία, να εμπνέονται από αγάπη προς τον άνθρωπο, τη ζωή και τη φύση...». Και, πιο κάτω, «…να αναπτύσσουν δημιουργική και κριτική σκέψη και αντίληψη συλλογικής προσπάθειας και συνεργασίας, ώστε να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες και με την υπεύθυνη συμμετοχή τους να συντελούν αποφασιστικά στην πρόοδο του κοινωνικού συνόλου και στην ανάπτυξη της πατρίδας μας».
Αναρωτιόμαστε, επίσης, γιατί η ίδια η πολιτεία μέσα από τον ίδιο νόμο έχει θεσμοθετήσει τα όργανα λαϊκής συμμετοχής (Σχολικά Συμβούλια, Δημοτικές Επιτροπές Παιδείας), όπου συμμετέχουν εκπαιδευτικοί (διοίκηση και συνδικαλιστικοί εκπρόσωποι), Δήμος, μαθητές και γονείς; Τι άλλο μπορεί να σημαίνει αυτό παρά την αναγνώριση ότι το σχολείο είναι ανοιχτό στην κοινωνία και μέσα από αυτούς τους θεσμούς συνεργάζεται με αυτή;
Ή, μήπως, οι δήμοι, δημοκρατικοί θεσμοί της κοινωνίας, που διοργανώνουν το συγκεκριμένο διήμερο, δεν αναγνωρίζονται από τη διοίκηση της εκπαίδευσης ως τέτοιοι; Θα τρελαθούμε τελείως;
Τέλος, επειδή ακούστηκε πολύ πόσο κακό είναι «να διεκδικούμε» και ότι δεν προβλέπονται τέτοιες επισκέψεις, ας μας πουν: Ήταν άλλο το θεσμικό πλαίσιο, όταν, με διοικητική παρέμβαση και παραίνεση, έκλειναν τα σχολεία και κατέβαιναν τα παιδιά, σε ώρα μαθήματος, στις διαδηλώσεις για τη Μακεδονία; Μήπως, ακόμα, δεν διεκδικούμε ως χώρα τα Μάρμαρα του Παρθενώνα; Ή, για να ξαναγυρίσουμε στο Μητροπολιτικό Πάρκο, μήπως έχει ξεχαστεί η μεγάλη δενδροφύτευση που έγινε το 2000, με τη συμμετοχή των σχολείων πριν από μερικά χρόνια; Τότε ήμασταν παράνομοι;
Οι παραπάνω τακτικές πίεσης και τρομοκράτησης αναδεικνύουν το γεγονός ότι στόχος της ηγεσίας είναι η καθιέρωση ενός κλίματος φόβου και ελέγχου μέσα στα σχολεία και στην κοινωνία, αρχίζοντας από τις μικρότερες βαθμίδες εκπαίδευσης.
Είναι προφανές ότι αυτό το γεγονός εντάσσεται σε μια γενικότερη προσπάθεια να απαντηθεί η κάθε είδους αντίσταση με καταστολή, από το να χτυπούν τους καθηγητές που κατεβαίνουν σε διαμαρτυρία για τις επικείμενες απολύσεις τους, μέχρι να τρομοκρατούν τους εκπαιδευτικούς, αναβιώνοντας άλλες εποχές.
Είναι προφανές ότι αυτό το γεγονός εντάσσεται σε ένα σχέδιο που εκτός από τις περικοπές στις δαπάνες για την παιδεία, εκτός από τις μειώσεις μισθών, τις απολύσεις-διαθεσιμότητες, την ελαστική εργασία στους χώρους του σχολείου, τις συγχωνεύσεις σχολικών μονάδων, για να στηριχθεί χρειάζεται ένα κλίμα φόβου και τρομοκρατίας των μαθητών και των εκπαιδευτικών.
Απέναντι σε όλον αυτό τον αυταρχισμό το μόνο μας όπλο είναι η μαζική και δυναμική απάντηση. Χτίζοντας μέσα από φορείς, συλλογικότητες, συλλόγους διδασκόντων, συλλόγους γονέων και κηδεμόνων, όργανα μαθητών, τοπικούς συλλόγους πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης ένα κοινό μέτωπο ενάντια στην τρομοκρατία, το φόβο και την υποταγή. Είναι χρέος προς τους εαυτούς μας και τους μαθητές μας, που θα πρέπει να το στηρίξουμε δυναμικά, μαζικά και άμεσα.
*Η Πόλυ Σύριγγα είναι μέλος του ΔΣ Συλλόγου Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Αλίμου, Ελληνικού-Αργυρούπολης
